Heimskringla - 09.03.1921, Blaðsíða 2

2. BLAÐ3IÐA.
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG. 9. MARZ, 1921
□>-
I
Fosíórína.
Þú hefir þ:g sjálfa aS lýsandi lampa
A leiS þinni niSur um óræktar mó,
Er þrungin af mögnuðum maurildis g'lampa
í myrkrinu er skr,ÓurSu sjálfri þér nóg.
Og eS li þíns kyns er aS krefjast aS nóttin
Sé ko. Jiir.im og löng, svo þú ein megir sjást,
Eh virSaí í s:m haíir þú viljann og þróttinn
AS víkja' 'e: ni hurtu, svo aS þér sé dázt.
Þú veizt, þegar morgunn aS austan fer eldi
Og árf ól á loftinu hækkandi fer,
AS hnígur til grunna þitt hræloga-veldi —
Þú hverfur og IjósiS þitt gleymist meS þér.
En von er þeim sannlleika viljir þú leyna,
AS veiti þér fúir.n og rotnunin slkjól
Og aSeins í myrkri þig unt sé aS greina,
En aWs ekki' í foirtu frá skínandi sól.
. i
Og hún mundi sér ekki leyfa aS ljóma,
Svo lengi þú hefSir, auk vilja þíns, mátt
AS verja þitt rfki og vemda þinn sóma —
Eg veit hvaS íþú, drotningin litla, átt bágt!
Er sólinni verSur ei varnaS aS hefjast
Og varpar hún lifandi gúlli á fold,
Þá skríSurSu’ í geislann, þvi gulli aS vefjast,
MeS grasmöSkum, nöSrum og ormum í mold.
Gutt. J. Guttormsson.
í
MO
gerSiur á honum uppskurSur hér á
sjúkráhúsinu viS göimilu meiSsli.
HeiIsaSist honum furSu fljótt eftir
uppskurSinn en samur varS ihann
eigi eftir, og fór þá aS smá draga
af h onuim og andaSist hann sem
fyr segir eftir stutta legu þriSju-
daginn 22. feibr. s. 1. Útför hans
fór fram frá heimili sonarins viS
Lundar og var hann jarSsettur
föstudaginrf 25. s. m. RæSunaj
f'lutti séra Rögnv. Pétursson frá
Winnipeg.
Jón heitinn var meSalmaSur
vexti en fremur þrekdegur, hraust-1
ur vel og iharSger, verkmaSur
mákill, skýrleiksmaSur hinn mesti, j
örgerSur og ríkur í lund, gæddur
rrábærri sjálfstæSisþrá og vilja-
þrdki. Kom honum þaS aS haldi
sr búiS hafSi nær því hálfa ölld á
harSbýlisjörS, haft fyrir mörgum
börnum aS sjá og komiS þeiim öll-
um vel til manns. DagsverkiS var
mikiS, leiSin Iöng og hvíldin kær-
komin viS æfislitin.
i R.
„Sá veldur miklu sem
upphaíiou Tildur”.
Jón Benjamínsson.
kvæntur Jólhönnu Hallgrímsdótt-
ur frá ArnórsstöSum á Jökuldal;
Jón. andaSist ókvæntur fyrir 1 7
árum síSan á Islandi; ísak bygg-
ingameistari, búsettur vestur á
Kyrrahafs3trönd í bænum Seattle
í Waíhingtonríki, kvæntur Jakob-
ínu skáldkonu Sigufbjörnsdóttur
frá Fótaskinni í ASaldal í S.-Þing-
eyjarsýslu; Gunnar bóndi á Foss-
völlum á Jökuíldal, kvæntur
RagnheiSi Stefánsdóttur frá Teiga-
seli á Jökuldal; Þórarinn verzlun-
armaSur í Winnipeg, og Gísli
prentsmiSjustjóri Great West lífs-
ábyrgSarfélagsins í Wpeg, kvænt-
ur GuSrúnu Helgu Finnsdóttur
frá GeirólfsstöSum í SkriSdal í
SuSur jMú!lasýsdu.
ÁriS 1880 kvæntist Jón annaS
smn, og gekk þá aS eiga önnu
Husdóttur Stefánssonar frá Hvoli
í BorgarfirSi austur. Þrjú voru
_ , ,, ». börn þeirra: Einar Páll, aSstoSar-
Sem getiS var . siSasta b3aS., ritstjóH LigbergSi kvæntur Sig-
anrfaSist 22. febr. s. 1. á heimili rúnu Baldvinsdóttur Baldvinsson-
sonar síns Benjamíns Jónssonar ar vararáSherra í Wpg.; Sigurjón,
viS Lundar P. O., Man., bær.da- vígSur aS BarSi í Fljótum, en nú
öildumgurinn Jón Benjamínsson frá P^stur á Kirkjúbæ í Ffróarstungu,
, .... , - - , V? * er kona hans norolenzk ao ætt en
HareksstoSum a Jokuldal í Norð- c , . ...
_ J um nafn hennar vitum ver eigi;
ur-Múlasýslu, nær 86 ára aS aldri. /\nna Marfa, gift Jóhanni Jónssyni
Hann var hinn röskvasti maSur StraumfjörS gúllsmiS í Wpg.
fram eftir öllum aldri og máttiheita HaustiS 1913 andaSist Anna síS-
vel ern fram til síSustu stundar. ari kuna Jón9- Var, hún há
Ti < ,* ,1 , hetmilrs hér í bæ og hafSi vestur
Heilsugoður var hann iengstan n . n , . r.. ,
tiutt nolckru a ertir honum.
hluta æfinnar og frábær starfs- og Ö]1 börn j6ns muml bafa náS
mentun á eina eSur
ísak sonur hans nam
eJjumaSur alla æfi. Hann var [ töluverSri
fæddur á SkeggjastöSum á Jökúl-
dal hinn 14. dag júlKmánaSar ár-
iS 1835. Foreldrar hans voru þau '
aSra vísu.
trésmíSi og bygginigafræSi, sigldi
til Kháfnar og var þar lengi viS
„ , nám. Þórarinn kostaSi sig til
hjon Benjam.n Þorgnmsson og ReykjaVíkur og naut þar tilsagnar
•íSari kona hans GuSrún Gísla-jí hljóSfæraslætti og algengum
dóttir, er á þeim tíma bjuggu á fræSigreinuim. Jón, Gunnar
SkeggjctstöSum. Alls voru syst-
kinin 1 0 er til aldurs komust, 8 al-
systkin og 2 há'Ifsystkin, samfeSra.
. Elztur alsyatkinanna hét ísak,
er var talinn einhver mesti fram-
kvæmda- og framtaksmaSur aust-
an lands á þeim tíma; andaSist
°g
Gísli útskrifuSust alllir ifrá gagn
fræSaskólanum á MöSruvölllum,
en viS námSi miunu þeir alllir hafa
orSiS aS vinna fyrir sér og kosta
siig sjálfir, au:k þess lagSi Gísli
stund á prentiSn og söngfræSi, og
hefir hugnr ihans og upplag hneigst
hann snögglega úr lungnabólgu. einkum aS hinu síSartálda, enda
innan viS þrftugs ára aldur, var aS er hann í því efni gæddur frábær-
bua sig undir ferS til Noregs í j um hæfileikum og er þaS á allra
þarfir BunaSai^folags Austurlands. vitund — og aS viSurkenningu
Var þaS skörrmu eftir aS verzJun-j flestra — aS þar standi honum fá-
in var gefin frjáls á fslandi. Þa ir framar. Yngri synir Jóns tveir
var Gísli, er fluttist snemma vestur, Einar Páll og Sigurión, gengu báS-
um haif, nam sér land í FjalIabygS ; ir á lærSaskóIa Rvíkur. GuS-
inni í Dakota, og andaSist þar 86 fræSi nam Siigurjón hér vestra á
ára gama'1,1 fyrir nokkrum árum I prestaskóla Únítara kirkjufélags-
níSan. Yngst systkina Jóns er ins í Ameríku og svo síSar viS há-
El'niborg, 'er meS 'honum skóla Islands. Eru systkinin öll
fl-itt'-t vestur og veriS hefir meS' nrýSÍ3 vsil gefm og þeir Gísli og
honum og aSstoSaS hann mestan|Einar Páll skáld góS. sem kunnugt
:i!i' a æfinnar. er, bæSi af ljóSmælasöfnum
f föSurætt er Jón konainn af þeirra er út hafa komiS (Einar P.
Hni alVunnu ReiAiahKSarætt í Hn<-son: ÖræfalióS. Wn<r. 101 á-
og -'f:rgaf "igi sveit sína 1919) og lausum kvæSum í tíma-
blöS
um austan iháfs og
hmni alkunnu Ker-kiahlíSaraott í Ión<-son: ÖræfaljóS, Wpg.
beman karllegg. Hann óJst upp Gísli Jónsson: Farfuglar,
fyr en bann flutti hingaS 1904. j ritvim og
ÁriS 1862 kvæntist hann GuS-lvestan.
TÚnu Jónsdóttur frá BreiSuvík í
BorgarfirSii auaíur, dóttur hjón-
anna Jóns Björnssonar og Þórunn-
ar Magnwsdóttur í BreiSuvík.
Bjnggu bau um nokkur ár á Jökul-
1915;
Wpg.
Eftir aS vestiur kom settist Jón
be tinn aS fyrst i Winnipegbæ og
dvaldi Ihér um tveggja ára tíma.
Fn brátt varS honum þaS ofætlun,
útlenduim, efnafáum og öldnum
dalsheiSi. á ýmwmn stöSum^ en j — um 70 ára gömlum — aS halda
hér viS búskao, flutti því vestur í
ÁlftavatnsbygS, var þar sjálfs sín
um tíma, en brá þá búi og hefir öll
síSari ár veriS aS sumrinu hjá
Benjamín svni sínum þar, en á
vetrin hér í bæ hjá Gísla svni sín-
um og konu haus. SíSastliSiS vor
veiktist hann alvarlega og var
Futtu því næst aS HáreksstöSum
<~g þ.ar andaSist hún, áriS 1876.
F.'-muSust þau 8 böm, en 6 voru
bá á Iífi og hiS vngsta eigi nema
fárra vikna gamalt, er móSirfn dó.
Ö'l náSu bau fiillorSins aldri:
Benjamín, áSur nefndur, búandi
viS Lundar í ÁlftavatnsbygS,
“Oít er í holti heyrandi nær,
hundamir þó urri;
gott er ^S hafa tungur tvær
og tala sitt meS hvurri.”
ÞaS lítur út fyrir aS hr. Hjálm-
ar A. Bergmann sé nokkurnveginn
sama í’í hvorri Keflavfkinni hann;
rær". Fer bara eftir fiskinum í
þaS og þaS skiftiS. — Eg man svo
Iangt aS hann (H. A. B.) notaSi
ek'ki Lögebrg til þess aS birta
gleSi sína í, ýfir endalokum Þing-
vallasafnaSar málsins, er hann þá
vann fyrir hönd meirihlutans meS
verSskulduSum heiSri, sem skráS.
ur er í hina merku bók “Trú og
þekking” eftir séra FriSrik J.
Bergmann, og mundi sá heiSur
hafa staSiS þar óhaggaSur, hefSi
H. A. Bergmann ekki hent þaS ó-
lán, aS gerast vikadiTengur fyrsta
kirkjufélagsins, er hann í því máli
var búinn aS gera aS andlegum
viSundrum, svo aS ráSgert var aS
senda þá á forngripasafniS í Rví'k
sem aSra fáséSa muni. — Eins og
almenn.ingi er nú kunnugt um, hef
ir H. A. B. I seinni tíS róiS lög-
mannskænunni í Keflavík Kirkju-
félagsins, og höfSaS mál á móti
miklum meircihluta TjaJdbúSar-
safnaSar, og lætur hann nú óspart
ánægju sína í ljós í Lögbergi 1 0.
og 1 7. febr. s. 1., yfir endalokum
þess, og þykist þar hafa veriS aS
vinna “þarft verk", aS starfi og
stefnu séra FriSriks J. Bergmanns
Er hægt aS segja meirf fjar-
stæSu en þetta? Eg fer aS halda
aS maSurinn hafi ekki veriS meS
sjálfum sér er hann ('H. A. B.)
ritaSi þessa grein, þar sem hann
hygst aS geta taliS fólki trú um
aS hann sé meS þessu máli, sem
er gagnstætt hinu fyrra, aS vinna
“þarft verk" hinni frjálsu trúar
stefnu, er séra FriSr. J. Bergmann
barSist af alhug fyrir fram aS dán-
ardægri. Af því aS mér er mál
þetta skylt og er ant um aS Hjálm-
ar A. Bergmann hljóti allan þann
heiSur, er honum ber, fyrir fram-
komu sína í þessu þökkalega
máli, þá ætla eg aS gerast svo
djarfur aS benda hinum heiSraSa
herra á þaS, aS mér finst hann lafa
í öfugum enda á málefninu, þar
sem hann meS útúrsnúningum og
rangfærslum hygst aS geta bjarg-
aS sóma sínum, upp úr þessu for-
æSi, er hann hefir leiSst út í.
Þetta álít eg ekki rétta aSferS, því
ef maSur vill fá fól'k, er nokkuS
hugsar, til þess aS fylgjast meS
því málefni, sem veriS er aS berj-
ast fyrir, og fá trú á þvl, þá er aS
skýra sem sannast og hlutdrægnis-
lausast frá öllum málavöxtum
byrja á upphafinu en ekki endin-
um. Og þar sem hr. H. A. B.
finst þaS ekki nægilegur heiSur
fyrir sig og sína fylgjendur (þótt
fáir séu), aS hafa fengiS dóms-
heimild 'tíl aS taka allar eignir
TjaldbúSarsafnaSar, sem hann
meS súrum sveiba var búinn aS
reita saman, og þar aS auki aS
geta rúS okkur verjendur meiri-
hJutans fjárhagslega, þá bætir
hann því ofa«i á aS gera þetta
“þarfa verk” sitt aS blaSamáli, I
þar sem hann hygst aS geta gert
ókkur tortryggilega í augum al- |
mennings. Þegar svo langt er
gengiS í ósómanum, aS fariS er
aS vega aS æru manns og sann-
færing, þá finn eg þaS skyldu
m'ina aS skýra almenningi 'frá,
hvaSa hvatir þaS voru, sem drógu
img inn í þetta mál.
Eg unni af alhug hugsjónum
staríj og baráltu séra FriSriks J.
Bergmanus í frctmsóknaráttina, er
lá frá myrkrinu ti’l ljóssins. En
því miSur var efnahag mínum
þannig variS, aS eg gat ekki fjár-
hagálega orSiS aS neinu liSi
(enda hefir þaS veriS nobaS sem
vopn á imig af fáum mönnum í
seinni tíS). ÞaS sagSi eg séra
FriSriki heitnum Bergmann þegar
eg (1912) gekk í TjaldbúSar-
söínuS: “Þá segir hann: “ÞaS
getur komiS sú tíS, aS þú getir
lagt söfnuSi mínum þaS liS, sem
verSur meira virSi en peningar."
Þessi sömu orS hljómuSu í eyrum
mér, þegar eg strax eftir andlát
þessa fræga kenniamnns varS var
viS þaS, aS veriS var aS róa aS
því öJlum árum, aS 'koma Tjald-
búSarsöfnuSi inn í Fyrsta lúterska
söfnuSinn í Winnipeg, meS aS-
stoS Kirkjufélagsins og þriggja
leJkmanna úr TjaldbúSarsöfnuSi,
er sjóSa saman t'vær lagagreinar,
er fuIJnægja eiga ötlum andlegum
kröfum TjaldbúSar9afnaSar, og
vera nægillegur passi fyrir hann aS
renna á inn í N'orSursöfnuSinn
(svo kalla eg hinn Fyrsta lúterska
söfnuS). Af því mér var kunn-
ugt um, aS úr þeirri áttinni hafSi
andaS fremur köldum gusti
TjaldbúSarsöfnuS og kenninga
séra FriSriks J. Bergmanns, á me?
an hann I'i'fSi, þá hafSi eg strax
litla trú á því, aS sá gustur gæt
nokkurntíma snúist upp í þýS-
vindi. Svo eg fann þaS skyldu
mína sem hver annar safnaSar-
meSlimur, aS mæta á fundi ei
haldinn var í því skyni aS setja
hnappelduna á þessa tvo söínuSi.
Þegar í fundarbyrjun er lesiS upp
tiIboS (eSa leyfisibréf) frá Kirkju.
félaginu og NorSursöfnuSinum,
ryrir þessari væntanllegu sameiri-
ing safnaSanna. ASalskillyrSin er
TjáldbúSarsöfnuSur átti aS ganga
aS, voru þessi:
1. Náfn hins sameinaSa safnaS-
ar skal vera: "'Hinn fyrsti samein-
aSi lúterski söfnuSur í Winnipeg".
2. Lög hins sameinaSa safnaSar
áttu aS vera grundvallarlög Hinr
fyrsta lút. safnaSar, óbreytt.
3. Fjármál safnaSanna áttu ekki
aS ræSast fyr en búiS var aS full-
nægja sameiningunni.
Sameiningin á þessum grund-
velili fanst mér meira en lítiS at-
hugaverS, og lét því í Ijós þaS álit
mitt, aS mér fyndist hér alls ekki
um sameining aS ræSa. Hér væri
bara hiS stóra aS gleipa hiS minna
skilyrSisilaust, og til sönnunar mál
mínu gerSi eg á fundinum þessar
athugasemdir: ViSvíkjandi I.
grein áliti eg aS nafniS “Hinn
fyrsti sameinaSi lúterski söfnuSur”
meinti ekki aninaS en þaS, aS
byrsti lút. söfnuSurinn hefSi ein-
hverntima klofnaS, og nú væru
hinir fráviltu sauSir aS samcinast
ihonum aftur, en ekki TjáldbúSar-
söfnuSur ViSvíkjaindi 2. grein
gerSi eg þá athugasemd, aS hún
sýndi þaS svo greinilaga, aS ekki
þyrfti aS valda tvíimæilum, aS þar
væri alls ekkert slakaS til, og ætti
því TjáldbúSarsöfnuSur aS gera
sér þaS aS góSu, aS ganga inn
skilyrSislaust. ViSvíkjandi 3. gr.
aS fjármál safnaSarins ættu ekki
aS ræSast fyr en sameiningin væri
komin á, meinti ekki annaS en
þaS, aS þessi inngönguhópur úr
TjaldbúSarsöfnuSi hefSi ekkert
meS þau aS gera, því hann yrSi f
svo miklum minnWuta þegar
þangaS kæmi, aS hinn Fyrsti lút.
ihJuti gæti ráSiS þar lögum og lof-
um. — Endalok þess tiIboSs eru
orSin lýSum Jjós, svo þau þurfa
ek'ki frekari skýringa viS.
En eg vildi aSeins minnast á
þaS, aS ihinar tvær greinar er soSn
ar voru saman af þrem Kirkjufé-
lagsprestum og þrem mönnum úr
TjaldbúSársöfnuSi, var óspart
haldiS frctm (og gyltar á a'llar
ihliSar), sem sönnunargögnum um
tilslökun, af þeim fáu mönnum, er

A: V/CA'I)
Hagvænlegasta
bifreiðio.
Jaifnvel þó Ford bifreiðin kostaði sex eða sjö hundruð
doffurum meira en hún gerir, vaeri hún samt hagvænlegasta
bifreiðin, sem hægt væri að fá:
—vegna þess hve hún er endingargóð.
—hve starfrækslukostnaðurinn er Htill.
—og hve viðgerðir allar eru ódýrar samkvæmt fasta-
verði settu af félaginu hjá hinum 3000 Ford þjónustustöðvura
og umboðsmönnum í Canada.
Hið lága kaupverð Ford bifreiðarinnar, spameytni henn-
ar á ioIíu og elrsneyti, og hið lága verð á viðgerðum og bif-
reiðahlutum
—gera Ford bifreiðina tvímælalaust hagvænlegustu
bifreiðina, sem hægt er að kaupa og keyra;
—og bifreðna, sem öllum er fært að kaupa og starf-
rækja, og það eru hlunnnidin mestu.
Ford Motor Company of Canada, Limited
Ford, Ontario
47A
F0RD PRÍSAR
♦Tonrlnif Car 9 07.“í
*Ilunabout - - $ 610
Coupe - - - 91*100
Sedan---------91,200
*("hn.HMÍM - - - 9 550
♦Truck ChnMslM $ 750
•Starter and Electric
Lighting; $100 extra
Prices are f. o. b.
Ford, Ont.