Heimskringla - 06.04.1921, Blaðsíða 7

WINNIPEG, 6. APRiL i 921
HEIMSKRINGLA
7. BLAÐSIÐA.

Gefur svo undravertSan bata á allri taugaóreglu, aB þab er
engin ástætSa fyrir neirin þann, sem litSur af taugaveiklun, at5
vcra ekki heilbrigtSur.
Ef þú heftr ekki reynt Dr. MILES’ NERVINE, geturtSu ekki
gert þér í hugarlund hversu mikinn bata hún hefir at! færa.
Fólk úr öllum hlutum landsins hefir skrifatS oss um þann
mikla árangur, sem stafatS hefir frá Dr. MILES’ NERVINE.
MetS svolitilli reynslu muntu komast atS raun um, atS tauga-
metSal þetta styrkir tauíakerfitS, læknar svefnleysi og losar
þig vitS flog og atSra sjúkdóma, sem stafa frá taugaveiklun.
í*ú getur reitt þig á Dr. MILES’ NERVINE. ÞatS inni-
heldur ekki nein deyfandi efni, vínanda etSa annatS, sem hætta
getur stafatS af.
FaritS til lyfsaians og blbtSjitS um Dr. MILES’ NERVINE
og takitS hana inn eftir forskriftlnni, ef ytiur batnar ekki,
faritS metS tðmu flöskuna til lyfsalans aftur og bitSjltS um pen-
ingana yt5ar aftur og þér fáitS þá. Sú tryglgng fylgir kaup-
unum. ■ -3
Preþared at the Lakoralory of the
Dr. Miles Medical Company
TORONTO, - - CANADA

The Dominion
Bank
HORM NOTRE DAME AVE. OG
SHERBROOKE ST.
HöfutSstöII uppb............« 0,000.000
VarasjötSur ................» 7,000,000
Allar eigtiir ..............»79,000,000
Sérstakt athygli veitt viðskiít-
uin kaupmanna og verzlunarfé-
aga.
Sparisjó'ðsdeildin.
Vextir a£ innstoðufé greiddir
jafn háir og annarsstaðar.
Vér bjóðum velkomin smá sem
stfir vi'ðskifti-
PHONE A 9358.
P. B. TUCKER, Ráðsma?5ur
En þaS var aS ósékju. Samt var
Kann daemdur í 5 ára fangelsi í
Clairvaux. Var hann látinn laus
I 886 eiftir miklar umræSur í þing-
inu og hvarf hann þá aftur til Eng-
lands.
Þegar ófriSurinn hófst 1V14,
sagSi Krapotkin, aS nú stæSi Rúss
land á tfmamótum í stjórnmálum.
ÁriS 1917 fór ihann aftur til Rúss-
lands eftir fall keisaradæmisins, og
hafSi hann þá veriS 43 ár í útllegS-
inni. En lítiS bar á honum þar og
fréttir bárust sjaldan af honutn.
P'ó lét hann þá skoSun uppi áriS
1920 og barst hún til Englands í
júlímánuSi þaS lár, aS hann væri
j óánægSur imeS Bolshevikistjórn-
; ' ina. Fann hann henni margt til
! foráttu, og sagSi aS kommunista
lýSveldi undir harSstjórn einræS-
isins gæti a'ldrei blessast til lang-
fréima.
Krapotkin he.fir látiS vísindun-
um mikiS eftir sig, en kunnastur
BARNAÖULL
rmm.
Beethoven og “svínin”.
I -
Krapotkin fursti.
___ |
Þess var nýlega getiS hér í
blaSinu, aS vísindámaSurinn rúss-
neski Pétur Krapótkin fursti, hefSi
láfist í Moskva á Rússflandi, úr vergur hann fyrir stjórnmálaskoS-
hungri og harSrétti, 79 ára gamall. anjr 8{nar. Af bókum sem hann
Er þar fallinn Ifrá einn af merkustu hefir gefiS út af þvlí tæi er "End
Vismaamönnum hpi/maina r\cr fr'aoor. • • _ ________’ ___í_
anarkistans’ nafn-
LENIN OG ÞÝZKA RÍKIÐ
Bolshevíkingar fengu 50 miljónir
marka frá Þýzkalandi.
vísindamönnum heiimsins og fræg- urminningar
asti frelsisfrömuSur hinnar rúss- kunnust.
nesku þjóSar. ______
Krapotkin var fæddur 9. desem
her 1842 og af tignum ættum.
HöfSu ættfeSur hans stjómaS
Rúaslandi eitt sinn í ifyrndinni.
Fimtán ára gamáll var hann settur
í herskóla í Petrograd og var þaS 1 tilefni af klofnun franska jafn-
mjög ámóti vilj'a hans, þvií hann aSarmannaflokksins vcgna áhrifa
vildi ekki skilja viS bróSur sinn Boláhevika, skrifar 'hinn alþekti
Alexander; sem hann unni mjög. jafnaSarmaSur Evard Bernstein í
Var hann einn af námfúsustu læri-j ‘‘Vorvörts’’ grein eina, Iþar sem
sveinum sikólans og aS honum hann skýrir aSferSir Bolshevika í
loknum mátti hann velja um því aS foreiSa út kenningar sínar,
hverja herdeild hann víldi ganga 0g geur hann jafmframt , þeirri
í, en Iþau forréttindi fengu ekki grein upplý'singar sem vakiS hafa
aSrir en þeir, sem báru af öSrum.
Gekk hann iþá í Kósakkaherdeild,
sem hafSi bækistöS sína viS Am-
ur. Þar var Títi SaS gera og fékk
því Krapotkin leyfi til aS fara land
könnunarferS í M'ansjúíu. Vann
hann mikilsvert verk í þeirri för
og öSrum síSari.
Krapotkin yfirgaf brátt alla her-
mensku og fór tíl Petrograd áriS
1867 og tók aS stunda nám viS
háskólann Iþar. Um ifimim ára
skeiS var hann á l'andkönnunar-
tferSum um Sílberíu og gerSi upp-
aífskaplega eftirtekt viSa í Evrópu.
Hann segir, aS aSalkjarni kenn-
inga Bolshevika sé sá, aS koma
landslýSnum í skilning um almaetti
jþeirra. En iþó beri alt vott um, hve
hrapalega þeim mistakist alt.
Hartn segir, aS menn hafi
reynálu fyrir því, ihve imikiiláhrif
gulliS hafi í kenningaútbreiSslu
Soviet-stjórnarinnar. Og þá sé
mönnum ekki kunnugt um þaS
eins og þaS sé. En iþó hafi menn
marga kunna atburSi því til sönn-
unar. Og bendir Bernstein þar á
Sá leiSi ósiSur er gamall — og
því miSur ekki útdauSur enn, aS
menn sitja á hljómleikum meS há-
væru skrafi 'og skeggræSum, rétt
eins og hljóSfæraslátturinn sé ekki
til annars en aS breiSa yfir skvaldr
iS og skarkalann.
Þetta verSa "hinir smærri post-
ular’’ listarinnar aS gera sér aS
góSu. Þeir eru svo háSir hylli á-
heyrendanna.
En öSru máli er aS gegna um
hina stærri” — svo sem til dæm-
is Hiindel. Og þ ó er þaS einkum
Beethoven, sem ekki skóf utan af
andmælum gegn þessum 'nvim-
leiSa ósiS.
ÞaS var eitt sinn er hann var aS
leika “duett” meS Ries í höil
Browns greifa í Wínarborg, aS
aSalsmaSur nokkur og hefSar-
kona trufluSu hann me3 háværum
samræSum.Beethoven létfyrst sem
hann heyrSi þaS hvorki né sæi.
En er þau höfSu skvaldraS um
hríS, tók hann alt í einu viSbragS
mikiS, þreiif í Ries og mælti hátt,
svo aS heyrSist um sailinn:
”Eg spila ekki lengur fyrir þessi
svtín”.
Og hann fékst ekki til aS spila
þar meira, hvernig sem aS thonum
var fariS.
Þetta hefir honum veriS lagt út
sem ókurteisi. Eln þá er sannarlega
ekki minna velsæmisbrot fólgiS í
móSguninni viS listamanninn.
eSa 1 1 ára gömlum, sem heitir kvæSinu, af iþví þaS er eftir bam,
Dilys; hún á heima í borginni Van- enskt sé; en meira gaman hefSij
oouverB. C„ og birtist þaS á fram 1 þó veri5’ ef undir því hef5i staS'!
s,S.u blaSsins Sun, aS morgni SíS-
ustu St. Patricksmessu, sem nú er
DILYS
drátt af landinu og voru þar á öll þag gem gerSist í Austurríki, þeg
fjöll, en þau halfSi vantaS á eldri ar Sovietstjórnin sendi umboSs
uppdráttum. alldi Krapótkin sjálf- mönnum sínum stórfúlgur gulls, til
ur þetta mesta verk sitt í þágu vís- þess ag steypt þeirri jafnaSar-
indanna. ÁriS 1871 var honum mannastefnu af stóli, er ekki var
IboSin tsaSa viS landfræSisfélag í hennar skapi. En aftur segir
Petrograd en hann hafnaSi og hóf hanni a8 fæstum muni kunnugt
Þetta litla kvæSi; sem hér fer á
eftir, er orkt af stúlku krakka 1 0
alveg nýliSin.
ÞaS var einkar smekklega geng-
iS frá kvæSinu í blaSinu. Um-
hverfis þaS var rammi, vafinn
grænum smáralaufum aS neSan;
en upp meS rammanum vinstra
megin óx tré sem breiddi laufiS
upp meS og umhverfis rammann
aS ofan verSu. BakviS tréS sást
dálítiS írskt íbændabýli. Hinu
megin viS tréS stóS liítil stúlka
(litla Dilys), laglega búin og
horfSi á kvæSiS sitt, sem er svona
lauslega þýtt á íslenzku:
The Good Little People
E'ftir Dilys
Dansa út um engi
úti’ í tunglsljósinu;
svipir, álfar, andar,
írskar dverga huldur.
Þegar móSan minkar,
muntu geta séS þaS,
ÁlfafólkiS írdka;
undarlega . smáfrýtt.
Leikur ljúft um bcdann
létt sem Iþistil-fiSur,
föt þess létt tog falleg,
fagur-græn og rauSíbrún.
Þegar nóttin þrýtur,
þegar dagur lýsir,
farnir eru álfar,
andar, huldur, dýsir.
Þar er ekkert eftir,
er á dansinn minnir.
ASeins írska lyng-tó
ýfir morgun bllærinn.
Svona syngur nú litla Dilys í
Vancouver. Eg hafSi gaman af
i'S Sigga eSa Gunna.
SkeS getur aS mörgum finnist
lítiS í kvæSiS spunniS, og er þaS
sjálfsagt rétt, einkum aS því leyti
aS máliS er slétt og látlaust, jafn-
vel rneira á enskunni en íslenzku
þýSingunni, , enda var nú ekki
mikiS fyrir henni haft. En, skal
nú annars vera minstur vandinn
aS yrkja slétt og látlaust, blátt á-
fram og hnökralaust, en hafa samt
rétt og fallegt mál, eins og Dilys
gerir á liltla ljóSinu sínu?
Ein’nver orkti um Jónas Hail-
grímsson:
“Hjá honum máliS létt og Ijúft
lá lí kostum hreinum.”
E. Gíslason

HANS HEIMSKI.
NhSurlag.s
LíSa nú sjö ár og Hans unir sér
vel í klaustrinu. w 1
Þá segist hann vilja fara aS
finna föSur sinn. Ge'fur Klaustur-'
frúin honum fallegan reiSlhest og
fulla pyngju af peningum, þegar ^
hann fer. Þegar Hans kemur í '■
veitingahúsiS til föSur síns, þekkir
karl hann ek'ki, og segir viS íhann
aS Ihann villdi nú aS ihann sonur
sinn kæmi heim, og væri orSinn
j annar eins maSur. “En líklegast
| er aS hann sé búinn aS eySa ölium
; peningunum, og hafi svo ékki neiti |
. upp úr neimi,” segir hann. En
! þegar Hans kemur til móSur sinn- j
j ar þek'kir hún Ihann undir eins, og j
j verSur þá mikill fagnaSarfundur. |
Presturinn er líka sóttur, og þar.f
Hans svo sem aS segja honum af
■ ferSum sinum. Loks segir prest-
ur: “SegSu mér nú eins og er. Hef-
ir iþú haldiS aíltþaS, sem eg ibrýndi
fyrir þér fyrir sjö árum? Hefir þú
aldrei druklkiS vín?” —Nei," seg-
ir Hans; "eg hefi ekkert vín drukk
iS; eg hefi eingöngu drukkiS
kampavín.” — “GuS hjálpi þér,”
hrópaSi þrestur; "kampavín er
ágætasta vín sem til er. En ket
hiefir þú Iþó ekki etiS?”
Nei, eg hefi ekki.IátiS einn ein-
asta ketbita inn fyrir mínar varir,”*
segir Hlans; “eg hefi etiS steik í
allar máltíSir.”
“Mikil vandræSi. ÞaS er þaS
bezta ket sem til er,” segir prest-
ur. "En þú hefir þó líklega ekki
sofiS á fiSursæng?”
“Nei, nei, eg hefi stöSugt sofiS
á dúnsæng,” segir Hans.
“HvaS er aS tarna. Dúnn er
bezta fiSur sem til er,” segir prest-
ur. ”En eg vona þó aS þú hafir
aldrei sofiS hjá nokkurri stúiku
þessi sjö ár.”
“Nei, þaS hefi eg ekki gert,”
segir Hans; “eg hefi einlægt sofiS
hjá kiaustvrsfrú."
’GiuS komi til,” hrópar prest-
ur upp yfir sig; “klausturfrúin er
systir frelsarans!"
”’Neit nei! og þá er eg mágur
frelsarans. Eg er viss um aS hann
hjálpar mér til þess aS komast á-
fram í heiminum,” segir Hans.
(Æfintýri)
SNJALLRÆÐI
Einu sinni var karl á ferS og
reiddi talsvert undir sér. Honum
þótti heldur þungt á hestinum, svo
aS 'hann fór aS hugsa um, hvernig
hann gæti létt á honum meS góSu
móti. Seinast datt honum í hug
aS binda pokann á bakiS á sér, og
reiS svo blíspertur leiSar sinnar.
Einhver mætti karli og spur'oi,
hv'í hann væri aS mæSa sig á pok-
anum og reiddi hann ekki heldur
undir sér, eSa fyrir aftan sig.
“Nú. hesturinn ber ekki þaS-
sem eg ber,” svaraSi karl.
nú starf sitt til hjálpar hinum bág-
stöddu í mannfélaginu. Fór hann
til Zuruich og kyntíst foringjum
jáfnaSarrpanna og kyntu sér
hreyfinguna mjög rækilega. SíSan
hélt hann aftur til Rússlands og
fór þá aS vinna aS áhugamálefn-
um ‘sí’num, viSreisn verkamana-
stéttarinnar.
ÁriS 1873 var honum varpaS í
Péturs og Páls-fangelsiS í Petro-
grad en fyrir bænastaS landfræSi-
félagsins var honum leyft aS halda
áfram riti sínu er hann var þa aS
vlnna aS, um ísöldina. Þótt hann
ifengi auka-aShlynningu í fangels-
inu hnigaSi samt mjög heilsu hans
og 1874 var hann iátinn á sjúkra-
hús íangelsisins. Tókst vinum hans
aS »á honum þaSan meS brögS-
um og komst hann huldu höfSi til jancj
Finnlands og þaSan til Englands. þýzk
um, hvsS Rússland hafi orSiS aS
þorga tfl þess ‘aS koma á upprei'st-
um í ýmsum löndum, til þess aS
kúga Þýzkaland undir stjórn þá,
er mikill hlluti þjáSarinnar vildi
dkki hafa, og sem hefSi leitt ó-
þjóSina. Og þegar svo líka se
metanlega óhamingju yfir þýzku
minst byltinganna í Ruhr-héraSinu
í MiS-Þýzkalandiog Byern, þá
muni ekki ofsöguim sagt af því, aS
þar hafi Soviat-stjórnin kastaS
mörgum miljonum af fe þjoSar-
innar út í botnleysu.
Bernstein segir, aS þaS halfi
ilengi veriS opinibert mál, aS Len-
in og fylgismenn hans hafi þegar
stjórnarbýltingin braust út í Þýzka
iandi, fengiS leyfi þýzku stjórnar-
innar til þess aS fara um Þýzka-
í innsigluSuim vögnum
a stjórnin hafi því þannig
Nýr lampi brennir
94% lofti.
ICr hetrl rn rnfrunjrn o* gai.
Ný tegund af ollulampa hefir nýlega
verits fundln upp, sem gefur undursam-
iega bjart og fagurt ljós, jafnvel betra
en gas efSa rafmagnsljós. Lampl þessl
heflr verlTI reyndur af sérfrœðlngum
Bandarikjastjórnarlnanr og 3B helztu
húskólum rlkjanna, og gefist ágœtlega.
Lampinn brennur án lyktar, reykjar
eTSa hávafSa, og er i alla staBl tryggur
og ábyggilegur. Hann brennlr 94 pró-
sent af lofti og 8 prósent af venjulegri
steinolu.
Uppgötvarlnn er Mr. T. T. Jobnson,
370 Donald St., Winnipeg, og hýtSur
hann afS senda lampann til 10 daga ó-
keypls reynslu, og Jafnvel afl gefa
einn lampa meB öllu i hverrl bygo i
beim mannl, sem vlU sýna hann öBr-
um. SkrifiB i dag eftlr upplýslngum. j
Spyrjlð einnig um hvernig hægt sé ao
fá umboB án reynslu, sem gefnr frá
»250.00 til »500.00 I laun á mánuði.
Þar gerSist hann starfsmaSur ^jálpaS þeim áleiSis til þess a5
viS náttúrufræSislblaSiiS Nature |þeir gsettf 'byrjaS eyðileggingar-
og ritaSi ennfremur í Times gtarfsemi sína heima og erlendis.
Gekk hann iþá undir nafninu Leva- j Bandamenn hafa, segir Bern-
stoff og vissi enginn hver h'ann var j ste;n enn fremur, fullyrt og full-
Þá bar svo viS eitt sinn aS honum yrga enrí a§ Lenin og félagar hans
var fengin í hendur bók ein til aS j fengið stórfé hjá keisaraveld-
ritdaema. Var bókin um ísöldina ;nu þýzkai til þess aS þeir gætu
og strandlínur Asíu og eftir — meg enn mejra bolmagni eySilhgt
hann sjálfan. ÁkvaS hann þá aS
segj'a til nafns síns. Hann dvaldi
ekki lengi í Englandi en fór brátt
til Sviss og gekk íþar í þj ónustu all-
þjóSasambands verkeumanna, sem
aS sögn hans átti mikinn þátt í því
aS koma anarki'stastefnunni í horf.
Eftir morSiS á Alexander öSr-
um Rússakeisara, ,var Krapotkin
ger landrækur úr Svisls og settist
hann þá aS í Savoyen, en var tek-
inn þar höndum skömmu siíSar,
sakaSur um hermdarverk í Lyon.
Læknaðist af kviðsliti
Fyrir nokkrum árum lyftl e* þungri
kistu og kvlðslitnaBl. Læknnr sögfSu
aiS elna. lækningarvonln værl uppsknrð
v.r. Belti bætti ralg ekki. Bn loks nátSi
eg í meðal er algerlega læknaBl mig.
síBan eru mörg ár, og þó eg hafi unn-
iB erfiBa vlnnu, svo Sem stniBavinnu,
hefl og aldrel fundiB til þess siBan.
Englnn uppskurBur, enginn timamiss-
ir, ekkert ónæði. Eg sel ekkl þetta
meðal, en eg get gefiB þér allaj- upp-
lýsingar nm þaB og hvar hægt er aB íá
meöal sem læknar kvtBslR án upp-
skurBar. _
Eugene M. Pullen, Carpenter,
No. 129 MarneUus Avenue
Mannsquan Jf. J.
výnlts öBrum þetta, sem af kvlBslltS
þjtst.
Rússland ÞjáSverjum augljódega
í hag.
Bernstein fullyrSir aS þetta hafi
átt sér staS, og segir, aS hann hafi
sönnunargögn í höndum. Hann
hafi vitaS um þetta alt frá 1917.
En nú nýlega hafi hann fengiS
sannanir fyTÍr því, hvaS mikiS fé
þetta hafi veriS. Segist hann þora
aS fullyrSa, aS þaS sé ekki minna
en um 50 milj. gullmarka. Og þess
vegna hafi Lenin og félögum hans
ekki getaS veriS í vafa um, hvaS-
an þaS vaeri komiS.
Berstein kréfst þess, aS þetta
verSi gert opinbert, því þetta ráSa
brugg sé gert í nafni verkamann-
anna og látiS heita svo, aS þaS
sé þeim til góS's. En veldi Bolshe-
vika, segir hann aS hafi ekki stytt
Styrjöldina, heldur þvert á móti.
En þaS hafi orSiS til ógæfu alla
rússnesku þjóSina. Sú iitla endur-
Ibót, sem þeir hafi komiS í verk,
sé ékkert á móts viS þaS haf ó
hamingju, sem þeir hafi steypt
Rússlandi í. Og hvar hezlt sem á-
hrifa þeirra gæti, sé afleiSingarnar
alt af þær sömu, og sumstaSar
verri.
Mbl.