Heimskringla - 09.11.1921, Blaðsíða 2

2. BLABMiA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG 9. NÓVEMBER 1921.
HEILRÆÐI.
Ef a&tlarSu að hefja þig móSins á múr,
sem mejinirnir siSuSu’ og aefSu,
íþá, blessaSur, vertu nú tízkunni trúr
og tilfinning sérhverja kæfSu.
Og hugrakkur vertu, 'þó særist þín sál,
er sverSseggjar viS henni snúa;
því heimurinn kaflar þaS tildur log tál
viS tilfinning nokkra aS búa.
Þó flökri jþér stundum viS flónskunnar graut
og finnist sem ráSi’ ’ann þér bana,
!þá þrammaSu vongóSur þjóSanna braut,
því þaS kemur átt iupp í vana.
Og svo iþegar Iþú hefir skapaS þér skeá,
og skýlir þéunnan í henni,
Iþá er ek'ki hætt viS þér vegni’ ekki vel,
þó viSkvæmnin göfuglynd — fenni. —
Og þá ertu maSur meS mönnunum fyrst
á menningar ihátízku Stalli,
því heimurinn segir IþaS lifandi list
aS tjóma’ eins og steingoS á palili.
T. T.

L E I K I R.
Eins og stormýfSur særinn, er stefnulaust gnýr,
eins og straumröstin þunga, sem síjál'fa sig flýr,
eins og afliS hiS hulda, sem aSeins viS finnum,
er anda vors hugsjón í draumlands heimkynnum.
Einis og gilitský í fjarska er glampar um sand,
eins og geimhvelsins fegursta heiSríkju band,
eins og vorblómsins frjóknappur, völlinn er skrýSir,
er vonin, sem bjartsýnu æskuna prýSir.
Eins og sólblik í mrkri meS ljósgeislla ljóm,
eins og líknandi frjódögg á hálfskrælnaS blóm,
eins og daggeisli ylhýr, er árbjarminn klæSir,
er ástin, sem hedbrigSa mannshjartaS fæSir.
Eins og koldimmur skuggi, sem grúfir aS grund,
eins og gustkaldur vindur, sem ýfir hvert sund,
eins og ihausthélan kalda á blómkrónu blöSum,
er banvæna sorgin meS lífmyrkva IhröSum.
Eins og hvarflandi reykský á himinsins brá,
eins og hálfkulnuS glóS, sem aS fellur í dá,
eins og Ijómgeísli fagur í Ijósstrauma hyljum,
er lífiS ál't þrungiS af heimsstorma byljum.
✓ T. T.
Stjörnulíffræði.
XXIV.
Oft hefir því spáS veriS og á
ýmsum tímum, aS mikil og furSu-
leg breyting muni verSa á hög-
um mannkynsins, og er ekki vandi
aS skilja hvernig á þeim spádóm-
um stendur. Og merktlegast í
iþessum efnum þykir mér þaS aS
fyrir löngu hefir því spáS veriS,
aS einmítt á þessuim missirúm
mundu verSa umskifti í sögu
mannkynisins. Mickael Nostrada-
mus, sem einna merkastur hefir
þótt af spámönnum, spáSi þessu
þegar á 16. öld. Og í sam bandi
viS þaS talar hann um aS konung
borinn maSufr (eSa konungur
muni koíma frá hinum ystu lönd-
um, eins og aS vísu varS, þegar
Krisitján X. sneri hekn til Dan-
merkur frá Islandi og Græn'lándi.
Eg hefi ekki fyrir mér hina
gáfullegu bók Hohlenbergs um
Nostradamua, en mig imiaminnir
þaS held eg ekki aS honum reikn-
a'Sist svo, aS spádámur Nostra-
damus, lum merkilega breytingu tij
batnaSar, eigi viS áriS 1921. Og
vel veit eg, aS umskifti gætu orS-
iS. ÞaS er upphaf hinnar miklu
breytingar, aS menn byrji aS
skilja þá nýju heimspeki, sem nú
er aS koma upp á Islandi, þá
heimspeki sem nú er komin upp,!
þrátt fyrir ifargiS, þá heimspeki
sem er ekki annaS en náttúru-
fræSi, djúpsýnni og víSsýnni en
áSur hefir veriS. Vél veit eg
hvernig þessi umskifti gætu orS-
iS, sem öllum er svo brýn þörfin
á. Og mér þykir ekki svo illa!
horfa. ÞaS er ýmislegt sem bend-
ir til þess, aS þaS muni verSa auS
veldara nú en áSur, aS fá menn j
til aS fara aS skilja þýSingu ís-
.enzku þjóSarinnar. RrtgerS hins
gáfaSa tónskálds Percy Grain-
gers, um íslenzka tungu, er þar
mjög merkur og þakkarverS-
ur vottur. — Einnig virSist
mér þaS eftirtektarvert, aS
fyrsta alþjóSaþing sálarrannsókn-
ara eSa fyrirburSafræSinga, hef-
ir háS veriS núna fyrir skemtstu
í höfuSborg NorSutlanda, Kaup-
mannahöfn, og 4 Islendingum
hafSi veriS til boSiS. I bréfi, sem
eg sendi þinginu, lét eg þess get-
iS, aS heiimsviSburSur mundi
þetlta þing verSa, ef teknar væru
til alvarlegrar reynslu uppgötvan-
ir nokkrar, sem stuttilega var frá
greint í bréfinu. Nú væri þaS aS
vísu framar vonum mínum, ef svo
hefSi gert veriS, en þó mun til-
raun mín ekki verSa áranguris-
laus. Þó viS ramman reip sé aS
draga, þar sem er sá hugsunar-
háttur sem Iheldur í horf hiS ílla,
þá er nú samt fariS aS koma í
ljós, sá kraftux, sem dregur til
hinnar góSu sítefnu, muni sterkari
verSa.
XXV.
ÞaS hefir sagt veriS, aS sá fróS
leikur sem imenn nafna psychic
science, og ef til vill mætti ikailla
fyrirburSafræSi, væri enn á svip-
tiSu stigi og stjörnufræSin var fyr
ir daga Koperníks. Ejn meS þessu
er þó fyrirburSarfræSin sögS bet-
ur á veg komin en er. Því aS jafn-
vél fyrir daga Koperníks hélt þó
enginn, aS stjörnurnar væru í-
er einmitt þaS sem margir halda
myndun ein eSa blekking. En þaS
fram um rannsóknarefni fyrirburS
arfræSinnar.
Á þessu verSur höfuSbreyting
þegar menn fara aS færa sér í
nyt íslenzka heimspeki. Þegar far-
iS verSur aS nota sér þekkinguna
á lífsStarfsíleiSsunni, þekkingun^
á því, aS þaS sem menn hafa í-
myndaS sér aS væri líf í anda-
heimi, er líliS á öSrum stjörnum,
þá ifyrst kqrnst þessi fróSleikur,
sem menn 'kálla psydhic science,
í vlsiindaihorfiS. Þá fáum vér í
staS 'fyrirburSarfræSi þau alls- j
heitjar vísindi sem eg nefni epagó-j
gík. Þá fáum vér heimsfræSi,
sjörnulíffræSi og sanna sálufræSi
Stórkosltlegri og stórkostlegri
sannindi munu í ljós verSa leidd.
Og viS þá sögu munu margir Is-
lendingar koma. Því aS þaS sem
kalla Imætti genipötentiál þessa
fólks, sem var komiS svo nálægt
því aS Vesilast upp, mun reynast
aS vera í stórkostlegasta lagi, eft-
ir því sem gerist á jörSu hér. Hin
nýju vísindi munu fá mönnunum
yfirráS yfir orkutegundum sem
mjög mörgum sinnum mikílvirk-
ari, fjöilvirkari og furSuvirkari
verSa en jafnvel hiS furSulega
rafmagn. Þegar þau yfirráS eru
fengin, imunu menn geta haft
nokkra Stjórn jafnval á veSurlag-
inu, og er þess hin mesta þörf oSs
Islendingum, ekki hvaS sízt hér á
SuSurnesjunum.
XXVI.
Vél veit eg, aS í ótrúlegasta
lagi mun þykja þaS sem nú er
sagt. En þó greiSist fyrir aS sjá
aS á réttri 'leiS er veriS, ef vér
leitum yfirlits. Hugsu-m oss stein-
aldarimann sem stóS á ströndu
fyrir svo sem 100,000 árum, og
horfSi út á sjóinn. Hann var aS
byrja aS uppgötva hafiS. Alda
tók viS af öíldu, rísandi, hnígandi,
svo langt aem augaS eygSi, og
hinn alólgandi. ’feiknavíSi sær
vakti nokkum vísi til undrunar í
huga steinaldarmannsins. — En
hversu firna'Iangt var þó frá því,
aS fomaldarmanninn grunaSi um
vídd hafsins? Og 'hversu fjarri
var honum sú hugsun, aS taka
mætti nökkurn hluta hins þurra
lands og laga svo til aS fljót’a
mætti á yfir haíiS alt, og finna
l?nd hinumegin, og á því landi
iáik, sem líkt væri komumannin-
um, þrátt fyrir allan mun. Eins
fjarri voru steinaldarmanninum
slíkar hugsanir, eins og til skams
tfma Ihefir oss niSjum hans veriS
sú vitneskja, aS handan viS geim.
djúpin, á öSrum stjörnum, eru lif-
andi verur. skynsemi gæddar, og
aS imcnnirnir hafi lengi haft mök
viS slíkar verur og orSiS fyrir á-
hrifujm þeirra, þó aS þer vissu
þaS ekki, og sambandiS gæti ekki
orSiS tíl gagns svo sem þurft
hefSi, einmitt vegna þessarar van-
þekkingar.
XXVII.
Alt of lítiS hafa menn hugleitt
sögu mannkynsins á þann hátt
sem nauSsynlegt er til betri fram-
tíSar. Og sízt hafa menn hugleitt
sögu þekkingarinnar, á þá leiS aS
þaS gæti orSiS þeim vörn gegn
þeirri breytni, sem alskaSsamleg-
ust er allri betri framtíS. En þaS
er aS sýna nýjum hugsunum bana.
tilræSi meS því aS telja þær firr-
ur einar og markleysu, og leggja
jafnvel nokkurskonar refsingu viS
því aS verja lífi sínu á þann hátt
sem þarf til þess aS geta leitt í
ljós ný sannindi. Jafnvél í mann-
félagi vorra tíma, á sá maSur aS
ýmsu leyti Verri aSstöSu en þó
glæpamaSur væri, sem eykur
þekkingu einmitt á þann hátt sem
hélzt þarf til aS breytt verSi hugs-
unarhættinum.
Mér fcefnur hér í hug dálítill
þátbur úr sögu þekkingarinnar,
sem sýnir mjög JróSlega, hversu
óglöggir menn geta veriS jafnvel
á stórmerkilegar uppgötvanir.
Matthias Scheiden hefir maSur
'heitiS, einn a'f ágætustu ÞjóS-
verjum sinna samaldra. Uppgötv-
,un Scheidens á frumunni (celle)
er eitt af þýSingarmestu afreks-
verkum 19. aldarinnar. Á þeirri
uppgötvun byggÍ9t, aS mjög veru-
llegu leyti, Hffi/æSi vorra tíma.
Og þaS er sérstaklega skyilt aS
nefna þá uppgötvun !hér, því aS
hún er í tölu þeirra sanninda, seiry
nauSsynlegt er aS vita, til þess aS,
'guSsríki geti stofnsett orSiS. Því
aS guSsrí'ki er samlbandsvera, þar
sem a|l)ir einstaiklingar eitu ifull-
komlega scimstiltir tíl einnar Tí'f-
h'eildar, líkt og líkami hvers ein-
steiklings er sairibandsvera, sam-
atilt af ótal fruimum, sem hver, aS
upprunanum til, samsvarar sjállf-
stæSum fyrstlingi (prótosóon —
metazóon-hyperzóon). Fyr eSa
síSar munu menn sjá, aS nú þegar
bendir öl'l náttúrufræSi imjög
igreiniiega ti'T þessarar aSalhugs-
unar í líffræSi, se.m hér var á vik-
iS. Og eins og viS mátti búast,
verSur þessara sanninda vart í
öllum heltzu trúarbrögSum, en ó-
iljóst og óekiljanlega, eins og eSIi
trúarbragSanna er. Því aS hin op-
inbemSu trúarbrögS em, eins og
nú má vel skilja, hugmyndir þær
uim heimsfræSi og líffræS;, sem
rót sína eiga I vitsamlbamdi viS
.fullkomnara tilverusitig, en ekki
ihafa “komjst í gegn”' öSmvísi en
ófulllkomliega og úr llagi færSar.
Breytingin til hinnar góSu stefnu,
lífsstéfenunnar, verSur einmibt,
þegar tekat aS gera þær uppgötv-
anir sem Iþarf til þess aS ljósi
þekkingar-nnar verSi brugSiS yf-
ir svæSi trúarinnar.
Uppgötvun Schieidens var sam.
bandsuppgötvun mjög þýSingar-
mikil, því aS hún l'eiddi, fyrir rann
sóknir Schwaums, tii skílnings á
því, aS frumeind jurtar og dýrs
er samskonar. Schleiden gerSi
fyrst grein fyrir uppgötvun sinni í
heldur ósjálegri ritgerS sem kom
út áriS 1836, og ruun öl'lum al-
menningi hafa þótt flest merki-
legra, sem til tíSinda gerSÍ3t þaS
áriS. Og sagan sem hér er ®ögS,
sýnir eirikar fróS'lega, hvernig
jafnvel á 19. öld og jafnvel á vís-
kostlegri uppgötvun í náttúru-
indalandinu Þýzkáiandi, gat orS-
■ i3 nautskast gegn augljósri og stór
fræSi.
Um miSja öldina var uppi,, á
Þýzkalandi, prófessor í grasa-
fræSi sem Lehmann hét Grasa-
, fræSingur sá sagSi í fyrirlestri
1854, átján árum eftir aS komiS
hafSi út ritgerS Schleidens, aS
þaS væri rugl (Un sinn) sem þeir
væru aS fara meS, Schleiden og
Schacht og slíkir menn. (Schahct
var grasafræ,Singur svo gáfaSur,
a3 hann varS í fyrsta lagi til aS
úppgötva uppgötvun Schleidens).
Eg á rit þessara manna, sagSi pró-
fessor Lehmamn viS áheyrendur
sína, og þiS getiS fengiS aS lána
|þau hjá mér, en þiS getiS e'kkert
lært á þeim! ,
i ÞaS er ákafléga íhugunarvert
þetta, aS þannig skyldu geta far-
ist orS stórborgarkennara í grasa-
fræSi, um ritgerSir, sem einmitt
voru fróSllegri en nokkuS sem
áSur hifSi um grasafræSi veriS
ritaS.
XXVIII.
• Slík dæmi þékkja menn nú aS
vísu, en þeir láta sér ekki þau
vjíti aS varnalSi verSa. ÞaS er
altaf sama óvildin, sama kæru-
'leysiS og sama blindnin gagnvart
þeim Sem láta í 'ljósi nýjar aSal-
hugsanir, þær hugsanir sem hélzt
miSa til aS bæta aldarfariS. ESa
meS öSrum orSum: þaS er altaf
sama óvildin, sama kæruleysiS
og sama blindnin, gagnvart hin-
um skapandi anda, anda ^annleik.
ans.
ÞaS er langþjáSur og þreyttur
maSur sem þetta hefir ritaS, og
má vera, aS nokkuS ofríkt sé aS
orSi kveSiS. En þó er þaS varlla
til mikilla muna. ÞaS er a'f því aS
menn meta öf lítils anda sann-
léikans, sem ennþá er veriS á
leiS hinnar vaxandi þjáningar.
Falskenningum ýmiskonar gleypa
menn viS, alf því aS þær eru mest
í ætt viS hiS ranga hugarfar og
þeiim mest á loift haldiS. Og mætti
hér nefna til dæmis, ýmsar óvís-
indalegar og ómannúSlegar kenn-
ingar Freuds og ðlíkra, sem mjög
vlíSa imá sjá gétiS um. Mtenn
gleypa líka viS því sem er tiltölu-
lega fánýbt, ef nógu vell eru barS-
ar bumburnar fyrir þeim sem
flytur, eins og er éf um eitthvaS
ræSir sem miSar til þess aS efla
andíleg yfirráS GySinga. Ktenn-
ingar Einsteins eru þaS Sem eg
he'fi hér í huga, og biS eg aS itaka
vel eftir því, aS ekki kaila eg
þær kenningar 'fánýtar. En þaS
er alveg víst, aS ékki duga þær
til þeas aS skapa þá heimspeki
sem 'þjáSu mannkyni er svo irnik-
il nauSisyn á. ÞaS er eftirtektar-
verS samkepni sem á þessum ár-
um heíir átt sér staS milli Islend-
ingsins og GySingsins, og er þar
aSstaSa æriS ólík. En þó imun
þaS sýna sig, aS íslenzk hugsun
og nokkur kunnátta i jarSfræSi,
HffræSi og sögu, verSur drýgri ti'l!
fornu spekinga, fyr en þaS vac
uppgötvaS hér á lslandi, þar sew
fyrir löngr ihaíSi veriS gerS, þ®
aS mik.ll munur væri landgæSa,
merkiilega tilraun til aS halda á-
fram því sarn Grik'kir gáfust upp
viS, aS .maSiurinn er í s\ afni mag»
aSur eSa “hlaSiinn" af tilgeisland'i
krafti, og aS visu fylgir Iþeim
krafti vit. Á því strandaSi hin
gríska speki, eftir hér um bil þús-
und ira viS'I'eitni, lenti í tómfræSi
anuarsvcgar og dulrssn-u hins veg-
ar, og beiS ioks EtHnominn ósiguc
fyrir trúarbrögSum GySinga, aS
I mönnum tóklst ekki aS gera þessa
aS skapa hina sönnu heimspeki Uppgötvun, og koma þannig
heldur en stærSfræSissni'ld
fcllkæífctarifýlgi GySingsiinis.
XXIX
Einu sinni í vor átfci eg, fyrir til-
stuSlan miSilis, 'taíl viS mann í
mjög fjarlægum staS. MaSur
þessi kvaSst eiga heima á stjör.nu
sem værii í fimtu vetrafcbraut héS-
an, og er þaS svo ifjarran, aS ljós
geislinn þaSan er aS.minsta kosti
hundraS miljónir ára hing-
aS til vor. En svo miklu stórkost-
legri verSur hraSinn, þegar lífiS
°S heimispekinni í vísindahorfiS eSa,
eins og fult eins rétt væri aS segja
vísindunum á braut heimspekinn-
ar. En þaS er einmitt IþaS, sem
nú er veriS aS gera, hjá altöf lítils
metinni smáþjóS, selm miklu lík-
ari er Fom-Grikkjum, en ifræSi-
menn hefi rno.kkurntíma grunaS,
og framar þó um aumt. —
Hinn góSi kraftur, seim leita'S-
ist viS aS skapa hiS ófulllkna ef»t
til fuTlfc'ömnunar, eySist eins og á
útjaSri nokkrum. ÚtjaSar vit-
heimis hefi eg kaíllaS þaS. Hin illa
kemur tii sögunnar og þaS sem ( stefna varg þar ráSandi, dys
þaSan er, aS vitgeislinn fer þessa|lxis. ihelvítin urSÚ þar, eSa til-
vegalengd á skemri tíma en augna vierusftig hinnar vaxandi þjáning-
biik'i. Menn hafa veriS aS halda ar. f-{jnar góSu verur, sem úr ifull-
því tfram í samibandi viS kenning-. komnari stöSum leituSust viS a«
ar Einsteins, aS imeiri hraSi en, heiina framsókninni í rétt honf.
ljóshraSinn, gæti ekki átt sér gi^tu ekki komiS sér viS, því aS
staS; en sliíkt er natturlega hin vlt varttaSi til þess aS þær undir-
mesta fjarstæSa.
MaSur þessi
sem talaSi af1
munni miSilsins, kvaSst hafa ver- ist' þess vegna hinn góSi kraftuir.
iS Islendingur og lifaS á 11. öld. eSa varS snúiS til iTls. Hinn stór-
TaliS gekk ekki greitt, og hann vitri höfundur rilts þess sem kall-
tekitir gætu orSiS sém efcki varS
án veriS; og í helvítunium eydd-
aS er liber de mysteriis — og aS
kvaSst alldr'ei hafa fengiS sam-
band áSur. Hefi eg, eif satt skal vl'su ekki alveg méS réttu, því aS
segja, aldrsi fengiS annaS eins Tof þaS er mest grísk og egiptsk guS-
fyrir mitt íslenzka
fræSi og heimspéki, sem bókin
og þeitta samiband frá 1 1. öld, héfir aS geyma — þekkir þessa
sem koim mér mjög á óvart. MaS- uimlhverfingu hins góSa kraftar og
urinn hvarf nú úr sambandinu um kalllar paratriope. Og hygg eg aS
stund, en “kom” siíSan aftur, og h:n nýiju visindi, epagógíkin,
kvaSst þá hafa veriS aS skoSa muni taka þaS upp. Og þessíkonar
þaS sem mnSiIl'inn hafSi 'íailaS, paratrope eSa umlhverfing, hafir
Hann komst aS orÖi eins og þa'S átt drjúgan þátt í styrjöldinni
sem miSHlinn segSi, væri geisia- miklu, og öSrum tíSindum þess-
ritaS (radiograferaS). Hann tal- ara ára ekki góSum, þó aS fáir
aSi um þetta ifróSlega. SagSi hafi þaS viltaS. En nú sagSi hinn
hann aS einungis lítill hluti þess ágæti fjartliandi, aS fyrir hina
sem hann æitilaSi miSlinum aS auknu þekking, ;sem þeiir hefSu
se,gja, ihefSi komiS fram, og þó aflaS sér þar í himnaríki, þá
ék'ki óaflagaS. Samta'liS fór nú mundi aS imestu verSa komiS í
aS ganga betur, og vissuiega voru veg ifyrir þessa eySingu og um-
þaS sltórfróSlegar fréttir sem viS hverfingu ihins góSa kraftar. MeS-
fengum. íslendingur þessi 'frá 11. al annars þýSir þetta þaS, aS þeir
öld, sagSi okkur, aS þarna sem sem m'æla af miSils munni geti
hann ætti heima, væri veriS aS fariS aS “koma iþví í gegn”, aS
fást viS mjög merkilegar tilraun- þeir eiga heima á Srum stjörnum
ir, og fyrir skömmu hefSi veriS; en ékki í andaheimi, og er þegar
gerS þar afarþýSingarmikil upp-1 fariS aS votta fyrir því á ýmsan
götvun. Nýja aSferS sagSi ,hann hátt, aS ástæSur séu þar betri en
þeir hefSu fundiS iþar til þess aS
senda þaS seim hann kallaSi lif-
andi kraft, sólhverfanna og veltr-
arbrautanna á imillli. ASferS þessi
sagSi hann væri mjög margfald-
lega mifclu álhrifameiri heldur en
sú sem áSur hefSi veriS notuS.
XXX.
TíSindin sem Islendingurinn
frá 1 1. öld var aS leitast viS aS
fá hinn ágaéta miSil til aS segja,
voru eugin önnur en þau, aS nú
mundi fara aS takast aS sigra hél-
vífci. Hér verSa menn aS gæta aS
því, aS þó aS eg n'oti þetta trú-
.arbragSaorS, þá er eg aS ta|l|a
um þennan 'heim, um náttúruna.
Eins og lljósgeilsan leitar 'frá
einihverri sól út í Ihinn endalausa
mybka geim, þannig geislar hinn
æSri kraftur út í hiS ófullkomna
efni, og leitast viS aS koma því
fram á braut Ihinnar góSu verS-
andi og gera þaS sér líkt. Spek-
ingarnir grísku höfSu nokkurt
veSur af þessu höfuSfari heimls-
sögunnar, og þess vegna hér hjá
þeirri hiS ófuTlkomna efni, þiggj-
andinn eSa imóbta'kandinn ('hypo-
dokhe, dekhomene) ; en hinn til-
geisilandi kraft kölluSu þeir nús,
sem í orSabókum má finna þýtt
meS orSum sem svara til hugur
eSa vit eSa andi. lEn þó aS menn
segi svo, þá er þaS tæpast rétt
aS segja aS nús þýSi andi. Og í
rauninni var efkki unt aS skilja
neitt í þeasum kenninigum Ihinna
áSur hefir veriS.
Ekki sagSi fornmaSiurinn, aS
hinni nýju aSferS yrSi þegar í
staS beitt viS þa'S tilverustig, sem
veriS er á ihér á jörSu. Fyrst yrSi
aS snúa sér aS því aS hjálpa þeim
sem ennþá dýpra eru so’kknir niS-
ur í hiS Ihélvítlega en er á jörSu
hér, ennþá dýpra niSur í griimd
ofe eymd og hverskonar andstygS.
En þó gaf ihann í skyn, aS ekki
miundi þess verSa Iangt aS 'bíSa,
aS hin góSu áhrif Ifæru aS kome
fram, einnig Ihér á jörSu. Og þeg-
ar vér gætum aS því, hversu geig-
vænlegur er aSdragandinn,
hversu ajllur fjandskapur hefir
magnast niú síSasbliSinn áratug, og
hversu sú magnan Ihefir getiS af
sár ennlþá hrylilegri eymd, en áS
ur héfir veriS hér á jröSu, þá get-
um vér skiliS, aS ekki imegi drátt-
urinn verSa langur, éf afstýrt á aS
3—4 imiljónir ára á leiSinni hing-
verSa sVo stórum ibíSindum hinn-
ar illlu steeifnu aS ekki verSi bót á
láSin, og stefnunni þaSan alf eítki
breytt svo sem þarlf, ef ekki á
mannkyniS aS halda áftram ó-
bjarganlega leiSina ítil glötunar.
Menn munu geta því nærri, aS
mér hefir veriS ekki lítiill hugur á
aS hafa oftar tal af þessum fyr-
yerandi Islendingi, sem er eins
fróSur og vaenta mætti af manní
sem isvo víSiíöruH er, og 900 ár
heíir ihaft til aS láta sér fara fraim.
En þess ihefir ekki veriS kostur.
Eg þarf til slíks oSstaS miSiIs.