Heimskringla - 01.03.1922, Blaðsíða 2

2. BLAÐSIÐA.
HEIMSKRINGLA.
WINNIPEG, 1. MA'RZ, 1922
HÚSBÓNDI OG I»JÓNN.
Eftir Leo Tolstoi.
(Þýtt úr ensku.)
vind'hviSunuim. A8 sjá hríslurnar þarna lamdar af
alfli stormsins og beigSar setti hrylling í Vassili.
Hann vék hestinum frá Iþeim aíftur en tapaSi þá átt-
inni sem hann hafSi áSur haldiS i og keyrSi hest-
dnn áfram; ihann þóttist viiss um aS heirn til skóg- \al’innar-
arvaírSarins mundi hann komast áSur langt um liSi.
Hesturinn hálfþverskallaSist viS aS fara eins og
honum var stýrt og sótti til haegri handar. En hann
fékk ekki ráSiS IferS sinni ifyrir Vassili og var jafn-
harSan stýrt aftur til vinstri.
Aftur sá Vassili hylla undir eitthvaS framundan.
‘Hjarta hans fýltist fögnuSi, þvi hann þóttist viss um,
aS nú væri hann lóksins kominn inn í eittihvert þiorp-
jS, sem iþama hlaut aS vera. En 'þegar hann Var
jkonainn aS þvtí, sá hann aS þetta Var ekki annaS
en skógarrunnur. Og þegar stormurinn sveigSi grein
amar sem upp úr snjónum stóSu, fanst hlonum, eins
og viS runnan sem hann kom aS áSur, óttaiblandin
hugsun grípa sig. Runnur iþessi var aS öllu Ieyti
sívipaSur þeim er hann ’kom aS 'áSur, nema aS aS-
eins einu léyti. I kring um hann virtist íhonum slóS
iliggja eftir hest, aS hann hélt, iþó slkafiS væri svo í
Ihana, aS ekki var auSvélt aS greina þaS. Vassili
nam staSar, hallaSi sér fram á makak hestsins og
'athugaSi sporin nákvæm'lega. Jú, þaS var ekki um
þaS aS villast, þetta var hestálóS. Og þegar hann
'athugaSi hvert Ihún lá, komst hann aS raun um aS
(ekki um þaS aS villast aS þaS var snjór sem lamid.
jst í andliitiS !á ihonum og hlIóSst utan á hann. Og
jculdinnn sem læsti sig um hægri hendina á honum,
sem hann misti veítlinginn af, var eitthvaS annaS en
;?myndiun. ÞaS Var eySimörk, sem hann var nú
(staddúr á, einmana eins og viSarrunnurinn, eySi-
imörk þar sem hann átti óuihflýanlega og þaS fyr
en varSi aS bíSa þeirrar stundar, er hlonum var þó
meS öllu óskiljanleg aS komin væri — dauSastund-
Mælskusamkepnin.
"Ó, drotning himinsl Ó, heUagi faSir, slánti
(Nikullásl Þú sem kennir oss þolgæSi og bindindi!”
þyrjaSi Vassili. Og S huga hans kom þákkargjörS-
,ar-ahmöfnin sem fram fór daginn áSur, styttan
þellga, meS móbrúna andlitinu í gullslitum helgi-
skrúSa, um kertin öll jem hann hafSi selt til þess
(aS kveikja á í kringum hana, en sem hann slöfcti á
,elftir rffundarkorn og ifór aftur meS í búS siína. Hann
,reynidi upp alftur iog áftur aS gera sér greán fyrir
,dásemid slánti Nikulásar og Ihann treysti undra-krafti
,hans, aS frelsa sig úr jhættunni sem'hann var stadd-
,ur í; hann lolfaSi ihonum því hátíS'lega aS færa hon-
,um þakkarfórn ifyrir þaS og kerstaljósin skyldu ekki
bresta. En þrátt fyrir þetta gat hann eikki rekiS
þann elfa burt úr huga slínum, aS þó aS ákrlíniS helga
|kertin og þákkarifórnirnar og préstarnir væri alt
;saman milciilsverlt og nauSsynlIegt lí kirkjunni, þá
(samt munidi þaS MtiS geta stoSaS sig þarna, og á
|miillli sín og þessara Ihelgu hluta allra og ^restsins,
Igat nú elkíki veriS mikiS eSa raunverulegt samband.
"Samt sem áSur má maSur ekki láta hugfallast,”
l'iugsaSi hann. ”Eg verS aS þræSa slóS hestsins
, , . ,’ i ICk.. . r '* n_____________IjíSur en ifýkiur í hana Hvar liendingastaSurinn verS
þetta var brautfin sem hann IháfSi sjálfur'fariö. Hanni' ■' * '
vr fcominn aS sama runnanum og hann fór frá
stömmu áSur.
“Svo þnnig líkur Iþá IffskeiSi miínu,’ sagSi hann
angistarfullur. En til þess aS reyna aS reka þessa
hugsun burt úr huganum, keyrSi hann hestinn áfram
greiSara en nokkru sinni fyr. Hann hvesti sjónina
og starSi lí sílfelju út ytfir snjó-flákann og virtist sem
hann grilla öSru hvoru í tré eSa svartar rákir upp úr
honum Ifyrir framan sig. En þegar hann gætti betur
aS því, hvarf þaS. Ein-u sinni heyrSist honum hund-
ur eSa úilfur vera aS góla í ifjarsfca, en þaS var svo
daulft, aS ihann vissi ekki hvort svo var [ raun og veru
eSa aS þaS var tóm vmyndan. H’ann nam staSar og
jhHuistSi,
Alt í einu barst honum till eyrna drungalegt en
giiíSarlega hátt hljóS; hann varS skelkaSur viS.
Hann greip í fax hestsins og fann, aS makki hests-
ins skalf og hrististþví meir sem hljóSiS varS hærra
jog skelfilegra. Vassili gat ekki á því augnabliki
bugsaS neitt og gat enga grein gert sér fyrir því er
|ur veiit eg eklki, en hann verSur einlhversstaSar og
jéf til villl e'fcki verri en hér. ÞaS er eitt sem eg verS
|bó aS haífa gætur á; þaS er aS fara efcki of hratt.
|Hér er háskefli vlíSa og aS lenda í því veit eg nú
|hvaS er.” j
Þrátt fyrir þennan .ásetning sinn aS fara hægt,
Igat Vassiil'i ekki aS þvlí gert, aS grei'kka sporiS. Og
láSur en hann vissi af var hann farinn S hlupa. AS
vísu datt hann í öSru hvoru spori; en hann reis jafn-
)Un á fætur aftur. Og slóS hestsins var altaf verra
log verra aS greina.
, “ÞaS er úti um migf’ sagSi hann lolks. Eg hefi
ita’paS slóSinni. Eg kemst aldrei á rébta leiS eSa rtæ
|hÚ9um úr þessu.”
, í því aS Ibann sagSi þeitta, leit hann óafvitandi
iupp og sá dökkleita þúst framundan rétt hjá sér.
|ÞaS var Brúnn I Og ekki var hann þar einsamalil;
þar voru einnig sleSa álmurnar |Og vasafclúturinn —
eSa flaggiS enn blakatandi á þeim. Hesturinn stóS
|hjá sleSanum, meS hausinn niSiur viiS jörS, sem ,melrl
fram fór. ÞaS sem átti sér staS var þó dkfci annaS jStáfaSi af því aS taumurinn á beizlinu ha'fSi flækst
en IþaS aS hesturinn haifSi tekiS þaS í hölfuSiS aS/ i’J'm. annan framifót hans rétt Ifyrir olfan hclíhvarfiS.
'Herra forsdti og íhátítvirta sam-
koma I • ,
RæSuelfni mit hér í kvöld er aS
skýra steifnu og tilgang Islenzka
st'údentafélagsins, og réttmæti og
nauSsyn þeirrar stefnu.
FélIagiS vill reyna aS blása lífs-
anda í hinar hiálif kulnuSu glæSur
menningarinpar log taka sér {
munn hvatningarorS íslenzku
Ir'jóSlhetjunnar: “Fram, ifram”. Is-
lenzkir stúdentar eru fátækir og
fáir, en hugsjónirnar sem félagiS
hefir hélgaS sitt starf, eru margar
og stórar, en svo aSeins fá þær
framgang aS í einingu og meS á-
huga sé sitarfaS, eSa eins og Þor-
steinn Erlingsson segir í sínu ’fagra
kvæSi “Myndin”:
"Þú leiizt þíá aftur vinur, þaS var
þín dauSa synd,
iþá varS þiltt Ifjör aS lúa, þá hvarif
þín ifagra mynd.”
Og svo síSast um þá sem héldu
fast viS hugsjónirnar:
“En þeím sem eina lffiS er bjarta
brúSarmyndin,
iþeir brjótast uippá ifjalliS og uppiá
hæsta tindinn,”
Og svo tif aS gjöra 3’jósari þessa
mynd, þenna tilgang félagsins, má
skifta efninu í þrjár greinar, sem
fylgir:
1) AS styrfcja nfieS peninga-
láni |þá íslenzku námsmenn, sém
annars ekki gætu haldiS áfram
mentaveginn.
2) aS auka 'félagslyndi og
samvinnu meSal íslenzkra nómis-
hneggja eins hátt og ihann átti vanda til —fcnnacíí-
hvort till þess aS vékja sjálfan sig meS því eSa till
þess aS fcálla á hjálp.
< “HvaS faniturinn gerSi mér ilt viS'!” sagSi Vass-
ili viS sjálfan sig þegar hann áttaSi sig á þessu. Þó
aS hlonum væri mú fullljóst hvemig á þeSsum hóvaSa
stóS, ótti hann sarpt bágt meS aS jaifna sig eftir
hann.
“Eg verS aS hugsa mig um dálitla stund og nó
mér,’ hugsaSi hann. En iþaS var samt ekki til neins
aS reyna þaS, hann gat ekki haft þá stjórn á sjólfum
•sér, sem til þess þurfti. Og hann keyrSi hestinn ó-
isjáillfriátt átfram. Hann tók heldur ekki eftir þvtí, aS
.nú hélt íhann undan stormiinum í staS þess á móti
honuim. Honu’m var orSiS kallt og IeiS Illa, en eink-
um var þaS þó á höndum og ifótum sem hann kendi
kuldans ðárt. Hann skalif þarna sitjandi á hestinum
og ándardiláttur hans var Kíkur þvlí sem Ihann blési
óltáf 'frá sér en andaSi aldei aS sér. Honum bland-
aSist nú ekki Ihugur um þaS aS hann átti aS bera
beinin þarna úti í þessu óttalega veSri og aS þáo var
ekkert sem bjargaS gat honum frá því.
Hesturrn stöSvaSist alt F einu í djúpum skáfli
og rumdii viS um leiS.
, Eftir augnablilks stund reyndi hann aS rífa sig
.fram úr ihonum, en þaS tókst ekki og hann veltist út
ó hliSina. Vassili hljóp af baki. Og þegar hesturinn
,fann aS hann Var laus viS hann, reis hann óSara á
faetur, tók hlauip áfram og ‘hvarf svo á katf og
hneggjaSi bátt um leiS. Vasslli stóS eftir í klilfta-
djúpum snjónum og hoitfSi í.fcring um sig- En hann
,var fljótur aS átta sig áhvaS gera skildi og kafaSi
•strax á eftir hestinum til aS reyna aS ná honum.
En ófaérSin var ofmikil til þess. Ylfirhöifnin sem
ÞaS var nú augljóst aS Vassili hafSi veriS aS brjót umar sem meS sínum /terka og
góSa vilja krafti ha'fa jafnan kom-
ist lengra í þeim efnum. Fátæktin
isIeSans. Og þar- sem Vassilli hljóp af baki var hann
nema um fimtán skretf frá honum.
IX.
hann var í dróg-hann einnig niSur. Snjórinn var
i Vassili skjögraSi upp aS sleSanum. Hann greip
|í hann og stóS þar lengi hreyfingarlaus eins og til aS
i’atfna sig og kasta mæSinni. Hann hugaSi eftir
iNiikita. En hann var nú ekki fyrir aftan sleSann
þr sem hann áSur var. En uppi í sleSanum fanst
þonum snjórina 'hrúgast óeSli'lega ihiátt. Þjónn minn
tskýldi nu ekki vera þarna? Vassili þreitfaSi fyrir sér
pg varS þess áskynja aS Níkita væri þarna. Vassili
^leymdi nú óttanuim sem hafSi gripiS hann úti viS
runnann og þegar hann Ienti aif hestinum í snjó-
ákáflinum. Og hann hugsaSi sér aS láta ekki slíkt
/aifl ná tökum á sér aifitur. En til þess samt aS a/f-
jstýra því, dygSi ekki aS Ieggjast tfyrir og hafast ekk-
/ert aS. Hann varS aS láta sér detta í hug einhver
iny jumlhugsunarefni. Og fyrst aif ö 11 u sneri hann bak-
|inu í storminn, hnepti tfrá sér yfirhöfninni og kældi
jsér. Eftir aS hann hafSi kastaS mæSinni og jafnaS
burstaSi hann snjoinn alf fotum ser meS öSxum
•vetlingpum; hinum hatfSi hann tapaS og hann
iaS Mkindum tfalinn snljó nú. Haryi hnepti svo aS
/sér yfirhöfnina og herti lindann sem á henni var
;vitan um sig eins Jg hann var vanur aS gera þegar
ihann fór út úr búS sinni til þess aS kaupa eldiviS
;og annaS af bændunum sem þeir komu meS [ kaup-
,staSinn. Þegar ihaiin hafSi lokiS þessu fór hann aS
manna.
, 3) AS StySja af tfremsita megiii
ö'll þau fyrirtæki sem gætu orSiS
íslenzkri tungu og íslenzku þjóS-
erni til eflingar.
Enginn mun neita því a<5 þetta
sé fagur iog heilbrigSur ihugsunar-
háittur, aS reyna etftir megni aS
hjálpa þeim sem ver eru sattir
fjáihagslega, sérstaklega þar sem
allur fjöldi íslenzkra stúidenta er í
eSa minni tfjárþröng, en
þetta hafa íslenzku piltarnir gert
og þá ekki síSur íslenziku stúlk-
hin unga uppvaxandi íslenzka
þjóS sigli fram hjá 'boSum og
blindskerjuim sundurlyndis og úlf-
búSar framhjá þeim boSum sem
forkóltfar og fyrirrennarar okkar
hatfa strandaS á meS sín féíags-
mál log fraimlfara itilraunir.
Tiökum svo undir meS séra
Matthíasi og segjum öll í einu
hljóSi: “Sendum út á sextugt
djúp, sundurlyndis tfjandann.”
Og svlo kem eg aS þriSja, og
eg held vandasamasta kaflanum,
viShaldi íslenzks þjóSernis og ís-
lenzkrar tungu.
lEg viSurkenni strax í byrjun,
aS þar er mlín veika ihliS. Ekki svo
aS ski'Ija aS eg sj'ái ékkii þörfina
enda hafi ekki llöngun til aS
vernda þann stóra skerf, heldur
hitt aS þar eru svo mörg ljón á
vegi 'og mig og þig, leyifi eg mér
aS segja, skortir þekkingu til aS
meSíhöndla jáfnstórt málefni.
ViS sjáum um allan heim mik-
ilmenni iþjóSanna koma fram og
hvetja og áminna sfna þjóSflokka
um aS vernda sín einkenni og
tungu, og Stutt er síSan aS einn
mentamaSurin níhér í Winnipeg
Dr. McXntyre, áminti þjóSabrlotin
sem ihingaS hafa tflutt, aS vernda
alt þaS bezta sem (þeir komu meS,
svo þeir gætu orSiS sem beztir
iborgasar í þessu landi. Sú hug-
mynd, aS íslenzkan 'hl(jóti aS
gleymast, aS viS hljóitum aS
hverlfa 'hér sem driopii í sjóinn,
samrýmist eíkki \ iS nútíSarment-
un. Islenzkan liifir svo lengi sem
oss langar aS þjóSin öll leiti svo
heim
í 'ljóSum meS íslenzkum hörpum.
A. R. Magnússon
H^imskringla 'á Von á a'S geta
flutt seinna ifleiri aif ræSum stú-
denta sem tfluttar voru á þessari
mælsku samkepni.
Nokkur orð.
.ýmist í hné eSa mitt læri. Vassili háfSi heldur ekki
hlaupiS yfir tuttugu skréf, þegar hann var kominn
,aS því áS missa andann af mæSi og hann varS aS
^iema staSar.
ViSinn aflilan, IféS ihjá slátraranum, jarSirnar
^llar sem eg leigi öSrum, búSina, ölknæpuna íveru-
hósiS mitt fallega og dýra, vörugeymsluskálann —
,litla erfingjann minn — á eg nú a8 sjá öllu þessu á
bak? bugsaSi hann. Á lií mitt aS enda þannig?
Nei, nei, þaS er óhugsanlegt!”
En einhverra hluta vegna rann upp í huga hans
(joyodin aif runninum meS hnnlunum sem svignuSu
.eins og strá fyrir storminum. Hann háfSi svisvar
koimiS þangaS. Um leiS og hann hugsaSi um þaS,
■greip hann svo mikill ótti aS hann vissi í raun og
,veru ekki hvort hann var aS dreyma eSa aS þetta
,var alt veruleiki. “Mig hlýtur aS vera aS dreyma,”
.sagSd hann viS sjálfan sig log reyndi um íeiS aS
,vekja sjálfan sig ai þessum draumi. En hann vakn-
hreyfa sig dálítiS um. ÞaS fyrsta sem honum datt
>8i ekki, eSa fann enga breytingu á sér. ÞaS varj/færS þau.”
ií hug aS gera var aS losa tauminn sem flæktur var
rnm tfót Ihestsins. Þegar því var lokiS batt hann
(lestinn viS sleSann ein's og Ifyr. Hann gékk alftur
(fyrir hestinn, reiif teppiS og aktýgin upp úr snjón-
fim og kastaSi þeim yfir Brún. MeSan þessu fór
ifram rak Nikita hægt og gætilega höfuSiS upp úr
isnjódyngjunni. Hann reis upp lá handlegg 'sér meS
isjaanlegurn erffiSismunum og bandaS'i hendinni
/kennilega til eins og hann væri aS fæla flugur atf and-
!.>ti rínu. Um leiS og hann gerSi þetta, virtist hann
mæla eitthvaS. Vassili hélt aS hann væri aS kalla
/a sig. Hann hætti því viS aS breiSa frekar yfir
/hestinn og gekk upp aS sleSanum.
' “Hvernig hrifir if>aS fyrir þér?” 8pUr3i
[Vassili, ’og hvaS ertu aS reyna aS segja?”
I “ASeins þaS — aS eg — eg er aS deyja,”
/SvaraSi Nilki'ta pg átti erfitt meS aS tala orSin "Af-
hentu vinnulaun mfn drengnum mínum litla eSa
konunni minni; þaS stendur á^ama hvoru þeirra þú
hefir varnaS mörgu námfúsum
ungling þeirrar nautnar aS teiga
atf ihinum gómsætu eSa gall-
beizku mentalindum sem hér eru
opnar fyrir fjöldann, svo lengi sem
gjaldþol hver3 endist, meS litlum
kráfti en sterkum vilja var þetta
fyrsta atriSi tekiS á dagskrá stú-
dentalfélagsin’s. óg hefir þaS al'l-
reiSu létt og hjálpaS nokkrum
•nemendum.
AnnaS atriSi, félagsllyndi og
samvinna, er máske í barndómi;
samvinnu tilraunirnar ónógar, þar
sem supíehirlyndi og samltakaleysi
eru sem Þránduir í Götu einstak-
linga og þjóSa, þar sem sundur-
lyndi er sá niSihöggur sem nagaS
hetfir rætur ihins íslenzka Ygg-
drasils alt frá þeim tíma aS ís-
lenzkt þjóSerni myndaSist og
hetfir ihaldiS áfram aS naga ræt-
urnar svo S visnaSir kvistirnir tog
föllnuS lufin á lífstré jslenzka
þjóSfélagsins ibæSi austan hatfs og
var þó sérstaklega hér vestan hafs,
'hafa ifokiS og tvístrast VíSsvegar,
og margir,ha;fa þóst sjá óhrekj-
andi dauSamerki á því tré. Og í
staSinn fyrir aS vökva greinarn-
ar og vernda ræturnar, Ihafa ver-
iS til svo miklir skinskiftingar, aS
talja þaS hagnaS, aS tréS mætti
sem fyrst visna.
Flest opinber málefmi, sem tek-
in 'háfa veriS til meSferSar, hafa
orSiS ágreiningsmál, jafnvel hiS
hélgasta máléfni sem nofckar þjóS
getur eignast, sem er “kærleiksrík
kristin trú”, hefir um allan heim
ein_ váldiS hörmungúm og deiilum, og
hafa Islendingar ekki veriS und-
anþága í þeim efnum. Þeir hafa
bitist ’og barist, ef svo mætti áS
orSi kveSa, ilíkt og sagan segir
um manninn er átti aS Ihafa bitiS
fingurinn atf stjórnarfarslegum ana
stæSing sínum, og sannanagögn-
in má finna í okkar eldri Vestur-
heims íslenzku blöSum, en sem
betur Ifer er minna af þeim ó-
þverra í nútíSar blaSamensku.
Stafna okkar og tilgangur er aS
nokkur vilja neisti er til hjá af-
komendum nútfSar íslendinga.
íslenzkar hókmentir log íslenzk
ljóS mega eiknast ódauSleg.
Mótlbárurnar veit eg aS eru-marg-
ar og einnig aS sumir kálla þær á
rökum bygSar, svo sem samlík-
ingin meS Syssipluis er átti aS hafa
veriS dlæmdur í undiiíheimum til
aS velta steini upp á tfjallsbrún og
iþegar uppkom, valt seinninn jafn
óSum niSur áftur, svío hann varS
atftur aS hyrja. Eg veit aS þaS
ihatfa veriS gerSar tilraunir til aS
stytta aldur íslenzkunnr, en á-
rangurslaust, eSa jáfnvél hafa þær
tilraunir orSiS tíl þess aS aitka
verSmælti málsins, vekja menn til sígldra einstæSinga, er sjaldan
umhugsunar um hvaS íslenzkan ; löng eSa fjö.lbreytt. ÞaS er geng-
og ifslenzk mentun væri í virkileg- iS þegjandi fram hiá þeim “gler-
leika, 'hvort þaS væri mokkuS , brotum’’ manntfélagsins, eSa þeg-
annaS en máttlaust skváldur eSa j ar ibezit lætur meS hæversku náSs
hieimsfcuhjal. AfleiSingin hefir j bro?i. Og þaS gera sér fæstir rellu
orSiS sú, aS menn háfa fariS aS | út atf þvf hvort þeir hefSu orSiS
hugsa, hugsa um hm fögru og
göfgandi og uppörtfandi fslenzku
ljóS og iíslenzku sagnir, þar sem
alltaf var ©fst á blaSi “aS reynast
drengur góSur”, trúr sjálfum sér
nolkíkuS annaS eSa meiia ef öSru
vísi hetfSi veriS í Ihendur þelim
búiS. — GuSih. Iheit. var vand-
aSur maSur iog trúhneigSur bg
þeim sem voru honum kunnugir
og öSrum. Hver vill kasta því fyr- I— en þaS voru margir — gleymidij'
ir 'borS, ihver vill sigla um ólgu-^hann aldrei, en mintist þeirra jáfn
sjó mannlífsins án þess aS hafa
barlest, eSá myndi meiri kj öl-
festa í leyniilögreglusögunum
ensku, í ástaibralli og svikum og
prettum, og fjárdráttarsýki nútím-
ans. Nei, og þúsundsinnum nei.
ViS stúdentar sem aSeins erum
aS byrja skeiSiS, sjáum enn í
fjarska roSa sannrar mentunar,
ihötfum samt allareiSu lært svo
mikiS, aS betur fágaSann og verí*
meiri fjársjóS er aS finna [ mörg-
um fornum íslenzkum fræSum,
heldur en í mörgu því sem mark-
aSurinn hefir aS bjóSa, cr~
aS háfa lært iog lesiS íslenzk ljóS
og sögur hefir dómgreind okkar
þroskast svo aS auSvéldara \erS-
an meS innilegu þafcklæiti. SíSustu
árin var hann blindur og þjáSist
einnig af þungtbærum sjúkdóm, er
aS Ibkum dró hann til dauSa; alll-
an þann tíma stundaSi Mrs. Hall-
dórason hnn af dæimatfárri alúS og
nærgætni, log á hún þokík og virS-
ingu skiliS fyrir.
> J- St.

iHinn 3 1. des. s. 1. andaSist aS
hdimili frændíkonu sinnar Mrs.
GuSr. Halldórsson, aS' Svold P. O
gamalmVenniS GuSmundur Arn-
finnsson 82 ára aS aldri. Hann.
var fæddur á Ytra Lágafelli í
Mi'kl áholtsh rep p i í Snætfellsn-s-
sýélu. Foreldrar hans voru Arn-
finnur ArntfinnsSon og GuSrún
Jónsdóttir. Atf sextán systkinum
ihens náSu sjö ifdlllorSins aldri, þrír
brseSur hans: Jón, Arnfinnur og
Bjarni, giftust og bjuggu í Mikla-
iholtslhreppi. Hiriir þrír: Þforsteinn,
Þorleiifur og GuSm. heit. giftust
aldrei. Systir þeirra iHelga var
fcona Jóhannesar Stöfánssonar á
HöskuIíd'SstöSum í Laxárdal, og
íhjá þeiim var GuS'm. vinnumaSur
í nökkur ár, og þaSan ifór hann til
Amerfku áriS 1883. Eftir aS hing-
aS fcom, hé'lt hann lengst af til ná-
lægt Mountain, N. D. og var á
ýmlsum stöSum. ÁriS 1 89 1 kom
frændkona Ihans GuSrún Jónsdótt
ir aS heiman og maSiur hennar
Jóh. Halldórsson og settust aS
i grend viS Svoild, P. O., og hjá
þeim hafSi GuSmuindur he!im,íili
síSan. Þó æfin yrSi þetta löng
mun hún eigi háfa veriS aS því
skapi viSiburSarrlíik og hefir upp-
eldiS aS sjálfsögSu átt sinn þátt í
því. Kendi þar mjög þröngsýni
og aftuilhalds og var GuSm., mjög
haldiS' aS strkvinnu, en fór allra
upplýsinga á mis, nema þeirra er
á þeirri tímum þótti sjálfsögS —
aS læra kveriS”. ÞaS var vega-
nestiS, sem átti aS duga honum
gegmum HffiS! Saga fátækra, IítiL
Andlegt forgripasafn.
Ur dagibók samtíSarinnar
Þegar öldurót hafsins og hátign
tfjallanna IhafSi vakiS fólkiS á
hinnli miklu strönd til þess aS sjá
og skilja dásemdir veruleikans, þá
ur aS velja^úr annara þjóSa bók- hætti þaS aS íkaupa aSgang aS
Iforngripasáfni truim'ála hugmyn'd
anna. VörSur sáfnsins varS því
meritum hiS bdzta sem þar er aS
finna.
Látum okkur því teiga drjúg-
um atf Ihinum sætu og hrðinu
aS fara meS þaS langt inn [ land,
þangaS’ sem hiS menningarlega á-
mentalindum sem forfeSur okkar sigkomulag fjöldansvar enn í fullu
maeSur haifa verndað fra spill- | samræmi við inniihald og umbúðir
ingu og í gegnum márgar og stór- ^lhinna fornu menja.
ar eldraunir háfa safnaS og i-ymt | En svo er búist viS aS
okkur _og öllum eftirkomendum
sínum sem óspiltan arf.
Lesum um fslenzka ifornaldar
IfrægS
á tfeSranna hljómskærri tungu;
svo er ouisc vio ao einnig
þar muni eirihyer sterik áhrif veru-
leikans geta vákiS menn af dá-
leiSslIusvéfni hinnar afteknu vana-
trúar. Enda eru nú mörg tákn
'tímans tfarin aS sýna, aS fólk er
yfiríeit tfariS aS sjá.hin ihá'Ji menn
gleymum svo auSkýfings ágyrnd j ingarmarkmiS, sem framundan
og slægS y
viS óSinn er skáldin vor sungu.
AS hefja sinn anda aS uppsölum
þeim
er áformaS sprundum og görpum;
iliggja, og aS vegurinn til aS ná
þeim er: skynsamar lífsskioSanir,
sönn þekking á veruleik^num, og
aS rriennirnir verSi sannkristnir í
samhúS sinni, elski hver annan.
AthugulL