Heimskringla - 05.04.1922, Blaðsíða 3

WINNIPEG, 5. APiRIL, 1922
HEIMSKRINGLA.
3. BLAÐSIÐA.
litsanum voru tveir kosnir: HéS-
inn Valdimarsson skrifstofustjóri
og Hallbjörn Halldórsson preht-
í\ri. Hefir aldrei fyr orSiS slík
sckn viS bæjarstjórnarkosningar
afhálfu kjósenda.
Jarðræktarfélag Reykja
víkur.
pétrinum er stráS sem jafnast yfir
landiS, köglar muldir.
Noiregssaltpétur, hann er líka
nefndur kalksaltpétur. NorSmenn
vinna köfnunarefniS úr loftinu
meS rafmagni, er (þeir framleiSa
meS fossunum. 120 kg. af Iþess-
um álburSi jafngilda 100 kg. af
Chilesaltpétri. Af þessumi áburSi
þarf því 300 kg. á 1 hektara.
Hann er borinn á á sama hátt og
Chilesaltpétur. iBáSar þessar á-
j-..
ínum. Þó er tanö álitamál hvort' mörgum öSrum, þá finst mér svar
ekki sé betra aS bera minna á í^iS liggja beint viS.
einu en gera þaS oftar. Mest er j ÞaS er 'hversdags skynsemi og
boriS1 á mýrarjarSveg. Þurkun og' viljakraftur.
bylting jarSvegarins dregur úr.

kalkþörfinni'.
Helzt er kalkiS boriS
haustinu; sé þaS gert aS vorinu
verSur þaS aS gerast nokkru áS-
ur en sáS er. I görSum og akur-
lendi er þaS plægt og herfaS sam-
an viS moldina, þó skyldi ekki
Á fundi í JarSræktarfélagi, * *
Reykjavíkur 28. nóveihber síSast! burSartegUndl,r VCrSa, aS ^ymast, ÍW>|; * graslend. er
LSinn, flutti undirritaSur formaS-
ur félagsins erindi um tilibúinn á-
fcurS, meS tilliti til motkunar hans
næsta vor, á landþaS er sléttunar-
vélin (þúfnabaninn) hefir tætt í
sundur íhaust. Fer hér áeftir út—
dráttur úr erindinu.
Vér munum allir vea sammála
umþaS, aS æskilegast sé aS koma
landinu sem fyst í rækt. Sumt af
því mun þó verSa ofblautt til
ræktunar eins og þaS er, og því
óumflýjanlegt aS gera í þaS skurSI
eSa 'lokræsi, er þá ráS aS nota
skurSplóginn nýja, ef gera skal
lokræsi í mýrajarSveg. Þá eru
sjálfsagt víSa mishæSir sem jafna
þarf. AS þessum verkum loknum,
og.ef til vill fyr, kemur til þess,
Æem er aSalatriSiS viS ræktunina,
og þaS er áburSurinn.
ÁríSandi er aS geta boriS sem
þar sem væta kemst ekki aS þeim.
Noregssaltpétur er þó enn næm-
ari fyrir raka en hinn.
FosfórsýruáburSur.
Fleiri en eina tegund getur ver-
iS um aS velja, en vegna flutn-
ingskostnaSar hejir hingaS veriS
flutt sú tegund, sem sterkust er,
sú sem er auSugri af fosfórsýru en
ihinar, nefnist hún súperfosfat meS eins
20% fosfórsýru. hver landeigandi gerSi sem fyrst
iFosfórsúr sölt eru víSa um lönd! til,raunir me8 þag sjálfur hvern
en
þaS boriS á aS haustinu eSa
snemma vors.
Gísli gerlafræSingur GuS-
mundsson hefir rannsakaS jarS-
veg í 7 erfSafestulöndum. Bendir
sú rannsókn í þá átt aS þözf sé á
kalki, þó er þaS ekki svo eindreg-
iS aS ástæSa sé til aS hvetja menn
til mikilla kalkkaupa í vor, kostn-
aSur yrSi mikill, en árangur ekki
Æskilegt væri þaS aS
viss
jarSlögum, samhliSa járni. Mest
er um framleiSslu þessa áburSar í
Þýzkalandi, þá í Englandi, F.rakk-
landi og Italíu. Á NorSurlöndum,
einkum í SvíþjóS norSanverSri,
eru slíkar verksmiSjur.
Súperfosfat er boriS á snemma
vors. Því er dreift yfir flögin áS-
ur en herfaS er. Helzt skyidl þaS
herfaS vel saman viS yfirlborS
mestan og beztan áburS í flögin, moldarinnar. Af því þarf 300 kg.
undir því er þaS aSallega komiS 1
hve fljótt þau komast í rækt. Vit-
anlega verSur aS nota alt, sem til
féllur af áburSi. BúpeningsáburS-
urinn er yíSast enginn til, og þar
sem eitthvaS er um hann, veitir
ckki af honum á túnin og garSana.
Til útgræSslunnar verSur aS nota
íor, grút, síld, fiskiúrgang, síldar-
mjöl, þang, ösku og því um líkt.
Síld og fiskiúrgangur þyrfti
annaShvort aS grotna í haugum
saman viS rof eSa mómylsnu, eSa
aS ö8rum kosti þarf aS koma því
ofan í jörSina fljótlega, eftir aS
búiS er aS bera þaS á. Liggi þaS
lengi ofan á, éta hrafnarnir ótrú-
lega mikiS af því. Síldarmjöl er
góSur áburSur, dreift yfir snemma
vors. Af Iþví þurfa ^000 kg. á
hektara. Sé þaS boriS á flögin, er
betra aS herfa þau eftir aS þaS er
boriS á.
á 1 hektara.
árangur kalkiS hefSi, áSur
'hann legSi í mikil kalkkaup.
Einar Helgason.
— Vísir —
Sjálfftjórn.
Skuggar og Skin
Þegar búiS er aS hagnýta inn-
lendar áburSartegundir eftir þvf
sem hægt er, og enn eru eftir flög,
sem engan áburS hafa fengiS, er
ekki um annaS aS gera en kaupa
útlendan áburS, tilbúinn. Vitan-
lega er þaS leitt, aS þurfa aS flytja
inn á'burS, en þaS er þó eina ráS--
iS til þess aS geta aukiS ræktaSa
landiS .-»S verulegum mun, og
þetta er þaS sem allar jarSrækt-
.-arþjóSír gera, þær kaupa tilibú-
ínn áburS' ibæSi á óræktaS land
■og ræktaS.
Reykvíkingar kaupa árlega mik
IS af fóSurbæti frá útlöndum, en
draga mætti úr þeim kaupum, ef
heyin ykjust; mun vera ráSlegt aS
verja nokkru af því fé, sem nú fer
íyrir fóSurbæti, til þess aS kaupa
tilbúinn áburS.
ÞaS eru þrjár tegundir tilbú-
ins áburSar, sem bera þarf á, eru
þsær kendar viS þaS jurtanæring-
arefni sem hvert um sig inniheldur
Köfnunarefni, fosfórsýru og kalí.
Ekkert af þessum þremur næring-
arefnum má vanta. ÞaS efniS sem
skortur er á, veldur uppskeru-
bresti.
KöfnunarenfisáburÖur.,
ÞaS eru aSallega tvær tegund'
ír af honum/ sem hér koma 'ti
greina. Chilesaltpétur og Noregs-
saltpétur. Þessar tegundir hafa
mjög svipaSa verkun. Óþarfi aS
fá þær báSar. Chilesalfcpétur er
dálítiS sterkari (ríkari aS köfn
unarefni) en Noregssaltpétur.
Chilesaltpétur er unnín úr jörSu
á vesturströnd SuSur-Ameríku.
Hann. er borinn á á vorin í byrjun
gróanda. Á 1 hektara þarf 250
kg. ef ekkert er iboriS á af öSrum
köfnunarefnisáburSi. Réttast er aS
skifta þessum 250 kg. í tvo helm-
inga og bera fyrri helminginn á
snemitía í maí þegar ibúiS er aS
jafna PlagiS, en hinn helminginn
hálfum mánuSi síSar, þegar vor-
yrkjunni er lokiS. — Chilesalt-
KalaíáburÖur.
Mest er um framleiSslu hans í
Þýzkalandí. Þar eru kalísölt sum-
staSar í þykkum .jarSlögum.
Kalísalt meS 37% kalí, er sá
kallíáburSur, seml ríkastur er af
kalí, og þesvegna fluttur hingaS
fremur en annar. ÞaS er alment
mælt meS því aS bera þennan á-
burS á aS haustinu, þó er hann
einatt borinn á snemma vors,
r>æSi hér og erlendis, og lánast
vel. Sé kalíáburSur borinn í flög
sem plægja á, er þaS gert áSur en
lögin eru plægS, aS öSrum kosti
er látiS nægja aS herfa hann vel
saman viS flögin. 1 50 kg. af þess-
a ari áburSartegund þarf á hektara.
I ösku er mikiS af kalí. Notkun
öskunnr gæti þvf dregiS úr þörf-
ú á kalíáburSi. íEn hér í bæ
reynist erfitt aS nota öskuna til
áburSar vegna þess aS í hana er
fleygt glerbrotum, járnarusli o. fl.
'I hverju er sjálfstjórn fólgin?
J svo mörgum dæmum aS
ekki verSa upptalin í fám orSum.
Frá vöggunni til grafarinnar þarf
maSurinn aS temja sér sjálfsvald.
En því miSur sýnast vera of fá-
ir sem skilja þá nauSsyn, jafnvel
þó margir foreldrar hafi lagt
mestu alúS á a^ kenna barninu aS
æfa þennan mikilsverSa hæfi-
leika í uppeldinu.
Þá virSist sem þaS gleymi því
þegar þaS stækkar og fer sjálft aS
ráSa yfir sér.,
Þá sleppir þaS taumhaldinu og
lætur berast meS straumnum þar
til þaS sogast í hringiSu lífsins;
bíSur svo átektar hvort því skol-
ar á land eSa ekki..
Þá rís aftur upp í huga manns
spurníngin, hvaS er sjálfstjórnin?
Og þó mér hafi máske fundist
eins erfitt aS læra hana eins og
En því leggja svo margir, bæSi
menn og konur, þó kallast megi
greint fólk, þessa nauSsynja gáfu
til hliSar?
Af því aS reynslan heíir ekki
enn getaS kent því aS færa sér
hana í nyt. ÞaS virSist vera meir
en lítil reynsla sem þarf til aS
kenna sumu fólki aS lifa, og álít
eg aS þaS stafi mjög oft af ein—
tómu kæruleysi.
ÞaS reynir ekki aS efla sína
eigin dómgreind, heldur lætur
vaSa á súSum.
Því finst IþaS svo mikiS léttar
heldur en aS læra aS hugsa fyrir
sjálft sig. ,
Flest öll villáN stafar meira af
vanþekkingu á sjálfum sér og
kringumstæSunum, heldur en af
ásettu ráSi.
Hvert er þá meSaliS til aS
lækna þennan andlega sjúkdóm.
Eg nefni þaS því nafni, því eg
álít áS sálin sé ekki í hei’brigSu
ástandi þegar hugsanrnar ge:
ekki stöSvast nóg til þess aS
stefna aS einhverju vissu marki.
ÍUngdóminum er síSur láandi þó
hann leiSist afvega ef fullorSna
og reynda fólkiS gengur á undan
meS óvarlegum eftirdæmum. Og
til þess aS reyna aS frélsa ung--
dóminn frá þessari andlegu sýki',
sýnist vera stór þörf á aS bæta
einni skyldugrein meir inn meS
hinum námsgreinunum inní barna
skólana. \
ÞaS finst mér of lengi hafa ver-
iS vanrækt.
Gæti ekki skeS aS barniS veitti
eins mikiS athygli siSferSisnáms-
grein eins og hinum, og skelti síS-
ur skollaeyrunum viS áminningum
móSurinnar ef lögS væri jafn-
mikil rækt viS aS kenna hana í
alþýSuskólunum, eins og annaS?
lEf þaS væri mögulegt í náms-
stundum barnsins aS stySja og
efla gofct innræti hjáþeim og upp-
örfa þaS til þess aS reyna aS
reyna aS skilja lífiS í sinni réttu
(Framhald á 7. síðu)
Eftir Ethel Hebble.
Þýdd af S. M. Long.
470 blaðsíður af spennandi lesmáb
Yerð $1.00
THE VLKING PRESS, LTÐ.
Arni Antlerson
E. P. Garland
GARLAND & ANDERSON
LÖGFR.EÐIXGAR
Phone: A-2107
SOl Klectric Raihvay Chamberi
DR. KR. J. AUSTMANN
810 Sterling Bank Bldg.,
Cor. Portage & Smith
Phone A2737
ViStalst. 4—6 og 7—9 e. h.
Heimili aS 469 Sirncoe St.
Phone Sh. 2758
Dr. A. Blöndal
818 SOMERSET BLDG.
Talsími A.4927
Stundar sérstaklega kvensjúk-
dóma og barna-sjúkdóma. AS
hitta k‘l. 1 0—1 2 ‘f.h. og 3—5 e.h.
Heimdi: Ste. 10 Vingolf Apts.
Horninu á Agnes og Ellice-
Sími Sher. 7673
Eigl aS nota tilibúinn áburS ein-
gongu, þarf samkvæmt því sem
aS framan er sagt aS bera þessar
3 tegundir á hvern héktara:
250 kg. Chilesaltpétur eSa 300
kg. Noregssalp., 300 kg. Super-
fosfat, 150 kg. Kalísalt.
Eftir því verSi, sem var á þess-
um áburSartegundum síSastl. vor
hér í Reykjavík, nemur þetta sam
tals um 350 kr. á hvern hekt.
Kalk.
ÞaS er venjulega ekki taliS meS
áburSarefnum, af því aS jurtirn-
ar nærast svo lítiS á því. JarS-
veginum er altaf nægilegt kálk til
þess aS jurtirnar fái af því sem
þæir' þurfa sér til næringar, en
kalkiS bætir eSlisásigkomulag
jarSvegarins og gerir efnabreyt-
inguna örari; gerir jaSefnin aS
hæfari og betri jurtafæSu, og þess
vegna er kalkiS. boriS á í viSlög-
um í jarSyrkjulöndunum.
Hér á landi er lítil reynsla feng
in fyrir gagnsemi kalksins fyrir
gróSurinn ; þaS hefir veriS horft
svo mjög á kostnaSarhliSina, því
töluvert mikiS þarf af ka'lki ef aS
duga á. Innanlands er ekki
kalk aS fá, nema þá skeljasand.
Hann er ágætur til aS bæta meS
mýrarjarSveg, en flutningskostn-
aSur mun gera notkunina víSast
hvar óhæfillega kostnaSarsama
ÞaS verSur því aS flytja inn kalk
frá útlöndum, miá vera aS þaS
horgi sig, allra helzt fyrir garS-
íæktina.
Til jarSræktar er ýmist notaS
brent kalk eSa kolsúrt kalk, hiS
fyrtalda áhrifameira og þarf því
minna af því. ÞaS er mjög misjfnt
hve mikiS er notaS af kalki, þetta
frá 1200 til 4000 kg. á hektara,
en kalkiS er sjaldan boriS á oftar
en á 10 ára frestí á sama blett-
Abyggileg ljós og
Aflgjafi.
Vcr ábyrgjumst ySur v&ranlega og óslitna
ÞJ0NUSTU.
ér æskjum virSvngarfylst viSskifta jafnt fyrir VERK-
SMIÐJUR sem HEIMILI. Tals. Main 9580. CONTRACT
DEPT. UmboSsmaSur vor sr reiSubúinn aS finna ySur
tS máli og gefa ySur kostnaSaráætlun.
Winnipeg Electric Railway Co.
A. IV. McLimont, Gen'l Manager.
Dr. T. R. Whaley
Phon* A9021
Sérfrœðingar í endaþarms-
sjtíkdómum. Verkiðgert tindir
"Local Anestheaia“
Skrifst. 218 Curry Bldg.
á móti Pósthúsinu.
Viðtalstímar ý—/2 og 2—j
og eftir umtali.
HES. ’PHONE: F. R. S766
Dr. GE0. H. CARLISLE
Stundar Einsönsu Eyrna, Aua
Naf og Kverka-ajúkdóma
ROOM 716 STERLING
n.Mi A2001
Dr. M. B. Halldorson
401 BOÍD HI II.DIMl
Tals.: A 3674. Cor. Port. og Eda.
Stundar elnvör'Bunsu berklasýkl
og aSra lungnasjúkdóma. Br aS
flnna á skrlfstofu nlnnl kl. 11 tll 11
f.m. og kl. 2 tll 4 e. m,—Helmlll a«
16 Alloway Ave.
Talelmli AHHH9
Dr. J, G. Snidal
TANNLŒKNIR
014 Someraet Bleck
Portage Ave. WINNIPEO
762
RALPH A. COOPER
RegUtered Optometrist
and Optician
Mulvey Ave., Fort Rouge<
WINNIPEG.
TaUími F.R. 3876
Dr. J. Stefánsson
600 Sterltng Bank Blde.
Horn« Portage og Smith
Stundar elngöngu auana, eyrna.
»«/ VI* ,ny.*.r^‘*Júk<s6ma- An nttta
frá kl. 10 tll 12 f.h. og kl. 3 ttl S. e.k.
Phonei A3S21
«27 McMlllan Ave. Wlnnipe*
óvanalega nákvæm augnaskoSun,
og gleraugu fyrir minna verS «n
vanalega gerist.
Auglýsið í Heimskringlu
Nýjar vörubirgðir I'ÍLFi
Timbur, FjalviíJur af öUum
geirettur og alls-
konar aSrir strikaÖir tiglar, burSir og gjuggar.
Komið og sjáið vörur. Vér erum ætíð fúsir að sýna,
þó ekkert sé keypL
The Empire Sash & Door Co.
------------------ L i m i t e d —-------------------
0. P. SIGURÐSS0N,
klæðskeri
662 Notre Dame Ave. (vií horni?
á Sherbrooke St.
Fataefni af beztu tegund
og úr miklu aS velja,
KomiS inn og skoSiS.
Alt verk vort ábyrgst aS
vera vel af hendi leysL
Suits made to order.
Breytingar og viígerSir á fötum
meö mjög rýmilegu veröi
HENRY AVE. EAST
WINNIPEG
W. J. LINDAL & CO.
W. J. Lindal J. H. Líndal
B. Stefánsson
Islenzkir lögfræSingar
1207 Union Trust Building, Wpg.
Talsími A4963
Þeir hafa einnig skrifstofur aíS
Lundar, Riverton og Gimli og eru
þar að hitta á eftirfylgjandi tím-
um:
Lundar á hverjum miSvikudegi,
Riverton, fyrsta og þriSja hvem
þriSjudag í hverjum mánuSi,
Gimli, fsrTsta og þriSjahvem miS-
vikudag í hverjum mánuSi.
KOL
HREINASTA og BESTA tegund KOLA
bœSi tfl HEIMANOTKUNAR og fyrir STÓRHÝSI
Allur flntningur meS BIFREIÐ.
Empire Coal Co. Limited
Tals. N6357 — 6358 603 ELECTRIC RWY BLDG
ARNI G. EGGERTSON ,
íslenzkur lögfræSingur.
I félagi viS McDonald & Nicol,
hefir heimild til þess aS flytja
mál bæSi í Manitoba og Sask-
atchevian.
Skrifstofa: Wynyard, Sask.
Y. M. C. A.
Barber Shop
Vér óskum eftir viSskiftum ySar
og ábyrgjumst gott verk og full
komnasta hreinlæti. KomiS einu
sinni og þér raunuS koma aftur.
F. TEMPLE
Y.M.C.A. Bldg., — Vaughan St
Talrími: A 3521
Dr. J. Olson
Tannlæknir
602 Sterling Bank Bldg.
Portagi Ave, and Smitíi St.
Winnipeg
A. S. BARDAL
selur likklstur og annast um út-
farir. Allur útbúnaöur sá beztí
Ennfremur selur hann allskonar
minnisvartSa og legstetna.
843 SHERBROOKE ST.
Phones X 6607 WINNIPEG
TH. JOHNSON,
Drmakari og GuIlsmiSur
Selur giftlngaleyfisbríL
Bérstakt athygll veltt pöntunui
og viSgjöréum útan af landl.
248 Maln St. Phjnei A4687
J. J. Swanson
H. G. Henricksoa
J. J. SWANS0N & CO.
FASTEIGNASALAR OG —
PCBl>ga mlftlnr.
808 Paria
Talafml A6340
BulidluK
Wlnnlpeg
’hone A8677 639 Notre Danw
JENKINS & CO.
The Family Shoe Store
D. Macphail, Mgr.
Winnipeg
UNIQUE SHOE REPAIRING
HiS óviðjafnanlegasta, bezta og
ódýrasta skóvitJgertSarverkstæði i
borgmni.
A. JOHNSON
660 Notre Dame eigandi
C0X FUEL
C0AL and W00D
Corner Sargent and Alverstone
Tamrac
Pine
Poplar
Call or phone for prices.
Phone: A4031
0RIENTAL H0TEL
Eina al-íslenzka hótelið í bæn-
um. Beint á móti Royal Alexandra
hótelinu. Bezti staðurinn fyrir
landa sem með iestunum koma og
fara, að gista á-
Ráðsmaður: Th. Bjarnason. ,.