Heimskringla - 02.01.1924, Blaðsíða 6

6. BLAÐSÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNPEG. 2. JANOAR 1924.
K
Eftir Mary Roberts Rinehart.
K. leit upp og sá alt í einu að Jobnny bjó yfi
leyndarmfáli.
“Hvað!” sagði hann.
“Ef eg hefði sagt orð, þá hefði hún gengið af
mér dauðum. Þær hafa mig alveg á sínu valdi.”
“Eg skal ekki segja frá neinu eða gera þér nein
óþægindi. Hvað veiztu?”
Johnny leit 'í kringum sig. Sjúklingarnir voru
tfiestir sofandi. Næsti sjúklingur, maður, sem sat í
völtrustól, hraut hátt. '
“Það var sú dökkeygða, sem skifti um meðal
handa mér,” sagði hann; “sú með haélaháu skóna,
sem var sx-ti fandi hér í kringum mlig. Hún gerði
það. Eg sá til hennar.”
Þetta var það sem K. hafði grunað. En hann
var fullur af ótta um, að ernhver hætta vofði yfir
Sidney. Hverju mátti ekki búast við af Carlottu,
þegar hún frétti um trúlofun Wilsons og Sidney, úr
því hún gat gert þetta? Og hann hafði þekt hana
(áður. 'Hann trúði þVí, að hún myndi ekki láta
neitt fyrir brjósti brenna. Honum geðjaðist illa að
þeirri undarlegu tilviljun, að leiðir þeirra skyldu
iiggja saman hér aftur.
Carlotta Harrison var albata, og aftur farin að
sinna störfum sínum. Það var lán fyrir Sidney, að
þriggja mánaða þjónusta hennar í uppskurðarstof-
unni var því til fyrirstöðu, að fundum þeirra bæri
saman. Carlotta var ekki aðems afbrýðissöm nú,
heldur kvaldist hún óaflátanlega af því, að það var
gengið framhjá henni, og henni engin eftirtekt
veitt.
Hana grunaði sam't ekki enn, að þau Sidney og
doktor Wílson, væru tíúlofuð. Hún hafði ávalt
haldið, að Wilson mundi ekki giftast fljótt — að
hann mundi yfirleitt ekki giftast nema hann væri
neyddur til þess. Einhver, sem kynni nógu lag-
lega að vefja honum um fingur sér, myndi efalaust
giftast honum einhvemtíma, og enginn mynckundr-
ast meira yfir því, en einmitt hann. Hún hélt
að Sidney væri bara að leika sama leik og hún
sjálf, en beitti öðrum brögðum. Hún lagði því
niður fyrir sér, hvemig hún skyldi haga baráttunni,
en vissi ekki, að hún væri þá þegar búin að tapa.
Aðferð hennar var mjög einföld. Hún hætti að
láta merkja á sér, að hún væri í slæmu skapi, og
brosti við doktor Wilson hvenær sem hún sá hann,
en gerði engar tilraunir til þess að endurnýja kunn-
ingsskap þeirra. Honum leiddist þetta fyrst í stað,
en seinna erti það bann. Honum fanst að það
væri afsakanlegt, að yfirgefa kvenmann í vissum
itilfellum, en að hún skyldi einu sinni ekki láta sér
finnast neitt til um það, væri hreint ekki eins og
það ætti að vera.
Einu sinni, er þau voru að binda um sár sjúk-
lings í herbergi þar sem engir aðrir voru, snerti hann
hönd hennar með fingrunum, rétt eins og hann hafði
gert fyrir einu ári, daginn sem hún hafði komið í
skrifstofu hans í stað Miss Simpson. Hún endurgalt
það með sama hæga, seyðandi augnatillitinu, sem
hafði vakið athygli hans áður. Það var þá aðeins
uppgerð, að hún Iét sem sér stæði á sama.
Carlotta lék þá anann leik. Nýr læknisnemi
hafi komið í spítalann, og hann var að iæra þann
sannleik, að það er sitt hvað, að vera útskrifaður
úr læknaskóla, eða að vera hálfbákaður byrjandi í
spítlala. Hann varð að þóla méinlausa fyrirlitn-
íngu hinna eldri manna, og það að hjúkrunarkonurn
ar segðu honum til, og legðu niður fyrir honurn lífs-
reglurnar.
)• Carlotta ein sýndi honum virðingu. Það var
rétt eins og spítalalæknarnir sjálfi>- væru á ferð, þeg-
ar hann kom í sjúkrastofurnar, sem hún 'teil eftir,
hálf huglaus. Hún smjaðraði fyrir honum, hæld;
honum og sýndi honum öll virðingaimerki.
Eftir rokkurn tíma fór Wilson að sjá, rð Car-
lotta 'léti mikið meira með þennaa græn»,’£ja, held-
ur en sig. Hvar sem hann var, var Carlotta ein-
hverstaðar álengdar og með henni “lambið”, sem
horfði á hana aðdáunaraugum. Afskiftaleysi henn-
ar hafði ert hann ofurlítið, en það særði hann blátt
'áfram, að vita til þess, að annar kæmi í sinn stað.
“Lambið” varð að þola margt ílt með því, að
standa svona mitt á milli þeirra. Hann sagðist alt
af vera að fá “rokna skammir” í uppskurðarstof-
unni, þar sem hann aðstoðaði við svæfingarnar.
Hann var vanur að segja Carlottu frá raunum sín-
um, og hún huggaði hann í spítalaganginum — vit-
anlega í augsýn þess, sem hún ætlaði sér að veiða
.— með því, að leggja hendina ofur þýðlega á hand-
legg hans.
Svo einn dag, gat Wilson ekki lengur orða bund-
ist: —
“I guðs bænum, Carlotta, hættu að gefa þessu
strákgreyi undir fótinn. Hann engist eins og orm-
ur, ef þú lítur á hann.”
“Mér geðjast að honum. Hann er alveg einlæg-
ur. Eg ber yirðingu fyrir honum, og hann ber
virðingu fyrir mlér”.
“Þetta er, eins og þú veizt, heldur kjánalegur
leikur.”
‘<tHvaða leikur?”
“Heldurðu að eg skilji það ekki?”
“Það getur verið, að þú gerir það. Sannleikur-
inn er sá, Max, að mér þykir ekki neitt fjarska
vænt um hann; en það hefir legið illa á mér, og
hann hressir mig dálítið.”
! . Honum stóð næstum orðið alveg á sama um
hana, en þó ekki alveg Hann vorkendi henni.
“Mér þykir það slæmt. Þú ert þá ekki gröm
við mig?”
“Gröm? Nei”. — Hún leit á hann, og í þetta
skifti var engin uppgerð í henni. “Eg vissi, að
það mundi taka enda. Eg hefi mist elskuhuga. Eg
bjóst við því. En mig langaði til að missa ekki
• **
vm.
Hún hitti naglann á höfuðið. Hvers vegna
gætu þau í rauninni ekki verið vinir? Það væri
engin ótrúmenska við Sidney í því, þótt hann hé'ldi
áfrairi að vera vinur hennar, ef hún æskti þess á
annað borð. Hann hefði farið illa, já, svívirði-
lega með hana. Og Carlotta fór varlega Hún
sýndi honum ekki aftur með augunum, hvað séi
byggi í huga. En hún sagði honum frá áhyggjum
sínum. Náminu væri nú bráðum lokið og sér byðist
staða við lækningastofnun. Sig hrylti við skyldun-
um, sem fylgdu því, að hjúkra sjúklingum heima.
Hvað myndi hann ráðleggja?
“Lambið” var nálægt og horfði á þau bæði
með mestu ákefð. Hér var auðvitað enginn stað-
ur til að segja nokkuð.
“Konfdu í skrifstofuna mína, og við skulum tala
saman um þetta þar.”
‘Eg vil ekki fara þangað; Miss Simpson hefir
grun”.
Stofnunin, sem hún nefndi, var í annari borg.
Wilson datt í hug, að ef hún færi þangað, þá væri
þessu æfintýri mil'li 'þeirra þar með lokið, án þess
að það verki nokkurt hneyksli. Honum flaug líka
í hug — annað stolið kveld með henni — og sú
hugsun var honum ekki mjög á móti skapi. En það
yrði líka það síðasta, því lofaði hann sjálfum sér.
Hún ætti það ekki nema skflið, þegar á alt væri
litið, því að sér hefði ekki farist vel við hana.
Hann mundi, að Sidney yrði að vera við fyr-
irlestur það kvöld. Það var freistandi fyrir hann
að taka sér frí með henni það kvöld.
“Hvernig væri það, að þú hittir mig á horn-
inu?” sagði hann skeytingarleysislega, og horfði á
“larnbið”, sem var búinn að gleyma stöðu sinni og
horfði állhvast á þau. “Við getum skroppið út í
sveit, og hugsað um þetta þar.”
Hún færðist undan, en hjarta hennar barðist af
sigurgleði.
“Til hvers er að vera að taka upp á því aftur?
Það er alt búið hvort sem er, eða er ekki svo?”
Undanfærsla hennar hafði þau ein áhrif, að
gera hann ákveðnari. Þegar hún loksins lét undan
og hann gekk niður í reykingarstofuna, hafði hann
það á meðvitund sinni, að hann hefði unnið mikinn
sigur. 1
K. var í hálfvondu skapi allan þann dag; hon-
um leiddist bókhaldið. Hann hafði ekki sofið vel
síðan Sidney sagði honum frá trúlofun sinni. Hann
fór burt úr skrifstofunni klukkan fimm og fann
Joe Drummond á gangstéttinni fyrir utan. Hann
beið þar eftir honum.
“Mamma sagði, að þú hefðir komið • tvisvar
að finna irsig, svo mér datt í hug, að koma hing-
að.”
“Hvað segirðu um að við göngum dálítið sam-
v*
an ?
“Ekki út úr bænum. Eg er ekki eins sterkur og
þú, en eg skal ganga um strætin með þér, svo sem
hálfa klukkustund.”
K. átti erfitt með að byrja á samtalinu með
þessum skilmálum; en Joe hjálpaði honum með
því að víkja sjálfur að því”
“Byrjaðu”, sagði hann, þegar þeir voru komn-
ir inn í skemitigarðinn. “Þú hefir ekki komið, býst
eg við, til þess aðeins, að heimsœkja mig.”
“Nei”.
“Eg held eg viti hvað þú ætlar að segja.”
“Eg ætla ekki að prédika yfir þér, ef það er
það sem þú átt við. Vanalega Iæt eg menn eiga sig
ef þeir vilja gera sig að bjánum.”
“En hvers vegna er eg undantekning frá þeirri
réglu?”
“Ein ástæðan er sú, að þú fellur mér vel í geð;
önni^r ástæða er það, að þú hagar þér eins og hálf-
viti, hvort sem þú vilt kannast við það, eða ekki.
í>ú ert að reyna að koma ábyrgðinm yfir á annan.”
“Það er henni að kenna.”
“Nei, alls ekki. Hvað ertu gamall, Joe?”
“Tuttugu og þriggja ára að heita má.”
“Já, einmitt það. Þú ert fullorðinn maður, og
þú hagar þér eins og óþægur strákur. Mér þykir
leiðinlegt, og Sidney þykir það meira en leiðinlegt.”
“Eins og henni standi ekki á sama! Hún ætl-
ar að giftast Wilson, eða er ekki svo?”
“Trúlofun þeirra hefir ekki verið auglýst enn.”
“Hún ætlar sér það, og þú veizt það. Jæja,
verði henni að góðu! Ef eg færi til hennar í
kvöld og segði henni alt sem eg veit, þá liti hún
ekki á hann framar.”
Hann var búinn að margtelja sér svo trú um
betta, að hann gat varla um annað talað. Le
Moyne var hálf kvíðafullur, að það sem pilturinn
segði væri satt. Það eina, sem hann kærði sig nokk-
uð um, var að bjarga Sidney frá sársauka.
Þegar svo Joe alt í eiu sagðist vera að hugsa
um, að fara út úr bænum, þá um kvöldið, datt K. í
hug, að það væri bara bragð, til þess að losast við
sig. Hann mæltist til, að verða samferða. Joe
gaf samþykki sitt til þess með tregðu.
“Bifreiðin er í geymslu í bifreiðarskálanum hjá
Bailey”, sagði hann. “Eg veit ekkert hvenær eg
kem aftur.”
“Það gerir ekkert til”, svaraði K. glaðlega.
“Eg sef ekki hvort sem er.”
• _
Joe veitti þessum orðum enga eftirtekt í bílí,
en þegar þeir voru komnir út á veginn og bifreiðin
rann áfram) mjúklega milli bleikra hveitiakra, sagði
hann: —
•
“Þú ert þá í sama ástandi og eg. Við erum tvö
dálagleg flón. Það væri betra fyrir okkur báða,
að eg hleyfti bifreiðinni fram af bakkanum, svo að
það væri alt búið fyrir okkur.”
Hann rykti í hjólið kæruleysislega, og Le Moyne
kallaði fcil hans byrstur.
Þeir borðuðu kvöldverð í White Springs hó-
telinu — ekki úti í garðinum, heldur í Iitlu borðstof-
unni, þar sem þau Wilson og Carlotta höfðu borð-
að sinn fyrsta kvöldverð saman. K. bað um bjór
handa þeim báðum, og Joe gaf það eftir ólundar-
lega.
En hann varð glaður og rólegri, þegar hann var
búinn að borða. K. fann, að það var hægara að tala
við hann af einhverju viti. Hann trúði K. fyrir því,
að sig langaði til þess að komast burt úr borginni.
“En eg verð að sitja hér. Eg er sá eini, sem
mamma á að, og hún ætlar alveg að ganga af göfl-
unum þegar eg minnist á það. Mig langar til þess
að fara til Cuba. Eg á frænda, sem er bóndi þar”.
‘IHver veit nema eg geti sannfært móður þína.
Eg hefi komið til Cuba sjálfur.”
Joe varð allur að eftirtekt. Augu hans, sem
höfðu verið óvenjulega stór, urðu líkari því, sem
þau áttu að sér að vera, og hendurnar sem hann
hafði aldrei getað haldið kyrrum, urðu rólegri. K.
sagði honum með stöðugri og rólegri rödd frá líf-
inu á Cuba. Það og kyrðin í hótelinu, sem var mjög
rólegt um miðja vikuna, hafði sefandi áhrif á hinar
æstu taugar piltsins. Það var meiri friður í sál
hans, heldur en verið hafði um marga undanfarna
daga. En hann reykti án afláts og kveikti í hverj-
um vindlingum á fætur öðrum.
Hann yfirgaf K. klukkan tíu og gekk út'að bif-
reiðinni. Hann stanzaði eitt augnablik við stól Le
Moynes, og sagði hálf kindarlega:
“Mér Iíður mikið betur. Eg hefi ekki höfuð-
verkinn, sem var eins og þröng gjörð um hausinn
á mér. Talaðu við mömmu.”
K. sá ekki Joe Drummond aftur fyr en næsta
dag.
24. KAPÍTULI.
Carlotta bjó sig mjög vancílega. Hún fór í
hvítan kjól, en ekki svartan, eins og hún hafði gert
fyrst, er hún fór á stefnumót með doktor Wilson.
Hún brá' hárinu ljósgulu í lausan hnút aftan á
hnakkanum og rétt aðeins snart kinnar sínar með
rauðu dufti. Hún ætlaði sér að vera glöð og í góðu
skapi. Hún ætlaðist til þess að doktor Wilson mint-
ist þessarar samverustundar þeirra með ánægju.
Hann myndi búast við, að hún ávítaði hann; en
hún skyldi gera honum alt til gleði. Það væri
leyndardómurinn í því hversu sumar konur töluðu
karlmenn að sér; þeir Ieituðu samfundar við þær,
til þess að gleyma raunum s’ínum. Hún hafði til-
tekið tímann, er þau skyldu hittast, klukkan níu,
þegar farið væri að rökkva; og hún var þá til staðar
þar sem tiltekið hafði verið. Hún var brosandi,
hvítklædd, ungleg og grannvaxinn, og í rödd henn-
ar var gleðihreimur, sem ýar aðeins að hálfu leyti
uppgerð.
“Það er orðið mjög framiorðið”, sagði hann.
“Það er ómögulegt að þú ætlir að fara heim aftur
klukkan tíu.”
“Eg hefi sérstakt leyfi til þess að vera seint úti
í kvöld.” 1
“Það er ágætt!” Hann mundi eftir því, áð þau
stóðu nú í nýju sambandi hvort við annað. “Við
þurfum heilmikið að tala saman, og þurfum lang-
an tíma til þess.”
Þau námu staðar hjá White Springs hótelinu, til
þess að fylla gasólíu ílatið í bifreiðinni. Joe Drum-
mond sá doktor Wilson í bárujárnsskúrnum þar við
veginn. Bifreiðin hans stóð þar í skugganum. Joe
datt ekki annað í hug, en að hvítklædda stúikan í
bifreiðinni væri Sidney. Hann fölnaði í framan og
dró sig í hlé í skuggann. Hann var enn undir á-
hrifum orða Le Moynes, og hélt áfram með það sem
hann var að gera. En hendurnar á honum skulfu,
þegar haijn helti vatninu í hitageyminn í bifreiðinni.
Hann hélt áfram að laga til fyrir ferðina heim
aftur, eftir að bifreið Wilsons var farin, án þess að
hugsa nokkuð um það — hann lyfti upp fjaðradýn-
unni í sætiinu, til þess að vita hvort hann hefði nóg
gasólín sjálfur; lagði aftur niður skammbyssuna,
sem hann hafði ávalt undir sætinu,* vandlega vafða
í tuskur, til þess að hún skyldi ekki hlaupa af að
óvörum; kveikti á lömpunum og athugaði hjól-
stöðvarann, sem var farinn að bila.
Hann var ánœgður yfir því, hvað hann væri
rólegur. Hann hafði verið asni. Le Moyne hefði rétt
fyrir sér. Hann yrði að komast burt til Cuba, ef það
Væri mögulegt, og byrja lífið þar á ný. Hann mundi
gleyma “strætinu” og lofa því að gleyma sér.
Hann heyrði mannamál í bifreiðaskúrnum.
“Til Schw<itters auðvitað,” sagði einn þeirra,
sem þar var ólundarlega. “Það er alveg óhætt fyrir
okkur að hætta.”
‘^Maður hefir ekkert upp úr því, að sjá um að
alt fari siðsamlega fram hjá manni. Schwitter, og
fáeinir aðrir raka saman peningum.”
“Þetta var doktor Wilson úr borginni, skurð-
læknirinn. Hann tók fótinn af bróður rriínum og
setti eins mikið fyrir það, og þó hann hefði búið til
á hann nýjan fót. Hann var vanur að koma hing-
að, en nú fer hann til Schwitter, eins og allir hinir.
Hann hafði fellega stúlku með sér. Hann velur nú
ekki af lakari endanumt”
Svo Wilson var þá að fara með Sidney til
Schwiitters, og hann lét tala um hana, svona á bif-
reiðarstöðvunum! Mennirnir sem voru að tala
saman brostu þannig, að það var enginn vafi á, við
hvað þeir áttu. Hendurnar á Joe urðu kaldar og
blóðið steig honum til höfuðsins. Blóðrauð þöka
lagðist á milli hans og rafmagnsljósanna, sem hann
horfði á. Hann vissi hvers konar orðrómur fór af
veitingahúsi Schwitters, og hann þekti Wilson.
Hann stökk upp í bifreiðina og hleypti henni
á fulla ferð. Bifreiðin tók snögt kast áfram og nam
svo staðar.
“Þú kemst ekkert með þessu lagi, drengur
minn”, sagði einn þeirra, sem viðstaddir voru. “Þú
setur bifreiðina alt of þjösnalega af stað.”
“Farðu tíl helvítis-” sagði Joe, og reyndi að
komast af stað aftur, en árangurslaust.
Maðurinn þagnaði, er hann fékk þetta svar, og
hvorki gaf honumi fleiri ráð né bauð honum hjálp.
Joe hamaðist við að snúa sveifinni, en kom ekki
mótornum af stað. Mínúturnar liðu tíu — fimtán.
Rauða þokan varð þykkari og hvert ljós varð að
hættumerki. En þegar K., sem var farinn að verða
órólegur, kom út, var mótorinn loksins farinn að
snúast. Hann kom nógu snemxna tíl þess að sjá Joe
renna bifreiðinni með flughraða út á veginn og snúa
henni ómjúklega í áttina til veitingahúss Schwitters.
Nálægð Carlottu hafði þau áhrif á Wilson, sem
hún ætlaðist til. Hann varð því kátari, sem bifreið-
in bar þau mleð jöfnum og þægilegum hraða, lengra
eftir veginum.
Að nokkru Ieyti var það að afturkastí tilfinn-
inga hans — feginleik yfir því, að hún skyldi vera
svona skynsöm, og róleg. Og með fram var það,
eins konar hvíldardagsgleði eftir erfiði dagsins.
Þótt undarlegt megi virðast, átti Sidney nokkurn
þátt í þessari gleði hans — hann fann til gleði, jafn-
vel þó út af því, að hún elskaði sig, og að í fýrir-
lestrarsalnum mundi hún hugsa um sig jafnvel þótt
augu hennar hvíldu á fyrirlesaranum og hugur henn-
ar væri bundinn við það sem hann væri að segja.
Sidney var grundvöllur undir gleði hans, og hann
reyndi að gera sér kvöldið sem ánægjulegast. Hann
söng dálítið með sinni skæru tenór-rödcj, og einu
sinni er hann hægði á bifreiðinni, þar sem vegurinn
lá yfir járnbraut, laut hann niður og kysti á hönd
Carlóttu, þótt ljósið frá gufukatlinum varpaði fullri
birtu á þau.
“Þú ert of ógætinn! ”
“Eg vil vera ógætinn,” svaraði hann.
Henni geðjaðist ekki vel að þessu svari; hún
vildi láta alt vera svo, að hún hefði bæði tögl og
hagldir. Þetta var heldur ekkert nema augnabliks-
skemtun fyrir hann, en fyrir hana var hver stund
sairiveru þeirra, alvöruþrungin. Hún fór að efast
um, að hún hefði nokkurt verulegt vald yfir hon-
um.
Hún var farin að sjá, hversu vonlaust alt væri
fyrir sér. Hún fann jafnvel enga uppörfun í orð-
um hans, þótt hún sæti þarna við .hlið hans og
ferðalagið með henni væri farið að svífa á hann.
“Eg er alveg sjónvitlaus út af þér í kvöld,”
sagði hann.
Hún herti upp hugann.
“Hvers vegna hættirðu þá við mig, annarar
vegna?”
“Það — það er alt annað mál”.
“Hvernig er það annað mál? Eg er kvenmað-
ar. Eg — eg elska þig, Max. Enginn mun nokk-
urntíma elska þig eins mikið og eg.”
“Þér líst vel á “Iambið”.
“Það var ekkert nema bragð. Mér þykir fyrir
því, Max. Þú ert eini maðurinn í veröldinni, sem
eg elska. Ef þú sleppir mér, þá óska eg einskis ann-
ars en þess að deyja.”
Hann þagði, og hún hélt áfram:
“Ef þú vilt giftast mér, þá skal eg verða þér
t;ú. Eg sver það. Eg skal aldrei um nokkurn ann-
an mann hugsa.”
Meinjngin var sú sama, þótt orðin væru önnur,
og í því, sem Wilson hafði lofað Sidney hátíðlega
sunnudaginn, undir trjánum, einmitt hér meðfram
þessum sama vegi. Hann fann alt í einu til blygð-
unar yfir því að vera hér með Carlottu og að hafa
leynt hana því, hvernig sakir stæðu milli Sidney og
sín. J v
“Mér þykir fyrir því, Carlotta. Það er ó-
mögulegt. Eg hefi lofað að giftast annari stúlku.”
“Sidney Page?” hvíslaði hún.
Ja'
Hann skammaðist sín fyrir það, hvernig hún
tók þessum fréttuml Hefði hún reiðst og grátið,
þá hefði hún vitað hvað hann ætti að gera; en hún
sat kyr og sagði ekki eitt einasta orð.
“Þú hlýtur að hafa búist við því, fyr eða
síðar?”
Hún svaraði enn engu.
Hann var hræddur um, að það gæti skeð, að
liði yfir hana og horfði á hana kvíðafullur. Hún
var föl og andlitsdrættirnir voru harðlegir. En Car-
lotta lá ekki við yfirliði. Hún var að hugsa um, til
hvaða örþrifsráða hún ætti að taka. Hún var viss
umi, að öllu mundi verða lokið milli Sidney og hans,
ef það bærist úr, að hann hefði verið þarna með
sér.H ún þyrfti að hugsa vel um þetta. Fréttin yrði
auðvitað að berast út án þess, að það liti svo út
sem hún væri á nokkurn hátt völd að því. Ef hún
t. d. skyldi veikjast og ekki koma heim í spítalann
um nóttina, myndi rannsókn verða hafin, og hver
vissi þá nema að —