Heimskringla - 10.09.1924, Blaðsíða 3

WINNIPEG, 10. SEPT. 1924.
HEIMSKRINGLA
*. BLAÐStDA
Hagic
baking
POWDER

Migic Baking Powder
er alt af áreiðanlegt tU
þess að baka sætabrauð,
kökur o. fl. Ekkert
álún er í því, og er það
ósvik’ð að öllu leyti.
Verið viss um að fá það
og ekkert annað.
1
tij starfa og þangað til amtsráðið ur eigi jafnt í augum uppi, enda
slepti af honum hendinni 1902, var
í hes'su skólamáli í þá átt er að
framan segir. Vildi hann gera sinn
skóia þannig úr garði, að hann
gæti talist sæmilegur og eftir at-
vikum fullkominn skóli, til undir-
þúnings fullkomnari innlendum
búnaðarskóla. Varði hann og mikiu
,fé og vinnu í það, að koma skól-
anum í það horf, sem nú var sagt.
Árið 1896 lét hamn reisa nýtt skóla-
hús frá grunni, sem er 33 ál. langt
og 1114 ál. breitt. Og á árunum
fiam undir aldamótin voru hæði
bygð ým's skepnuhús, mun vand,-i
aðri og dýrari en þá alment gerðist
og tvö eða þrjú útihús, þar á með-
al eitt tvílyft og allvænt. Túnið alt
rennislétt fyrir löngu og túnaukar
og nátthagar höfðu verið gerðir
isvo mörgum dagsláttum skifti. All-
ur frágangur utan hús og innan var
hinn prýðilegasti og bústofn um
16 í fjósi og 450 fjár og hestar eftir
þörfum.
ólafsdalsskólinn var hinn eini af
húnaðarskólunum, sem ekki var op
inber eign. Álitu miargir, sem rétt
var, að með því móti væri skólinn
lausari í sessi. Þessvegna var það,
að Torfi bauð amtsráðinu 1901, að
kaupa ólafsdal með öilu tilheyr-
andi. Kaupin gengu ekki saman. En
amtsráðið gaf Torfa upp eigi all-
lítið fé, er hann hafði tekið til láns
í þarfir skólans úr ýmsum sjóðiirn,
er
Alþingi hafði þó veitt kr. 10,000 til
| þess að kaupa af Torfa, og ýmisar
j sýslunefndirnar höfðu sent amts-
I ráðinu áskorun í þá átt að kaupa
i ólafsdalsskólann.
Eins og áður er að vikið vakti það
Bérstaklega fyrir Torfa að koma
búnaðarkenslunni hér á landi í
það horf, að auk hinna þriggja
fjórðungaskóla, sem allir áttu að
hanis áiiti að leggja höfuðáherzb
una á verklega námið, væri stofn-
aður einn aðalbúnaðarskóli. Virð-1 Sumarið 1902, ferðaðist forseti
ast og fleiri mætir mienn, er báru þúaðarfélagsins, Þórhailur Bjarna-
hag og heill þjóðarinnar fyrir goú, um Snæfellsness-. og Dalasýslu.
brjósti hafa iitið svo á, að fyrst og Kom hann að Ólafsdal. Var’þá ný-
fremst þyrfti að ieggja áherslu á afstaðinn amtsráðsfundurinn og
það verklega. Og t. d. Jón Sig- ( fullráðið, að skólinn ekki nyti lesng
urðsson forseti, sem sífelt hvatti j ur styrks hjá þvf. Þórhalli farast
alla þá sem hann áleit nokkurn j þannig orð um Ólafsdal: —
þarf persónuleg kynni til að skilja
það og finna, að frá heimilinu í
ólafsdal hefir síðasta aldarfjórð-
unginn runnið út yfir landið sér-
lega hollur og hlýr straumur. Eg
á auðvitað ekki við þessa búfræð-
ismentun þar, heldur viðmótið, sem
heimili Torfa hefir sett á mar,ga
lærisveina þaðan, í siðgæði, tápi og
trausti á landið”.
Eftir að amtsráðið slepti hendi
af skólanum, hélt Torfi honum þó
áfram þangað til vorið 1907. Pékk
munu alls 160 nemendur hafa notið
landssjóði.
ÍÞau 27 ár sem skólinn starfaði
munu alls 160 nefendur hafa notið
þar kenslu, og flestir af þeim gengu
undir burtfararpróf bæði í verklegu
og bóklegu. Nemendur Voru úr
öllum sýslum iandsins, nema Vest-
mannaeyja, Rángárvalla. og Skafta
fellssýslum.
I>að mun öllum bera saman um,
er þektu til heimilisins í ólafsdal,
að það hafi verið eitt hið mesta
fyrirmyndarheimili hér á landi,
bæði um hýbýlaprýði og alla hátt-
prýði húsbænda. Var og gestrisn-
inni viðbrugðið bæði af háum og
lágum. “Vér vituml, að þeir, sem
þangað hafa komið hin síðari árin,
muni kannast við höfðingsheimilið
í djúpa dalnum, því enginn maður
mun verða svo gamiall, að hann
NAFNSPJÖLD
<■
JST LÆKNAR: ^
Dr. M. B. Ha/ldorson
401 Boyd Bldar.
Skrlfstofusiml: A 3674.
Stundar sérstaklega lungnasjúk-
dðma.
Br a« flnna á skrlfstofu kl. 10—13
f h. o.g 2—6 e. h.
HelmUt: 46 Alloway At«.
Tatsiml: Sh. 8168.
í
TaUlnll A88S»
Dr. J. G. Snidal
TANSLIEKKIR
014 Somereet Blovk
Portagt Are. WINNIPBU
amtsráðið hafði undir höndum. ekki endurminninguna um
elæg í, til að verða þjóð sinni <að j
einhverju liði, ritar Torfa svo
1867: “Að fá góð verkfæri og kunna
að beita þeimi, er mikilsvert, og
og það ríður yður mikið á, eins og
hitt að hafa vissa menn, sem geta
útvegað yður það, sem m)eð þarf af
slíku. Það er svo sem auðvitað að
maður getur séð og heyrt margt
og tekið eftir, mleð því að vera j
lengur, en hið nýja er ótælmanlegt,
og er því mest vert að stóla upp á
áhuga sinn og verklægni. Eg geri
ráð fyrir >að þér hafið lag á því, að
'hæna að yður drengi, sem nenna
að vinna, en iáta ekki alt lenda f
að ganga með hendur í vösum og
vindil í kjaftinum, gera svo ekki
annað en skrafa og skeggræða, og 1
þykjast kunn.a alt nærri óséð. Þvf
er miður, að við höfum of mikið af
slíkum gorkúlum: bændastéttar-
innar. Befðuð þér nú iag á að korna
stefnu á, og að fá 4 eða 5 ná-
granna í kringum yður, þá væri
von á .að búnaður festi rót hjá
oss”.
‘‘Ólafsdalur er á sýslu enda og
lengra var ekki ferð minni heitið.
Byggingamar eru .alls mieiri á
Hvanneyri, en sjálft skólahúsið er
mlin vandaðra f Óiafsdal, og mesta
snild er á frágangi allra húsa og
tækja þar, en sjálft iandið hafði eg
ímyndað mér að væri betra, en mér
kom það fyrir sjónir .. .. í Belgs-
dal hefir Torfi gert mestar Qngja-
bætur. Peningshús hans og hey-
hlöður á bökkum Hvalsár em til-
'sýndar að sjá heill kaupstaður. ..
.. Jafnfallegastar kýr sá eg f* ólafs-
dal”. Og ennfremur: “Eg skil það
vel, <að amtsráðið var í fullum
vanda með ólafsdalisskólainn. Eg
hygg nú vel farið sem fór í því ör-
ugga trausti, að Torfa verði gert
mögulegt með nægum fjárframlög-
um úr iandsjóði að halda uppi bún.
aðar.skóianum enn um nokkur ár
— hann er nú maður hálfsjötugur
— meðan hann hefir heilsu og
krafta til þess, en lengur ætla eg
ekki búnaðarskóla að standa í
Ólafsdal. En þessi dýra og fagra
stofnun ]>arf að verða almennings
eign eftir daga Torfa, og sé eg ráð
til þess. Minningarsjóður frú Her-
dísar á nú um 50,000.00 kr., og inn-
Dr. A. Blöndal
818 SOMERSET BLDG.
Talsími N 6410
Stundar aénrtaklega kven*jök-
dóma og bama-*júkdóma. A?5
Kitta k!. 10—12 f.h. og 3—5 e.h.
Heimili: 806 Vir.tor St
Sínri A 8180..........
lOg Torfa heppnaðist að ná í
marga unga og áhugasama menn.
Og hann hafði líka lag á því að
koma stefnu á í kringum sig, þvf
ýmsir af helztu bæmum í nærsýsl-, an langs tíma má komia upp fyrir
unum við ólafsdal og Dalasýslu, sjóðinn hinum fyrirhugaða kvenna
eru annaðhvort lærisveinar Torfa, skóla á Yesturlandi, og er hann einit
eða hafa notið leiðbeiningar hans mitt prýðis vel settur í ólafsdal,
á einn eða annan hátt. Hitt sem j og kenna má þar að gagni hús-
var hans 'höfuðáhugamjál, að fá miæðraverkin til sveita og hafa lýð-
búnaðarkenslunni komið í fast og háskólabiæ á heimilinu, sem ekki
sæmllegt horf, á þann hátt, sem hér: verður í kaupstöðuml.
að framan er ávikið, auðnaðist | vilji nú einhver seRja> a„
honum ekki að sjá. Enda virðist gé Rert vegna Torfa Qg fyrJr hann>
ennþá nokkuð langt í land þangað af því að búnaðarskóli sé þarna á
til svo er komið- S meðan slíkt staðnum og yfirleitt samblands-
skilningsleysi ríkir meðal þeima, j skóli af verklegu og bóklegu námJ)
eem iþeð búnaðarmálin fara, að þykl ekkl líklegUr ti] frambúðar’
það eru talin hin beztu meðmæli þá má það gjarnan heita s-væ, og
til þess að hljóta kenslustöður við er aldrei nema loflegt. Með því að
búnaðarskólana hér, að hafa læirt hai(la sk61amim við nokkur ár enn>
bóklega búfræði í öðrum löndum, er Torfa gefið færi á að vinna á-
sem öll eru meira og minna ólfk fram sitt góða ,starf> og vér höfum
okkar landi, án þess að hafa svo að ,ekki sv0 marga slfka krafta> að vér
segja nokkra innlenda þekkingu kasta þeim frá oss Torf.
eða verklega kunnáttu og reynslu I „ __ ,,
... * , , •* r 1 er enn ern ungur og langar
til að bera, þá er ekki komið í það ., . ,
. ' j ekki á eftiriaun og skólinn hefir
horf sem æskilegt væn og nauosyn #
, , ^ „ | áfrairt sama traust og er vel sóttur
legt til sannra þjóðþrifa. i , , _ _ .
I>að er kunnugt, hvað Torfi hefir
lAlt starf Torfa frá því búnaðar-1 lmnið fyrir landbúnaðinn íslenzka
skóli Vesturamtsins í ólafsdal tók vart fullmetið enn, hitt ligg
ólafsdal í huga sínum, hafi hann
einu sinni þangað komið”, stendur
í “Ereyr”.
Það sem einkumi mun hafa riðið j
baggamuninn, að skóiinn ekki var
keyptur, og þar með gerður að al-1
mennings eign, mnn hafa verið
breyting sú, er þá stóð til að gera
á búnaðarkenslunni og síðar kom
fram. Mintist Þórh. Bjarnason á
það í grein þeirri, er tilfærð er hér
að framan, að ekki sé það álitið
heppilegt né til frambúðar, að hafa
samblandsskóla af verklegri og
þóklegri fræðslu. Hefir og verið
svo um nokkur ár, eða frá því
nokkru eftir aldamótin. Heynslan
hefir þó orðið sú, að lítið hefir orð.
ið um verklega námið. Virðist og
vera farið að hrydda á því, að nú-
verandi fyrirkomulag húnaðarskól-
anna ætli ekki að verða eins til
framjbúðar og forgöngumenn þess
efalaust hafa búist við, því nú á
isfðasta búnaðarþingi komu fram
ákveðnar tillögur um það að auka
verklegu kensluna við búnaðarskól
ana og jafnvel gera úr þeim 2 ára
skóla með verklegri og bóklegri
kenslu, líkt því sem átti sér stað í
ólafsdal. Hefði sjálfsagt verið af-
farasælla fyrir alla aðilja, ef farið
hefði verið að ráðum Torfa um bún.
aðariskólafyrirkomulagið, sem |hér
að framan er lauslega drepið á. Er
og ekki ósennilegt, að úthúnaður
vor stæði nú með meiri blóma, ef
Hóla- og Hvanneyrarskóli hefði
upprunaloga gerðir þannig úr þarð1;
‘sem Torfi vildi, og þó vanséð að
dýrara hefði orðið almíenningi en
nú er raun á.
Eins og áður hefir verið drepið
á, lagði Torfi sig mikið í framkróka
með að laga og finna upp verkfæri,
sem bændum hér á landi gætu orð-
ið að liði og létt undir við vinn-
una. Er hann var vinnumaður í
Húnayatnssýslu, hugsaði hann
mikið um að finna upp ljá, sem
ekki þyrfti að dengja, eins og ís-
lenzku ijáina. Varð, sem kunnugt
er, að eidbera þá í hvert sinn, sem
þeir voru dengdir, og herða þá svo
aftur. Varð það bæði seinlegt verk,
vandasamt og dýrt, því mikið af
kolum þurfti til hitunarinnar. Ár-
angurinn varð sá, að ljáblöðin,
sem nú eru notuð um alt land,
voru eins og áður er drepið á, smíð-
uð í Skotlandi eftir fyrirlagi Torfa
og leiðheiningu. Má óefað telja það
hina langstærstu búnaðarbót seim
orðið hefir hér á landi. Og enn þá
rninni hefðu þó skógarleifamar
orðið, ef gera hefði þurfti til kola
svo sem einn eða tvo áratugi leng-
ur en varð, því kolagerðin mun að
mestu hafa lagst niður mleð ljá-
dengslunni.
(Niðurl. næst).
Dr. J. Stefánsson
216 MBDICAl* ARTS BLD6.
Hornl Kennedy og Grthtm.
Standar eingftBga aagnt-i eyr* a->
nef- of kverka-ijakdðma.
V« hltta frá kl 11 tU 13 t lk
of kl. 8 tl 5 e' h.
Talafml A 3521.
M.tmi V River Ave. W
DR. C- H. VROMAN
T anxiLæknir
Tennur y8ar dregnai e8a lag-
aíSar án allra kvala-
Talsími A 4171
505 Boyd Bldg. Winnipeg
Money to Loan.
If you require a loan on your
furniture, house or farm we
can arrange for you such a
loan.
EXCHANGE
House for farm
or
Farm for house
insurance of all kinds
WM. BELL CO.
Phone: N 9991
503 Paris Bldg., Winnipeg
DR. B. H. OLSON
216-220 Medical Arts Bldg.
Cor Graham and Kennedy Sts.
Phone: A7067
Viðtalstíml: 11—12 og 1-550
Heimili: 921 Sherburn St.
WINNIPEG, MAN.
HEALTH RESTORED
Lækningar án lyfja
Dr- S. G. Simpson N.D., D-O. D,0,
Chronic Diseases
Phone: N7208
Suite 207 Somerset Blk.
WINNIPEG, — MAN.
BETRI GLERAUGU GEFA
SKARPARI SJÓN
Augnlsekaar.
204 ENDERTON EUILDINO
Portage ano Haigrave. — A 6646
Talsími: A1834
DR. J. OLSON
Tannlæknir
Cor. Graham & Kennedy St.
216 Medical Arts Bldg.
Heimasími:B 4894
WINNIPEG — MAN.
DR. ROVEDA M. T. D., M. E.,
Sérfrseðingur í fótaveikL
Rist, II, hæfl, táberg, etc., vís-
indalega, lagfærð og læknuð-
Líkþorn og innvaxnar neglur á
tám, skjótlega læknað.
Innsóiar til stuðnings og þæg-
inda, búnir til eftir mællngu.
242 Somerset Blk. Phone : A 1927
KING GE0RGE H0TEL
Eina íslenzka hótelið í baeman,
(Á homi King og Alexander).
Tk. Bjamattm v
RáBsmaður
ISLENZKA BAKARÍIÐ
selur bestar vörur fyrir lægsta
verð.
Pantanir afgreiddar fljótt og
yeL
— Fjölbreyttast úrval —
— Hrein viðskifti. —
BJARNASON BAKING CO.
Sargent & McGee
— Sími: A 5638 —
ET* LYFSALAR : ^
Daintry’s Druf Store
Meíiala sérfræðingv.
‘VörugæÓi og fljót afgreiðsla’
eru einkunnarorð vor.
Horni Sargent og Lipton.
Phone: Sherb. 1166.
EF* LÖGFRÆÐINGAR : ^
Arnl Anderaon E. F. Oarhad
GARLAND & ANDERSON
LÖGFRÆÐINGAR
Phone i A-210T
8D1 Rlectrlc Rallway Chanber*
A Arborg 1. og 3. þriðjudag h. m.
Skrifstofusimi
N 7900
Heima-sfml
B 1853
J. A. LaROQUE
klœðskeri
FÖT BCIN TIL. EFTIR HÆLINGD
Sérstakt athygll veltt lögun, vlö-
gertS og pressun fatnahar.
219 Montgomery Bldg.
215Vá Portage Ave-
MRS. SWAINSON
627 Sargent Ave.
befir ávalt fyrirliggjandi úrval*-
birgðir af nýtírku kvenhöttum,
Hún er eina íslenzka konan *em
•llka verrlun rekur i Winnipa*.
Islendingar, iátið Mrs. Swam-
son njóta viSskifta yðar.
MANITOBA PHOTO SUPPLY
Co. Ltd.
353 Portage Ave.
Devoloping, Printing & Pramlng
Við kaupum, seljum, lániuan og
.. skiftum myndavélum.
— TALSÍMI: A 6563 —
Stefán Sölvason
Teacher of Piano
Ste. 17 Emily Apts.
EmilySt. Winnipeg
MAN1T0BA HOTEL
Main Street.
HOTEL, sem gefur þér alt, sem
|>ig vantar. Islenzka töluÖ hér.
P. J. McDEVílT, ráðsmaÖur.
W. J. Lindal J. H. Linda»
B. Stefánsson
Islenzkir lögfræSingaT
708—709 Great West
Permanent Building
356 MAIN STR.
Talrimi A4963
Þeir hafa einnig skrifstofur að
Lundar, Riverton, Gimli og Piney og
ei u þar að hitta á eftirfylgjandi
tímum:
Lundar: Annanhvern miCvikudag.
Riverton: Fyrsta fimtudag í hverj-
un> mánttBL
Gimli: Fyrsta MitSvikudag hver*
mánaSar.
Piney: Þriðja föstudag í mVnuði
hverjum.
Dubois Limited
EINA ÍSLENSKA LITUNAR-
HOSIÐ 1 BÆNUM.
Sími A 3763—276 Hargrave
Alt verk fljótt og vel að hendi
leyst. Pöntunum utan af landi
sérstakur gaumur gefinn. Eini
staðurinn í bænum sem litar og
hreinsar hattfjaðrir.
Eigendur:
A. Goodman
R. Swansoa
Dubois Limited.
ARNI G. EGGERTSON
íslenzkm lögfrseðmgur.
hefix heirrúld til þe»s *8 ffytja
mál bæSi ( Manitoba og Sa»k-
atcbewan.
Skrif*tofa: Wynyard, Sask.
Saml Strong
Endurskoðari reikninga.
Endurskoðar bækur verzlana og
annara félaga.
Phone A2027—607 Lombard Bldg.
WINNIPBG.
FASTEIGNARSALAR: ^
J. J. SWANSON & CO.
Taírítni A 6340.
808 Paris Building, Winnipe§.
Eldsábyr gð arumboð smeao
Gdja og annast fasteignir, ót-
vega peningalán o. s. fnr.
TH. JOHNSON,
Ormakari og GulUmiðui
Selur giftingaleyfiabriL
Sérstakt athyall v«ltt pöutnnuas
og vihgjöröum útan af lanðl
264 Main St Phon* A 4697
A. S. BARDAL
selur likklstur og annaat um At-
farlr. Allur útbúnaöur sá bestt
Ennfremur selur hann allskonar
minnlsvarlla og leratetna._i_l
84S SHERBROOKE ST.
Pkonei IT M07 WIMIflPBG