Heimskringla - 09.12.1925, Side 8
8. BLAÐSÍÐA
HEIMSKRINGLA
/VINNIPEG, 9. DESEMBER 1925
H.
Verkstæíl: sm>a*/2 Vernon Flnce
The Time Shop
Straumfjörtí, eigandi.
5 gullinuna-atÍgeriUrt
Arciftaulegt Terk.
Heimili: Ö403 20th Ave. N. W.
SEATTLE WASH.
J.
ti
Fjær og nær
Hinir fögru og vinsælu íslenzku
mánaðardagar, er séra Rögnvaldur
Pétursson hefir gefiö út, nokkur
16. þessa niánaðar, eftir miðdag og
að kvöldi þess dags. Xgóðinn,
verður þá lagður i Tribune Enipty
Stocking Fund og verður varið til ;
þess að kaupa jólagjafir handa fá-
tækum og munaðarla.usum börnum.
Svo hrifnir voru fjöldi áhorfenda
af leiknum að þeir kváðust aldrei
betur hafa skemt sér í' leikhúsi í
Winnipeg, og er þá nokkuð mikið
sagt. Þess ber auðvitað að gæta
að J>að að framleiða leik á leiksviði
svo vél takist, er afleiðing af þré-
földum .andlegum fimleíka: I
fyrsta lagi hjá höfundinum sem hefir
va.rið oft löngum tíma og hugsun í
undanfarin ár, eru nú komnir á ( semja leikritið. I öðru lagi hjá
markaðinn. F.r það árgangurinn þ€',TI sem stjórnar og æfir leikflokk-
1926. Þeir ættu sérstaklega nú inn> °S IiSgur 1 lærd6mi hans °S
að vera aufúsugestir á hverju ís-, hugmyndum um undirbúning leik-
lenzku heimili hér vestra, sökum þess sviSsins. I þriðja l.ngi hjá leik-
að nú eru myndir þær er á þá eru e,,dunum sjálfum sem hafa eytt vik-
prentaðar, af Vestur-Islendingum,1 uni saman 1 Þaö að íklæðast miðils-
eldri og yngri, í sambandi við 50 ára ^ hjúp hugmynda höfundarins og
landnámsafmælið, er haldið var há- ' &föra. þær að lifandi mynd. Þega:
tíðlegt r sumar, og til minningar uni þetta er athugað, og svo lika hitt,
þa.ð og af mönnum er að þvi stuð!- ; að ÞeS'ar dæmt er um hvort leikui
uðu. Myndirnar eru af þessum|”hnii tehist vel eða ekki, verður dóm-
mönnum : William Taylor; John 1 t,rinn ekki vísindaleg sönnun v*ð
mn vann
Mrs. Margrét Anderson,1 því, .að leita að fyrsta uppruna hinn.t
48 Ellen Street. Vann bún á nr. 80.
TIL JÖLAGJAFA.
Niður hjarnið. Skáldsaga eftir
eftir Gunnar Benediktsson ný-
útkomin ...... ...... $2.00
Nýju Skólaljóðin .... .r.sv,.... $1.00
Ólafur S. Thofgcirsson.
674 Sargent Ave., Wpeg.
fjölmörgu ættliða lifveranna á
hnetti vorum. Og snú.ast tvær hin-
ar síðustu tilgátur um uppruna lífs-
ins, er nefndar voru hér að framan,
því nær eingöngu að leit þessari. —
Þá fyrst, er. jarðfræðin og efn.a-
fræðin eru komnar af barnsaldrin-
um, fara hugmyndir mann um aldur
og uppruna lífs og lífvera að styðj-
ast við þekkingu. Tilgátuma.iy eru
nú ekki lengur gerðar út í bláinn. —
Efnafræðingar taka nú að rýnast
eftir og stæla aðferðir náttúrunnar
til þess- að framleið,a. efni þau, er
nefnd eru lífræn efni. Svo eru
fræðigreinar þessar ungar, að
■heita má að það sé ekki fyr en um
miðbik 19. aldar, að rekspölur kemst
á rannsóknir viðvíkj.andi þriðju 'hug-
rnyndinni, er nefnd var hér að fram-
an, um uppruna lífs á jörðu. —
Samkvæmt kenningum Laplace er
sólkerfi vort rnyndað úr himinþoku,
TIL MINNIS.
“Sögu”lausir menr. eru eins og
skottlausi refurinn. ’ Kantu þá
sögu?
Ert þú áskrifandi “Sögu?”
Söguþjóð I les “Sögu !”
Það kostar að eins tvo dali um
árið ,a.ð sitja á Sökkvabekk með
“Sögu.”
Greyptu nafn þitt á “Sögu”spjöld-
in. Þar geymist það bezt.
Vertu fyrstur manna í héraði þínu
að eignast “Sögu” og lesa hana.
sjálfum þér og öðrum til gagns og|
gleði á heimilinu og á samkomunum.; er runnið hefir saman og orðið úr
Taylor; Sigtryggi Jónassyni; Einari
Jóassyni; Olafi Olafssyni frá Espi-
hóli; Birni Péturssyni, írá Eiðum;
sér.a Páli Þorlákssyni; séra Jóni
Bjarnasyni; séra Magnúsi J. Ska.pta-
son; Jóhanni Magnúsi Bjarnasyni;
Jóhannesi Sigurðssyni; Sveini
Thorvaldssyni, og Vilhjálmi Stef-
ánssyni.
Stutt æfiágrip fylgir hverri mynd.
Menn geta fengið þessa mánaðar-
daga, er að eins kosta 50 cent, með
því að snúa sér trl ráðsmanns Hkr.
hr. Jakobs Kristjánssonar er annast
um útsendingu þeirra, þareð sóttkví
liggur um heimili síra Rögnvaldar
Péturssonar.
Menn eru beðnir að rnuna eftir
æfinjgunum. sent glíufélagið Sleipn-
ir heldur í kj.a.llarasal Sambands-
9cirkjunna>r á hverjum íjmtudegi.
Ungir nrenn og unglingar bætast við
í hópinn, og en,ginn íslenzkur piltur
ætti að sitja §ig úr færi að nota
þessi kvöld til þess að stæla, herða
og prýð.a líkama sinn. Auk þess
að temja sér íslenzka glímu geta fé-
lagsnienn fengiö ágæta tilsögn i
hnefleikum og “Catch as catch can”
hjá hinum ágæta. og góðkunna
glimumeistara Pétri Sigurðssyni.
hellum ekki leik aP leiksviðinu i
prófgLas til þess að rannsaka inni-
hald þess, nema þá í andlegum skiln-
ingi — þá sést það glögt að það eru
| áhrifin sem mest er um vert. Dóm-
■ urinn er ekki óháður vegna þess að
' hann verðttr ekki sannaður vísinda-
lega, en áhrifin sem leikurinn hafði
á okkur finnum við og dæmum svo.
Það eru þessi góðu áhrif sem
ieilcúrinn “A Pair of Spectacles” hef-
ir á áhorfendurna sem veldur því að
honum er álstaðar hrósað þar sent
hann er leikinn af Blinda leikflokkn-
«
um. Og enn þá gefst kostur á að
sjá leikinn bæði í Brandon og hér í
Winnip^g (á Walker leikhúsinuL
Leiksýningunni er stjórnað af hr.
Ölafi A. Eggertssyni. sem æfir
flokkinn af mikilli snild.
Þ.að er eftirtektavert og hrósvert,
að arðinum af sýningu leiksinS i
Walker leikhúsinu þann 16. þ. m.
verður varið til Tribunc Empty
Stocking Fttnd.
H. E.
'Saga”, 732 McGee St., Winnipeg.
Athugið.
Allir þeir, sem keypt hafa ljóðmæ!
mín “Hljómbrot” og hafa enn ekki! skoðanir um a'ldur jarSa.r.
glóandi hnettir. ( Kólna. hnettir
þessir smám saman, og myndast þá
skorpa á yfirborði þeirra. — Þannig
er jörðin til orðin. Skiftar eru
Telur
borgað þau, eru hérmeð vinsam-
1 lega beðnir að senda andvirði
| nefndrar bókar (við fvrsta tækifæri)
tif undirritaðs að 854 Banning Str.
Winnipeg.
M. Markússon.
Blindi leikflokkurinn.
Fyrir rúmum mánuði síðan var í
Heimslír. getið um að blindi Jeik-
flokkurinn í Winnipeg (The Winnipeö'
Blind Players) hefði getið sér ágæt-
ar; orðstir er þeir léku “Gleraugun'’
(A Pair of Spectacles) í Playhouse
leikhúsinu í Winnipeg, 24. október
s. 1. Var þá einnig drepið á efni og
gefið stutt ágrip af leikritinu. Þess!
leikur var endurtekinn í Goodtempl-
arahúsinu 5. nóv. og tókst ágætlega.
Á laúgardaiginn þann • 12. þessa
mánaðar ætlar flokkurinn að sýna
hann í Brandon. Þar næst kemur
flokkurinn aftur til Winnipeg og sýn-
ir leikinn í Walker leikhúsinu þann
Ungmeyjafélagið Aldan heldur fund,
miðvikudaginn 16. þ. m., kl. 8 síð-
degis, ag heimili Emily Anderson,
605 Agnes St.
Eldur kom upp í húsi Óia Arason-
ar, sex mílur suður a.f Glenboro,
sunnudagsnóttina 29. nóv.. kl. 3. Fólk
bjargaðist með naumindum, en Mr.
Arason varð yfirkominn af reyk við
björguna.rtilraunir, svo að hann hef-
ir legið hættulega veikur síðan.
Síðara hefti fyrsta árgangs
“Sögu”, tímaritsins er Þ. Þ. Þor-
steinsson skáld gefur út, er nú alveg
nýlega komið á markaðinn. Höfum
vér enn ekki haft tíma til þess að
lesa það með þeirri athygli, er ,það
verðskuldar,' en óhætt er að full-
yrða að þar er ágætur jólagestur á
ferðinni til ^íslenzkra heimila. Efnið
er fjölbreytt, langmest skrifað og
þýtt ,af höfundinum sjálfum, sent er
alknnur smekk og gáfumaður. Alveg
Ijómandifalleg jólasaga er þar t. d.,
um köttinn Hring, ásamt fleiri sög
um, gamansömum og alvörugefnum.
Hver sem kaupir, gerir með því
sjálfum sér greiða, meiri en höfund-
inum, en á því byggist tilveru- og
starfsréttur höfundarins.
ABRAHAM LINCOLN
Æfisaga í bandi ........ $3.00
VORMEfJN ISLANDS
I bandi ......... $2.75
Þetta eru beztu jólagafirnar sem þú
getur sent' vinum og vandamönnum.
Jón FI. Gíslason
409 Great West Perm't Bldg.,
Wihnipeg, Man.
Helztu tilgátur fJo.s.frv.
(Frarnh. frá 7. síðu)
Ungynennafélagið Aldan þakkar
öllurn, er komu á basar félagsins á
mánudags- og þriðjudagskvöld. Sess-
una sem dregið var um hlaut Mrs.
Thorkelsson, 738 Arlington Street,
og vann hún á nr. 137. Borðdregil-
David Cooper C.A.
Preeident
Verxlunarþekking þýðir til þin
glæeilegri framtíð, betri etöðu,
hærra kaup, meira traust. Me8
henni getur þú komist á rétta
hillu i þjóðfélaginu.
Þú getur öðlast mikla og not-
hæfa verslunarþekkingu meö þvi
»C ganga á
Dominion
Business College
Fullkomnasti verslunarskóli
í Canada.
JOl NEW ENDERTON BLDO.
Portage and Hargrave
(næst vlð Eaton)
StMI A 3031
Miss H. Kristjánsson
Kennir
Kjólasaum
Vinnustofa 582 Sargent Ave.,
Talsími A-2174.
Beauty Parlor
wtll be opened the 9th of October
at 623 SlftGKNT AVE.
MABCEIi, JBOn, CIJRL, *0-30
and Beauty Culture ln all braches.
Hours: 10 A.M. to 6 P.M.
^xcept Saturdays to 9 P-M.
For appolntment Phone B 8013.
Einhver einkennilegasta breyti-
þróunin á. þessu sviði er kenning
Buffons (1707—1788). Buffon var
einhver hinn merkasti náttúrufræð-
ingur Frákka á 18. öldinni, og hinn
skarpvitrasti maður. Hann gat
ekki felt sig við tilgátuna um skyndi-
lífgun eins og hún v.ar víðtækust,
en hallaðist frekar að síðari tilgát-
unni um að líf kviknaði úr mold fyr-
ir samruna hinna lífþrungnustu efna
jarðar. Hann sætti sig þó ekki til
lengdar við þessa hugmynd, en
breytti henni á þann veg, að hin líf-
þrungnu efni, er líf gæti af kvikaað,
væri ekki í jörð að finna, en í lík-
ömum lifandi vera. Hinar óbrotn-
ustu sameindir efní’s hugsar Buffon
sér eins og f^ldar í sérstæð mót í
líkama sérhverrar lífveru; þegar.. líf-
veran deyr og líkami hennar rotnar,
þá leysast þessar frumeindir úr
skorðum þeim, er þær áttu sér, en
þær deyja ekRi; þær eru eigin lífi
gæddar og breytast ekki, þótt lík-
aminn deyi. J’egar frumeindirnar
losna úr læðingi losast úr samböndum
þeim, er þær störfuðu í, meðan líf-
veran var í fullu fjöri, þá eru þær
til taks að mynda nýj-a.r lifverur,
nýja líkami, og starfa að vexti og
viðgangi þeirra.
Buffon áleit að þessar frumagnir
iif.anda lífs gætu eigi kviknað af
sjálfsdáðum né myndast af “dauðu”
efni. Hér er því eigi aðeins unt líf
rænt, heldur og um Kfandi, líffrjótt
efni eða efnistengd að ræða. Og
efni þetta er ódaitðlegt. En Buff-
on reynir ekki a.ð leysa ráðgátuna
ttnt tilkomu hins fyrsta lífsneista á
jarðríki, um uppruna hinnar fyrstu
lifveru.
Skoðun Buffahs átti allmilolu gengi
að fagna meðal franskra visinda-
manna frám yfir miðja 19. öld, það
er að segja þangað til Pasteur var
búinn að sýna fram á það með
rannsóknum sínum, að hún átti við
engin rök að styðjast . Enda var
þá og lífeðlisfræðin búin að sýna.
frant á það, að viðkoma lífs verður
að eins með þrennu móti: frumu-
skifting, frjótímgun og eggtímgun.
Má minna á, að náttúrufræðingurinn
Schvvann reit árið 1839: 1. Allar Jif-
andi verur eru bygðar úr frumum.
2. Allar lifandi verur framleiða
frumur. 3. Allar lifandi verur eru
upphaflega að eins einfruma. Fara
því vísindamenn nú að snúa sér að
Lightning Shoe
Repairing
Slmi N-l>704
32S HarKrave St., (NAlægt Elllee)
Skór ok stíKvél l>úin til eftir mAli
IJtió eftir f6tla>kninKum.
KAUPIÐ JOLATRE AF
J W Thorgeirsson
Sölupláss á móti
Gootemplarahúsinu.
Verð frá 25 cent og upp.
Sent lieini ef óskað er.
Sími J-1869.
Kelvin lávarður hann um 20 miljónir
ára, en margir jarðfræðingar álíta
að nær 40 miljónir ára sé eigi ólík-
legur aldur.
Þá er hitinn tók .að minka, hafa
lifsskilyrði smám saman myndast á
yfirborði jarðar og lifandi efni og
lífverur komið fram. I allra elztu
jarðlögum finnast engin vegsum
merki lifandi lífs, engir 'steingjörv-
ingar. Auðvitað er þetta ekki næg
sönnun þess, að líf hafi þá eigi átt
sér stað á jörðu. En hafi ein-
hverjar lífverur þá verið til orðnar,
hljóta þær að hafa verið einkar ó-
fullkomnar, og þess eðlis, að þær
gátu hvorki orðið að steingjörving-
um né eftirlátið varanleg merki um
sjálfar, sig. —
Öðru máli er að gegna með næst
elztu jarðtímabilin: I jarðlögum frá
þeim tíma finnast svo margir stein-
gervingar jurta og lægri dýra, að
fræðimenn telja að rekja megi upp-
tök allra aðalflokka nútímans bæði í
dýra- og jurtaríki frá tegundum
þeim, er þá bygðu hnött vorn.
Ætlanir fræðimanna um uppruna
lifs á jörðu og eðli þess hafa eigi
allar hallast á eina sveif. Má skifta.
þei'm í tvo aðalflokka, efnishyggju-
og andhyggjuflokk. Efnishyggju-
menn álíta, að Jifið sjálft sé eðlileg
og afleidd eigind af myndum ýmsra
lífrænna efna úr ólífrænum efnum
og samruna vissra tegunda lífrænna
efna. Verði þá fyrst lifandi efni
og síðan lífvera — en hún daifni og
þróist samhljóða órjúfanlegu lög-
máli efna þeirra, er fyrirfinnast í
sjálfri henni og í umhverfi hennar.
Skapist svo fjölbreytni jurta og dýra
fyrir efnisbreytingar einar í og eink-
um umhverfis lífverurnar.
Andhyggjumenn þar á móti ætla,
að lífið sé eilíft frá upphafi, sé
sjálfstætt* og sérstakt náttúruafl á
•svipaðan hátt og raforka eða þyngd-
arafl. Taki lífsaflið á sig stundar-
gervi efnis hér í efnisheimi, og lúti
efnið gjörsamlega eðli og lögmáli
lífsins.
Efnishyggjumenn éru í miklum
meiri hluta á þessu sviði, og eigi er
þvi að neita, að þeir standa enn sem
komið er á raunvísindalegri grund-
velli en andhyggjumenn, þá er um
uppruna jarðlifs er að ræða. Afdrií
þess láta þeir enn sem komið er
minna til sín taka. Andhyggju-
meftn virðast þar á mót æ meir snúa
sér frá sjálfri ráðgátunni um upp-
rtma lífsins og beina æ meir athygli
sinni að framhaldi þess og afdrif-
um eftir dauðann. Kenningar
þessara tveggja flokka hafa jafnan
verið nefndar vélræn og andræn.
Hefur vélræna kenningin á hástigi
sínu leitt til þess, að álíta allar líf-
verur haganlega og fjölbreyttar vél-
ar, sannnefnd völundarsmíði. And-
ræna kenningin — Vitalismen —
íeiddi smám saman til þess að álíta,
að alger aðgreining væri milli líf-
ræns og ólífræns efnis, milli hinnar
lifandi og dauðu náttúru. Fór hítri
þar í öfgar, er féllu um sjálfa sig,
er reynsla fékst fyrir því, að ólif-
ræn efni umbreytast stöuðgt í lífræn
efni á ýmsan hátt, t. d. fyrir sam-
starf blaðgrænu jurtanna og sólar-
ljóssins. —
Framh.
Frá íslandi.
Jakob Kristinsson og frú hans,
votu meðal farþegja á Botníu til út-
landa. í fyrradag. Þau ætla fyrst um
Leith til Lundúna, þaðan til Parísar
og ítalíu. Dvelur frúin í Italíu
meðan séra Jakob fer til Egypta-
lands og Indlands. Hann ætlar ,að
dvelja hálfsmánaðartíma í Egypta-
landi og sex .vikna, tíma í Indlandi.
W0NDERLAND
THEATRE
FImtu-f fÖNtu- laii|?ardagr
í þessarl viku:
4<Code of the West”
eftir
Zane Grey
leikinn af
Owen Moore.
Constance Bennett.
Mabel Ballin.
einulg:
7. partur "The 40th Daor’'
og "Our Gang” gamanmynd
Fréttamynd.
»lAnu_, þrlfiju- «« miövlkudaK
í næstu viku:
Gloria Swanson
í "The Coast of Folly”
' “Pacemakers” og skopmynd.
SkrifMtofutímnr: !>—12 «s 1_6,30
EiunÍK kvuiilin ef lexkt er.
Dr. G. Albert
Fóta.sórfra^ölnjBfur.
Sfm I A-4021
•38 Somerset llldgr., YVlnnlpe*?*
sergremv ()
Hæsta verð borgað, þegar þér sendið alifugla yðar:—
Turkeys, Hænsni, Endur og Gæsir. — Ennig RJÓMA,
Egg og Smjör. Til
T. Elliott Produce Co., Ltd.
57 Victoria Street Winnipeg, Man-
OK
I
KAUPIÐ
REMINGTON HANDBÆRA
RITVÉL
Nothæf við:— NÁM — VERZLUN — EINKABRJEF
og SKJÖL.
Borgunarskilmálar, ef æskt er.
REMINGTON TYPEWRITER CO.
OF CANADA, LTD.
210 Notre Dame Ave. Winnipeg, Man.
í
► <D
Swedish American Line |
i
♦f
f
f
s
X
f
f
f
f
f
♦;♦
TIL f S L A N D S ÞRIÐPA PLÁSS $122.50.
Siglingar frá New York:
Miðvikudag, 9 des., m-s. “GRIPSHOLM” (nýtt)
"Þriðjudag, 5. jan. 1926, “STOCKHOLM”
Fimtudag, 14. jan., M. S. “GRIPSHOLM”
Laugardag, 6. febr., S.S. “DROTTNINGHOLM”
**Kemur við í Halifax, Canada,-á austurleið.
SWEDISH AMERICAN LINE
470 MAIN STREET,
McCOMIl
ÆTIÐ
| Oviðjaf nanleg kaup
VerÖ vort er lægra en útsöluverB í
öðrum verzlunum.
HUGSIÐ!
Beztu Karlmanna
Föt og Yfirfrakkar
$30
HUNDHUft €li A« VELJA
Vér erum Avalt A undnn meö l»e/,la knrlmannafntnaó A .veröl fcem
ekki fæst annarstaöar.
Sparna'ður viö verzlunina svo sem lág húsaleiga ódýr búöargögn,
ódyrar auglýsingar, peningaverzlun, mikil umsetning, inn kaup í stór-
Umog ágóöi, gera oss mögulegt aö selja á mikiö Iægra
veröi.
Vór Mkriimnm ekkl — Vér liyggjum fyrlr frnmtfóina*
Komió og MjAlfi. I»ér veróió ekklfyrlr vonbrigiium,
Scanlan & McComb
ódyrari
BETRI KAIiLMANNAFÖT
357 POIITAGF* AVENIIE.
Horniö á Carlton.
i
$35 j
í
FÖTIN
FARA
IIETUR
ÞÉR
SPARIÐ
MEIRA
►(Ö