Heimskringla - 14.07.1926, Page 2

Z BLAÐSIÐA.
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 14. JÚLÍ, 1926.
bókmentum, og fiifnur til þess, hva?S
tiltölulega fáir njóta þess- fjársjóíSs
Ein ástæðan fyrir því, hvaS lítill á-
hugi er fyrir íslenzkum bókmentum
í Ameríku, og hvað erfitt er að
vekja þesskonar áhuga, er að hans
áliii sú, ag' nafniS “Island’’ gefur
þeim, sem ókunnir eru gildi íslenzkr-
ar menningar, svo öfgafulla hug-
mynd um landið og þjóðina. Honum
•finst það ofmikið á yfirborðinu hjá
þeim, er aðeins vita lítið um ís-
lenzku sögurnar, að þær séu aðeins
blóðferill grimmra víkinga, en dreng-
skapurinn, sem alstaðar lcemur fram,
og manndáðin í smáu sem stóru, er
ekkert tekið til greina. Hann álítur
það ómetanlegt tap, að meirihluti
ýmsum óskabörnum fornaldarinnar, er j fjöldans skuli ekkert meta kosti þá,
ekki þurftu annað en að strjúka |sögurnar draga svo skyrt fram,
töfralampa eða ertthvað 'þvíumlikt, j Þær heilnæmu kenningar, sem má
til þess að kalla fram anda, er tilbún- |' þeim finna. Það er samkvæmt á-
ir voru að framkvæma hvaða helzti^'1' hans, þessi skortur á þekkingu á
árið eitt þúsund..... Columbus tók
efalaust tillit til ferðar Leifs, þegar
hapn fimm öldum seinna sigldi vest-
ur.’’
“Hvorki konungur, né aðrir höfð-
ingjar voru megnugir að hindra frelsi
hafi sýnilega varið talsverðum tíma j'ð eigi heimtingu á að fá vita þetta.
til þess að afla sér upplýsinga, til | Eg bað um þetta í gærdag, og mér
þess að sýna að brautarlagningin sé | finst það ætti að vera fáanlegt. En
þetta eru ekki éinu vonbrigðin.* Eg
ætla ekki að telja upp öll þau braut-
arlagnirgarloforð, sern gerð hafa
verið. Á síðastliðnu árí gerðu báðir
flokkarnir íbúnunum í V'estur-Can-
' *
ada ákveðin loforð. Loforð iiterai
flokksins var eins ákveðið og haegt
Richard W. Saunders
og áhugi 'hans fyrir íslenskum
freeðum.
Þúsund og ein nótt segir oss frá
skipun sem var, og ekkert var þess-
um verum ómögulegt Kynjadraum-
íslenzkum bókmentum, sem þeir, er
kunna að meta þær, þurfa að vinna
ar forn-Arabíu virðast að sumu leyti , bug á, og gera þær a.ð almennings-
vera órðnir að veruleikum, í sam- el?n-
bandi við starfsmál nútímans. I
skrautlegri skrifstofu, í einni hinni
Með þessa hugmynd vakandi fyrir
sér, réðist Mr. Saunders i það að
/reisulegustu byggingu, er ífinst! á j skrifa um íslenzkt efni, og valdi hann
Fifth Avenue í New York. ræður | uppáhaldshetju sína Skallagrím, sem
einn tuttugustu aldar töframaður lög i sérstaklega vel fallna/til þess að
tekið hér í þinginu í hásætisræðunni.
Það var endurtekið í Prince Albert
kosningunni, og aftur þegar leiðtogi
stjórnarinnar í Senatinu sagði, að
viðgerð braútarinnar aðeins væri fyr-
um og lofum. Það er Richard W.
Saunders, yfir-fjármálaumsjónarmað-
ur félagsins "Famous Players Las-
gera Island kunnugt Broadway. —
Hann hefir samið dáhtið gamanleik-
rit, sem hann nefnir “Skallagrím”.
ky", Félag þetta er hið stærsta af (Bf hann hefði álitið sér fært, hefði
sinni. tegund og hefir stjórn yfir I45j^ann margfalt fremur kosið að skrifa
öðrum félögum. Það hefir útbú í a alvarlegan hátt, þegar hann fjall-
flestum löndum hins mentaða heims.
aði um íslenzkar bókmentir, en hann
Mr. Saunders er fjármálastjóri þess, | k°mst að þeirri niðurstöðu, að bezt
og um það hundrað*miljónir doIIarajværi aS lata New York leikkúsin
fara í gegnum hendur hans árlega,' k>nnast lslandi 1 gaman,eik> og þeg-
til þess að borga fyrir hið margvís- jar d-vrnar væru einu sinni °Pnafiar
lega starf félagsins. Með því að fyrir þesskonar, þá að leiða inn
stvðja á rafmagns-typþi í skrifborði dýPri °B alvarleSri efni- 1 leikriti
sínu, setur hann sjálfan sig í sam- >essu- senl er “Musical Comedy”,
band við fvrirtæki félagsins fjær og' bre>tir höfundur ýmsu frá sögunni,
nær, og snertir þannig slagæð hreyfi,t>d aS hann lætur Skallagrím, Egil
myndastarfseminnar, og óbeinlínis' <* ÞóróI[vera bræður Efni leik-
kemst hann í samband við miljónir i ritsins er ' stuttu ma,‘ sem íylg'r:
víðsvegar um heiminn, er daglega sjá1 Skallagrímur er allra víkinga
myndir þær, sem Famous Players, fr*knastur, þybbinn i lund og lángt
Lasky hafa á boðstólum. ' j fri Þvi aS vera alIra manna meö-
Mr. Saunders er fæddur í New jfærh Hann er ókvæntur og allar
Britain, Connecticut Forelcjrar hans jstulkur á lsIandi hafa óbeit a hon‘
voru Englendingar. Ungur að aldri,um' Alt ot5ru máli er aS Se^na meS
fór hann inn i hringiðu ameriskra bræíSur hans ESil °S Þórólf, þeir
starfsmála. Hann byrjaði fyrst hjá
Merchant Loan and Trust bankan-
unr í Chicago. Þar var hann í 14
ár og lærði margt mjög gagmlegt.
Hann lagði sérstaklega fyrir sig hag-
fraeði, sögu og almenn starfsmál. —
Lög las hann einnig í hjáverkum,
og úts’krífaðist sem lögmaðiur frá
háskólanum í Chicago. Siðar fór
hann í þjónustu Wéstern Electric
félagsins, og varð aðstoðarféhirðir
þess. Þar næst gerðist hann féhirðir
National Bank of Commerce í’New
York. Arið 4920 bauð Famous
Players Lasky honum stöðu þá, er
eru hvers manns hugljúfar og í
miklu áliti hjá kvenfólkinu, en sam-
kvæmt landslögum geta þeir ekki
kvasnst á undan eldri bróðurnum.
Egill og Þórólfur eru hvor um sig
ástfangnir. Heitir ástmey Þórólfs
Þuriður en stúlka Egils Gunnhildur.
Það virðist fremur ólíklegt, að
Skallagrímur muni velja sér konu.
En kona að nafni Jórunn, fremur
öldruð hefir augastað á honum, *og
það vita bræður hans og heitmqyjar
þeirra. Þeim kemur saman um það,
að ef hægt sé að koma Skallagrimi
til að kyssa Jórunni .i vitna viðu-r-
hann nú hefir, það er yfirfjármála j vist> án hennar leyfis- Þá verSi hann
stjóri þess félags. Þar er hægt að Isamkvæmt norrænum lögum að gera
hitta hann dag hvern, gefandi félagi! haSa aS konu siníli- eSa ^ ag vera
þessu ávöxtinn ' af < margra ára
reynslu og gæfuríkri þjónustu í á-
byrgðarmiklum stöðum í starfsmála-
heiminum.
Hver og einn, sem kvnnist Mr
Saunders, sannfærist um það, að hann
er áhrifamikill leiðtogi, einbeittur í
skoðunum og lítur á hlutina með
sanngirni og frqbærri dómgreind.
Það er þó sérstaklega, að .menn læra
að þekkja hann á heimili hans, ^Vash-
ington Square í New York. Þar
skilst manni fvrst, hvað það hefir
verið, sem hefir hjálpað til að gera
manninn að öðrum eins leiðtoga og
gerður útlægur. Með því að beita
brögðum/ gengur Skallagrimur J
gildruna og mynni^t við Jórunni.
Hann er mjög mótfallinn því að gift
ía t henni, og afræður að láta Al-
þingi skera úr því máli. Þar næst
er riðið til þings Þátturinn um það
sem gerðist á Alþingi, er einna bezt-
ur i leikritinu. Hann byrjar með
því að Ketill, gamall víkingur, er a§
segja ýmsu ungu fólki frá ferðum
sjnum til Vínlands með Leifi og
Bjarna. Siðan kemur Skallagrimur
fram fyrir dómnefndina, sém rann-
isakað hafði málið, og rannsókn sú
hann er i starfsmálum, fræðandi Ogldro Þa* > 'j03- aí5 Jorunn var erf'
skemtandi sem fvrirlesara, og áhrifa- jin®’ ab stórum auðæfum. Þegar það
mikinn sem rithöfund. I húsi hans |kom fram’ Jórunn var ÞanniK
gefur að líta þækur og muni frá | !oðin um lófana, breyttist álit Skalla-
mörgum löndum.'sem tékiíf hafa Sinn'íír!ms á henni °S hann var viljugur
þátt í því að lesa mannlifið ofan í t*1. Þes3 a® hana aS e'ginkonu-
svo alt hafði lukkulegan endir.
Höfundur leggur sig fram til þess
að draga fram á sjónarsviðið hina
framúrskarandi náttúfufegurð Is-
lands, og hánn leiðir aftur eg aftur
í ljós skerf þann, sem Island lagði
ekki fýsileg, og að brautin muni ekki
borga sig, þá gat hann ek-ki fundið
nema eitt vitni (Mr. McLachlan),
fornhetjanna islenzku, hvorki í orði j manns, sem er ófróður í mörgum efn-
eða verki. Þær koma fram í sögun- j um, hversu fróður sem hann kann
um sem imynd lifsíns og frelsisins i > að vera i öðrum. Það er háttvirtum
fylsta skilningi.” [þingmönnum hægðarleikur, að segja
Þegar leikrit þetta kemur fram á að norðurlandið sé sífrosið og með , var að gera það, tafarlausa lagningu
sjónarsviðið, er áform höfundar að öllu óhæfilegt. En þegar þeir eru J Hudsonsflóa brautarinnar norður að
láta það vera sem allra fullkomnast, krafðir sannana. þá benda þeir á Port Nelson. Það loforð var endur-
hvað búninga, landslag og annað þvi skýrslu frá 1917, samda af verkfræð-
um likt [ snertir. Mjög tilhlýðileg mg', sem þá var þar nyrðra, þegar
músík' verður samin við leikritið af j ekkert var þar að gera, og maðurinn
rússneskum söngfræðingi Wassali j fór aðeins eina ferð og fór hana eft-
Leps * ir vötnum. Þessi sami maður bar
Mr. Saunders er sannfærður um, einnig vi.tni fvrir Senate-nefndinni i irhuguð, þá var það borið til baka
að íslenzku sögurnar eru miklu frem- 1922, og við vitum allir, hvernig á-, hér í þingsalnum. Ibúar Vestur-Can-
ur hæfar til að draga úr efni i lit þeirrar nefndar var. Herra þing-jada ætlast til þess, að engum frdcari
Grand Opera, en hann telur ekki maðurinn fyrir Norður-Winnipeg undandrætti verði beitt í þessu máli.
heppilegt að byrja á þannig þung- sagði i gærkvöldi, að hann vildi láta 'Þeir vilja ekki þurfa að bíða lengur,
skildu efni. Hann hefir mikla trú á setja konunglega néfncf til þess að og ef 3 miljónir dojlara reynast ekki
fr^mtíð íslenzkra bókmenta og sagna! rannsaka þetta mál. Hann vildi fá
í Vínlandi Leifs Eirikssonar; segir, álit sérfræðinga um það Er þetta
að það sé að miklu leyti óþektur fjár ekki einmitt einn liðurinn í þeirri
sjóður hvað almenning snértir, sem i fyrirsláttarkeðju, sem hindrað hefir að hver sú fjárupphæð, sem þarf til
þurfi að innleiðast í þjóðlífið á ýms- lagningu þessarar brautar fram á að fullgera brautina, verði veitt af
an hátt. j þenna dag? Hverjir myndu sfcipa
Höfundur “Skallagríms" er ekkert; þá nefnd? Hann. lagði til að það
að flýta sér -að gera hann kunnugan ! skyldu vera verkfræðingar, flutninga-
á Broadway, en þegar hann gerir inn- j menn, kornkaupamenn og aðrir.
reið sín^ þangað, er það hugmynd I Má eg benda á innihald þeirn
Mr. Saunders,. að láta hana vera sem vitnisburða, sem fram komu fyrir
allra veglegasta, og þótt Skallagrím- j Senate-nefndinni, og sem skýrsla
ur og samtíðarmenn hans tali 20. j þeirrar nefndar er bygð á. Nefndin
aldar mál, jafnvel amerískt ”.<lang’’
flytur hann samt með sér anda sögu-
aldarinnar.
Rœða.
Flutt af Col. H. M. Hannessyni, um
Hudson’s brautarmálið, í ríkisþinginu
9 júní 1926.
Þegar þingfundi var frestað í gær-
kvöldi, þá hafði eg ekki ætlað mér
að lengja umræður um Hudsonsflóa
legð í héraðinu, setn verður nothæf
Strax og járnbraut er lögð um, hér-
áðið. Þegar þér hugsið um alla þá
auðlegð, sem framleidd er í óbygðum
Ontariofylkis, þar sem fyrir nokkr-
um árum vár álitið óhæft fyrir
mannabygðir, þá verða yðut; ljósir
möguleikar Hudsonsflóa-héraðsins. —
Það eru ekki aðfeins timburskógar,
heldur einnig kvoðuskógar í hérað-
inu. Milli Pas óg Split Lake er talið-
að séu 6 miljón cords af kvoðu-
skógi. Það er nú sögunarmylna t
Pas með sögunartækjum fyrir 125
þús. fet á dag; og timbrið nær lengra
norður heldur en sagt hefir verið. Eg
hefi séð ljósmyndir, sem allir þing-
menn geta séð, sem teknar voru af
flugmönnum stjórnarinnar, og setn
sýna alt landið frá Pas og norður
að Port Nelson og Fort Chruchill,
þakið skógi af svipáðri tegund ná-
lega alla Jeið norður að flóanum.
Eg þarf ekki að orðlengja um
grávörutekjur landsins, og hvernig
hún eykur auðlegð ríkisins. Svo öld-
um skiftir hefir Hudsonsflóa félagið
stundaí$ dýraveiðar í Norður-Can-
ada. i Þessi stárfsgrein verður braut-
þessu þingi. Eg segi að þetta þing' inni inntektagrein. Það er orðin
ætti að binda Canadastjórnina þeirri ^ umfangsmikil verzlun, eins og sést á
ófrávíkjanlegu skyldu, að byggja j þvi, að grávörusala á Winnipeg-
þessa braut tafarlaust norður að flp- markaðnum, er nú orðin nálega eins
anum. Það er alt, sem eg krefst að mikil eins og sú i Montreal. Dýra-
gert verði. Mér er það fyllilega j feldir þessir koma allir úr því hér- ■
ljóst, að ef brautin er lögð að fló- aði, sem Hudsonsflóa brautin liggur
anum, þá sé síðar timi til að ræða1 um.
um nauðsynlegar hafnarbætur þar.1 Næst er að íhuga veðurfar héraðs-
Royal Canadian Mounted Police, sem. En þegar sá timi kemur, þá krefsf eg, ins, af þvi að meiri lastmæli hafa
um mörg ár hafði verið þar nyrðra; þess, að stjórnin hafi svo fullkomnar | verið borin út um það, heldur en
nægar — og gleymið ekki að 92
mílna framlenging getur farið fram
jafnhliða viðgerðinni — þá vilja þeir
tók vitnisburði af undirforingja
Mr, F. C. T. O'Hara, aðstoðarráð-
gjafa verzlunarmáladeildarinnar; Mr.
upplýsingar að veita þinginu, að vér : máske nokkuð annað, að undanteknu
getum dæmt um það, hvort hyggilegt, siglingaástandinu. Háttvirtir þing-
J. G. Desbarats, aðstoðarráðgjafa sé að leggja í þann kóstnað eða ekki.! menn hlóu að þingmanninum fyrir
sjóflotadeildarinnar; Capt. Frederick
Anderson úr sjómælingadeild sjó-
flotadeildarinnar; D. W. McLachlan;
Vilhjálmi Stefanssyni heimslcauta-
könnuði; Capt. Norman; E. Freakley
sem hafði verið í þjónustu Hudsons-
flóafélagsins síðan 1898 á siglingum
um flóann; Capt. Bernier heimskauta
brautarmálið, því mér virtlst að! konnuSi> sendur sérstak,e&a Hud'
þingmenn vera fjárveitingunni til;sonsflóans af Canadastjórninni; W.
framlengingar brautarinnar svo með-! 11 • Anderson frá sjómáladeildinni;
rnæltir, áð ekki væri þörf á frekari Tance Corporal White frá Mounted
umræðum um það. En mér er þetta
Police; Edward E. Prince,-ríkisum-
hjartfólgið áhugamál, og sumt það, sjénarmanni fiskimála; John L.
sem sagt hefir verið í dag, neyðir, Pa>me- hagfræðingi járnbrauta- og
mig til að tala nokkur orð. j skipaskurða deildarinnar; ríkisráð-
Þegar árið 1886 hinu fræga sím-: §Jafa Úrank Cochrane, sem sjálfur
skeyti, sem ráðgjafinn mintist á -! f6r 4il Hudsonsflóans; W. G. Wal-
var varpað út um landið: “Húrra! ton truboCa; J- B- T-vrre11 námuverk-
brautarteinarnir hafa verið sendir”, ■ fræöingi > E. E. Clanson írá fiski-
þá var tilgangurinn að leggja braut-j máladeildinni- °S oSrum- Allir Þess'
ina gegnum Selkidkkjördæmið, ofcf ir menn hofCu veriS út 'vi* Hudsons'
enn í dag má sjá votta fyrir upp- j flóann> °& _voru eins hæfir; hver í
hlevptu . brautarstæðinu í grend við sinni starfsgréin, eins og nokkrir
Warren Station í Manitoba. Afkom- Þeir sem Þessi stíorn Sæti valiS> °?
endur Lord Selkirk frumbyggjar- Þó seSir minn h&ttvirti vinur að ekki
anna eru einnig í Selkirkkjördæm-;séu f-vrir hendi nægar skýrslur. —
inu; fólk, sem kom þangað gegnum; Bftir a® hafa heyrt vitnisburði þess-
Hudsonsflóann, og afkomendur ara manna- Þá samdi Senate-nefndin
flestra Hudsonsflóa verzlunarstjór-1 álit- sem fvllilega réttlætti þá ákvörð-
anna, hafa heimili í nefndu kjördæmi.! un stjórnarinnar, að halda brautar-
Þetta fólk er alkunnugt Hudsonsfló- j ,agningunm áfram.
anum og norðurhluta vesturlandsins, f’ab skyldi einnig haft í minni, að
og það hefir ekki aðeins örugga trú 1912, þegar ákveðið var að halda
á fýsileika brautarinnar, heldur einn- j brautarlagningunni ' áfram, fór þá-
ig ákveðna sannfæringu um, að hún j verandi ráðgjafi járnbrautpdeildar-
mundi borga byggingarkostnaðinn og innar sjálfur norður til Hudsons-
Stjórnin bindtir sig( ékki í þessu efni, Marquette kjördæmið, þegar hann
og eg er ekki að biðja þingið veit- talaði um baðstaði við Hudsonsfló-
ingar til frekari fram'kvæmda. En! ann. Eg vil ekki ganga eins langt
eg segi, að með tiiliti til þeirra á-! og hann fór í því atri'ði, en eg ætla
kveðnu loforða, sem formælendur að leyfa mér að lesa nokkra útdrætti,
beggja flokkanna hafa gert, þá eig- ''* * “ ” * ’”'
um við heimtingu á ákveðinni yfir-
til þess að sýna veðurfarið ’ við fló-
ann, og sem á sama tíma gefa hug-
mynd um ræktunarmögulteika hé'-
aðsins. Eg les úr “The Hudson's
Bay Road”, eftir A. H. de Tremanr
dan, sem sjá má í bókahlöðunni. —
Hann hefir safnað upplýsingum utn
veðurfarið, alt frá árinu 1872. Hann
segir:
“Arið 1752 hafði Robson, bygg-
ingameistari Fort Prince of Wales
svipaða skoðun: “Eg hefi séð smá-
baunir vaxa án nokkurrar ræktunar,
hjá York Factory. Flestir gar'ðá-
vextir, sérstaklega baunir og ertur,
vaxa þar til fullþroskunar. Það er
skoðtin tnín að bygg myndi þrífast
lýsingu, um að alt það fé, sem þarf
til að ljúka við brautarlagninguna,
verði veitt.
Mikið hefir verið talað um siglin.g-
ar; en eg held, að með tilliti til
skýrslu Senate-nefndarinnar, þá sé
engin þörf á að ræða frekqr um þá
hlið málsins, sérstaklega þar sem
fjárveitmg sú, sem nú. liggur fyrir,
snertir ekki það málefni. Allir rbúar
Vestur-Canada eru sannfærðir um,
að' Hudsonsflóabrautin verði korn-
flutningabraut. En hvort sem það
verða korn- eða gripaflutningar, sem
réttlæta lagningu hennar, þá erum
vér allir vissir í þeirri trú, að korn-1 þar. Gæsaber, raúðar og bláar "cúren-
og gripaflutningar, og með tilliti til j ur finnast í skógunum, vatcandi þar
annara flutninga, sem skapast með j á Svipuðum hrís eins díg á Englandi.
brautinni, nægi til þess að réttlæta j Eg ^ætla að þar megi hafa lífsupp-
lagningu henn^r. Og það er frá því efdi án meira'erfiðis en holt er fyrir
sjónarmiði eingöngu, sem eg cétla nú heilsuna. Eg efa eklci að eg gæti
að ræða, af því mér finst vér hafa þar ræktað baunir, ertur, bygg og
farið helzt til langt frá málefninu. í máske aðrar korntegundir meðfram
því að tala tim siglingarmöguleika Hays-ánni. Allur jarðargróður, sem
og hafnbótartilkostnað við flóann.
I fyrsta lagi vil eg draga athygli
þingsins að skýrslu eftir prófessor
Prince, á bls, 43 í áliti Senate-nefnd-
arjnnar, snertandi fsikigöngur. Hún
sýnir tvímælalaust, að ekki aðeins er
fiskimergð i ánum þar undursamlega
Hudson’s Bay héraðinu er eiginlegur,
er bráðþroska og nær fullvexti miklu
fljótar en á Englandi. Þar er ekk-
ert haust- eða vor-stökk frá vetri til
sumars. Jarðvegurinn er frjósamur
og hæfur jíl franileiðslu allskyns
korntegundi og til griparæktar. Hest-
ar og kýr hafa verið alin hjá Church-
ill að vetrum, þó í litlu skjóli fyrir
kulda og frostum. Við Moose Fac-
tory hefir hveiti, sem sáð var þar,
þolað vetrarfrostin óg gefið full-
þroskaða uppskeru næsta surnar, —
Svört cherries, sem hér hefir verið
plantað til, hafa vaxið og borið á-
kjölinn. I bókasafni sínu hefir Mr.
Saunders margar bækur um Island,
og þýðingar af öllum Islendingasög-
unum.
Sú fyrsta bók, er leiddi athygíi
Mr. Saunders að Islandi, var Mal-
let’s Northern Antiquities, er hann , til fundar Ameríku, jafnframt ogbók!
las þá er hann var um tvítugsaldur. mentafjársjóð þeirra. I inngangi1
Þar næst fór hann að safna öllum, leikritsins segir hann meðal annars: I
bókum er hann gat náð í um ferða- j “A skipum sínum, sem róið var,
lög á Islandi, og svo hrifu íslenzku ekki af þrælum, heldur af þrekmikl-
sögurnar hann ein eftir aðra. Sú uin hetjum, er veifuðu bardagaöx-
fýrsta, sent hann las, var Egils saga inni, unnu þeir bug á hættum úthafs-
Skallagrímssonar, og heldur hann, ins á þeim tíma, er aðrir sjóferða-
einna mest upp á hana, þó að hann menn héldu sig aðallega meðfram
bc/kmentalega setji Njálu efst á ströndum landanna, og ein af hetj-
blað. Honum er fyllilega Ijóst, hvað um þeirra, Leifur Eiríksson, gerði
að 1 lagning hennar sé óumflýjanleg. | Eóans....... Menn hafa verið þar
Ef eg hefði nokkurn efa á því, að , staríandi um nokkrar aldir. Skýrslur : mikil, heldur einnig að auðlegð fiski
fjárveiting þessí kynni að verða eru 111 fra 1740, sem lýsa landshátt-' göngunnar í sjálfum flóanum sé
feld, þá teldi eg það vanrækslu skyldu J um þar °S fýsileik brautarlagningar, j-firgnæfanleg,' og myndi mikillega
minnar, að veita ekki málinu mitt °S a,,s Þess sem þörf krefst. auka auðlegð Canada. Nálega allar
öruggasta fylgi......Eg veitti í gær- i Áður en eg íhuga sum af andmæl-1 fiskitegþndir eru í flóanum. . Hr.
kvöldi náið athygli þeirri stajðhæf-! um þeim, sem gerð hafa verið, þá vil | McLachlan segir, að vera megi að
ingu\ þingmannsins fyrir South York'eg segja, að eg er sérstaklega þakk- j þar sé fiskur, en þar séu engar fiski-
kjördæmið (Mr. Maclean), að fram- látur ráðherranum fyrir upplýsingu vertíðir. Þessa staðhæfingu bygði
tíðarþroskun Canada lægi í norður-. þá, sem hann gaf. En sú upplýsing! hann eingöngu á því, sem nokkrir j vöxt, eins og önn.ur tré myndu gera,
'hluta landsins. Og eg trúi því stað-ívar mér vonbrigði, qins og sjálfsagt Indiánar þar nyrðra höfðu iagt hon- ef þau væru rrqktuð hér. Loftslag og
fastlega, að ef framtíðarvonir vorar i mörgum öðrum. Eg álít þingið hafa;um. En allir vita, að Indlánar fiska veðurf.tr er ekki verra hér en það
eiga að rætast, þá verðum vér að; rétt til þess að fá að vita um ástand ^ aldrei á djúpsævi, og hafa þess útan er í Svíaríjfi, Danmörku, Rússlandi,
beina athygli vorri að norðurhluta! brautarinnar, frá einhverjum, sem ófullkomin veiðarfæri. Póllandi og Norður-Þýzkalaridi.”
landsins. Sérhver hreyfing í þá átt hefir persónuiega þekkingu á því. | Bæklingur hefir á þessu árj^verið Tökum svo framburð herra R. F.
hefir reynst happasæl og Canadaveldi Þa'ð er örðugt að trúa því, eftir allar gefinn út, eftir umsjónarinann fiski-
til hagnaðar. / | þær fjárveitingar, sem árlega hafa | veiða í Cariada, sem sýnir árangur af
Sérhver m’ótbára, sem eg hefi heyrt! gerðar verið, alt að $300,000 sum j rannsóknum, er gerðar voru á síðasta
í þessu þingi gegn brautarlagningunni j árin, að brautarstæðið sé nú svo, ári, og hann staðfestir álit herra
til Hudsonsflóans, hefir verið ná- niðurnítt, að viðgerð þess "xAifjist; Prince; að fiskiauðlegð Nprður-
lega samstæð þeim mótmælum, sem: $3,000,000 fjárveitingar. Minnist 1 Manitoba sé undraverð. Eg ætla eldci
Stupart, nú Sir Frexlerick Stupart,
f orstj óra veðurfræðisdeildarinnar,
fyrir Senate-nefndin.ni 1907:
Hvað viðvíkur veðurfari á svæð-
ingu friá upptökum Pas-árinrtar og
Churchill, þá sýndi herra Stupart, að
komið hafa fram gegn hverri tilraun, i þess, að eg er ekki' að finna að: að iýsa þessu nákvæmar, þvi hver í júnímánuði sé svraði þetta milli
sem gerð hefir verið til þess að þoka , þeirri stefnu, að það sé fyrst gert þingmaður, sem fræðast vill um mál-
menningu vorri og þroskun til norð- við þann hlutann, sem þegar hefir'ið, getur það með því að lesa þau
urs Eg gqt einnig sagt, að í
verið lagður. Eg hygg það vera! gögn, sem eg hefi notað.
rétta aðferð, og að það muni lækka Hyað námuauðlegð snertir, þá
kostnaðinn við framlengingu braut-; veitir álit Senate-nefndarinnar tals-
hitastiganna 50—55, og að tilsvar-
andi lofthítabelti í Evrópu myndi
verða á tnyrztu ströndum Skotlands í
júní, en í júlímánuði frá 55—60 jafn
ast við Skotland og hltita af Scandi-
arinnar. En þegar þingið er beðið ; verðar upplýsingar. Vér vitum, að navíu. I ágúst er héraðið h. u. b. 55
að vejta þrjár mjljónir dollara, þá j námuauðiegð sem fundist hefir i! eða sama og á Skotlandi. ■ Loftslagið
þau ár, sem eg héfi heyrt umræður
um lagningu Hudsonsflóa brautar-
innar — og þau eru mörg — þá hef-'
ir talið lotið í sömu átt og nú höfum
vér heyrt í þessu þingi um fýsileik
brautarinnar. j
Það er eftirtektarvert, að þótt
þingmaðurinn fyrir St. Lawrence—J stofuþjóni hér í Ottawa eða í járn-Jinni. Það orkar engum tvímælum, | Eg gæti lesið fleiri »mkynja lýs
á það heimtingu á að fá að yita,
að hér ráði ekki einhver lausleg á-
gizkum, gerð af einhverjum skrif-
Pas-héraðínu, hefir réttlætt það á-, á þessu svæði er sanngjarnlega gott
lit, sem herra Tyrrell lét í ljós í; yfir 3 sumarmánuðina, júní, júlí og
franiburði sínum fyrir Senate-nefnd- ágúst. ,
niikill fjársjóður felst í íslenzkum sína frægu uppgötvun, fann Amerilcu St. George kjördæmið (Mr. Cahan), brautadeildinni. * Eg álít að þing- að það er feikilega mikil námuauð- ingar. Það er hinn langi sólargang-