Heimskringla - 22.12.1926, Qupperneq 3
WINNIPEG, 22. DES. 1926.
HEIMSKRIN GLA
3. BLAÐSÍÐA.
*tla aö segja þér frá. Eg er bölvað
flón, að vera að bulla um þaö, sem
er löngu liðið, og oftast sjálfum mér
gleymt. Það er líklega fjandans
brennivinið, sem gerir mig svona
blauðan í geöinu. Eg hefi engum
sagt þetta áður. En nú finst mér að
eg megi til að segja einhverjum þetta
litla æfintýri; og þú ert maðurinn,
sem eg vildi heldur segja það en
nokkrum öðrum. Kannske það sé af
þvi, aö eg hugsa aö leiðir okkar liggi
ekki saman aftur, og þó þú hlæir
að mér, þá gerir það mér ekkert til,
þegar eg veit ekki af því.
Eg var um seytján ára aö aldri,
þegar eg sá hana í fyrsta sinn, þá
sem vinnukonu á heimili, þar sem
e? átti heima. Hún var há og grönn
°g ^ar &lS eins og drottning; hárið
langt og ljósgult á lit; andlitið frem-
ur langt og samsvaraði sér vel. Eg
stla ekki að reyna að lýsa henni frek
ar) eg ætla aðeins að segja, að hún
var fegursta stúlkan, sent eg hafði
þá séð, eða nokkurntínta síðar.
Jörðin var tvíbýli á nieðan móðir
m'n iiiÖi; en þegar hún dó, sem var
tveim árum áður en þetta geröist, brá
laðir minn búi og fór i húsmensku
til bróður sins, sem búið hafði á
halfri jörðinni á móti föður mínum;
föðurbróðir minn tók þá við jörðinni
allri.
Andrés hét sonur föðurbróður rnins,
hatin var ári eldri en eg, bráðþroska
°" hinn gervilegasti í öllu; en mér
var seinfarið fram og minni en í
meðallagi eftir aldri.
Eg man hvað mér sveið sárt, þeg—
ar Jóhanna — svo hét stúlkan — tylti
*er á tá við hliðina á mér, hélt uppi
, andleggjun am og brosti, eins og
un vildi segja: Komdu hérna vesl-
,ngur °S stattu undir handarkrika
minuni, þú ert svo pínulítill aumingja
'arnið. Og hún var ekki sein að
sjá að mér geðjaðist þessi ntælisnúra
miður vel; því ef eg var seinn til eða
þottist ekki vilja gera það sent hún
,a nuS> vara vanaviðkvæðið þetta:
A eg að mæla þig, Svend?”. Hún
Purfti nú raunar ekki að hafa í
otunum við mig, til að snúa mér eins
og snældu og smalarakka; mér, sem
efði viljað borga stórfé fyrir á-
utegiuna, sent því var samfara, að
'era þræll hennar. Mér hefði áreið-
ar*lega liðið hörmulega ef hún hefði
akIrei beðið ntig neins.
En hvernig var samkomulagið
ntilli Andrésar og hennar?” spurði
eg' E>á brosti Svend, og eg gat
ekki gert mér grein fyrir hvort bros
iÖ var heldur raunalegt eða háðslegt.
I'ar var nú öllu þessu snúið öf—
ugt' I'aÖ var hún sent snerist
kfingum Andrés, og það var ofta>
þegar eg var tregur til að gera þa
sem hún bað ntig að gera aö eg viss
aÖ eg var í raun og veru að get
það fyrir Andrés. En þegar sr
s‘óð á, stríddi hún mér aldrei, c
þegar hún sá að hik var á mér, J
var vanaviðkvæðið þetta: Þú ger
það fvrir ntig, Svenni minn.”
Andrés! Hvað eg hataði han
þegar hann striddi henni settt mes
og dtó hana sundur og saman í háí
Það voru vansælustundir mínar þeg
ar eg sá að henni sárnaði, og þ;
k°m ósJaldan fvrir. Hún gekk }
vanaKga i burtu þegjandi, og bar h.
nðtð hatt; en það var altaf gleyt
e tir nokkrar mínútur, þótt André
t*k.st að reita hana til reiði.
ymum tieg, man sérstak]e,
Ir- •? kom hlaupandi inn i het
^gb sem notað var til geymsl
7 St°5 Jóhanna þá og var eðaþc
nt vera að vtnna eitthvað viö þvoi
Inn snert að mér bakinu, þegar (
kom tnn, en eg sá að .hún var ;
^rata Eg stoð sem negldur niöu
Ertndið var gleymt. Eg vissi í rav
°S veru ekkert annað en að hún v;
a g'ata' °g aöur en vissi hvað «
'3^ a gera,-var eg kontin ntil henr
ar og búinn að taka höndunum u
alstnn á henni; eg hallaði höfðir
t'PP að vanga hennar og grét lik
n þess að geta sagt eitt einasta or
Þegar eg rankaði við mér, var hi
a greiða hárið á mér með fingrur
um.
'Var Þetta Andrési að kenna?"
stundi eg upp.
vfei' Svenni minn- Þvi heldurðu
Þa ? Bara einhver vitleysa, sem eg
var að hugsa um. — Og þú fórst að
grata hka,” sagði hún svo og hló
npphátt. "‘Mikið skelfilegt ' barn
eitu. Svo ýtti hún mér frá sér,
halfblíðlega, hálfglettnislega. “Svona
hlauptu nú út og þurkaðu af þér
tárin. -------
Ár og hálft leið, án nokkurra
stóratburða. Þetta var seint að
hausti til. Andrés hafði. farið í burtu
nokkru áður til náms á búnaðar-
skóla, og eg var smám saman að ná
meiri líkamlegum þroska. Santbúð
okkar Jóhönnu var söm og áður;
góölegur galsi frá hennar hlið, pg
þegjandi tilbeiðsla frá rninni. Eng—*
inn fangi held eg að hafa fagnað
frelsinu betur en eg fagnaði komtt
vetrarins. Nú var Andrés farinn,
og eg bjóst við að lífi okkar Jó—
hönnu myndi halla meira saman en
áður. Að vísu voru fleiri á heimiK
inu, en þeir voru eins og hálfgleymd
ar manneskjur í fjarlægu landi; þeir
komu okkar ltfi lítið við.
En svo brá snögglega skýi fyrir
á sæluhimni mínum. Sumarannir
voru allar búnar, og vetrar innivinn-
an ekki svo mikil, að allir heimilis—
ntenn hefðu mikinn. starfa, svo Jó-
hanna greip tækifærið og bað hús—
móður sína um leyfi til að heitu—
sækja skyldfólk sitt, sem heima átti í
næsta firði. Leyfið var veitt og Jó-
hanna bjó sig til fararinnar. Mér
þótti fregnin slæm; þó huggaði eg
mig við það, að tvær eða í mesta lagi
þrjár vikur hlytu þó einhverntíma
að'líða.
Landslagi þarna var svo háttað, að
fjörðurinn, þar sem eg átti heima,
og fjörðurinn, þar sem ættingjar Jó—
hönnu bjuggu skárust inn í landið
í skakkhorn. Mynduðu þeir þannig
allbreiðan. skaga, sem mjókkaði, þeg
ar dró inn með fjörðunum. Og inn
í þenna skaga> frá báðunt fjörðun—
ttm, skárust svo langir en þröngir
dalir, fjöllum luktir á þrjá vegu.
Það skilyrði fylgdi fararleyfi Jó—
hönnu, að hún næði sér í fylgdar—
mann yfir fjallið; og eins og eg ósk-
aði og vonaðist eftir, leitaði hún
fyrst til mín.
Við lögðunt af stað árla morguns
ttpp dalinn, sem leið lá, gangandi,
því ófært var með hesta upp úr da’s
botninum. Ferðin gekk greiðlega
fram clalinn, við hluptim sprett og
sprett, gengum svo hægt á milli og
röbbuðum um alla heinta og geinta.
Þegar upp í dalbotninn kom tók við
brekka af brekktt. Við klifum
brekkurnar rösklega, og áður en varði
stóðuni við þar sem efsta og tröllsleg
asta brekkan tók við. Við urðum
satnmála um að taka okkttr stutta
hvíld, áður en við réðumst á hana, og
settumst niður hlið við hlið.
‘‘Ekki veit eg hvernig eg hefði
komist þetta, ef þú hefðir ekki ver—
ið svo góður að fylgja mér.”
“0, þú hefðir bara fengið ein—
hvern annan til fylgdar við þig,”
svaraði eg.
“Ja, ekki veit eg það nú, hvort
nokkur annar mundi hafa gert það,
þó eg hefði beðið, áð minsta kosti
ekki svona umtölulaust. Og svo kaus
eg. nú helzt að fá þig með mér,
Svend."
“Og fremur en Andrés, þó hann
hefði verið hér’?”
Það var ekki áreynslulaust, að
koma fram spurningunni,, og eg
veit ekki því Cg spurði, líklega hul—
in gremja til Andrésar hafi verið
farin að setjast að hjá mér, kannske
til þeirra beggja. Eg sá að hún
roðnaði:
“Já, fremur en Andrés,” svaraði
hún svo eftir litla umhugsun. “En.
því spyrðu svona, drengur? Eg var
ekkert að hugsa utn Andrés. Ertu
kannske farinn að sjá eftir að hafa
lofast til að fylgja tnér.?”
“Ö, nei, langt frá því. Og ekki
myndi mig langa til að þú villtist, eða
aö nykurinn, sem býr í vötnunum í
hinum dalnum næðu í þig. Það er
sagt að það geti verið varhugavert
fyrir ungar og fallegar stftlkur að
ferðast einar meðfram vötnunum,”
sagði eg og hló.
Hún hló líka.
“En nú skulum við halda áfram.”
Okkur gekk greiðlega upp undir
brúnina, en þar var orðið svo bratt,
að varla var hægt að fóta sig i
grjótskriðunum, og sumstaðar sntá—
skaflar frá því veturinn áðttr. Það
var í einum þessi skafli, að Jóhanna
var rétt búin að ntissa fótanna. Eg
náði i hendina á henni utn leið og
hún rann til. Eftir það hélt eg í
hendina á henni með þeirri hægri, en
notaði þá vinstri til að leita mér
halds, þegar brattinn varð sem mest—
ur. Svona fikruðum við okkur upp
á brúnina.
Háfjallið var ekki nema fáein
hundruð faðmar á breidd. Við
gengum þegjandi frtím á hina dal—
brúnina og héldumst enn í hendur.
Dalurinn, sem nú lá fyrir neðan
okkur, var öðruvísi útlits en sá, er
við skildum að baki. Lágt kletta—
belti með skriðum sumstaðar, sem
teygðu sig upp á brúnina, luktu dal-
inn að ofan. ‘Þar fyrir neðan tók
við löng og hallalítil slétta, með smá—
vötnum og skógarbeltum hér og þar,
og neðarlega í daln.um endaði þessi
slétta í tveim eða brern bröttum
brekkum, og þar við sjðinn stóð
bærinn, þar sem ættingjar Jóhönnu
bjuggu. Dálítið snjóföl hafði fallið
í dalnum, en blásið af uppi á brún—
inni. Og þarna lá dalurinn fyrir
neðan, alhvítur tneð dökkum smá—
vötnum hér og hvar og skógarflesj -
unum, sem hrist höfðu af sér snjóinn.
“Biddu nú héra á nteðan eg leita
að góðum stað til þess að komast
niður,” sagði eg.
Hún slepti á mér henclinni nokk—
uð seinlega.
“Fyrir guðs skuld, farðu varlega!
Ekki vildi eg verða orsök í dauða
þínum, eða eg vildi þá verða sam—
ferða.” Og nú var ekkert bros á
andlitinu.
Eg ‘nljóp léttur eins og lamb frant
með brúninni, þar til eg fann skarð,
þar sem auðvelt var að komast nið-
ttr. F.g kallaði, að hún skyldi koma
og hljóp á nióti henni.
“Eigum við ekki að leiðast?"
sagði hún, þegar við mættumst, og
rétti mér hendina. Það var einmitt
það sem eg hafði vonast eftir. Eg
tók þegjandi í hönd hennar, og þann
ig leiddumst við niður dalinn. Hvor—
ugt talaði margt. Mér fanst viö
hafa farið skamt, þegar eg varð þess
var, að við vorunt komin niður að
neðri brekkunni, og bær ættingja Jó—
hönnu blastj við, ekki langt fyrir
neðan. Þar nam Jóhanna staðar,
“Þú ert nú búinn að fylgja mér
mikið lengra en þú hefðir átt að
gera. Þú mátt til með að hafa dags—
Ijós yfir kjölinn, þó ekki sé lengra;
því þar yfir er svo vandratað, þó
eg viti náttúrlega að þú ert hvofki
hræddur við nykra né myrkur,”
sagði hún og brosti lítið eitt.
Eg maldaði í móinn. Eg vildi
fylgja henni lengra, en það var ekki
við það komandi. Hún sagði sem
satt var, að vonast væri eftir mér
heim að kvöldi, annars hefði eg get—
að gist hjá hennar fólki um nóttina.
“Og því verðum við að kveðjast,”
sagði hún og rétti ntér hendina. —
“Vertu nú blessaður og sæll; eg veit
ekki hvernig eða hveúær eg get borg
að þér fvrir fylgdina."
Eg horfði í augu hennar. Eg vissi
svo vel, hvernig hún gat borgað og
ntargborgað. Aðeins einn. koss. Eg
hefi aldrei óskað neins svo heitt eða
langað jafnmikið til nokkurs, eins
og þess að hún kysti mig. Og eg
veit ekkt hvað eða hvernig nokkurt
afl gat haldið ntér frá að láta þá
ósk mína í ljósi með orðum.
Var það mitt eigið stórlæti að biöja
ekki um það, er mér fanst eg eiga
skilið, eða er einhversstaðar eitt—
hvert óþekkt afl, sem fléttar örlaga-
þræði okkar, að okkur fornspurðum
og án tillits til óska eða vona? Má—
ske.
Aðeins einn koss; í sjálfu sér smá—
ræði, en getur þó orðið orsök stórra
atburða. Einn einasti koss hefði get
að gerbreytt lífi okkar beggja.
Og þannig skildum við.
Eg stóð og horfði á eftir henni
þar til hún hvarf niður fyrir brekku
brúnina. Gat það verið að hún liti
ekki aítur? Nei, hún gerði það ekki.
Eg sneri andlitinu í áttina til
heimahaga minna. Leiðin var ekki
vandrötuð; sporin okkar beggja í
snjónum beindu mér braut. ‘Eg gekk
meðfram slóðinni án þess að stíga
inn í hana nokkursstaðar; að raska
þar spori var mér goðgá. En nú
gekk yfir með smáéljum; það snjó—
aði við og við og léttar vindhviðuc
feyktu snjókornunum til og frá. —
Sporin fóru að óskýrast smámsam—
an, — eg horfði á það með söknuði.
Eg gekk þeim megin, sem hennar spor
lágu — eg hraðaði göngunni sem
mest — eg hljóp; eg vildi vera kom—
inn sem lengst áður en þau hyrfu með
öllu.
Ein vindhviðan og eitt élið enn!
Eg sá varla slóðina. 'Eg vonaði að
sjá hana betur, þegar élinu birti upp;
því birti upp — eg var kominn upp
undir dalbrúnina, og sá skarðið sama
þar sem við höfðum gengið niður.
En sporin okkar í snjónum voru
horfin með öllu; eg stóð þar sem
eg vissi að við höfðum gengið. Þau !
vortt áreiðanlega ekki til framar.
Eg horfði aftur—eg sá lítinn blett
fjarðarins og yzta tanga strandar-
innar hinumegin, — eg sá brimlöðrið
þeytast upp í loftið, og mynda hvítt
kögur nteðfram ströndinni. Og mér
fanst eg finna öldur ókominna tima
brotna á söndurn sálar rninnar og
rista þar rúnir sinar. Aldrei, aldrei
framar liggja leiðir ykkar samhliða.
•Og spor ykkar eru horfin að eilífu.
Eg kastaði mér niður í snjóinn og
grét eins og barn, beisklega og sárt.
En smám saman heyrði eg aðra
rödd, milda og rnjúka: Sporin ykkar
voru þó hrein, tárhrein eins og snjór
inn, sent jafnaði yfir þau. — Og
minningin lifir án þess að saurgast.
Eg hraðaði mér heirn.
Jóhanna dvaldi áfram hjá ætt—
fólki 'sínu.
Sumarið eftir fór eg til Ameríku.
Eg skrifaði föður mínum stund-
um, en eg forðaðist að spyrja um
Jóhönnu; og hann mintist hennar
lítið annað en það, að hún hefði fluzt
eitthvað í burtu.
Svona liðu þrjú ár. Eg hugsaði
oft til hennar og sporanna okkar í
snjónum. Og eg reyndi að halda
lifi mínu hreinu, eins og þeirn minn—
ingunt.
Eg veit ekki hvers eg óskaði. —
Samt held eg, að eg hafi altaf von—
að að fundum okkar bæri saman, fyr
eða síðar. Og þá sá eg hana altaf
eins og hún var þegar við skildum í
dalnurn heima.
Og svo sá eg hana einn dag. Það
var á samkomu nieðal Svía og Norð—
tnaiina, að sumri til; eg mætti henni
og manni sem nteð henni var.
Eg þekti hana strax og hún mig.
Hún var enn fallegri en áður. Nú
var hún fullþroskuð kona. En það
var eitthvað í andlitinu, sem eg
kannaðist ekki við. Var það letur
taps eða gróða'? Eg vissi það ekki.
“Sem eg er lifandi manneskja, það
er hann Svend! En mikill voði
rumur ertu orðinn.”
Svo tyllti hún ^sér á tá, teygði út
handlegginn og brosti, eins og hún
hafði svo oft áður gert.
Eg óskaði þeim hjartanlega til
hatningju, henni og manninum henn
ar tilvonandi. (
Síðan eru mörg ár liðin; eg á kontt
og börn, og elska þau eins milcið og
alnient gerist. En þú getur skilið
að eg er mikið breyttur, og að spor—
in mín eru ekki lengur hrein, ekki
öll að minnsta kosti; þó eg hafi
sjaldnast stígið svo fast til jarðar, að
ekki hafi bráðlega blásið yfir þau
aftur. En, svo varðar það kannske
ekki mestu hvað aðrir sjá af lífi
okkar. Ilitt verður líklega þýðing-
afmeira, hvað við vitum um okkur
sjálfir.
Jóhanna er lika breytt. Eg sé
hana stundum, þó oftast tilsýhdir.
Eg veit ekki hvort hún þekkir mig
nú orðið að sjá mig. Henni líður
vel, eða ekki veit eg annað. Hún á
mörg þörn og mannvænleg. En það
eru farnar að sjást hrukkur í and-
litinn og hvit hár í gullna hárinu
hennar. Og það fer eins og hníf—
stunga í minn 'eigin líkama, hver
hrukka, sem bætist við, og hvert hár,
sem eg sé grána.
Eg vona bara að hún hafi ekki
þekkt ntig áðan.” (Svend stóð upp.
“Eg fer heim til min í dag. Vertu
sæll," sagði hann og rétti mér hend—
ina. —-----------—
Eg hefi ekki getað gleymt Svend,
né sögunni hans. Máske hefir hún
mint mig á gömul spor, sem vert væri
að halda hreinum.
örn■
•x-
Conn
Saxophone
Viðuvkent af fremstu spilurum, sem það allra bezta.
samt ekkert dýrara en önnur. Sérstakur útbúnaður
gerir það auðveldara að leika á.
INSTRUM ENTS
WORLÐS LARCtST MAN VFACTURgRtt,
Verð, sem hæfir ástæðum yðar. Vér getum selt
X yður Saxophone af ýmsum gerðum, soprano, alto, tenor,
bassa og hið vinsæia C. Melody, er gerir samspil við
önnur hljóðfæri möguleg án þess að breytt sé um tón.
lýOMIÐ OG REYNIÐ CONN; ENGIN SKULDBINDING.
Vægir borgunarskjlmálajr
Seld hér af
*i**i**i**i**i**i**i**i**i**i**i**i**i**i**i*
B. E. JOHNSON
MATVÖRUBÚÐ
að 888 Sargent Ave.
. . Sími: 33 737
TILHEYRIR
UNITED STORES
Gleðileg Jól — Farsœlt nýár
*i**i**i**t^i**i**i**t**t**t**t**t**i**i**t>
Eina íslenzka kaffihusið í borginni
WEVEL
Cafe
| Óskar öllum sínum góðu viðskiftavinum
jGleðilegra Jólaj
Komið inn á jóladaginn og fáið ykkur reglulega góðan
hátíðamat, svo sem:
Hangiket
Turkey
Chicken
692
Sargent
Kaffi, með Jólabrauði, Vín-
| Á horni ! h &
] Sargent & m
j & Victor ! m
, &
ArkelFs Drug Store
800 Sargent Ave.
I Óskum öllum sínum íslenzku j
viðskiftavinum
GLEÐILEGRA JÓLA .
og HAPPASÆLS ÁRS
Og vonast eftir að njóta við-
skifta þeirra framvegis.
Ií
Gleðileg Jól — Farsælt nýár
Og þakkir fyrir viðskiftin á liðna árnu
Thomas Jewelry Co.
666 SARGENT Ave.
PHONE: 34 152
*’ -si