Heimskringla - 28.03.1928, Qupperneq 6

S. BLAÐSlÐA
HH1M9KR1NSLi
WINNIPEG 28. MARZ 1928
Fjársjóða-
hellrarnir.
Séra Magnús J. Skaptason, þýddi.
Þegar ég kom upp til þeirra, þá varð ég
steinhissa á því að þeir vóru allir steinþegj-
andi. Læknirinn klappaði mér á bakið, og sýnd-
ist mér einlhver óstyrkur á honum, en Ixtual
horfði mjög alvarlega á mig.
“Hivað gengur að?” spurði ég.
Sem svar upp á spumingu mína tók Ben upp
línuna, sem ég seig á, og hélt uppi ólunum og
reipinu sem ég hafði sígið á. Og þar á kaðal-
spottunum sá ég á einum stað vóru tveir þræð-
irnir slitnir, en einn var eftir. Eg hafði hangið á
þessum eina þræði, sem tæplega var eins digur
og litli fingurinn á mér.
Til allrar hamingju fyrir frekari rannsóknir
vóru til 50 feta löng ólareipi, svo að sigreipin
náðu þangað niður, sem ég hafði séð skuggann.
Og það var bæði til þess að geta komið þangað,
og svo til þess að vinna bug á hræðslu minni,
að ég stóð fast á því að ég og enginn annar,
sigi í næsta sinn. En um leið vil ég játa það.
að ég er enginn kappi, eða hugrekkishetja. Og
ég skal fúslega játa það að ég var hræddur,
þegar að því kom að ég færi að síga aftur.. En
ég var þó stoltur af því að ég fór, þó að hrædd-
ur væri.
“Þú sagðir að skugginn væri nálægt 30
stikum frá því. þar sem þú varst í siginu, og
það væri þér til vinstri handar. Eg hef mælt
þessa fjarlægð hér uppi, og þá erum við einmitt
komnir að klettaveggnum þeim megin, en ég
hugsa mér að hola þessi sé kringlótt.
Þessi tilgáta hans reyndist alveg rétt. Eg
fann það, þegar ég var látinn síga niður aftur
því þá var ég svo nærri klettaveggnum, til
vinstri handar, að ég gat þuklað á honum með
því að rétta út hendina. Fór ég að átta mig á
hvað langt ég væri kominn niður. Og þegar ég
var kominn 50 fet niður, fann ég einlægt klett-
inn til hliðar við mig, og þegar 55 fet vóru kom-
inn, var það hið sama, en þá beindi ég ljósi mína
niður á við, og sá ég þá tselp 5 fet fyrir neðan
mig, að þar var steinhylla, útbúin af manna
höndum, og handgrip, höggið í steininn, og var
því svo laglega komið fyrir að ég gat nææri
því gripið um það án þess að fara úr sigstóln-
um. En loksins fór ég þó úr honum, og fann
ég þá að þarna var hin traustasta klöpp undir.
Eg festi þá sigreipin og sigstólinn þarna. og kall-
aði til þeirra, sem uppi vóru, áð ég hefði fundið
þarna ýmislegt, og fór svo að líta í kringum
mig, og fann þá, mér til mikillar undrunar göng,
sem lágu inn í kleltinn.
Eg hélt nú þangað, og fór þó varlega, því
að ég hélt að göngin væru gerð af völdum nátt-
úrunnar, en svo víkkuð seinnameir af manna-
höndum. Eg var skamt kominn er ég gat geng-
ið uppréttur, eins og í göngum námumannq. Eg
fann það að gönginn lágu upp á við, og loftið
í þeim var svalt og hreint. Eg hélt nú áfram
eitthvað 50 fet, en þá skiftust göngin, og hækk-
uðu þá- um tvær tröppur. Eg gekk upp tröpp-
urnar og fann þá þrjár opnur eða dyr á þeim. Eg
stanzaði nú og þótti óviturlegt að vera einn að
þessu, þar ég gæti orðið viltur í þessum göngum.
Eg snéri þá aftur til hillurnar þar sem ég kom
fyrst og kallaði til þeirra, hvað ég hefði fund-
ið. En þá hljómaði kallið aftur til mín úr ótal
stöðum, svo var bergmálið sterkt.
“Hvað viltu að við gerum,” heyrði ég War-
drop segja.
“Eg vil að einhver ykkar komi til mín með
ljós og krít, eða eitthvað til þess að merkja leið-
ina, svo að betra verði að rata í þessum göng-
um.
“Það er gott,” sagði hann, og svo heyrði
ég einhverja feykilega suðu, er þeir vóru að
ræða hvað gera skyldi, og loksins kallaði War-
drop til mín: “Ætlar þú að vera þarna, eða eigum
við að draga þig upp?”
“Eg ætla að vera hér,” svaraði ég, “en takið
vel eftir því, að hver sem kemur niður hingað
verður að hafa stöng eða kaðalspotta til þess að
kasta endanum til mín, svo að ég geti dregið
hann hingað til mín.”
“Það er gott,” sagði hann, “við skiljum
þig.” Og nú leysti ég sigreipinn sem ég hafði
farið niður í og sá að þau fóru upp. Eg settist
niður og reykti cigarettu, en fór svo að hugsa
um að ég yrði að fara spart með ljósin, og slökti
því ljósið á lampanum og sat þarna í níða-
myrkri. En svo leiö tíminn og ég heyrði ekk-
ert, og fór mig að undra hvað fyrir hefði komið.
En þá heyrði ég raddir fyrir ofan mig, og vissi
að þeir væru eitthvað að gera. Þetta hélt nú
áfram um stund þangað til ég heyrði Wardrop
kalla: “Ertu viðbúinn þarna niðri?”. Eg sagði
óðara “já.”
Og nú heyrði ég hávaða þar uppi og svo
sá ég við ljósið af lampa mínum að það var
James Dalrymple Wardrop, og var hann þungur
í ólarreipunum. Hafði hann stöng eina í hönd-
unum og rétti mér, en ég greip í og kipti hon.um
upp á silluna til mín og var þó ekki viss um það,
hvort hún mimdi brotna undir okkur eða ekki.
“Kondu sæll kunningi,” sagði hann, og lag-
aði gleraugað sem hann hafði á öðru auganu.
“Eg hélt að það væri úti um mig, en nú er ég
hér kominn.”
an,
“Þessir þríhyrndu stólpar skýra það alt sam-íað rista hann upp þangað til seinast, og við skul-
sagði nú Wardrop. “Þeir hafa haft hér um flýta okkur eins og við getum.”
einskonar bryggju, sem hangið hefur í sterkum
köðlum, sem einhvernveginn hafa verið festir
hér uppi.”
“En hvernig gátu þeir látið þig síga nið-
ur? jafn þungan mann.”
Við vórum búnir að setja upp einskonar
vindu,” sagði hann, “Mér fanst ég endilega
þurfa að koma. Það er þó skrítinn sitaður
þetta, eða hvað?”
“Og nú hvarf sigreipið og kom svo niður
aftur og var neðan í því karfa, sem við höfðum
haft þar uppi.
“Eg hélt að það væri betra að hafa hér eitt-
hvað að nærast á, og vatn, og auka-rafljósa-
virkin,” sagði Wardrop, en ég flissaði við, en
hefði ég vitað hvað á eftir myndi koma þá hefði
ég ekki flissað.
Við hrópuðum nú upp til þeirra sem þar
vóru að við ætluðum að hef ja leit vora, og kveikt
um á luktinni. Við réðum af að reyna fyrst
ganginn vinstra megin, og Wardrop byrjaði með
því að reka sig upp undir. svo að hann blótaði
heilmikið, og sagði að það hefði verið heppilegra
fyrir sig, ef að þeir, sem bygt hefðu göng þessi,
hefðu vitað það að sex feta og sex þumlunga
maður myndi koma í þau.
Þegar við fórum að prófa göngin, þá fund
um við að þau hringuðu sig einlægt uppeftir
þangað til þau runnu rétt eins og tappatogari,
og var það rétt eins og þau rynnu upp í einhvern
minnisvarða. Það vóru mörg hundruð tröppur
og okkur var farið að verkja í fæturnar. Við
hvfldum okkur við og við, og vórum famir að
tala um að snúa aftur, en þá bar annað undar-
legt við. — Við komum þá að dyrum, og var
hurðin opin, en steinsláin var slegið fyrir dymar.
Ætlað til þess að varna því, að eitthvað, annað-
hvort dýr eða menn kæmust þarna inn. Við
lyftum slánym frá og ég gægðist út, og hafði
með mér rafurmagnsiblysið, en fór varlega að
öllu. En alt í einu stansaði ég, féll svo á hnén
og skreið áfram. Fyrir framan mig var eitthvað
voða tóm, svo mikið að rafljósið gat ekki lýst
það upp.
Eg skreið með varkárni áfram, og leit ofan
af brúninni, og sá þá langt fyrir neðan mig, eitt
hvað ofurlítið sem blikaði eins og stjarna. Og
á meðan ég horfði á það, blosasði það upp, og
varð að báli miklu; en mér til undrunar sá ég
skepnur einhverjar á einlægu iði í kringum bálið.
og mokuðu púkar þessir íkveikju og eldsneyti
á bálið, svo að það blossaði upp. í þessari fjar-
lægð sýndust verur þessar vera púkar, en ég
varð vissari um það eftir þvf sem ég horfði leng-
ur á þær, að þetta vóru félagar okkar. Eg
hrópaði til þeirra, svo hátt sem ég gat, og sá þá
stansa við starfið, og líta alt í kringum sig og
bregða blysunum hingað og þangað. Svo köll-
uðu þeir aftur á móti og varð af því voðamikið
bergmál, þar sem hvert kallið gleypti annað, og
samlagaðist svo að alt var óskiljanlegt. Eg
gat ekki greint orðin sem þeir kölluðu til mín,
en veifaði blysinu sem ég hélt á. og þá litu þeir
loksins upp og veifuðu blysunum á móti. War-
drop fór að gera hið sama og ég. En svo hætt-
um við þessu og fórum að líta í kringum okkur.
Sáum við þá voðalega stóra þríhyrnda stein-
stólpa, og hölluðuist efri toppar þeirra inn á við
í helli þessum hinum mikla, en svo tókum vlð
eftir því að hinar lóðréttu hliðar þeirra vóru
klæddar bronze-málmi, sem virtist vera býsna
slitinn; og gátum við ekki sagt hversvegna þetta
hefði verið gert svona, og hættum því að hugsa
um það, en héldum áfram leiðinni. Fórum við
þá eftir löngum gangi, og komurn loks að bðruni
hliðar dyrum. og vóru þar líka tröllstórir stólp-
ar eins og við sáum við hinar dyrnar. Þaðan
héldum við svo enn eftir ganginum, og komum
að hinum þriðju dyrum, og var þar alt hið sama
að sjá.
Við vórum nú óánægðir með þetta og snér-
um við sama veg og við komum, gengum niður
sömu tröppurnar og kölluðum til félaga okkar
sem uppi vóru. Heyrðum við Juyn svara okkur
og sagði að hann væri nú einn þar, því að lækn-
irinn og Ixtual hefðu gengið út til að skoða
varðhúsið. Við seittumst nú niður og fengum
okkur að borða úr körfunni, svo kveiktum við
í pípum okkar, og reyktum stundarkorn, og fór-
um svo í gegnum dymar til hægri handar. Við
urðum enn að klifrast upp á við, og þegar við
vórum komnir jafn hátt upp á við og áður. þá
sáum við aftur samskonar stólpa við endann í
ganginum.
Bæði Wardrop og ég vórum of garnlir æfin-
týramenn til þess að æðrast yfir ástandi því sem
ekki var hægt að bæta, og svo slöktum við á
“Já, annaðhvont það, eða þeir hafa verið að|luktinni 111 þess að sPara okkur olíu. Við átum
grafa hér náma, og hafa dregið það einhvern-parna kaldan mat og lögðum okkur svo til
veginn upp hér, sem þeir grófu þarna niðri!” En I hvli(iar °S bjuggum um okkur eins og við gátum,
það var þýðingarlaust að eyða tímanum með get- skamt frá heflisopmu. Hiðseinasta sem ég
gátum, því alt til þessa höfðum við einskis orðið heyrði hann segja var 1>að’ að hann Þakkaði
vísari, þrátt fyrir alt sem við höfðum uppgötv- guði fyrir það’ að hann gekk ekki f svefni-
að. |
Morguninn eftir hófum við rannsóknir okkar
Það var nú orðið kveldsett og við réðum I að nýíu> °S vórum við ekkert laraðir, eftir að
>að af að fresta frekari rannsókn til næsta dags. hafa ieSið aiia nóttina á hörðu steingólfinu og
Og það var þá fyrst að ég mundi eftir því, hvað köi(fu. Þegar. við risum á fætur þá fórum við
félagi minn hafði verið þungur á sigólunum, er eftir SÖngum einum löngum, inn í klettinn þang-
hann seig ofan til mín seinast, og vissi ég ekki að fii Þau enduðu, rétt eins og þeir sem grófu,
hvað við nú skyldum gera. hefðu hætt þama við þau alt í einu, hvíemig
sem á því hefur staðið. Við snérum þá aftur
Eg held það sé best að ég fari á undan, og og reyndum önnur göng. og er við fórum eftir
tíni saman alla þá kaðla og reipi sem við höfuin þeim þá vóm þar á leið þeirri smá herbergi, sem
K" hðfðum enga hugmynd um til hvers hefðu
verið notuð. Við fundum seinasta herbergið
áður en þú ferð upp. Eða hvað sýnist þér?”
Eg held það sé ágætt,” mælti hann. “Egl
hef verið að hugsa um það einlægt síðan ég kom um kveiöið og mörkuðum leið vora á veggina
ofan til þín, hvernig ég ætti að komast upp aft- eins og a hinum> en þessi gangur lá inn að öðr-
ur» - | um breiðum og háum gangi. En nú vórum við
orðnir áttaviltir og höfðum engan áttavita, og
V ið ljósið af luktinni sá ég nú brosið á I fieygðum svo skilding á gólfið, og ætluðum að
andliti hans, en ég er viss um það að hann hefði fara eftir honum, og var það hending ein, sem
hætt á það, án þess að láta bera á nokkrum ótta, við þá létum ráða. Svo köstuðum við honum
þó að ég hefði ekkert um það talað. j og sögðum “króna til hægri; flatt til vinstri.”
Eg kallaði nú upp til Juans og fékk ekkert
svar. Eg kallaði aftur og þá tók Wardrop undir
Kom þá “flatt” upp, og héldum við til vinstri
með mér með heljaröskri. Og heyrðum við þá handar, og vórum nú í einhverjum doða, og fanst
einhvern svara hálf sofandi, og þektum að það alt vera þýðingarlaust. En þessi breiði vegur
var læknirinn Morgano. í klettinum hélt áfram, og vórum við þakklátir
fyrir það. Við löbbuðum þarna áfram án þess
Wardrop. ag tala nokkurt orð þver við anna. Þarna í
og | myrkrinu, inn í miðjum klettinum, var ekki mik-
ið að spjalla um. Stundum þreifuðum við okk-
ur áfram, og oft vórum við að þukla um góif-
ið, og urðum þá að stansa, og þarna vórum við
, * iað SanSa eftir göngum þessum, sjálfsagt fullan
Ekkert, sagði þa lækmnnn, og við heyrð- , , , , ._ * „.. .
, . * , ’ b J klukkutima, unz við stonsuðum. Gongm end-
— Ixtual og Juan eru _ , , ,, , . T _ .
| uðu þa alt í einu. Það var eins og við hefðum
gengið inn í herbergi eitt, þar sem allrahanda
Fjandinn taki þá!” tautaði nú
“Mannskrattinn hefur verið settur á vörð,
er nú steinsofandi. Hvað segir þú um það?”
“Hivað gengur að ykkur,” kallaði ég upp til
þeirra.
“I
um hann geispa voðalega.
að búa um gripina okkar í einu varðhúsinu svo
að þeim sé óhætt fyrir jaguarum
fundið nokkuð?”
Hafið þið y£lar vðru ]yftívélar úr steini, hjól og vigtir.
“Ekki mikið” sagði ég, “en við höfum gért “Þetta er meira, en ég get skilið,” varð mér
alt sem við getum gert að sinni, og við viljum að orði, og starði í kringum mig, og brá upp
rafurmagnsblysinu, sem ég hafði geymt í vasa
mínum þangað til mikið lægi við. *
“Þetta er meir en ég get skilið,” mælti ég.
og starði undrandi í kringum mig.
láta ykkur draga okkur upp.”
“Gott og vel, ég skal láta línuna síga nið-
ur og svo fer ég að kalla á þá að draga hana
upp með mér,” sagði læknirinn; en svo kallaði
hann til okkar litlu seinna. “Eg get ekki látið
vinduna vinna; sigólin snýst bara með henni. En, „Það "tur út fyrir að yera eittllvað líkt
biðið þið dalitið. Eg ætla að binda þungan stein örkinni hans gamla Nóá» sagði Wardrop> og
við hana svo að sigolin komi mður.” _ , „iri
starði i knngum sig með glerauganu, sem em-
Við heyrðum hann nú brölta þar um, eins lægt hafði setið í augnakrók hans í kolníða
og gamla hýenu, og svo hrópaði hann sigri hrós- myrkrinu. “Til hvers er allur þessi útbúnaður
andi: “ég er nú búinn að finna steininn sem dreg-1 ætlaður?”
ur ólina niður, það var eini steinninn sem ég gat
fundið; hann er nærri tvö hundruðpund á þyngd;
ég velti honum nú niður.” “Hættu við það,
hættu við það,” hrópaði ég, en það var of seint|um það, hvernig ég ætti að fara að því.
því að þá fann ég gustinn af steininum er hann
féll niður, rétt við eyrun á mér. og ef ég hefði
“Það er nokkuð sem ég gjarnan vildi fá
ð vita ” svaraði ég, og var að brjóta hugann
Við vórum nú að minsta kosti heilan klukku-
hallað mér áfram þá hefði steinninn tekið migltíma að brjóta hugann um þetta. .Við settumst
með sér ofan í hylpýpið. En nú var ég lafhrædd- niður og töluðum um það. Svo fórum við að
ur og lcallaði: ‘Morganó, doktor Morgano! ertu hugsa um það hvort nokkuð stæði á bak við
lifandi þarna uppi?” þetta: að ennþá einu sinni urðu allar tilraunir
okkar árangurslausar. Það var rétt eins og
Víst er ég lifandi,” heyrði ég hann segja yið hefðum rekist þarna á einþvern óleysanleg-
annalpirri rörírln • "pn hrilvnS ólin hefir slitn-l , , . . , ._. .. ,,. „ „irr
ann leyndardom, mm í miðju fjallmu. En eiti.
var þó einkennilegast við þetta. En það var.
með raunalegri röddu; “en bölvuð ólin hefir slitn
að frá sveifinni, þar sem henni var fest á vind-
una, og guð minn góður. hvernig eigum við að j herjjergi þessu var ryk mikið, og þegar við
að draga ykkur upp aftur?
fórum inn eða út, þá tókum við eftir því, að ryk-
ið var í hrúgum og haugum, og þegar við kom-
og um út, þá litum við út eins og menn sem hefðu
varreiður. “Hann yeit ekki hvernig hann a að|verið &ð 8Ópa strætin. Við höfðum enga til*
hneigingu til að hlægja, en Wardrop fékk sér tíma
til þess að ryðja úr sér, um leið og hann tók
gleraugað af auga sér í hundraðasta skifti og
póleraði það á vasaklútnum sínum. Við stóð-
um þá báðir í ganginum til þess að blása og hvíla
okkur, eftir að hafa komist í gegnum þessa
flækju af steinmyndum, súlum og súlugöngum.
‘Bölvaður grasasninn,” sagði Wardrop,
ná okkur upp aftur.” “Mér þætti sjálfum gam.
an af því að vita það.”
“Og mér líka,” sagði ég, því að nú vórum
við ráðalausir, að því er ég frekast vissi.
5. KAPÍTULI
“Eg held að við séum að
| hérna,” sagði Wardrop.
eyða tímanum
Ef að við hefðum ekki verið í þessari klípu,
Hvernig lízit þér á það að við fáum okkur
9
líf okkar sem þarna vórum niðri, í þessari hættu, reyk, og snúum svo heimleiðis hina leiðina
og engin sjáanleg ráð til þess að bjarga því, þá Það er farið að verða framorðið; klukkan er að
hefðum við getað hlegið að samtali því, sem við verða 6,” bætti hann við og leit á úrið sitt.
heyrðum til félaga okkar. Ixtual stakk upp á er orðinn svo ólukki þreyttur.”
því að þeir ristu upp í lengjur alt það leður sem
þar var til í söðlum og leðurtöskum, og kofortum,
og allan striga úr pokum, og hver veit hverju, I þvínæst að halda lieim.”
Víst vil ég það; fyrst að fá mér reyk, og
og úr þessu skyldu þeir svo flétta reipi, sem
væri svo sterkt að það þyldi þýngsli Wardrops.
Og á þessu samanfléttuðu ættluðu þeir svo að
draga okkur upp. En þetta hefði sjálfsagt tek-
ið eina þrjá daga. Og við gátum ekki annað
gert en að samsinna þessu. En Wardrop hafði
þó einu athugasemd að gera við þetta og kall-
aði upp til þeirra. “Verið ekki svo djarfir að
skera upp skirmfeldinn minn. Ilieyrió þið til
mín? En Ixtual svaraði: “Við skulum geyma
Hálfóánægður dró nú Wardrop pípuna npP
úr vasa sínum, fylti hana og lýsti með lampan'
um í kringum sig, en þá kom hann auga á vog'
stöng úr steini, og lá hún í laufskála einn sen1
þar var. Eg heyrði nú ánægjuhljóð frá lionurn
er hann sagði, að þarna væri nógu gott sæti fyr'
ir sig, hann þyrfti nú ekki að sitja á gólfinu, og
um leið studdi hann á það með báðum höndum
og rykkti sér upp og settist niður.