Heimskringla - 10.04.1929, Blaðsíða 3

WINNIPEG, 13. ARÍL, 1929
HEIMSKRINGLA
S. tíLAÐSlÐA
anir skuli til þess ger5ar, svo framt
sem mögulegt er, aö ekkert vestur-
íslenzkt ungmenni sé látiö vera ó-
frótt um orsök liátíðahaldsins á Is-
lahdi, áriö 1930.
3. Aö í tilefni af síðustu tillögu,
og meö tilliti til annara líkra þarfa,
feli þingiö stjórnarnefndinni að
gangast tafarlaust fyrir útigáfu is-
lenzks mánaðarrits handa ungling-
um.
4. Aö þingið ákveöl, að eftir
þvi skuli grenslast, utan þess svæðis
sem umferðakennsla nær nú til,
hversu ástatt sé með lestrarkennslu,
og með hverjum hætti kynni að
mega veita aðstoð, þar sem hennar
væri þörf.
5. Að þingið hvetji íslenzkan al-
menning til að gera sitt ítrasta til aö
vekja hjá hinu yngra fólki lestrar-
fýsn á íslenzkum bókum, íhugun ís-
lenzkra mynda, þar sem pess er
kostur, og sem réttasta fræðslu um
Island og Islendinga, og hvers eins
eigið ætterni, eftir því setn þeir
fttllorðnu bezt kunna.
6. Að þingið feli hér með stjórn
arnefndinni að eiga hlut að máli um
samkeppni i framsögn á Islenzku,
með því að veita heiðurspening
Þjóðræknisfélagsins til verðlauna,
eður á annan hátt, sem bezt þætti
henta.
7. Að hvern rnann eða konu, sem
hefir áhuga fyrir því, að náms-
hlunnindi skólanna sé hagnýtt, hvetji
þingið hérnteð til að koma sér í
bréfaviðskifti við stjórnarnefnd
þessa félags.
8. Að þingið feli stjórnarnefnd-
innt, að bregðast, eftir mætti, vel
við þeim undirtektum sem af fram-
angreindum ályktunum kynni að
leiða; einkum og sér í lagi með til-
liti til þess, að börnunum verður að
getti auðvelt :að komast ivfir blöð
og bækur við sitt hæfi, og fullorðna
fólkinu verður að kenna það að
kenna.
Milliþinganefnd sú, er skipuð var
á síðasta þingi, til að íhuga úrræði
íslenzkunni til viðítalds hér vestan
hafs, leyfi sér að telja hér frarn,
það sem að undanförnu hefir kom-
ið að mestum notum.
a) Notkun tungunnar sjálfrar í
samræðum á íslenzkum heimilum.
b) Kirkjugöngur og margvíslegt
islenzkt félagsstarf og samkvæmis-
líf.
c) Lestur íslenzkra bóka og
blaða.
d) Kennsla í lestri, söngvum og
sögum á heimilum, í sunnudagaskól-
utn og laugardagaskólum, og með
umferðarkennslu.
e) Islenzk söngkennsla.
f) Nám í íslenzkri málfræði og
bókmenntum í miðskólum og háskól-
unt.
Allt saman þetta hefir verið reynt
og allt borið einhvern árangur.
Sterklega viljum vér mæla með
því, að öllu þessu verði haldið áfram,
á allan þann hátt, og allstaðar, þar
sem unt er. Sérstaklega teljum
vér það miklu máli skifta, að Islend-
ingar í Manitoba hagnýti sér, betur
en raun hefir á orðið, þau íslenzku-
námshJunnindi sem lög fylkisins
heimila. Það er bæði tjón og ó-
sómi, hvað litið þau lagaréttindi,
enn sem komið er, hafa verið notuð.
I>essi sörnu hlunnindi, en þó aðeins
í mið%kólanámi, veita Iög Sask.-
fylkis ,og eru þau jafnvel enn minna
notuð þar.
9. Að þingið skipi nefnd eða
nefndir þessum ályktunum til fram-
kvæmda, að svo miklu leyti sem þess
gerist þörf.
Rúnólfur "Marteinsson
J. P. Sólmundsson
Sig. Júl. Jóhannesson.
Að þessu áliti lesnu, var aftur
horfið að áliti útbreiðslumálanefnd-
ar.
|Var fyrsti liður samþykk'.ur. Um
2. lið urðu nokkrar umræður, .en
var þó samþykktur óbreyttur. Við-
víkjandi 3. lið gerði Árni Eggerts-
son tillögu og séra Jónas A. Sigurðs
son studdi, að upphæðin til útbreiðslu
mála sé ákveðin -300. í stað -500.
Samþykk.
' (Framh. í næsta blaði).
----------------x---------
Höggmynd af Jóni Arasyni, höggna
í grástein, hefir Meulenberg præfekt
samið við Guðmund Einarsson frá
Mjiðdal að höiggva. A myndin að
vera í kór hinnar nýju Landakots-
kirkju, og vera fullgerð þegar kirkj-
an verður tekin til notkunar.
' Erindi
flutt vifi hornsteinslagnin@ Islenzkií
Fríkirkjunnar í Blaine, Wash .
(Eftir M. J.)
Kæfu þjóðbræðhr og þjVVðsystur
mínar!
Mig langar til að biðja ykkur að
hlusta á meðfylgjandi erindi mitt,
og taka það til rækilegrar aitugun-
ar.
Sú athöfn, sem hér á að fara fram
er aðeins tákn veruleikans. Þessi
hornsteinn, sem hér er lagður, er
grunnur undir allar þær siðmenn-
ingakenningar og athafnir, sem bú-
ist er við að fari fram í þessu
húsi, og það er byggt fyrir, en sá
hornsteinn verður að vera tákn
þeirra grundvallarsetningar, sem
heimsmenningin kemst aldrei fram
úr, og felast í þeim hugtökum, sem
oröin "sannleikur” og ‘‘kærleikur"
þýða, er hafa ævarandi gildi. Og
þessi hugsjóna hornsteinn styrkist og
stækkar eftir þvi, sem. þekkitigin
þroskast og tnanngöfgi vex í heim-
inum. Hann þolir því allan þunga
menningarinnar um allar ókomnar
aldir.
Eg vil þá með nokkrum dráttum
lýsa hugmyndum núnum um þær
kenningar og menningastefnur, sem
þessi frjálsa kirkja ætti að helga
alla starfskrafta sína i samtíð og
framtíð.
Eg hef heyrt núklar kvartanir yf-
ir því, að íslenzka þjóðin sé að
hverfa frá kirkjunni; að gömlu trúar
brögðin séu að tnissa gildi sitt, og
að helgidaga guðsþjónustur séu ekki
sóttar nenta af örsmáum hluta fólks-
ins. Jafnvel þó þetta væri nú
satt og jafnvel þótt fyrir því mætti
færa gildandi og eðlileg rök frá öll-
um aðstöðum málsins, þá er frá
mínu sjónarmiði þetta hátterni og
hugsanastefna fjöldans slæmt fyrir-
brigði saintíðarmenningarinnar. Eg
lít svo á, að heilbrigð siðmenning sé
‘grundvöllur fyrir allri velferð og
velgengni mannkynsins, líkamlegri,
sálarlegri, og þjóöfélagslegri þrosk-
un þess. Og ég lít einnig svo á
að það sé hlutverk kirkjunnar og
prestanna að kenna fólkinu sanna og
heilbrigjða siðmenning, enda virðist
mér að mannfélagsfyrirkomulagið sé
vitandi eða óvitandi til þess skipað
að prestunum sé ætlað þetta nefnda
hlutverk, því elígir ntenn i hinunt
opinberu stöðum mannfélagsins, hafa
líkt tækifæri til að kynnast fólkinu
og hafa áhrif á það, — með kenning
um, eftirdæmi og yfirleitt í öllu fél-
agslegu framkvæmdalífi.
Eg hygg að heilbrigð kirkjuleg
starfsemi sé alveg ómissandi hlekk-
ur í menningarframþróun mannkyns
ins, með þvi þó að starfsemi og
framkvæmdir hennar séu í fullu sam
ræmi við vísindalega þekking, sam-
tíðarinnar.
Eg hugsa að aðal orsökin til þess
að fólkið er að hverfa frá kirkj-
unni séu að kenningar hennar og
kröfur eru orðnar ósamrýmanlegar
við þekkingu og ásigkomulag mann-
félags skipulagsins. Fjöldinn skoðar
nú þessar kenningar eins og forn-
menjasafn, sem ekki komi þvi að
neinum notum. Ef þessi tilgáta
mín er rétt, þá liggur í augum uppi
hvað afar mikil nauðsyn er fyrit
kirkjuna að breyta um kenninga-
stefnu, hætta við að bjóða helgisög-
ur og hugmyndasmíði fávísra manna
en taka veruleikann og reynsluna i
sina þjónustu; kenna fólkinu að
hugsa og skilja -hinn sannaða veru-
leik, og hvernig það á að færa sér
hann til nota í lífinu, og sérstaklega
ættu prestarnir að vekja athugun og
skilning tnanna á hinum eðlilegu or-
saka og' afleiðingasatnböndum, og
mínútunni, sem sérhver maður hef-
it ráð yfir, en sem ekki verður aft-
ur kölluð eða afleiðingar hennar.
Eg býst við að mér verði svar-
að að kirkjan hafi annað æðra hlut-
\erk að vinna af hendi en siðíræð-
ina og að hennar aðal hlutverk sé-
guðfræðin. Eg sé ekkert á móti
því að siðfræðin geti byggst á sannri
guðfræði. Það er þekkingin á
sönnunt guði. En til þess að
þekkja guð er aðeins einn vegur, og
sá vegur er að þekkja og skilja
sköpunarverkin hans og lögin er þau
stjórnast eftir, í þeim fellst allí, sem
við getum um hann yitað.
Sú kirkjulega guðfræði, sem
sönn heimsmenning getur byggst á
eru hin sönnuðvt þekkingarkerfi um
lög, öfl og efni og ásigkomulag nátt-
úrunnar. Sérhver guðsþjónusta
ætti því að byrja með kafla úr þess
ari þekkingarbók, sem presturinn út
skýrir, og um ieið og hann kennir að
hagnýta þá þekking til uppbyggingar
og ntenningar. Sérhver messugerð
eða guðsþjónusta ætti að vera á-
nægjuleg og uppbyggileg kennslu-
stund, eða ofurlítil Iexía í lærdómsbók
persónuleikans, setn stækkaði og
göfgaði manninn.
Eg vil þá með fám orðum minnast
á annað, grundvallaratriði, “kœrleik-
ann.’r Hann er eðliseinkunn, sem
tilheyrir tilfinnin^alífi mannsins,
ttokkurskonar jafnvægisafl, sem vill
að allir menn njóti sömu gæða og
þeir vilja sjálfir njóta, en eins og
allar aðrar hneigðir og- einkenni
tilfinningalífsins þarf hann stjórn og
leiðsögtt skynseminnar.
Kærleikstilfinningin er jafn nauð-
synleg manninutn og vitið eða skyn-
setnin, því án hans gæti maðurinn
ekki verið maður, hann er það sam-
dráttarafl er sameinar einstaklinga
og heildír, hann er lífifi hcilbrigfirar
siðmenningar, og það er hann, sem
getur gefið þessari nýju kirkjulegu
starfsemi okkar sigur og sæmd.
Kærleikskenningar Krists er sá bezti
leiðvísir, hvernig við eigum að beita
starfsöflun okkar í samlífinu. Krist-
(Frh. á 7. síðu)
DR. C. J. HOUSTON
DR. SIGGA CHRISTIAN-
SON-HOUSTON
GIBSON SLOLK
Yorkton —:— Sask.
«. —------— ------■——*—♦
----------—-•
DYRRS Jt CLKANRRS CO., LTD.
K-jöra þurkhrelnsun s&mdnfurs
Bæta og cJöra YltS
Slmt 370«1 WtaalFec, Bfaa.
—Lesbók Morgunblaðsins
ÞJER SEM NOTtG
TIMBUR
KAUPIÐ A F
The Empire Sash and Door
COMPANY LIMITED
Blrgðir: Henry Ave. East Phone: 26 356
Skrlfstofa: 5. Cólfi, Bank of Hamilton
VERÐ GÆÐI ÁNÆGJA.
VOR - HREINSUN
NÚ ER TÍMINN
Sími 86311 átta símar
FÓT HREINSUÐ, LITUÐ
OG ÞVEGIN
Rumford Limited
Horni Home og
Wellington
WINNIPEG
U N G A R
Ungar úr eggjum af ágætu kyni borga sig vel. t>egar
þeim er snemma unyaö út verpa þeir snemma næsta haust; og
þá er verö eggja hátt. Vib getum sent þér unga frá Winnipeg,
Saskatoon, Regina eöa Calgary út ingunarstöCvum vorum. Vib
ábyrgjumst þá í bezta standi þegar þú færfS þá. White Leghorns
eru 18c hver, Barred Rocks 19c, White Wyandottes 20c hver.
Pöntun ekki sint ef fyrir minna er en 25 ungum. Ef margar
sortir eru keyptar og 25 af hverri er hver ungi 16 cent.
32. blaösíöu catalogue frítt, metS öllum upplýsingum viö-
víkjandi hænsnarækt.
SkrifiÖ eftir því til:
HAMBLEY WINDSOR HATCHERIES LTD.
601 Logan Ave., Winnipeg, Man.
Emil Johnson
SERYICE ELECTRIC
900 Liptðn St.
Selja allskonar rafmag;nMfthC»l«l
ViðgerOn a Katmagusahölduin,
fljótt og vel afgreiddar.
Sfml: 31507. HeimaNfm i: 27.2Stí
-----------
HEALTH RESTORED
Lækningar án lyfja
DH. S. C. Stltl’SOJt, N.D., D.O., D.C.
Chronic Diseases
Phone: 87 208
Suite 642-44 Somerset Blk.
WINNIPEG —MAN.
Björgvin
Guömundsson
A.R.C.M.
Toacher of Music, Gomposiition,
Theory, Counterpoint, Orches-
tration, Piano, etc.
555 Arlington St.
SIMI 714121
A. S. BARDAL
selur líkkistur og annast um útfar-
ir. Allur útbúnatíur sá bezti.
Ennfremur selur hann aitskonar
minnisvartta og legsteina.
843 SHERBROOKE ST.
Phone: S« ti07
WIS.Ml’EG
V
Jacob F. Bjarnason
—TRANSFER—
Ranage and Furulture Horlai
8«« ALVKHSTO.VE ST.
StMI 71 S»S
útvega koi, eldivttS mtt
aanngjoruu verSl, annaat flutn-
tng fram »g aftur um bælnn.
T.H. JOHNSON & SON
eRSMIMIK OG GILLSALAR
(RSMIDAR OG GULLSALAK
Seljum giftlnga leyflabréf og
giftinga hringa og allakonar
gullstáas.
Sératök athygli veitt pöntuuum
og viögjörtsum. utan af landl.
4lö3 Portage Ave. Phoae 24837
Dr. M. B. Halidorson
401 lloyd B1<IK.
Skrifstofusími: 23674
Stundar sérstaklega lungnasjúk-
dóma.
Er aö finna á skrifstofu kl 10_____12
f. h. og; 2—6 e. h.
Heimili: 46 Alloway Ave.
T'hI .míiii í : 33158
DR. K. J. AUSTMANN
Wynyard —Sask.
WALTER J. LINDAL
BJÖRN STEFÁNSSON
Islenskir lögfrœðéngar
7(W Great West Perm. Bldg
Sími: 24 963 356 Main St
Hafa einnig skrifstofur að Lund-
ar, Piney, Gimli, Riverton, Man.
DH. A. BLöNDAL
602 Medical Arts Bldg.
Talsími: 22 296
Stundar sérstaklega kvensjúkdóma
og barnasjúkdóma. — Að hitta:
kl. 10—12 f. h. og S—5 e. h.
Heimili: 806 Victor St. Sími 28 130

Dr. J. Stefansson
21« MEDICAI. ARTS BLDti.
Horní Kennedy og Graham
Stundar elnglílgn augtna- evrna-
nef- ok kverka-aJAkdóma'
Er aö hitta frá kl. 11—12 f h
og kl. 3—5 e. h.
Talxlml: 21N34
Hetmiii: 638 McMillan Ave. 42691
J. J. SWANSON & CO.
Izlmlted
RENTAL9
IN9URANCE
REAL ESTATE
MORTAGAGE9
600 ParÍM UldK-, WlnnipeK, Man.
G. S. THORVALDSON
B.A., LL.B.
LögfræSingur
709 ElecAric Railway Chan4>erB
TaJsími: 87 371

DR B. H. OLSON
216-220 Medleal Arta Bldjc
Cor. Graham and Kennedy St.
Phone: 21834
VitStalstími: 11—12 og 1_5.30
Heimili: 921 Sherburn St.
WINNIPEG, MAN.
Telephone: 21 613
J. Christopherson,
Islenskur lögfrteðingur
845 Somerset Blk.
Winnipeg, Man.
Talslmt: 28 88»
DR. J. G. SNIDAL
TANNLÆKNIR
614 Someraet Bloek
^ PortaKe Avenue WINNIPEG
I ■" - 1 ------ 1 ■ -» 'a
■fi—-----------—
TIL SÖLU
A óDtRll VKRÐI
“FCRKACB” —bsetl viBar og
kola “furnace” litl» brúkaB, er
tll sVlu hjá undtrrttulSum.
Gott tmklfmrl fyrir félk út &
landi or bmta vllja hitunar-
áhéid á hetmlliau.
GOODHAN & t'O.
78« Toronto St. Sfmi 28847
MARGARET DALMAN
TBACHER OF PIANO
854 BANIÍING ST.
PHONE: 26 420
------—-----------------——«
/------------------------------
MESSUR OG FUNDIR
í kirkjn Sambandssafnaðar
I Safnaðarnefndin: Fundir 2. og 4.
fimtudagskveld í hverjum
mánuði.
I Hjálparncfndin: Fundir fyrsta
mánudagskveld í hverjum
mánuði.
j Kvenfélagið: Fundir annan þriðju
dag hvers mánaðar, kl. 8 að
kveldinu.
i S'öngflokkurinn: Æfingar á hverju
fimtudagskveldi.
| Sunnudagaskólinn:— A hverjum
sunnudegi kl. 11—12 f. h.
CARL THORLAKSON
Ursmifiur
Aliar pantanir með pésti áfgreidd-
ar tafarlaust ag nákvsemlefa. —
Sendið úr yðar til aðgerða.
Thomas Jewellery Co.
627 SARGENT AVE.
Phone 86 197
Rose Hemstitching &
Millinery
SÍMI 37476
Gleymiö ekki aö á 724 Sargent Av.
fást keyptir nýtízku kvenha-ttar.
Hnappar yfirklæddir.
Hemstitching og kvenfatasaumur
gerlSur, lOc Silki og 8c Bómull.
Sprstök athygli veitt Mail Orders
H. GOODMAN V. SIGURDSON
BEZTU MALTIDIR
i banum á
35c og 50c
NEW OLYMPIA CAFE
frralM ftvextlr, vlndlar, tftbak o. fl.
325 PORTAGE AVE.
_____(Móti Eatons búöinni)_
Þorbjörg Bjarnason
L.A. B.
Teacher of Piano
and Theory
726 VICTOR ST.
SfMIt 2313«
E. G. Baldwinson, L.L.B.
Lögfrætiingur
HeMldence l'hone 24266
Offlee Phone 24063
70S MiniiiK' Exehange
356 Main St.
WINMPEG.