Heimskringla - 08.05.1929, Blaðsíða 3

WINNIPEG., MAÍ, 1929
HEIMSKRINGLA
3. tíLAÐSIÐA
liefir einnig skrifaS mikiö um þessi
efni ' síöustu bók sinni um jafnaöar
■stefnu \g auövaldsstefnu. Hann
telur þaö vonlaust, að ráöiö veröi
fram úr vandamálinu um kaupgjald
^Sa tekjur manna á nema einn hátt,
sem sé meö því, aö allir hafi sömu
tekjur, án nokkurs tillits til afkasta,
hæfileika eöa veröleika. Flestir
hafa samt aðrar skoðanir og svo er
Teynt að finna allskonar mælikvarða
til þess að miða við kaupgjald og
tekjur. Um fátt er meira talað en
haup. En samt vita menn tiltölu-
fega lítiö um kaup, allur almenning-
ttr, nema rétt á næstu grösum við
sjálfa sig.
Til þess að reyna að gefa mönnum
tiokkra hugmynd um þessi efni, verð
ttr sagt hér litillega frá kaupgjaldi
1 ymsum löndunt og samanburði á
1>ví- Hér er fariö eftir nýjustu
skýrslum frá alþjóða vinnumálaskrif
•’tofunni í Genéve (i International
Tabour Revieu), sem eiga að vera
hinar ábvggilegustu skýrslur um
Þetta. Að sjálfsögðu er hér ekki
að ræöa um annað en það, að stiklað
er a nokkrum stærstu steinum, því
nákvæm greinargerð þyrfti mikið
rúm. Þess er einnig að gæta að
tölusamanburður einn er oft ekki ó-
yggjandi og þarf oft að vita margt
annað til þess að hann gefi réttar
hugmyndir um ástandið almennt, þó
hann sé réttur i sjálfu sér það sem
hann nær. Þar að auki er kauptölur
breytilegar og geta sumstaðar verið
komnar breytingar nú þó hagskýrslur
nái ekki yfir þær. Hér er farið
eftir tölum frá því i apríl og júlí
1928.
Ef teknir eru ýmsir þeir, sem að
húsbyggingum vinna, þá sést aö til
dæmis múrarnir fá (miðað við hvers
lands mvnt) Amsterdam 38.40 gyll-
ini, í Berlín 65.28 ríkismörk, í Brus-
sel 189.60 franka, í Lissabon 108
escudos, í London 83 shillinga, í
Madrid 60 peseta, í Ottawa 57.60
dollar'a, i I’aris 235.20 franka, í
Róm 160.80 lírur, í Stokkhólmi 76.80
kr., í Vín 71.04 schillinga. Tré-
smiðir og málarar hafa á sama hátt;
í Amsterdam 38.40 g., i Berlín 67.76
Rm., í Brussel 210 fr., í London 83
sh., í Madrid 778 p., í Ottawa 40.80
d„ í Paris 235.20 fr„ i Róm 160.80 1.
og i Stokkhólmi 76.80 kr. MVil-
arar hafa í Amsterdam 36 g„ i Ber-
STUCC0
SEM ÁBYRGST ER
The TYEE STUCCO WORKS gefur þér fimm ára
ábyrgð á Tyee Stucco þegar notað er samkvæmt þeirra
ráðleggingum.
I>ó ábyrgðin nái aðeins til fimm ára, er auðvitað
varan góð alla æfi þína.
Skrifið eftir nöfnum þeirra plastrara
sem nota það samkvæmt þessari á.
byrgð.
Tyee Stucco Works
ST. BONIFACE
MANITOBA
soeoooðcccœcoocoscccciooecðooeioeeoðeoðoocceeooeososoai
i\ A I-' N S PIOLI)
í
Emil Johnson
SERVICE ELECTRIC
900 Lipton St.
Selja allNkonar ru fiimikhnA liold
ViÖgerÖu a KaímagnsahólduiD.
fljótt og vel afgreiddar.
Sfmi: 31 r>07
HeiinaMlml: 27.2S6
Þér fáið
H0LLA
MJÓLK
með öllum sínum eðli-
legu næringarefnum
óskertum þegar þér
kaupið
CRESCENT FRAMLEIÐSLAN ER HREINSUÐ
Mjólk — Rjómi — Smjör — fsrjómi — Áfir
Cottage Ostur
SÍMI 37101
CRESCENT CREAMERY COMPANY, LTD.
lín 63.60 Rm„ í Brussel 198 fr„ i
London 79 sh„ í Madrid 62.40 p„ í
Ottawa 31.20 d„ í París 235.20 fr„
í Róm 182.40 fr„ í Stokkhólmi 81.60
kr. Húsgagnasmiöir hafa aftur á
nióti sumstaðar lægra og annarsstað-
ar hærra en þetta. 1 Amsterdam hafa
þeir 33.60 g„ i Berlín 59.09 Rm„ i
Brussel 267.60 ír„ i London 84 sh„
í Qttajwa 25.20 d„ í Paris 228 fr„ í
Róm 177.60 1„ í Stokkhólmi 57.60
kr. Ef teknir eru ýmsir vélavinnu
menn, þá sést, aö lægst launuðu
verkamennirnir hafa í Anisterdam
24.96 g„ í Berlín 35.76 Rm„ í Brus-
sel 161.28 t‘r„ í London 46 sh. 3 d„
í Ottawa 19.20 d„ í París 153.60 fr„
í Róm 93.60 1. Prentarar eru við-
ast i flokki bezt launuðu iðnaðar-
manna, en nokkuð er kaup misjafnt
í ýmsum löndum. Hér er miðað
við kaup handsetjara (en kaup vél-
setjara í svigum á eftir): Amsterdam
35.04 g. (39.36), Berlin 52.50 Rm
)63.00), Brussel 273.25, London 89
sh. (96), Ottawa 37.50 d. (37.50),
París 273.60 fr„ Róm 165 1„ Stokk-
hólmi 60.55 kr. (66.40). Bókbind-
arar hafa víðast hvar talsvert lægra
kaup en prentarar; I Berlin 48.48
Rm„ Brussel 269.25 fr„ London 80
sh„ Ottawa 37 d„ Róm 155 1„ Stokk-
hólmi kr. 55.20.
Þessar tölur sýna aðeins kaupgjald
i nokkrum tiiteknum vinnugreinum.
En upplýsingar eru einnig til í skýrsl
um Þjóðbandalagsins um almennt
meðaltal kaupgjalds í ýmsum lönd-
um (um mitt siðastliðið ár). Þær
eru reiknaðar út á nokkuð flókinn
HEALTH RESTORED
Lækningar án lyfja
DR. S. O. SIMPSOJV, N.D., D.O., D.C.
Chronic Diseases
Phone: 87 208
Suite 642-44 Somerset Blk.
WINNIPEG —MAN.
hátt og að sumu leyti á allþröngum
grundvelli. Það verður ekki rakið
í þessu sambandi, þar sem einungis
er um að ræða, að fá skýrt yfirlit |
til satnanburðar, en allar tölurnar
eru reiknaðar á sama hátt. Ef lagt
er til grundvallar kaupgjald i Lon-
don og talið 100, þá verður það í;
Philadelphiu (í Bandaríkjunum) 179
í Otta'wa (i Kanada) 157, í Duþlin
110, i Stokkhólmi 83, í Amsterdam
82, í Berlin 66, í Prag og Vín 48
i Milano 45, i Róm 39 og sést á því
hversu misjafnt það er. Eí borið
er á sama hátt saman kaupgjakl (
nokkurra síðastliðinna ára, til þess I
að sjá hækkanir og lækkanir, þá
sjást einnig talsverðar sveiflur. Ef
kaupið er talið í London 100 áriö
1924. var það 99 árið 1925, 192 ár-
ið 1926, 103 í ársbyrjun i fyrra
(1928) og 110 í júlí. Eftir sama
mælikvarða var það i Kaupmanna-
höfn 93 á miðju ári 1925, en 114 um
sama leyti 1926, 112 árið 1927 og
aftur 114 í maí í íyrra. Langhæst
hefir kaupið samt verið í Ameríku,!
og þó farið lækkandi. 1 Philadel-
phíu var það 213 árið 1924, 180 i
júli 1925, 169 í júlí 1926, 187 í júlí
1927 og var svo aftur komið upp í
197 í júlí í fyrra. Lægst hefir það
verið í Lissabon, 31 í fyrra, en nokk- J
uð stöðugt öll árin (35—31). Í1
Berlín var það 55 árið 1924 en hefir i
smáhækkað upp í 77 i júlí í fyrra. t
París hefir það farið lækkandi, úr
73 í júlí 1924 i 61 í júlí í fyrra. t
Róm hefir það verið i lægra lagi,
en nokkuð stöðugt (48 í fyrra). t
Stokkhólmi hefir það verið í hærra
lagi, var 85 árið 1924, komst upp i
98 1927 og var í júlí í fyrra 92. 1
Ástralíu er kaupgjald einnig hátt
víða, var í Sidney 138 í júli 1925.
Af því að mjög mikið er talað um
rússneskt ástand í þessum efnuni,
vegna hinna nýju þjóðfélagstilrauna
kommunistanna í Rússlandi, mun
mörgum þykja fróðlegt að fá einn- j
ig rússneskt kaupgjald til saman 1
burðar. Samkvæmt skýrslum frá'
hagstofu stjórnarinnar í Moskva um
kaupgjald í aprílbyrjun 1928, sem j
eru þær síðustu, sem hér eru kunn-
ar, hefir kaupgjaldið verið reiknað
út eftir sömu reglum og vinnumála-
skrifstofa þjóðbandalagsins gerir og
farið er eftir hér áður. Það sést
þá að meðalkaup i Rússlandi er rétt-
um helmingi lægra en í London um
svipað leyti, en nokkra hærra en ti!
dæmis í Prag, Vín og Varsjá. Það
er sem sé 50 á móts við 100 í Lon-
don, 47 í Prag, 45 í Vin, 40 í Var- I
sjá, 71 í Berlín o. s. frv. En ef,
tekið er til samanburðar kaupgjald
í einstökum iðngreinum í Rússlandi, I
sést að vikukaup múrara er tæplega!
23 rúblur, smiða 211/2 rúbla, verka-!
manna í jáVniðnaða rúmar 18 rúbl- j
ur, prentarar (handsetjarar) tæp-1
lega 27]/2 rúbla. (en vélsetjarar
rúmlega 39 rúblur. En bókbindar-
ar hafa tæplega 28 rúblur. 1 Sví-
þjóð var meðalkaup múrara um i
sama leyti kr. 76.80 á viku og sama |
kaup höfðu trésmiðir. En í Noregi
höfðu múrarar (í júlí 1927) 78 kr. á •
viku, en smiðir 73 kr. og til dæmis |
bókbindarar 73y2 kr. (en kvenfólk
rúmar 50 kr.).
Eins og áður segir þarf að gera
(Frh. 4 7. bls.)
A. S. BARDAL
selur líkklstur og anntst um útfar-
lr. Allur útbúnaSur sú bezti.
Ennfremur selur hann allskonar
minnisvarba og legsteina.
843 SHERBROOKE ST.
Phone: S« «OT WINNIPEG
T.H. JOHNSON & SON
CRSMIÐIR OG GIILLSALAK
ORSMIDAK OG GIILLSALAR
Seljum giftinga leyfisbréf og
giftinga hringa og allskonar
gullstiss.
Sérstök athygli veitt pöntuuum
og vibgjörBum utan af landi.
.W3 Portnge Ave. Phone »4637
I
DR. K. J. AUSTMANN j
Wynyard
Sask.

DR. A ALÖNDAL
602 Medical Arts Bldg.
Talsími: 22 296
o^harn^l^Jf'eRa kvensjúkdóma
kl ?0 J12 f0Iía CAB hlt‘a:
ki. lu—r. h. ogr 3—5 e h
Heimili: 806 Victor St. Sími 28 130
J. J. SWANSON & CO.
Elmlted
rektals
istsprastce
REAI, ESTATE
mortagages
«00 Paris nidg.
DR. B. H. OLSON
21 «-22« Medlcal Vrts Hldg.
Cor. Graham and Kennedy St.
Phone: 21 834
Viötalstíml: 11—12 0g 1 5.30
Heimili: 921 Sherburn St
WINNIPEG, MAN.
TaÍMInii: 28 SKO
DR. J. G. SNIDAL
TAANLÆKNIR
614 SomerMet Rlock
Portage Avenue IVINNIPEG
TIL SÖLU
A ÓDÝRU VERfil
“FURNACE2” — bæ?51 viTíar og
kola “furnace” lítiTS brúkaíJ, er
til sölu hjá undirrttuöum.
Gott tœkifæri fyrir fólk út 4
landi er bæta vilja hitunar-
áhöld á heimilinu.
GOODMAN & CO.
786 Toronto St. Sfml 2SS47
MARGARET DALMAN
TEACHER OF PI A NO
S34 BANNING ST.
PHONE: 26 420
MESSUR OG FUNDIR
í kirkju Sambandssafnaðar
Safnaðarnefndin: Fundir 2. og 4.
fimtudagskveld i hverjum
mánuði.
Hjálparnefndin: Fundir fyrsta
mánudagskveld í hverjum
mánuði.
Kver.félagið: Fundir annan þriðju
dag hvers mánaðar, kl. 8 að
kveldinu.
Söngflokkurinn: Æfingar á hverju
fimtudagskveldi.
Sunnudagaskólinn: —
sunnudegi kl. 11-
A hverjum
-12 f. h.
Björgvin
Guðmundsson
A.R.CJ4.
Teacher of Muisác, Composition,
Theory, Counterpoint, Orches-
tration, Piano, etc.
555 Arlington St.
SIMI 71621
Jacob F. Bjarnason
—TRANSFER—
RaRgage aad Furnlture Hovlag
«68 ALVEHSTO.NE ST.
SIMI 71 8Ö8
f/ út.':.e8a kol, eldiviö meS
sanngjornu veröi, annast flutn-
*ngr fram og aftur um bæinn.
Dr. M. B. Halldorson
461 lloyd Rldg.
Skrifstofusími: 23674
stundar sérstaklega lungnasjúk-
dóma.
Er aö finna á skrifstofu k! 10____12
f. h. og 2—6 e. h.
Heimili: 46 Alloway Ave
TalMlml: 33138
WAI.TER J. LINDAL
8JÖRN STEFÁNSSON
Islenskir lógfrceðingar
709 Great West Perm. Bldg
Sími: 24 963 356 Main St
Hafa einnig skrifstofur að Lund-
ar, Piney, Gimli, Riverton, Maa.

Dr. J. Stefansson
2Hnrn,|E^,CA,ó ARTS BLDG.
Horni Kennedy og Graham
Stnndar eiiigönKu augiiia- evrna
nef- oK kverka-Mjflkdömú
Er aö hitta frá kl. 11—12 f h
og kl. 3—5 e. h.
Helmili: 638 McMillan Ave. 42691
G. S. THOR VALDSON
B.A., LL.B.
Lögfræðingur
709 Eieotric Railway Cfoamþert
Talsímí: 87 371
Telephone: 21 613
J. Christopherson,
Islenzkur lögfreeðingw
845 Somerset Blk.
Winnipeg, Man.
CARL THORLAKSON
Ursmiður
Allar pantanir með pósti afgreidd-
ar tafarlaust og nákvæmlega. —
Sendið úr yðar til aSgerða.
Thomas Jewellery Co.
627 SARGENT AVE.
Phone 86 197
Rose Hemstitching &
Millinery
SiMI 37476
Gleymií ekki aö á 724 Sargent Av.
fást keyptlr nýtízku kvenhattar.
Hnappar yfirklæddir.
Hemstitching og kvenfatasaumur
geröur, lOc Silki og 8c Bómull.
Sérstök athygli veitt Mail Orders
H. GOODMVN V. SIGVRDSON

DR. C. J. HOUSTON
DR. SIGGA CHRISTIAN-
SON-HOUSTON
GIBSOX BLOCK
Yorkton —Sask.
Þorbjörg Bjarnason
L.A. B.
Teacher of Piano
and Theory
726 VICTOR ST.
SIMI: 23130
E. G. Baldwinson, L.L.B.
I-öufræfliiniíiir
ReHÍdonce Phone 24206
Offloe Phone 24063
70S Mlning: Exchange
SM Mnln St.
WIWIPEG.