Heimskringla - 05.06.1929, Qupperneq 3

WINNIPEG, 5. JÚNÍ, 1929
HEIMSKRINGLA
S. BLAÐStÐA
Iivert öðru.* En svona voru bók-
ínenntir Islendinga orfinar um 1300,
nema hjá örfáum snillingum. Þvi
er þar margt aö varast. Nú hefir
fnendi minn, dr. phil Jón Helgason,
skjalavörður Arna Magnússonar
safnsins í Kaupmannahöfn gert mér
þann mikla greiöa áö senda mér
skrána yfir Arnasafn o.g. brann hún
«kki í þetta sinn. Um leið getur
hann þess, að Einar geti (eins og ég
vissi) verið höfundur flestra Njálu-
vísna, vegna þess að þær, sem ég
eigna Einari, finnist aðeins í yngri
liandritum Njálu, en ekki í þeim
■eldri, sem J. H. telur að vera muni
írá því "um 1300,” sem raunar get-
nr vel munað 10—20 árum (fyrir
■eða eftir 1300). Frumtexti Njátu
er því ekki upphaflega saminn af
Einari Gilssyni, heldur hef ég nú
«t af öllu þessu fundið með saman-
Eurði við samtíða skjöl, að höfund-
«r frumtextans að Njálu og máske
J'itari Resensbókar Guðmundarsögu
muni vera mágur Einars Jón skáld
niurti Etjilsson frá Reykholti, Sól-
niundarsonar. En Egill var systur-
sonur Snorra Sturlusonar. Jón er
fæddur i Reykholti litlu fyrir 1260.
Hann var mjög í förum snemma, en
var öðruhvoru eystra i Skaptafells-
sýslum, því að Þórunn móðir hans
varð fyrir ofriki Staða-Arna biskups,
að skilja við Egil föður Jóns 1273,
af því að Egill var djákni að vígslu.
Þá git'tist Þórunn Sigmundi syni
Ggmundar úr Kirkjubæ og Dal und-
'*Annars eru ein 50 ár eða meira
siðan menn sem l>ezt höfðu rannsak-
aÖ Njálu-handritin vissu að flcstar
Hjálu-vísurnar (ckki allar') voru ó-
«kta og yngri. En aðal textinn, —
■aÖ þvi er dr. Jón Helgason tjáir
vnér nýlega, þó ekki sé hægt að sjá
það greinilega á Njálu-útgáfu 1910,
sveik mig í því efni. En ég
varð fyrstur til að benda á Einar
Gilsson sem höfund vísna þessara í
Sögu 1926. Það vissu menn ekki
■fður.
ir Eyjafjöllum, Di.gur- Helgasonar;
þeirra son var Einar faðir Sig-
mundar, prests á Valþjófsstað, síðar
príors í Viðey. Jón murti hefir því
ýmist verið i Reykholti eða austur
hjá nróður sinni og stjúpa og ber
Njála með sér kynningu hans um
þessar stöðvar. * Þá fór hann utan
og gerðist fyrst skáld Eiríks konutigs
prestahatara Magnússonar lagabætis.
Siðan gerðist Jón ritari Hákonar
konungs háleggs bróður Eiríks (skjöl
1306 og 1314) — öðruhvoru, að ís-
lenzkri löggjöf. Var hann því af-
burða lögfræðingur. Það sýnir og
Njála, sem þó er varla rituö fvrr en
um 1307—13. Þórunn móðir Jóns
murta var dóttir Garða-Einars, i
Görðum á Alftanesi (1242—12641,
Ormssonar. Einar mun hafa feng-
ið Garða vegna tengda við Garða-
Snorra. Illugason, Þorvarðssonar.
Garða-Snorri átti Kolfinnu Gizurar-
dóttur föðursystur Gizurar jarls.
Kolfinnu átti áður Ari sterki Þor-
gilsson Arasonar hins fróða. Þau
Ari stefki og Kolfinna áttu dóttur
er Helga hét. Hana átti Þórður
Sturluson, bróðir Snorra, Sighvats
og Helgu. Þau Þórður skildu
brátt. Er þess tilgetandi að Helga
Aradóttir hafi þá gifst Ormi föður
Garða-Einars og hafi hún verið
móðir Einars. Athuganda er að
höf. Njálu lofar Mosfellinga forfeð-
ur Gizurar jarls og Haukdæla þótt
Gizur léti myrða Snorra (ömmubróð
ir höfundarins, Jóns). Það er þvi
auðséð að höfundur Njálu er meira
en lítið venzlaður Gizuri j-arli. Enda
verður og ekki betur séð, en að Jón
murti hafi átt Halldóru Narfadóttur
frá Kolbeinsstöðum, og Valgerðar
dóttur Halldóru systur Gizurar jarls.
Narfi og Egill voru synir þeirra
Jóns og Halldóru. Jón hefir þá
búið i Tjaldanesi í Dalasýslu, það
sem hann bjó á íslandi. Enda er
honum kunnugt «m Dali og Vestur-
sveitir og mun Jón hafa haft þar
sýslur stundum, þá er Ketill Þor-
láksson frændi hans og mágur var
STUCC0
SEM ÁBYRGST ER
The TYEE STUCCO WORKS gefur þér fimm ára
ábyrgð á Tyee Stucco þegar notað er samkvæmt þeirra
ráðleggingum.
Þó ábyrgðin nái aðeins til fimm ára, er auðvitað
varan góð alla æfi þína.
Skrifið eftir nöfnum þeirra plastrara
sem nota það samkvæmt þessari á-
byfgð.
Tyee Stucco Works
ST. BONIFACE
MANITOBA
JSðOððððOSQðOCCOQeðGOSSOefiOOSQOQSOOSOSððððSSGOSððSOOai
S NAFNSPJOLD
Emil Johnson
SERVICE ELECTRIC
900 Lipton St.
Selja ullMkonnr ra fmagnNA höld
ViCgerðir á Rafmagnsáhöldum,
fljótt og vel afgreiddar.
Sími: 31507.
llelmuafmi: 27.2S0
HEALTH RESTORED
Lækningar án lyfja
DR. S. G. SIMPSON, N.D., D.O., D.C.
Chronic Diseases
Phone: 87 208
Suite 642-44 Somerset Blk.
WINNIPEG —:— MAN.
Björgvin
Guðmundsson
A.R.C.M.
Teacher of Muisic, Composition,
Theory, Counterpoint, Orches-
tration, Piano, etc.
555 Arlington St.
SIMI 71021

hirðstjóri. Jón mun og hafa ritað
Gullþórissögu, svo lík Njálu sem
hún er að orðfæri.
Einar í Görðum, vinur Gizurar
jarls, nutn vera sonur Orms prests
(d. 1253), líklega á Gilsbakka,*
Koðranssonar (d. 1189), Hermund-
arsonar (d. 1197), Koðranssonar.
Móðir Hernrundar var Guðrún dótt-
ir Sigmundar Þorgilssonar, Þorgeirs-
sonar, bróðir Brennu-Flosa, Þórð-
arsonar Freysgoða.
Skal nú ekki frekar rætt um þetta
mál að -sinni. Enda veit ég ekki
hvort íslendingar launa það með
*Sonur Orms í Holtum, sern verið
hefir sonur Sigmundar Ormssonar
frá Svínafelli, Jónssonar eldra Sig-
mundarsonar, getur Einar ekki ver-
ið, því þá yrðu þau Þórunn dóttir
hans og Sígmundur maður hennar
þrímenningar. Sonur Orms Gils-
sonar bróður Hjörleifs Aronsföður,
getur Einar varla heldur verið. Ætt
Hjörleifs Gilssonar er- rétt rakin hjá
mér í "Sögu” IV., 2, hvað sem M. S.
segir.
AÐEINS
$5
ÚT f HÖND
Afg;anKiirinn Kt*un aiilfvelilum
MkilmAlnm
A. S. BARDAL
Iselur líkkistur og annkst um útfar-
| *r. Allur útbúnatSur sá beztl.
i Ennfremur selur hann allskonar
| minnisvartSa og legstelna.
843 SHERBROOKE ST.
jPhone: S« «07 WWJiIPES
T.H. JOHNSON & SON
CRSMIBIR OG GULLSALAR
Í RSMIBAR OG GUI.LSALAR
Seljum giftinga leyfisbréf og
giftinga hringia og allskonar
gullstáss.
Sérstök athygli veitt pöntuuum
og viögjörSum utan af landi.
353 Porlnge Avc. Phone 24637
Jacob F. Bjarnason
—TRANSFER—
IlacifaKe and Furnlture ilovlng
G«S ALVERSTONE ST.
SIMI 71 NOS
Eg útvega kol, eldivi« mefl
sanngjörnu veröi, annast flutn-
ing fram og aftur um bæinn.
Dr. M. B. Halldorson
401 Bojd Bldg.
Skrifstofusími: 23674
Stundar sérstaklega lungnasjúk-
dóma.
Er aö finna á skrifstofu kl 10—12
f. h. og 2—6 e. h.
Heimili: 46 Alloway Ave.
TalMfml: 33158
Láttu þetta ekki henda þig!
Tímaþjófur, hagnaðarþjófur; ágætur vinnudagur far-
inn til ónýtis ... og hver veit hvernig veðrið verður
á morgun?
Óþarfa eyðsla, því í 23 ár hefir British American Oil
Company lagt áherzlu á betra eldsneyti og betri á-
burðarolíu fyrir gasolíu og steinolíu vélar.
Þegar þýngst er færðin, þá meturðu mest hita-tregðu,
afl-aukandi, viðhalds-varðveitandi eiginleika Autolene,
hins nafnkunna ‘‘öryggis-dropa” British American Oil
Company.
Fnr Better SerVice-
Superfiower
/
(iiiNolene
verlimndl C'nntida
HritUh Ameiican
ETHYL
Hl j<»5stllliiim)r
eldnneytl fyrlr hft-
brÍMtlnanr vflnr.
Þarflaust að gagnast við lélegra
örýggi fyrir dælubulluna af því að
5 tegundir af Autolene eru búnar
til, — ein tegund fyrir hverja vél-
arstærð og gerð — og kosta ekkert
meira.
Hvar sem þú sérð British Ameri-
can vörumerki geturðu fengið það
sem þú þarft af Autolene.
Einnig Super-Power og British
American Ethyl Gasolene.
UCHT
HEDIUM
HEAVY
SPEOAL HEAVY
EXTRA HEAVY
<
The BRITISH AMERICAN OIL COt. LIMITED
Super-ÍW*r-«/“íBA.ETHYL Gasolenes - Qulof&ne Qiít
swc
HIN NyMA
OUO-DlSC
Eina þvottavélin metS
ÖFl <;SNCNINGS I>VOTTA-
SNÆLDV
Konum kemur saman um aö
miklu hentugra sé aö geta snúiö
þvottinum á báöa vegu.
Inn í hinum rúmgótSa kopar-
geymi er hægt aö nota Duo
Diskinn á botninum til þess a?5
þvo nokkur stykki og má svo
tafarlaust snúa honum efst í
geymirinn til þ^ess aö þvo þung
og fyrirferöamikil stykki Cða
geymisfylli.
$135 í PENINGUM
WuutípeóHijdro,
55-59 úf PRINCESSSI
neinu góðu þó að ég íæri þeim
meira af fróðleik að sinni og horfist
ekki svo til nú um stundir. En
lifi ég fratn úr vandræðum þei-n sem
stafa af bruna þeim og atvinnuleysi,
sem nýlega var getið, og nái ég
nokkru sinni til bókasafna, þá skal
birta frekari sannanir sem duga
munu fyrir þvi að ég hefi fundið
bæði Nijáluskáldin, textans og vísn-
anna, þó að auðvald Islendinga,
með allri sinni uppgerðar þjóðrækni
hafi nú í 26 ár haldið mér hér í
allsleýsi og útleggð og ókynnum, sér
til lítillar frægðar né þjóðinni til
hagsmuna. Mjun svíðingsháttur ■
þess valds lengi í minnum hafður.*
Fyrir þúsund árum siðan þurfti eng- ■
inn að vera i útleg.gð lengur en 20 ^
ár, ef það lifði jafnvel fyrir mörg
mannvíg. En siðan hefir Islend-
ingunr farið svo fram(!), að nú
þurfa menn að vera meir en fjórðung
aldar í útleggð fyrir það eitt, að
reyna að reisa minningar framlið-
inna forfeðra úr gröfum gleymskunn-
ar. Aður þótti það hetjuskapur að
vera ekki orðsjúkur. Nú sýna þeir
sem mestir þvkjast hetjuskap( !)
sinn í því að þola engum endurbóta-
mönnum, eins og til dæmis Halldóri
Kiljan Laxness, bláberann sannleik-
ann aðeins, og það um stjórnarfyrir
komulag sem er að leggja allt and-
legt frelsi heimsins og framfarir í
DR„ K. J. AUSTMANN
VVynyard —Sask.
WAI.TER J. LINDAL
BJÖRN STEFÁNSSON
Islenzkir lögfrceðingar
709 Great West Perm. Bldg.
Sími: 24 963 356 Main St
Hafa einnig skrifstofur að Lund-
ar, Piney, Gimli, Riverton, Man. (
DR. A. ill.HNDAL.
602 Medlcal Arts Bldg.
Talsími: 22 296
Stundar sérstaklega kvensjúkdóma
og barnasjúkdóma. — Aö hltta:
kl. 10—12 f. h. og 3—5 e. h.
Heimili: 806 Victor St. Sími 28 130
Dr. J. Stefansson
216 MEDICAI. ARTS BLDG.
Horni Kennedy og Graham
Stundnr elnuöngu auglaa- eyrna-
nef- ok kverka-aifkkdðma
Er aö hitta frá kl. 11—12 f. h.
og kl. 3—5 e. h.
TalMÍml: 21834
Heimili: 638 McMillan Ave. 42691
J. J. SWANSON & CO.
Lim Iteil
RENTAL9
INSIRANCE
REAL I0STATE
MORTA(iA(>E9
600 ParÍM Bldg., Wlnnlpeg, Mnn.
G. S. THORVALDSON
B.A., LL.B.
Lögfræðingur
702 Confederation Life Bldg.

Talsimi 24 587
DR. B. H. OLSON
216-220 Medleul ArtM Hldg.
Cor. Graham and Kennedy St.
Phone: 21834
Viötalstíml: 11—12 og 1_5.30
Heimlli: 921 Sherburn St.
WINNIPEG, MAN.
Telephone: 21 613
J. Christopherson,
Islenzkur lögfrteðingur
845 Somerset Blk.
Winnipeg, Man.
TalNfml: 2S SK»
DR. J. G. SNIDAL
TANNLÆKNIR
614 SomerNet lllock
Portngre Avenue WINNIREG
TIL SÖLU
A ÓDÝIIVJ VERÐI
“FURNACE” —bæDi viöar og
kola “furnace” lítití brúkaD, er
til sölu hjá undirrttuöum.
Gott tækifæri fyrir fólk út á
landi er bæta vilja hitunar-
áhöld á heimUinu.
(IOODMAN & CO.
7SG Toronto St. Sfml 2SS47
CARL THORLAKSON
LJrsmiður
Allar pantanir með pósti afgreidd-
ar tafarlaust og nákvaemlega. —
Sendið úr yðar til aðgerða.
Thomas Jewellery Co.
627 SARGENT AVE.
Phone 86 197
DR. C. J. HOUSTON
i I)R. SIGGA CHRISTIAN-
SON-HOUSTON
GIBSON BLOCK
Yorkton —:— Sask.
*Stjórn þeirri seni nú er við völd
á Islandi er þó minnst hér um að
kenna, heldur eldri fyrirrennurum
hennar, er að völdum sátu á árunum
1901—1924. Þeir vissu að þeir
voru slikir ættlerar, að fornættir
þeirra máttu hvorki rannsakast opin-
berlega né birtast á prenti.
(Frh. á 5. W».)
MARGARET DALMAN
TEACHER OF PIANO
854 BANNING ST.
PHONE: 26 420
MESSUR OG FUNDIR
í kirkju Sambandssafnaðar
Safnaðarncfndin: Fundir 2. og 4.
fimtudagskveld í hverjum
mánuði.
Hjálparnefndin: Fundir fyrsta
mánudagskveld í hverjum
mánuði.
Kvenfélagið: Fundir annan þriðju
dag hvers mánaðar, kl. 8 að
kveldinu.
Söngflokkurinn: Æfingar á hverju
fimtudagskveldi.
Sunnudagaskólinn: — A hverjum
sunnudegi kl. 11—12 f. h.
Þorbjörg Bjarnason
L.A. B.
Teacher of Piano
and Theory
726 VICTOR ST.
SIMI: 23130
E. G. Baldwinson, L.L.B.
LiiKfneMnKur
IieNÍdence I'hone 24206
Offlee Phone 24»«3
70S MIiiIhk Exehnngre
356 Maln St.
WINNIPEG.
100 herbergi meö eöa án baös
SEYMOUR HOTEL
verti sanngjarnt
Sfml 28 411
C. G. Hl'TCHISON, rl«nndl
Market and King St.,
Winnipeg —:— Man.