Heimskringla - 18.12.1929, Blaðsíða 2

2. BLAÐSÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 18. DES., 1929
Allir leita þín
Hvergi er sólarupprásin fegurri en
á hæöunum kring um Capernauni í
Galileu. I>egar sólin er aö koma upp
hinu megin viS vatniö, er eins og
klettarnir þar standi í björtu báli og
vatniS, sem flýtur umhverfis sé eins
og bráSiS gull, stingur ákaflega i
stúf viS bláma þeirrar öldunnar, sem
hnigur upp á hvitan sand vestannieg-
in. 1 norS-austri gnæfa megin-bjart- ■
ir Hermons-tindar og' girSa útsýniS
meS iSgrænum flám og fönnugum
fjallaskörSum og þaSan liggur há-
sléttan óslitin norSan frá Caesarea
Filippi, um DekapólisbyggSir og
Pereu, unz hún þverfur í flauels-
mjúkri móSu lengst í suSri.
Þeir sem nú á tímum hafa ferSast
um þsssar slóSir, segja aS vísu aS
landiS sjálft sé fremur eySilegt og
uppblásiS. Hitinn er ákaflega mikill
á sumrum. Dalbotninn liggur 600
fetum neSan viS sjávarmál og er því
fremur lognsælt þarna fyrra hluta
dagsins unz kveldkælan kemur til
líknar. Um hádegisbiliS er eins og
allt ætli aS stikna undan sólarhitan-
um þvi hvergi sér nú framar tré til
aS brjóta heitustu geislana, heldur aS-
eins þyrnirunna á stangli og villirós-
ir á vorin, tamarviS og lárviS, en
niSri á sléttunni, þar sem Capernaum
lá, vaxa anemónur og eilifSarblóm í
skjóli viS hálfhrunda veggi, sem
standa þar enn í dag eins og dapur-
legir minnisvarSar liSinna tíma.
Á dögum Jesú var þarna mikil
verzlunarborg iSandi af lífi og fjöri.
Hún stóS á gatnamótum niegin verzl-
unarleiSanna milli Egyptalands og
Mesopotamíu og var því umferSin
afar mikil út og inn um borgarhliS-
in á hverjum degi. Sjálf náttúran
var öSru vísi. LandiS var vel ræktaS
í kring. HæSirnar voru þaktar
fíkjutrjám og seörusviSi, og eftir þvi
sem Jósefus skýrir frá draup þar hun-
ang af hverju strái. Þessi mikli
jurtagróSur olli því, aS loftslagiS var
miklu mildara og jafnara en þaS er
nú.— Svo undarleg örlög hafa gengiS
yfir þessar stöSvar, þar sem Jesús
bjó lengst af og þar sem hann hóf
fagnaSarerindi sitt. Ösjálfrátt detta
mönnum þessi ummæli hans sjálfs í
hug: Þú CapemauA ! Munt þú verSa
hafin til himins? Til heljar skaltu
niSur stíga!
En þau orS voru töluS á heitri
kappræSu gegn trúleysi og léttúS
þeirri, sem oft vill brenna viS í ann-
ríki verzlúnarborganna. I þessari frá-
sögu, sem í textanum getur, er öSru
máli aö gegna. Arla, löngu fyrir
dögun, fór Jesús á fætur og gekk út
og fór á óbyggSan staS og baSst þar
fyrir. Meöan stjörnurnar tindruöu
enn á dimmbláu himinhvolfinu og
djúpkyrS ríkti í náttúrunni , gekk
hann upp til hæSanna, til þess aS tala
viö guö í einverunni og leita þráni
sálar sinnar styrktar og svölunar, og
þar lá hann á bæn meöan stjörnurnar
sloknuöu hver af annari og dags-
brúnin læddist yfir austurhimininn,
unz fyrstu geislar morgunsólarinna^
komu titrandi yfir vatnsbreiSuna og
smugu beint inn í sál hans, unz jöröin
tók aS anga af lífi og fuglarnir úti
á vatninu tóku aö kvaka lofsöng sinn
til skaparans. ' Þá fylltist sál hans
heilögum mætti og samú'S til alls lif-
anda. Honum fanst kærleiki guös
umfaöma allt og v^ra í öllu, og hann
fann viljann i sér og máttinn til þess
aS vinna allt og þola allt, til aS koma
mönnunum í skilning um þetta. Hann
gekk niöur af fjallinu og vann líknar-
verk hvar. sem hann mátti, hann fór
um kring og geröi gott og græddi
alla sem þunglega voru meiddir eöa
þjáöir.
I þessari fáoröu sögu, sem hjúpuö
er hálfrökkri fornaldarinnar, fáum
vér skýringuna á þvi hvert Jesús sótti
máttinn, eöa hv«rnig hann öölaSist
máttinn til þess undursamlega lífern-
is, sem mikill hluti mannkyni undr-
ast um í dag, og lítur til meö lotning
og aödáun. Arla, löngu fyrir dög-
un, fer hann á fætur, til þess aö leita
þess guösmáttar og þess guöstrausts,
sem hann liföi i og dó í, þeirrar
gnöstrúar, sem gaf honum einnig trú
á mennina, þrátt fyrir þaö aS þeir risu
í gegn honum og negldu hann á kross
aö lokum.
Oss er oft sagt í guöspjöllunum
frá bænarlífi Jesú. Þegar hann vann
einhver máttarverk, er jafnan sagt
frá því, aS hann hóf augu sín til
himins og geröi bæn sina til guSs.
Og þegar hann haföi unniS mikiö
dagsverk, eöa oröiS fyrir geSshrær-
ingum, eöa þegar hann ætlaSi aö
taka einhverjar mikilsvaröandi á-
kvaröanir, þá fór hann jafnan einn
upp til fjallanna og baöst þar fyrir
stundum heilar nætur, til aS öölast
styrk og liSsögn. I
Tvær sögur veröa oss einkum
minnisstæöar : Önnur frásagan er um
skírn Jesú. Markús skýrir frá þvi,
aS jafn skjótt og hanti sté upp úr
vatninu hafi hann séö himnana ljúk-
ast upp og andann stíga niöur, og
hann hafi heyrt rödd, sem hrópaSi af
himni:. Þú ert sonur minn elskuleg-
ur. Hin frásagan skýrir frá þvi,
aö Jesús tók nánustu lærisveina sína,
þá Pétur, Jakob og Jóhannes meö sér
upp á hátt fjall, og þar baöst hann
fyrir, unz hann ummyndaSist fyrir
auguni þeirra, útlit ásjónu hans varS
annaS og klæSi hans uröu skínandi
hvít, og hann talaöi viö þá Mose og
Elia á fjallinu.
Þegar vér hugleiöum þessar sögur,
sem svo heillandi fegurö hvílir yfir,
og þegar oss berst til eyrna kliöur-
inn af öllum þeim óteljandi bænar-
andvörpunt, sem stigiö hafa upp frá
sálum mannanna, upp aS hástóli þeirr-
ar æöstu veru, sem þeir hafa tilbeöiö
og vænt sér allrar blessunar og mátt-
ar frá, sem þeir hafa trúaS aö væri
sitt eina hjálpræöi í nauSum lífsins
og þrengingum dauSans, þá undrumst
vér þaö, ef þau bænarhróp eru töluö
út í auöan og skilningslausan geim-
inn, ef hvergi er tjl samúð til aö
rnæta heitustu kærleiksþrá sálar
vorrar, ef hvergi er til vit til aö
leiöbeina fávísum og hrösulum skiln-
ingi vorum og ef hvergi er til máttur
til aö styöja oss í nauöum, ef vér
hljótum aö bera hiferja sorg lífsins
og vonbrigöi bótalaust til þeirrar
hinstu hvíldar, sem dauöinn einn
veitir.
Nú á timum eru farnar aö heyrast
ýmsar raddir gegn bænum. Menn
segja aö þær sé hluti af þeim hégilj-
um liöinna tíma, sem hljóti smám
saman aö hverfa í brott meö vaxandi
upplýsingu og þekkingu á eölislögum
heimsins. Nýlega var ég aS lesa
grein eftir frægan heimspeking, sem
hélt því fram, aS bænin byggöist ekki
á neinu ööru, en eigingjörnum keipum
og dutlungum mannsins og barnaleg-
um heimsskoöunum. Til þess aö
geta beöiö bænar þurfi menn fyrst
og fremst aS hugsa sér persónuleg-
an guö, sem hægt sé aö hringla meö
eftir fávísum vilja mannsins, til aö
brjóta náttúrulögmálin og svifta til
rás heimsins. Því ef enginn guö sé
til, nema náttúruöflin, þá fari þau
sínu fram steinblind, og láti allar
bænir mannanna eins og vind um eyru
þjóta. Ef vér hisvegar geröum ráö
fyrir aö til væri alvitur og algóöur
guS, þá væri fjarstæöa, aö búast viö
aö hann færi aö breyta vísdómsvilja
sinum fyrir bænarstaö mannanna.
Hann hlyti fyrir gæzku sina aö hafa
frá öndverSp beint rás atvikanna inn
á þá braut, er bezt gegnir.. Þess
vegna halda þessir menn því fram, aS
öll bænariöja sé fávísleg sjálfsblekk-
ing, hún sé ekkert annaö, en hálmstrá-
iö, sem gripiö sé til, þegar allt annaö
bregzt, hálmstráiö, sem maöurinn hafi
sjálfur búiö sér til aö halda í, en
sem gagni honum aldrei aö neinu.
Engin bæn mannanna sé heyrð af
neinum öðrum en roanninum sjálfum
er biöur.
Þegar vér athugum þessi rök fyrir
fánýti bænarinnar veröa þau létt á
metum gegn þeirri staöreynd, aS
mannkyniö hefir frá alda ööli fundíö
af meöfæddri eölishvöt þörf til að
biðja til guSs á hæöum., og einnig
falla þau fyrir þeirri staöreynd, aS
menn eins og Jesús og aðrir dýrling-
ar mannkynsins hafa af bteninni vax-
ið Ul göfgis og máttar og fyrirmynd-
ar í mannlegu félagi.
Af þesu verður þaS ljó’st að bænin
er engin hégilja, sem unnt er aS kveða
niöur meö háspekilegum rökflækjum,
bœnin.er sálarleg staðreynd, hún er
eölishvöt, sem oss er nauSsynlegt aö
íhuga og skilja.
Ef vér lítum aftur á rök þeirra,
sem hafna bæninni, sjáum vér aö
tvennt veldur þar mestu um. Þau
eru byggS á mjög óákveöinni guSs-1
hugmynd eöa hreinni efnishyggju og
aS hinu leytinu á litlum skilningi á
eöli bænar.
ÞaS, sem oss ríöur mest á til bænar,
er einlægni og skýr guöshugmynd.
Enginn trúir i raun og veru á þann
guð, sem hann skilur ekki. Enginn
öölast þaS sem hann trúir ekki aö
hann geti öölast. Þetta merkir ekki
það, aö vér þurfum aö telja aö viö
skiljum guS alheimsins til hlítar til
þess að öðlast bænheyrslu. Vér
þurfum aöeins aö skilja svo mikiS af
guÖi, aö vér getum trúaö á hann.
Þess vegna’fer fjarri þvi, aö þaö sé
nauösynlegt til bænar, að ímynda sér
endilega aS guö sé hátt hafinn yfir
alla tilveru og búi í einhverju. fjar-
lægu himnaríki. Slík guSshugmynd
er lítt skiljanleg öllum þorra nútíSar-
manna og geta þeir þvi ekki í ein-
lægni á hana trúaS. Ekki er þaS
heldur nauösynlegt til bænar, aS í-
mynda sér guö nákvæmlega eins og
Gyöingar gerSu fyrir mörgum öld-
um síSan. I raun og veru gætum
vér þaS ekki, þótt vér vildum, því
aö nú er önnur öld og menning en
þá var. En þegar bryddir á slíkum
skoöunum, valda þær öllum misskiln-
ingi i andlegum efnum. Margir eru
taldir trúleysingjar eða guöleysingj-
ar, og telja sig þaö jafnvel spálfir,
ef þeir geta ekki aöhyllst einhverjar
gamlar guSshugmyndir. En þegar |
einhver maöur segir að hann efi til-
veru guös eöa trúi ekki á guS, er
hann í raun og veru aöeins aö segja
það, að hann trúi ekki á þá guöshug-
mynd, sem aörir menn hafa að hon-
um rétt. En guð er raunar allt ann-
að og mikiö meira, en ófullkomnar
hugmyndir vorar um hann. Svo aö
þótt einhver maöur trúi ekki á guSs-
hugmynd einhvers annars manns, þá
er ekki þar með sagt a'ð hann trúi
ekki á-guð. Hann trúir aö minnsta
kosti á eitthvaö, sem er voldugt og
fullkomið, sjálf afneitunin á gu'ðs-
hugmynd annara manna sannar að
hann trúir á eitthvaö þaS sem er full-
komnara því er hann hafnar. §ér-
hver maöur trúir á einhvern guö,
meöan hann veit eitt öðru sannara döa (
betra hvort sem hann fæst til aö
nota orðiS guö yfir það eöa ekki.
Og þetta eru þau frumsannindr,
sem nægileg eru tjl þess aS gefa bæn-
inni fullt gildi þegar litiö er á hana
frá sálrænu sjónarmiöi. Enda þótt
vér getum ekki ímyndaS oss aS guö
væri ekki neitt annaö og meira en
blind náttúruöflin, þá hefir þó bæn
hvers einStaklings sitt fulla huglæga
(subjectivej gildi, þegar hennar er
beSiö i einlægni og innilegasta sam-
SÆTKÖKUR -100 SORTIR
Manstu söguna af Marie Antoinette er sagði:
“Hvers vegna éta þeir ekki sætkökur.”
Hvað myndi hún hafa sagt ef hún hefði séð hinar
óviðjafnanlegu sætkökur er vér gerum.
Stöðvaðu Canada Brauð manninn og láttu hann
sýria þér þær.
Canada Bread
Gerir þær
Christmas Tree
Shopping Service
Við hjálpum þeim klúbbum, stúk-
um og sunnudagaskóla stofnun-
um, sem jólatrés samkomur halda.
Vort Christmas Tree Shopping
Servioe léttir mikíum áhyggjum
af nefndunum sem fyrir samkom-
unum standa.
Það gerir ekkert til hve mörg börn
in eru, sem nefndin þarf að sjá
fyrir gjöfum—hvort þau eru eitt
hundrað eða eitt þúsund. Allt sem
við þurfum að vita er, hve mörg
þau eru, aldur þeirra og fénu sem
þér viljið verja til gjafanna. Við
kaupum munina, vefjum þá upp í
jólaumbúðir og látum merkingar-
miðann á þá-—og sendum þá þang-
að sem tréð er haft.
Komið og hafið tal af oss
frekar á sjöunda gólfi eöa
'símið og biðjið um Christ-
mas Tree Shopping
Service.
GEFIÐ
BÆKUR
A JOLUNUM
"Vitandi að ég unni bókum, gaf hann mér úr mínu eigin
bókasafni, bækur sem ég met meira en hertogatign mína”
—"The Tempest.”
Með því að gefa bækur er tvennt unnið^ Þú svnir
að þú þekkir innrá mann þess er þú gefur með því,
og að sú gjöf, sem það sýnir, er honum meira virði en
aðrar gjafir.
Og úr meiru að velja af ágætum bókum
er hvergi til en hjá Eaton-félaginu. Kom-
ið og látið oss hjálpa yður til að velja
viðeigandi bækur. Hér er listi yfir
aðeins fáeinar, sem vér viljum benda á.
Peregrine Acland—AU Kl»e Ia
Folly—»2.0«
E. Barrington—The I.aughlng
(iuren—»2.50
John Buchan—The CourlN of
The Morningr—»2.00
Ralph Connor—The Rnnner—
»2.00
H. A. Cody—The Stumblinjr
Shepherd-----»2.00
Wiarwick Deeping— Kopern
Row—»2.00
Mazo de la Roche—White-
onkn of Jalna—»2.00
Sxisan Ertz—The (Valaxy—
»2.50
Jeffery Farnol—Another Day
—»2.00
Joseph Gallomb— The Subtle
Trail—»2.00
Lincoln and Freeman—BlafrN
Attl<*---»2.00
L. M. Montgomery—Mngic
for Marljfold—»1.H5
J. B. Prustly—The (rood Com-
panionM (2 vols. boxed)
—13.50
E. M. Remarque—Ajp Qulet
on the Wentern Front
—»2.00
Alice Grant Rosman—VÍMÍtorN
to Hujco—»2.00
C. Ryley-Cooper—Go North
Younjc Man—»2.50
Dr. William Henry Drum-
mond’s Coilected Poems—
cloth »2.50; Leather »4.00
Ernest Dimnet—The Art of
Thlnkinjc—»2.50
Sir Jams Jeans—The XJnÍTerae
Aronnd IJm—»3.75
Will Durant—MannlonN of
PhlloHophy—»5.00
Walter Lippman—A Preface
to MoralM—»2.50
Bertram Brooker—Yearbook
of the ArtN In Canada
(1D2S to 1020)
Philip Guedalla—The MÍMNlnjr
Mumc—»2.50
Andre Maurois—AMpeetN of
Hlojrraphy—»2.00
—Book Sectton Main Floor South.
^T. EATON C°.,T„