Heimskringla - 17.06.1931, Síða 1
DYERS & CLEANERS, LTD.
SPECIAL
Men’s Suits Dry Cleaned
and Pressed ...........$1.00
Ladies’ Plain Dresses Dry
Cleaned and Pressed .. ..$100
Goods Called For and Delivered
Minor Repairs, FREE.
Phone 37 061 (4 lines)
MAKE NO MISTAKES
CALL
DTERS & CLEANERS. LTD
PHONE 37 061 (4 lines)
XLV. ARGANGUK.
WXNNIPEG MIÐVIKUDAGINN 17. JÚNÍ 1931.
NUMER 38
C. N. R.
í sambandsþinginu hefir rekst
ur C. N. R. brautakerfisins ver-
ið til umræðu undanfarið. Hafa
ýmsir þingmanna verið all ber-
orðir um það, að þeim hafi ekki
FRÁ OTTAWA.
verið látnar í té ýmsar upplýs-
ingar ^iðvíkjancW vinnugj[a|ldi
yfirmanna félagsins. Hafa þeir
haldið því fram, að hugmynd
Frá Ottawa berast þær frétt-
ir, að forsætisráðherra R. B.
Bennett muni að loknu þingi
hætfa að gegna fjármálaráð-
herraemibættinu. Segir blaðið
Montreal Standard, að enginn
forsætisráðherra hafi nokkru
sinni tekist annað eins verk á
hendur og R. B. Bennett með
manna væri sú, að óþörf eyðslu- i því að gegna þessum. tveimur
embættum, sem hann hefir
gert, enda leyni þreytumerkin
semi ætti sér stað í rekstrinum,
og þar sem fyrirtækið sé eign
þjóðarinnar, eigi hún heimtingu
á að fá að vita um það. En upp-
lýsingar þessar hefir formaður
kerfisins ekki álitið neitt nauð-
synlegt að gefa þessum þing-
mönnum. Hefir Dr. Peter Mc-
Gibbon, þingmaður frá Muskoka
verið einna harðorðastur í kröf-
um sínum um þetta. Kveður
hann samning um það, að kaup
Sir Henry Thornton, formanns
brautakerfisins sé ákveðið $75-
000 á ári. en svo séu honum á-
skilin aukalaun, er hann hafi
heyrt, að hafi numið öðrum
$75,000 á ári. Svaraði Sir Hen-
ry Thornton því til, að hann
óskaði að svo væri. Út af þess-
um stympingum öllum um
eyðslusemi í rekstri kerfisins,
hefir nú stjórnin kosið nefnd
þingmanna til þess að líta inn
í málið. Eru þessir menn í
nefndinni: Hon. W. E. Euler
(liberal frá Waterloo North),
R. B. Hanson (cons. frá York-
Sunhury), A. A. Heaps (verka-
manna þm. frá Norður Winni-
peg), Dr. Peter McGibhon
(cons. frá Muskoka), Hon.
Robert Rogers (cons. frá Suð-
ur Winnipeg).
Dr. McGibbon hélt því enn-
fremur fram, að menn hefðu
verið settir á eftirlaun hjá C.
N. R. félaginu með hlægilega
háum launum. Þjóðina kvað
hann hafa megnan grun um
það, að óhæfileg eyðslusemi
ætti sér stað í kaupgjaldi
manna frá þeim hæsta til hins
lægsta. Um C. N. R. félagið
sér ekki orðið á honum. Viður-
kenna fleiri blöð, að forsætis-
ráðherrann hafi starfað svo óaf
»
látanlega, að ómögulegt sé fyr-
ir nokkurn mann að halda slíku
lengi áfram, og kveða þau hann
kominn að hvfld frá öðru þessu
embætti. Hver við fjármála-
ráðherrastarfinu tekur er ekki
ákveðið, en líklegasti maðurinn
þykir Hon. Edgar N. Rhodes
frá Nova Scotia fyrir það. —
Hann er ráðherra fiskiveiða.
Um eitt skeið var hann for-
sætisráðherra Nova Scotia fylk
is. Hann er talinn næsti maður
Bennett í stjórninni.
Við stjórnardíeild fiskivieiða
er haldið að John A. Macdon-
ald taki, verði Mr. Rhodes fjár-
málaráðherra.
RUTH NICHOLS.
Kona þessi, sem heima á í
New York, hefir hvorki
meira né minna í hyggju en
það, að fljúga ein í loftfari yf-
ir Atlantshafið, eins og Lind-
bergh gerði. Engin kona hefir
áður reynt þetta. Ungfrú Nich-
ols er útfarin í að gera við vél-
ar í loftskipum og er þaulvön
orðin við að stjórna loftfari.
Hún segir ferð þessa ekki nærri
eins torvelda og þegar Lind-
bergh flaug yfir hafið vegna
ýmsra umbóta, sem síðan hafi
verið gerðar á loftbátum.
27 BARNA MÓÐIR.
Steinunn Jónsdóttir Davidson
Fædd 20. sept. 1854 — Dáin 2. apríl 1931.
Eg hljóður skoða mynd í huga mínum,
er málað hefir nákvæm tímans hönd,
og blandað öllum beztu litum sínum
að birta það, sem táknar líf og önd.
; r
Eg lít þar barn í kjöltu móður minnar
að mjúku brjósti örugt hjúfra sig;
hún þrýstir heitum kossi á enni og kinnar;
eg kjöltubarnið þekki — sjálfan mig.
Á aðra hlið eg sé hvar sorgin stendur
og svörtum blæjum tjaldar húsið alt,
á líf og heilsu leggur frosnar hendur,
og ljósin blakta — forlög anda kalt.
En alt er trygt, ef móðurhjartans hlýja
í hörmunganna stríði tökum nær;
því jafnvel sótt og sorg af hólmi flýja,
ef sigurvopnum hennar mæta þær.
Og engin móðir náði trúrri tökum
í tilverunnar stríði — það er víst —
hún fórnir galt í föstum, tárum, vökum,
já, fórnum hennar enginn getur lýst.
En lífið gefur stundum helgar stundir
að starfalaunum eftir langan dag;
á gömlu sárin leggur mjúkar mundir
og meinin græðir undir sólarlag.
Eg hljóður skoða mynd í huga mínum.
Ó, móðir kær, eg nálægð þína finn,
já, finn þann eld, sem fylgdi bænum þínum,
í framtíð allri verma drenginn þinn.
(Undir nafni Vígiundar sonar hennar)
Kona í borginni Toronto,
kvað hann ýmsa menn, tala ! Ont., er Florence Brown heit- ——————-
sem frjósaman akur fyrir fjár-' jr) er á góðum vegi með að gengju mentaveginn.
drátt. Slíkan grun þyrfti að skara fram úr öllum konum En því bandaði hún hendi á-
uppræta. j með að eiga börn.
X-GEISLAR LJÓSTA UPP
LÝGI.
KVENRÆNINGI.
Maður að nafni Otto Frese í
UPPSKERAN FRÁ 1929.
kveðið á móti, er fréttaritar-
Mrs. Brown er 43 ára göm- inn gpurði hanaj hyort hún fénJ Bronx, N. Y„ var eigi alls fyr-
ul. Hún giftist rétt um tvítugt. ist á tillögu Canon Skey’s um ir lngu á gangi skamt frá heim
Afgangurinn af hveitiuppsker j
unni frá 1929 er búist við að
allur verði seldur fyrir lok júní
mánaðar.
I>etta er uppskeran sem fylk-
Á þeim 23 árum, sem hún er takmörkun barnafæðinga.
búin að vera gift, hefir hún
eignast 27 börn.
Aldrei hefir hún átt tvíbura
eða þríbura, en þess eru dæmi,
að þrjú börn hafi fæðst innan
422 MENN FARAST.
Franskt skemtiskip með 430
in ábyrgðust skuldina á fyririn’ánaða 0 eftir því skeiði manns innan borðs sökk á
samlagið. Og með því að alt
hveiti ársins er nú senn selt.
er auðvelt að komast með vissu
að því, hvað mikil skuldin er,
sem á fylkjunum hvílir.
Og samkvæmt því, er for-
sætisráðherra J. Bracken seg-
ist frá, sem nýkominn er heim
frá Toronto, þar sem hann
var
æfinnar man Mrs. Brown, að 3 Biscayaflóanum s.l. sunnudag.
hnokkarnir voru á pela og aðr- Aðeins átta manns björguðust.
ir þrír voru lítt ganknáir. Hinir farþegarnir, 422, að tölu
Ekki eru nema 13 af öllum fórust allir. Var margt kvenfólk
hópnum á lífi. Eru nú 8 af þeim og börn á skipinu.
á skólaaldri. — Kemur Mrs. Fellibylur orsakaði slysið. —
Brown þeim öllum í tíma á Lagðist skipið flatt og var sokk
skólann, þó hún sé ein um hús- jg að einni mínútu liðinni.
að reyna að semja við,störfin °S hafi aldrei haft j
bankana um greiðslu á ábyrgð vinnukonu, nema þann tima er,
Manitobafylkis á Samlags- |hun lá á sænS- Tvö elztu_ horn;
skuldinni, nemur öll skuldin á
þessari uppskeru ársins 1929,
REKINN ÚR LANDI.
25 miljónum dala.
Hlutur Manitobafylkis af
henni er $3,700,000; Saskatche-
wanfylkis, $14,300,000; Al-
bertafylkis $7,000,000. Skuldin
er sagt að ekki muni breytast
neitt úr þessu.
Um borgunarskilmála á
skuldinni til bankanna er enn
ekki kunnugt. Mr. Bracken gat
ekki komist að samningum við
bankan uni það fyrir hönd
Manitobafylkis sérstaklega. —
Voru bankarnir ófúsir á að
eiga nokkuð við það fyr en
forsætisráðherrar Saskatche-
wan og Alberta væru einnig
með í ráðum.
in eru gift. Síðasta barnið fædd petro g y Saenz kardináli
ist. í vetur og dó. , ' 0g erkibiskup kaþólsku kirkj-
Mrs. Brown kvartaði ekkeU
_ , unnar á Spáni, hefir verið rek-
um afkomu þeirra hjóna. Hun inQ úr landi af iýðveidisstjórn.
kvað kostnaðarsamt að fata inni
börnin, en þau hefðu samt gert ___________
það sómasamlega til þessa, og i
ef maður sinn héldi heilsu, I
kviði hún engu um um að þau I
gætu ekki séð fyrir öngunum. J
Fréttaritari eins Toronto-
blaðsins spurði Mrs. Brown að
því, hvort hún vissi að hún
stæði næst því að fá Millar-
verðlaunin, sem er mikið fé og
heitið mæðrum er flest börn
eiga. Mrs. Brown kvaðst ekkt
DÝR BLÓM.
Á Alexandríudaginn, 10. júní,
sendi María Englandsdrotning
eitt bindi af blómum til upp-
boðshaldara í London, til þess
að selja á uppboði. Féð fyrir
blómin legst í Alexandríu-sjóð-
inn.
Fyrsta blómið úr bindinu
vita það, en á móti fénu sagð-' seldist á $575. Annað á $520. —
ist hún ekki banda hendi, því Afgangurinn seldist á $150—
slg langaði til að sum börnin $250 hvert blóm.
í Litlu-Asíu kom tyrkneskur.
maður nýlega með son sinn til
læknis nokkurs og bað hann að
skoða h-ann í X-geislum.
Maðurinn kvaðst bláfátækur
vera og ragaði því kostnaðinn
við skoðunina niður í 4 dali úr
vanalegu verði, sem er 7 dalir.
En drengurinn var hræddur
við hið dularfulla áhald læknis-
ins. Til þess að sannfæra hann
um að það gerði honum ekk-
ert mein, bauðst faðir hans til
að láta skoða sig í því fyrst.
Læknirinn var því samþykkur
og beindi nú áhaldinu á hann.
En við skoðunina kom í Ijós
að maðurinn hafði belti á sér
með mörgum vösum, er í voru
að minsta kosti $2000 í gullpen
ingum.
“Faðir, ert þú ekki Moslemi?
spurði læknirinn. (Tyrkir kalla
sjálfa sig Moslemi eða hina
rétttrúuðu, en kristna menn
kalla þeir raja, eða grasbíti.)
“Þakkir séu Allah fyrir að
eg er það,” var lækninum
svarað.
“Ef svo er, sem þú segir,
hvernig stendur þá á því, að
þú dirfist að Ijúga?” segir
læknirinn. “Moslemi lýkur
aldrei. Þú sagðist vera fátæk-
ur, en hefir þó marga vasa fulla
af gulli í belti þínu.’’
Hinn aldraði Tyrki varð sem
steini lostinn og gat ekki mælt
orð frá munni. En undursam-
legt var þetta áhald læknisins
að sjá gullið í vösum hans á
beltinu gegnum fötin og alt
saman. Hann þóttist viss um
að með því mundi vera hægt
að lækna son sinn. Rétti hann
því lækninum 8 gullpeninga,
eða því sem næst 40 dali, fyrir
kostnaðinn.
Skildu þeir að því búnu, báð-
ir hinir ánægðustu.
SKÓLASKYLDAÁ RÚSSLANDI
ili sínu, er ráðist var á hann
af kvenmanni, sem rænti hann
öllu fémætu, er hann hafði á
sér. Samkvæmt lýsingu hans
kvenræningjanum, mætti
ætla, að hún hafi verið ein af
Amazon kvenræningjunum, er
getur um í þjóðsögum Grikkja,
og sem menn ætluðu að búið
hefðu í Kákasusfjöllununi, eða
ráðið þar ríkjum, er fóru með
ránum öðruhvort yfir Grikk-
land, Þrakíu, Litlu-Asíu, Egypta
land og fleiri nágrannalönd. —
Otto segir, að þessi kvenræn-
ingi hafi verið sex fet á hæð,
muni hafa vegið um 230 pund
og sjálfsagt haft á fótum skó
er voru númer 11 að stærð.
Alt stendur þetta heima við
lýsinguna af Amazon kven-
ræningjunum. En það er þó
eitt í frásögn Otto, sem mælir
á móti því, að þessi ræningi
hans hafi af þessum fornu kven
ræningjum verið. Þegar Otto
hafði rétt upp hendurnar, fór
ræninginn viðstöðulaust ofan
i buxnavasa hans, að leita fjár-
ins sem hann hafði á sér. —
Draga dómararnir af því þá á-
lyktun, að þessi ræningi muni
hafa verið gift kona. En Ama-
zon kvenrænjingjarnir gijftust
aldrei, og liðu enga karlmenn
í ríki sínu.
Rússar hafa látlaust að þvi
unnið síðan á byltingartímun-
um, að efla mentun barna
sinna. Eru nú öll börn frá 7
ára aldri til 17 ára skylduð til
þess að sækja skóla. En vegna
b^ss hve skólarnir eru fáir enn
fer kenslan fram í þeim nætur
og daga, 8 stundir í senn. Mik-
ill hörgull kvað einnig vera á
kennurum.
MÁLLEYSINGI.
í Seattle, Wash., var dreng-
ur að nafni William Lennard,
23 ára gamall, kallaður fyrir
rétt fjTÍr betl. Fyrir réttinum
lézt hann vera mállaus. Var
með ýmsu móti reynt að fá
hann til að tala, en það hepn-
aðist ekki. Loks snýr dómar-
inn sér að honum og spyr:
“Langar þig til að fara
fangelsi?’’
í hugsunarleysi svaraði dreng
urinn: “Nei.”
En í fangelsið var þó með
hann farið eftir svarið.
STYTTA AF WALTER SCOTT
The North British Society í
Halifax, N. S„ kvað vera í und-
irbúningi með að gera eirstyttu
af söguskáldinu nafnkunna Sir
Walter Scott. Er sagt að það
sé fyrsta minnismerki skálds-
ins í Canada.
SJÖTUGS AFMÆLI
Guðmundar Magnússonar
póstafgreðslumanns
í Framnesbygð.
Fólk í Framnesbygð fjöl-
menti í samkomuhúsi bygðar
sinnar þann 25. maí s.l„ er
degi tók að halla. Tilefni sam-
fundarins var það, að Guð-
niundur Magnússon, einn af
frumbyggjunum í þessu um-
hverfi, varð sjötugur að aldri
og hafði fólk komið saman til
að minnast afmælis hans, með
samfagnaðSi og kærlei»;sgjöf-
um.
Ýmsir aðrir söfnuðust þang-
að þetta kvöld auk bygðar-
fólks og fólks úr nærliggjandi
bygðum og frá Árborg og Riv-
erton. Meðal þeirra er lengra
voru að má nefna bróður Guð-
mundar, hr. Ágúst Magnússon
frá Lundar, ásamt tveimur son
um, þeim Agnari kennara og
Kristbergi; hr. Rafnkell Bergs-
son frá Winnipeg, ásamt dætr-
um sínum; fleiri voru og lengra
að komnir, þó ekki kunni eg
að nafngreina þá.
Samsætið hófst með söng.
Ávarpaði svo sr. Sigurður Ólafs-
son heiðursgestinn fám orðum
en hr. Snæbjörn Johnson flutti
því næst ræðu. Talaði hann um
störf heiðursgestsins í félags-
þarfir og áhugamál hans. Af-
henti honum svo í lok máls
síns gjafir þær, sem hér segir:
Vandaðan stól, gjöf frá bygð-
arfólki; ágæta stundaklukku,
gjöf frá börnum Guðmundar,
ásamt peningagjöf frá almenn-
ingi. Einnig var stór afmælis
“cake” á borði, með sjötíu kert-
um á, gjöf frá yngra og eldra
fólki, er Guðmundur hafði upp-
frætt í krísfindómi — var lista-
verk það gert af höndum kven
fólksins.
Söngvar og ræður skiftust
á; töluðu ýmsir í veizlunni um
kvöldið, auk þeirra, sem þegar
hafa nafngreindir verið:
Hr. Ágúst Magnússon flutti
fagurt og vel samið erindi, er
hann las upp; einnig flutti hann
kvæði. Hr. Björn Hjörleifsson
frá Riverton mælti hlýyrði til
heiðrsgestsins. Hr. Gunnlaug-
ur Hólm talaði og fléttaði sam-
an á viðeigandi hátt gaman
og alvöru; talaði hann um störf
Guðmundar í hversdagslífinu.
Hr. Jón Sigurðsson póstaf-
greiðslumaður á Víðir rakti
endurminningar um 35 ára við
kynningu við manninn, sem
verið var að heiðra. Gat hann
þess, að fundum hefði fyrst bor
ið saman í fiskiveri við Winni-
pegvatn. Einnig talaði hann um
ýmsa samvinnu í þarfir hér-
aðsins með Guðmundi. ítarlega
talaði hann um, hve þarft verk
Guðmundur hefði af hendi
leyst með uppfræðslu ung-
menna í kristilegum fræðum og
með þátttöku í félagslífi bygðar
innar og þá sérstaklega í trúar-
efnum. Kvæði fluttu auk þess,
sem þegar er á minst, hr. Berg-
ur .1. Hornfjörð, hr. Guðm. Ein-
arsson verzlunarstjóri í Árborg.
Einnig var lesið upp kvæði, sem
ort hafði Lárus Árnason ríst-
maður á elliheimilinu Betel.
Samúðarskeyti voru lesin frá
séra Jóhanni Bjarnasyni, um 20
ára bil sóknarpresti á þessum
stöðum; frá hr. Sveini Thor-
valdsyni kaupmanni í Riverton,
og hr. Thor. Lífmann í Árborg.
Hr. Agnar kennari Magnús-
son mælti nokkrum vel völdum
orðum.
Ef til vill tóku fleiri til máls,
Frh. á 5 bls.