Heimskringla - 24.06.1931, Síða 3

WINNIPEG 24. JÚNI 1931
HEIMSKRINGLA
3. BLAÐSÍÐA
\
Guðný Guðmundsson
Hún andaðist 30. apríl síð-
astliðinn á almenna spítalan-
um í Winnipeg eftir rúmrar
viku legu þar af afleiðingum af
slysi, sem hún varð fyrir þann
21 s. m. Slysið vildi þannig til
að Guðný sál. sem var gest-
komandi í húsi á Lundar, var
að fara yfir götuna til þess að
komast upp í bíl, sem beið
liennar þar. Annar bíll stóð á
götunni nær húsinu, og þurfti
hún að komast framhjá hon-
um. En rétt í því er hún gekk
fyrir aftan hann kom þriðji
bíllinn, sem fór á milli hinna
tveggja, og varð hún fyrir hon-
$io
VIRÐI AF RAFORKU
FRÍTT!
ITTTTfi
Hverjum kaupanda rafeldavél-
ar frá oss er gefinn Slave Falls
Souvenir Certificate, sem leyf-
ir honum not orku frítt svo að
$10. nemur.
í>ér sparið einnig $18. til $20.
af víra kostnaði. Alt í alt
græðið þér þvi $30. á þessum
kaupum.
AÐEINS $15 1 PEN.
setja vélina inn á heimili þitt.
Afgangur verðsins með auð-
veldur skilmálum.
PHONE 848 132
Cítu ofWfnnfpeö
um og meiddist mjög alvarlega.
Hún var strax flutt til Win-
nipeg og leit fyrst um sinn
ekki illa út með bata en á ní-
unda degi brá skyndilega til
verra, og dó hún þó þjáninga-
lítið að því er virtist.
Hún var fædd á Ketilsstöð-
um í Hjaltastaðarþinghá í Norð
ur-Múlasýslu, þann 5. jan. 1852.
Foreldrar hennar hétu Jón Jóns
son og Guðrún Þorvarðardótt-
ir. Fullu nafni hét hún Guðrún
Guðný en var ávalt nefnd
seinna nafninu. Hún var yngst
af 13 systkinum, sem nú eru
öll dáin nema einn bróðir,
Björn að nafni, er lengi bjó
við Mary Hill pósthús en hefir
verið til heimilis á Lundar nú
nokkur síðustu árin.
Móður sína misti hún er hún
var viku gömul. Ólst hún upp
hjá föður sínum, þangað til
hún var tólf ára, en eftir það
var hún hjá vandalausum.
Æskuárin urðu henni erfið,
einkum eftir að hún fór að
geta gengið að vinnu, því að
hún var með afbrigðum starfs
fús alla æfi en heilsa hennar
var fremur tæp á þeim árum.
Var það siður víða á íslandi
á þeim árum, eins og kunnugt
er, að hlífa ekki unglingum við
vinnu, sem þeim var um megn,
og var atlæti ekki ávalt sem
bezt, þegar vandalausir ungl-
ingar áttu hlut að máli; þetta
var aldarháttur og átti sér oft
stað hjá góðu og mætu fólki.
Frá því Guðný fór frá föður
sínum og þar til hún giftist
var hún í vistum; enda var
ekki um aðra atvinnu að ræða
fyrir ógiftar stúlkur, sem ekki
sátu í föðurgarði.
Þegar hún var um þrítugt,
gerðist sá atburður, sem henni
var jafnan minnsstæðastur af
öllu því, sem á daga hennar
dreif á íslandi. Hún var þá til
heimilis á Stekk í Njarðvík í
Norður-Múlasýslu. Snjóflóð
féll á bæinn, og af níu mann-
eskjum sem heima voru, kom-
ust aðeins þrjár af og það með
I naumindum. Slíkir voða-við-
burðir voru næsta fágætir og
má nærri geta að þeim, sem
komust lífs af, munu hafa. fall
ið þungt um afdrif hinna og
að raunalegar endurminningar
hafi lengi varað í hugum þeirra,
á eftir.
Skömmu eftir þennan atburð
giftist hún einum syni hjón-
anna á Stekk, Högna Guð-
mundssyni. Var hann ekki
heima, þegar slysið bar að
höndum. Reistu þau á næsta
vori bú á Hvoli í Borgarfirði
eystra og með þeim bróðír
Högna, sem Eiríkur hét. Hófst
þar sú samvinna sem var svo
fágæt að hennar munu fá dæmi
finnast annarstaðar. Þeir bræð
ur skildu aldrei samvistum fyr
en dauðinn skildi þá. Var Eir-
íkur alla æfi ókvæntur. Störf-
uðu þeir saman að búi sínu og
höfðu jöfn ráð, bæði á Is-
landi og eftir að þeir fluttust
hingað til lands.
Eftir sex ára búskap flutt-
ust þau vestur og settust að í
Álftavatnsbygðinni við Mani-
tobtavatn. Þau nefndu heimili
sitt þar Laufás og þar bjuggu
þau yfir 40 ár. Var heimilið
fyrirmyndar heimili og starf-
semi og reglusemi, enda blóm-
gaðist hagur þeirra vel, og orð-
lagt fyrir gestrisni og hjálp-
semi við alla, sem hjálpar
þurftu með.
Þeir bræður tóku mikinn
þátt í félagsmálum bygðarlags-
ins og var ekkert verk hálf-
unnið, sem þeir lögðu hendur
að. Og í öllu því studdi Guðný
sál. þá af mestu trúmensku.
Var Eiríkur um mörg ár einn
af helztu forstöðumönnum
lestrarfélags bygðarinnar og
vann ósleitilega að því og öðr-
um félagsmálum, enda var
hann lipurmenni hið mesta og
fylginn sér við hvað sem hann
tók sér fyrir hendur. Þegar
únítariskur söfnuður var stofn
aður í bygðinni gerðust þau
ötulir stuðningsmenn hans og
voru það til æfiloka. Heimilið
var íslenzkt í anda sem bezt
má vera hér í landi og á því
ríkti velvild og rausn ásamt
víðsýni og stefnufestu í öllu
er húsbændurnir létu sig nokk-
ru skifta.
Þau Högni og Guðný eign-
uðust tvær dætur, dó önnur
þeirra í æsku en hin dvaldi
ávalt á heimili foreldra sinna,
og giftist þar Birni Björnssyni
Runólfssonar Austmanns, og
búa þau nú í Laufási. Fóstur-
son, Lárus Johnson að nafni,
ólu þau upp og býr hann í
grend við Lundar.
f daglegri umgengni var Guð
ný sál. rólynd, glöð í viðmóti,
vingjarnleg við alla og látlaus.
Allir, sem kyntust henni nokk-
uð urðu fljótt varir við velvild-
ina og samúðina, sem hún átti
í svo ríkum mæli. Það var
bjart yfir huga hennar og ó-
blíð kjör framan af æfinni
höfðu ekki skilið eftir neina
gremju eða bölsýni í sál henn-
ar. Hún var með afbrigðum
barngóð og lét sér mjög ant
um heill alls síns heimilisfólks.
Síðustu árin eftir fráfall manns
síns og mágs var hún hjá dótt-
ur sinni og tengdasyni, sem
tekið höfðu við heimilisforráð-
um. Þótt hún væri hnigin að
aldri, komin fast að áttræðu,
var hún sístarfandi ,enda mun
hún ekki hafa kunnað við að
láta verk falla niður meðan
nokkrir kraftar voru eftir.
Slíkra kvenna sem hennar
er gott að minnast. Hjá henni
voru sameinaðir margir beztu
kostir íslenzkra kvenna — táp
og dugnaður, rólegt þreklyndi
og hjálpfýsi. Hennar og manns
hennar og bróður hans verður
minst með þakklæti í bygðinni
meðan nokkur íslenzk mann-
eskja er þar uppi.
Skamt frá húsinu, þar sem
þau bjuggu, standa þrjár eik-
ur, sem vaxa fast saman. f
ræðu sem haldin var í gleði-
samkvæmi á heimilinu fyrir all
mörgum árum, var bræðrunum
og Guðnýju sál. líkt við þess-
ar jírjár eikur. Það er heppileg
samlíking. Þau eru nú öll
gengin til moldar en eikurnar
standa enn og eiga að standa
meðan þeim endist aldur til
sem minnismerki um þessa tvo
ágætu menn og konu og um
þá fágætu eining sem ríkti svo
lengi — alt til dauðans — með-
al þeirra þriggja.
G. A.
Sigurdsson, Thopvaldsoi) íT°b.
GENERAL MERCHANTS
ÚTSÖLUMENN FYRIR IMPERIAL OIL LIMITED
ROYALITE COAL OIL, PREMIER GASOLINE
TRACTOR AND LUBRICATING OILS
ARBORG RIVERTON HNAUSA
Phone 1 Phone 1 Phone 51, King 14
MANITOBA, CANADA.
LEIFS EIRfKSSONAR
minnismerkið,
sem Bandaríkjastjórn gefur
fslandi.
Verið er að vinna að því, að
fullgera hið mikla minnismerki
Leifs heppna, sem Bandaríkja-
stjórn gefur íslandi, í tilefni af
1000 ára afmæli Alþingis. Er 1
búist við að minnismerkið og
fótstallur þess komi hingað til
Reykjavíkur í sumar.
Minnismerkið mun vera um
10 metrar á hæð, þegar fót-
stallur er reiknaður með.
Staður hefir verið valinn fyr-
ir minnismerki þetta á Skóla-
vörðutorgi, og verður það sett
upp á Skólavörðuhæðina í
haust, þó þar sé enn ekkert
ÞAÐ ER ENGINN SPARNAÐUR VID AD KAUPA
ÓDÝRT TE — BLUE RIBBON ER ÞAÐ DRÝGRA
— AUK KEIMSINS ER ÞAÐ HEFIR — AÐ ÞÉR
VERDIÐ STÓR-ÁNÆGÐIR.
Blue Ribbon Limited
WINNIPEG :: :: CANADA
torg tilbúið, ekki annað en
grjótholtið.
Á minnismerkið að standa á
torginu, þar sem tvær götu-
línur mætast. SkólavörðustígS'
og Frakkastígs, svo það blasi
við frá þessum tveim götum að
sjá. En þannig er fyrirhugaðri
kirkju ætlaður staður á hinu
væntanlega torgi, að minnis-
merkið á að standa framan við
kirkjuna.
Skólavarðan er svo nálægt
stað þeim, sem minnismerkinu
er ætlaður, að hún mun verða
rifin samtímis og minnismerk-
ið verður sett upp.
—Mbl.
ÞEGAR COURTAULD FANST
í snjóhúsinu á Grænlandsjökli.
Er Watkins, sá sem fann
Courtauld á Grænlandsjökli,
kom til Angmagsalik, sagði
hann m. a.:
Mjög gekk okkur félögum erf
iðlega að komast að þeim slóð-
um, þar sem við vissum að
byrgi Courtaulds var. Er þang-
að kom skall yfir okkur þoka,
svo við vissum ógerla hvar við
fórum.
Við námum því staðar á jökl-
inum, uns birti upp. Þá þótt-
umst við geta komist að raun
um, að byrgi Courtauldsi ætti
að vera 2 km. frá okkur.
Þegar við höfðum leitað þar
um hríð, rákumst við á stóran
skafl, sem við komumst að
raun um að myndi vera byrgi
Courtaulds. En stromp fund-
um við upp úr skaflinum.
Grenjuðum við nú gegn um
opið og fengum skjótt svar.
— Halló — kallaði Court-
auld, mér líður vel.
Eftir stundarfrjórðung tókst
okkur að grafa okkur gegn um
skaflinn og inn í byrgið.
Courtauld var hinn hressasti.
Hann skýrði okkur frá því,
að fyrir tveim mánuðum hefði
verið blindösku hríð í marga
daga samfleytt. Þá hefði byrg-
ið alveg farið í kaf. Hefði hann
með engu móti getað grafið
sér göng gegnum fönnina, því
hann hefði skilið spaðann eftir
fyrir utan byrgið. Nokkuð af
vistaforða hans og öðrum
föggum hafði orðið eftir úti í
fönninni.
Loftrás fékk liann gegnum
opið á þakinu. Lagði hann hina
mestu áherslu á, að op það
lokaðist ekki af klaka og fönn.
Og þetta tókst.
Síðustu mánuðina gat hann
ekki kveikt neitt Ijós. En lítið
eitt hafði hann þó af stein-
olíu, og gat kveikt eld til að
bræða snjó til drykkjar.
Mestallan tímann lá hann
um kyrt í svefnpoka sínum,
svaf mikið, en lá annars hreyf-
ingarlaus og morraði. Reyndi
hann að taka ástæðum sínum
með sem mestu jafnaðargeði.
— En litla von hafði hann um
það upp á síðkastið, að hann
myndi komast lifandi úr þess-
um heljargreipum.
—Mbl.
TÆKIFÆRIÐ SEM BYÐST
ÍSLENZKUM BÆNDUM, OG
ANNARA ÞJÓÐA
Er það nokkuð nýtt? Er það
fræðandi? Hvað er það? Hæg-
an vinur, vertu ekki svona bráð
látur, eg þarf tíma eins og
allir sem brúka hausinn, papp-
írinn, pennanð og blekið, svo
hvorki verði blek klessur, né
lýgi klessur á pappír, og frá-
sögn. Það er ekki nýtt. En
það er fróðleikur í þessu sem
eg set hér fyrir alla sem lesa
það.
Eg er einn af þessum þús-
undum, sem eru vinnulausir:
hátta og safna með sarpinn
sinn fjórða eða hálf-hlaðinn
(sumir vi’du ináske segja troð-
inn). Vakna með ónota tilfinn-
ingu, ekki vel frískur, fæ mér
vatn að tírekka, og svo eitthvað
meira ef það er til. Á fætur,
út í góða veðrið. Lít á sjói.m
renni sléttau, — svo á jörðina,
á grasið, blómin, ávaxta-trén,
og síðast lít eg á himininni
beiðbláann i< kyrrahafsstrand-
ar vísu. Alt sýni3t vera eins og
það var. þegar betur lét. Svo
dettur mér í hug góður kunn-
ingi, og eg labba á stað. Eftir
einn klukkutíma er eg þgr.
Góðan daginn! Velkominn!
Gerðu svo vel að koma inn!
íslenskur siður æfagamall. Eg
var líka kominn til að njóta
þessarar gestrisnu, sem er
annáluð hjá íslendingum, og
stóð ekki á góðgerðum, skyr,
nýr fiskur, kálmeti, brauð,
cake, smjör, ostur og rjómi, og
svo kaffi. Alt eftir íslenskum
sið tilbúið, því húsfreyja gekk
í gegnum bestu húsmæðra
(Frh. & 8 síðu)
I
Prepare Noiv!
Better times will come, much sooner
than most people anticipate. The re-
sult will be a keen demand for steno-
graphers, secretaries and bookkeepers.l
to fill the openings made vacant by the
late financial depression. Right now,
office staffs are cut to the limit, and
many who have been dismissed have
gone into other occupations, or have
left the City. Besides, the number now
training for business is considerably
below the average.
A Thorough School!
The “Success’* is Canada’s Largest
Private Commercial College, and the
finest and best equipped business train-
ing institution in Western Canada. It
conducts Day and Evening Classes
throughout the year, employs a large
staff of expert teachers, and provides
sufficient individual instruction to per-
mit every student to progress according
to his capacity for study.
In twenty-one years, since the founding of the “Success” Business
College of Winnipeg in 1909, approximately 2500 Icelandic stud-
ents have enrolled in this College. The decided preference for
“Success” training is significant, because Icelanders have a keen
sense of educational values, and each year the number of our
Icelandic students shows an increase.
Day and Evening Classes
OPEN ALL THE YEAR
The SUCCESS BUSINESS C0LLEGE, Ltd.
PORTAGE AVENUE AT EDMONTON STREET.
PH0NE 25 843