Heimskringla - 16.09.1931, Blaðsíða 5

WINNIPEG 16. SEPT., 1931.
HEIMSKRINLA
5. BLAÐSÍÐA
iekki fundist niikið til um þær
rupplýsingar, sem spiritisminn
hefir hingað til þózt geta látið
í té um lífið handan við dauð-
ann. Kenning þessa bréfkafla,
sem eg hefi hér á undan vitn-
ajj til, virðist mér vera einhver
áhrifamesta og gagnsamlegasta
kenning þessarar hreyfingar,
sem eg hefi rekist á, ásamt.
annari skyldri hugmynd, sem
eg mun drepa á seinna.
í sjálfu sér er þessi kenning
eigi ný. Ef vér látum liggja milli
hluta kenninguna um “jarð-
bundna anda”, sem eg tel mig
ekki færan að dæma um, þá
virðist mér þessi kennáng spir-
itista ekki aðeins koma fiull-
komlega saman við þau lög
. náttúrunnar, sem vér þekkjum.
heldur einnig ýms ummæli
ritnángarinnar. Kunningi minn
styður kenningu þessa um af-
leiðingar athafna vorra, við um
mæli, sem hann truir að komi
handan yfir gröf og dauða. Eg
styð þau við ummæli Páls post-
ula, sem mér virðast engu síð-
ur mikilvæg og merkileg: “VIII-
ist ekki! Guð lætur ekki að
sér hæða; því að “það sem
maðumn sáir, mun hann og
upp skera.” í spádömabók
Jesaja, III. kap., 10. og 11.
versi, er hliðstæo málsgrein:
“Heill himum rétGátu, því að
þeim mun vel ~vegna og þeir
munu njóta ávaxta verka sinna.
Vei hinum óguðlega, honum
mun illa vegna og honum mun
goldið verða samkvæmt til-
gerðum hans.”
* * *
Eg vildi fegins hugar taka
höndum saman við alla þá, er
hafa þessa skoðun á fram-
haldslífinu, hvort sem þeir
nefnast rétttrúaðir eða spirit-
istar — til þess að boða hapa
með krafti öllum mönnum, því
að mér virðist bæði þessi skoð-
un á framhaldslífinu langskyn-
samlegust af öllum þeim, sem
eg hefi kynst, og langlíkleg-
ust til að hafa áhrif á menn til
góðs lífemis.
Djúpa virðingu ber eg að vísu
fyrár siðgæðisvitund þeirra
manna, sem á liðinni tíð þótt-
ust fullvissir um það, að guð
hlyti að hegna fyrir afbrot vor,
ef ekki í þessu lífi, þá í því
næsta. Aftur á móti getur oss
ekki fundist annað en sumar
hiugmyndir þessara manna hafi [
verið óskynsamlegar og stund- |
um óskiijanlegar, og þegar mað
ur er einu sinni búinn að snúa
leáðin-gum athafna sinna, því
ónauðsynlegri virðist mér sú
hugslun, að vænta nokkurrar
annarar hegningar. Fullkomin
opinberun alls þess, sem hulið
er, mun verða öllum nægil-eg
refsing, og á sama hátt öllum
nægileg umbun, að minsta
kosti eins mikil umbun og alt
sannarlega göfugt fólk mundi
æskja eftir. Eg hygg að flestir
menn séu þannig gerðir, að
þeim þyki sér samúð sýnd, sem
þeir gleðjast innilega yfir, þeg-
ar aðrir skilja það og viður-
kenna, að þeir hafi barist heið
arlegri baráttu og viljað breyta
rétt. Hins vegar mundu fáir
kjósa, að það yrði opinberað,
er þeir vita það með sjálfum
sér, að þeir breyta ranglátlega,
enda þótt þeir látist sýna göf-
uglyndi, að þeir láta sjáifselsku
og smásálarskap ráða gerðum
sínum. Og þó er -ekkert rang-
látt við að þetta verði opin-
bert. En það mundi verða sár
auðmýking, sem hefði þó holl
og góð áhrif.
• • •
Ef kenning Páls postula leið-
ir oss til nokkurs æðra skilnings
á lífinu handan við gröf og
dauða, þá virðist hún hafa það
í för með sér, að vér ættum
hv-er og einn að hitta einmitt
fyrst fyrir oss það föTk, sem
við vorinm áður kunnug hér.
Það sýníst vera einföld rétt-
lætisskylda, að oss væri þar
gefinn kostur á að þekkja bet-
ur það fölk, sem vér misskild-
um hér og vafalaust einnig
misskildi oss. Þetta líf er sann-
| arlega einskis virði, ef oss
auðnast ekki að læra eitthvað
á því, en hvað gagnar sá lær-
dómur oss, -ef vér höfum ekki
tækifæri í öðm lífi, að leið-
rétta þær misfeliur, sem urðu
á sambúð vorri við aðra menn
| hér. Vér mundum'verða sak-
; bitin og ófarsæl um alla ei-
Iffð, ef oss gæfist -ekki kostur
á að bæta fyrir afbrot óvizku
vorrar með fyllra og æðra
i skilningi síðar meir.
Eins og öllum má vera -ljóst, I
eru þetta hugmyndir, sem |
krefjast mikillar þrostounar,
bæði hér og annars hei-ms.
Eitt atriði í tilvitnun minni [
vildi eg ennþá minnast á, af
því að svo auðvelt er að mis-
skilja það: Þar segir að “eng-
in fyrirgefning sé til”. Mörgum
bakinu Við öllum hugmyndum
um eilífa ú-tskúfun, eldsvíti og
hræðilegar píslir fordæmdra, þá j
finst mér að hann geti hvergi
annarsstaðar staðnæmst, en [
einmitt við þessar skoðanir, að;
í framhaldslífinu muni maður- j
inn uppskera ávöxt verka sinna
hvort sem þau hafa verið góð
eða 01. Þeir verða að standa
« # \
augliti til auglitis við sjálfa
sig. Það rmm opinbert verða
sjálfum þe-im og öðrum, hvern-
ig þeir eru og hvað þeir hafa
g-ert sjálfa sig. Þetta skilst mér
að séu meginkenningar spirit- j
ísmans um framhaldslífið, að:
hræsni og blekking sé þar ekki i
jafnauðveld og hér — því verði,
ekki viðkomið.
Ef þetta er rétt, þá mundi
það verða fullkominn óþarfi,
að bæta á nekt sálarinnar (
nokkrum kynjafullum eða ægi- j
legum eldskvölum. Flestum
mundi verða nægOega hegnt
án þess. Hvílíkt víti mundi slík
tOvera verða þeim, sem hlotið
hafa vlrðingu sökum auðs eða
tignar hér og yrðu þar að fram
ganga naktir í smásálarskap
sínum, sjálfselsku og andlegri
fátækt! Umskiftín mundu verða
svipuð eins og fyrir þeim,, sem
afklæddur væri í vetrarkuldan-
um dýrindis loðfeldum og færð-
ir í tötra etna.
Því betur sem eg geri mér
í hugarlund, hvílík sú tOvera
væri, þar sem allir sæju leynd-
ustu hugsanir hvers annars, óg
þar sem allir yrðu að mæta af-
mun finnas-t að hér sé hræði-
lega ströng kenning á ferð-
inni. En af áframhaldinu, “í
þeim skilningi, að unt sé að j
þurka út afleiðingar breytni j
vorrar”, -sjáum vér, að þetta er
ektoert annað en nákvæmlega
það, sem Páll og Jesaja kenna.
En samt sem áður stendur ó-
haggaðulr boðskapur kristinn-
ar trúar um fagnaðarerindi og
líf J-esú Kri-sts, hina -eOífu fyr-
irgefningu guðs, þrá hans að
hjálpa os® og 1-eiða hvern viOu-
ráfandi son á rétta braut. Og
það, að vera frelsaður frá
drambi sínu og sjálfselsku og
margvíslegri fávizku inn í sam-
félag guðsbarna, er vissulega
svo mikil hamingja, að hverj-
um manni er gott að hljóta
hana, jafnvel þótt hann verði
að missa fyrir hana eignir og
auðæfi, heilsu og heiður, frelsi
og frændur — og ganga í gegn
u-m hvaða píslir vítis sem eru,
bæði þessa heims og annars.
Og ef guð dæmir líf vort ekki
eftir frægð vorri eða frama,
heldur andlegri auðmýkt vorri,
trú og kærleika, þá kann samt
vel að geta farið svo, að ein-
hver vesæll syndari, sem margt
hefir gert fyrir sér, mluni geta
risið upp úr niðurlægingu ang-
istar sinnar og iðrunar og sezt
á hærra bekk í guðsríki mörg-
um þeim, sem í skammsýni
sinni -réttlátur þykist, og elskar
guð lítið, vegna þess að hann
heldur að sér sé ekki þörf mik-
Olar fyrirgefningar.
OPIÐ BRÉF TIL HKR.
Tileinkað vinum mínum, Mrs.
Rósu Casper, Blaine Wash. og
K. N. skáldi á Mountain, N. D.
ið ætlast- því við vorum ferð- höfðum náttstað á. Þar var
lúnar kveldið fyrir og fegnari þá kominn, eða kom litlu
hvíldinni en við gerðum okkur j seinna ferðafélagi okkar —
Frh.
Bjarg í Miðfirði.
Þangað komum við siðla
dags júlí 24, 1930. Þar búa
hjónin Karl Bárdal og Ingibjörg
Jóhannesdóttir. Karl er bróðir
Arinbjörns Bardal í Wpg. og
þeirra bæðra, besti drenguieog
góður heim að sækja. Svo er
og kona hans, ljúf í viðmóti og
elskuleg. Hún er systir Elín-
borgar Sjöstedt í Kirkland WT|n.
sem þá var þar stödd. Elín-
borg er fornvina mín. og eins
og þið kannske munið; var
ferðafélagi minn og herbergis-
nautur á Montcalip á leiðinni
heim. Henni hafði eg heitið
að koma við á Bjargi. ef eg
færi norður í land og var nú
að efna það loforð, og sann-
færðist þá um. eins og reyndar
æfinlega, að það er gott að efna
loforð sín, sé það annars mögu
legt. Þessa nótt gistum við
að Bjargi, enda þó við hefðum
ákveðið að halda alla leið að
Hvammstanga, því næsta dag
áttum við von á bíl að norðan
sem tæki okkur suður til
Reykjavíkur. En þar eð hans
var ei von fyr en um miðjan
dag, létum við tilléiðast, að
halda þar kyrru fyrir þá nótt.
Sannaðist á okhur: Að létt er
þann að lokka, sem ljúft er
að brokka, enda vanalega
skemtilegra að gista á góðuni
bóndabæ, en greiðasöluhúsum,
þó fullkomnari séu, en þar var
völ á, — jafnvel þó fólkið
þar væri bezta fólk þ. e. á
greiðasöluhúsinu, og gerði alt
sem það gat, til að láta okkur
líða vel þegar við gistum þar
í norður- leið. En hér að bjargi
var um vini að ræða -— eða
fólk. sem fór með okkur eins
og vini, þó við hefðum aldrei
séð það fyr.
Baðstofan á Bjargi kvað vera
40 ára gömul, þ. e. bærinn all-
ur. Hann hefir verið vel bygð-
ur og þótt góður á sinni tíð,
enda stæðilegur enn. Eins og
hánn er nú, er hann nokkuð
með öðru sniði en bæir voru
í mína daga. í öðrum enda
niðri er gott gestaherbergi, fyr-
ir framan það rúmgóð borð-
stofa. Uppi á lofti sefur heima
fólk flest, en þangað kom eg
ekki. Þau hjón eru hið mesta
myndar fólk og búa þar rausn-
ar búi, (þ. e. að Bjargi). Á
undan þeim bjuggu þar Jó-
hannes og Ólöf, foreldrar Ingi-
bjargar .
Mikið hafa þau hjón lagt í
útvíkkun túns^ og aðrar um-
bætur. Þar er nú steinsteypu-
hlaða 35 x 19 álna að ummáli.
en vegghæð 8 álnir, og tekur
hún 1000 hesta. Innan sömu
veggja í einu horninu er súr-
heyshlaða 5x3 álnir og 9
á hæð sem tekur 300 hesta.
Börn þeirra hjóna eru upp-
komin. Vinna tveir piltarnir
að búskapnum með foreldrum
sínum, og þykja dugandi menn,
og búmannaefni hin méstu þar
um slóðir. Nú stóð heyskap-
artími sem hæst, og allir verk-
færir menn og konur voru að
verkí, nema irm svefn, og mat-
málstíma, sá eg þá bræður að-
eins tilsýndar er þeir kom-u og
fóru. Voru báðir stórir og
mannvænlegír til að sjá.
Júlí 25, 1930: Morgun hinn
næsta var sudda rigning og
því rennvott á grasi. Samt
gengum við Marta út yfir tún-
ið og þangað sem hlaðan
stendur. Var mér forvitni að
sjá hana, eins og öll nývirki
heima á gamla góða Fróni. Ef
eg er ekki* átta vilt stendur
hlaðan í N. A. horni túns. Er
þar hæð eða hóll og útsýni
þaðan allgott — betra en ann-
arstaðar. Þegar við komum
úr þeirri göngu stóðu hestar
okkar á hlaði söðlaðir. Urðum
við síðbúnari en til haföi ver-
grein fyrir. Nú var þó lagt af
stað. Gengu þau hjónin og
frú Sjóstedt með okkur fram
á Bjargið — klettahæð allmikla
fyrir norðan bæinn, sem bær-
inn að líkindum tekur nafn
sitt af. Daginn áður, á leið-
inni heim að Bjargi benti Björn
bróðir minn, okkur Mörtu á
nokkrar minjar Grettis, s. s.
Grettis-tök, er munnmælin
segja, p,S Grettir hafi lyft, —
Björg svo mikil, að auðsætt
er að enginn mannlegur mátt-
ur mætti hreyfa. Og nú var
okkur og bent á ýmsar aðrar
minjar hans. Hvað sem um
sannindi þeirra sagna er að
segja, þá er hitt þó nokkurn-
vegin víst, að hér var Grettir
fæddur og uppalinn. Og hér
kvaddi Ásdís drei^gina sfna,
hinn vasklega giftusamlega
ungling Illuga og hetjuna og
ógæfumanninn, sem lengst
lifði í útlegð á ísladi, og leið
fyrir synd'r annara, mest, þó
hans eigin komi og að nokkru
til greina. Hér, að Bjargi, urðu
hinar fornu sagnir fyrir mér
ljós-lifandi og fengu nýja og
skýrari þýðingu. Mun svo jafn
-Garðræktarstúlkan, sem eftir
var á Lækjamóti. Nú var hún
á leið vestur í Hrútafjörð, og
bjóst við að verða okkur sam-
ferða þangað. Björn tbróðir
minn átti prívat erindi að
Hvammstanga og rak |hann
það. Vorum við Marta ýmist
með honum, -eða þá biðnm
hans. Svo stóð á, að verið
var að leggja víra um bæinn
— eða þorpið, þ. e.’ mál-víra,
setja upp staura og koma
nefndum vírum upp. Bílar voru
og á ferð — þó ekki margir.
En þetta m. fl. nýjungum
gerði hesta bróður míns óró-
lega, svo við Marta tókum að
okkur þann starfa að gæta
þeirra. Kom okkur þá vel
eins og oftar, að vera í regn-
fötum, kápum og Rubber-
stígvélum, því eftir því sem á
leið daginn ágerðist rigningin,
veður kólnaði, og undir kvöld
féll á þoka, og var veður ömur-
legt í meira lagi, það sem eftir
var dags, þ. e. fram að mið-
nætti, og lengur. Þessi hálfi
dagur var leiðinlegastur allra
þeirra daga er eg nú átti yfir
að ráða á íslandi. Þó komu
«.an verða öllum þeim er íslands i ýms smá atvik fyrir til þess
sögum unna. Þarna á Bjarg-
inu, kvöddum við þessa nýju
vini og velgerðaménn. sem þeg-
ar snöru heim aftur — ef til
vill, sömu slóðina og Ásdís
forðum. En við stigum á hesta
okkar og héldum ferðinni á-
fram.
Frá Bjargi riðum við að
Hvammstanga, og komum
hvergi við á þeirri leið. Sé
eg nú eftir því mest fyrir þá
sök, að þar var um bæi að
ræða, sem frægir eru frá fornu
fari, af því að þeir koma við
sögur ísl. Enda reyndist tími
nógur, sem betur hefði verið
varið á þann hátt, en að ramba
fram og aftur um Hvamms-
tanga, eins og víð gerilum
meginið af síðari hluta þess
dags í húða rigningu. En að
við þyrftijm að hafa þar svo
langa viðdvöl vissum við þá
ekki. Bíllinn átti að vera þar
hádegi. Á tangaffm komum
við kringum kl. 2 e. h. eftir
skaplega reið. Af því að bíll-
inn okkar var enn ókominn
tókum við okkur aðseturstað
á gistihúsi því, er við áður
tómur, og hann vissi, að Péturs
bíll væri nálega fullskipaður.
Finnst mér það drengileg að-
ferð gagnvart keppinaut, og
spurði þá sjálfa mig, hvort svo
myndu þeir hafa gert — bíl-
stjórar okkar Ameríkumanna
og fannst það fremur vafa-
samt. Svo fór Jón sína leið
suður í Borgarnes. En vi?f
Marta löbbuðum fram og aftur
í rigningunni. Á því labbi sá-
um við lækni þann. sem fræg-
astur hefir orðið á íslandi fyrir
að yngja upp gamla menn.
Þótti mér það þó nokkurs virði.
En ekki talaði eg neitt við hann
— sá hann aðeins á ferð með
öðrum. Þegar hér var komið
sögu, hafði Björn bróðir lokið
erindum sínum, og segir okk-
ur frá konu einni — man nú
ekki hvað hún hét, — sem
langi til að sjá mig. Fórum
við til hennar og fengum góð-
ar viðtökur og gott kaffi. Þeg-
ar til kom reyndist -eg ekki
sú Margrét, er kona þessi hélt
mig vera, og sem hana hafði
svo mjög langað til að sjá.
Svo stóð á, að kvæði hafði ný-
Frh. á 8 bls.
að gera hann mér minnisstæð-
ann. Hér hittum við fornvin
okkar Jón Þorsteinsson bíl-
stjóra, þann er við fórum með
norður. Var hann nú á Suð-
urleið og hafði.meira en nóg
rúm fyrir okkur Mörtu. Höfð
um við hálft um hálft óskað
fars með honum suður, ef hann
yrði á ferð um það leyti sem
við yrðum ferðbúnar. Var okk-
ur það freistni mikil, að sæta
svo góðri ferð. En við vorum
heitum bundnar öðrum bíl —
bílnum hans Péturs Guðmunds
sonar á Sauðarkrók. Honum
símuðum við frá Lækjamóti,
og hann myndi óefað ætla
okkur rúm. Þá samninga
vidum við ekki rifta þ. e. a. s.
ef hann kæmi. Nú var hann
orðinn á eftir tíma og eitthvað
gat hafa komið fyrir hann.
Samt réðum við af að bíða. Alt
þetta sögðum við Jóni. Lét
kl. 12. þ. e. um eða rétt eftii^ hann sér það vel líka. Kvaðst
þó staldra þar við í tvo kl.
tíma. Yrði Pétur þá ókominn
væri okkur vei komið far með
sér ef við vildum, án þess þó
að hvetja okkur, með einu orði
til þess, þó bíll hans væri
Þessi
Náungi var ekki
að spara!!
Athvarfslaus, kominn á vonar-
völ, skorti hann og hans líka
allan fjárstyrk til þess að kom-
ast yfir stundar erfiðleika, er
svo urðu að varanlegum vand-
ræðum.
Sparisjóðs inneign, stöðugt
aukin á hverjum borgunardegi
er yður bezta verja gegn
skorti í framtíðinni.
Skrifstofa þessi er stofnuð
til þess að hjálpa yður til að
spara.
3>/2% Vextir
Skrifstofutímar 10—6
Laugardaga 9.30—1
$1.00 byrjar sparisjóðsreikning.
Province of Manitoba
Savings Office
Donald St. við Ellice Ave.
og 984 Main St., YVinnipeg.
Hitunin kostar minna-'--
Hita vandræði eru engin — í
húsum þeim sem nota
RED HOT
. Furnace
(1
t0í.,íSlíírtS
Red Hot kostar furðanlega lítið í fyrstu
— en þar með er ekki n-ema hálfsögð
sagan. Viöhaldskostnaður er lítill líka — efni vélarimlar er evo
gott, en svo er hún þannig gerð, að nást skuli sem mestur hiti úr
sem minstu eld-sneyti.
Glóðarpotturinn er steyptur í mörgu lagi svo hann skuli ekki verpast.
Ristarjárnin má setja i með hægu móti og til allra staða er létt að ná,
sem þarf að hreinsa. Símið ofnadeildinni og látið umboðsmann vom
koma og gefa yður áætlun á innsetningarkostnaði. Þér munuð sann-
færast um að verðið er sanngjamt, og svo ábyrgjumst vér ofninn, að *
toann skuli hita húsið svo þér séuð ánægð með hann, ef vér látum
setja hann upp.
18% þml. glóðarpottur og
jámþynnubol-
ur. Kostar ...
20 þml. glóðarpottur og jám
þynnubolur CQ"7 Cfl
Kostar #0 I .OU
23 þml. glóðarpottur og járn
Kostar . $101.25
$65.50
1 ofnadeildinni á þriðja gólfi við Portage
Lánsskilmálar veittir gegn sanngjarnri aukagreiðslu.
>T. EATON C°
UMfTBD