Heimskringla - 16.12.1931, Blaðsíða 2

10. SÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG 16. DES. 1931
Myndin.
Blöð lótusblómsins vögguð-
ust á yfirborði tjarnar, i lysti-
garði borgarinnar. Blómkrón-
urnar voru lokaðar, þær voru
viðkvæmar eins og óreynd
æska, og þoldu ekki hitaflóð
og birtu hádagssólar. —
Eg staðnæmdist á brúnni er
lá fyrir enda tjamarinnar,
undir hávöxnum eikarskógi.
Blómabreiða umhverfisins fylti
loftið ylm og angan. Fjöl-
breytni í litskrúði vakti töfr-
andi aðdáun. Hér var ríki frið-
ar og fegurðar, faðmandi un-
aður, dásemdir lífsins.
Útlendlngur! >— Sem ifest
hafði rætur í erlendum jarð-
vegi.
Heimþrá — átthaga sökn-
uður greip mig. Lótusblómið
hafði fest rætur, en eg ekki.
Og þó — hver gat vitað hvort
jarðvegurinn þama var því eðli-
legur, þó það yrði að skjóta
rótum eftir næringu, til þess
að bjarga lífi sínu?
En hvað um það; þarna varð
það að vera, háð afleiðingum
orsaka — eins og eg — og
heyja baráttu til lífs eða dauða.
Samúðarkend leið um huga
minn. Lótusblómið og eg, vor-
um háð órjúfandi lögmáli, sem
ekki varð þokað til um hárs-
breidd.
Draumkendar m i n n i n g a r
flögmðu um hugann. Umhverf-
ið fjarlægðist; en mynd, með
tign og ljóma íslenzks yfir-
bragðsf norrænnar atgervi birt-
ist. Eg var ekki lengur einn;
.kona stóð við hlið mér, fjalla
og fossa drotning, Svipurinn
var djarfur, bjartur og heið-
DR. L. A. SIGURDSON
216-220 Medlcal Arts Bldg.
Phone 21 834 Offlce tímar 2-4
Helmili: 104 Home St.
Phone 72 409
ur, hárið dökt, greitt upp og
aftur frá háu kúptu enni. Aug-
un stór og gáfuleg, skapfesta
og göfgi í svipnum og um
fagrar varir lék yndislegt bros.
Breiðar herðar, hvelft brjóst og
bogalínur birtust í djúpu sam-
ræmi í vexti hennar. —
Hugfanginn stóð eg og starði
á ímynd Fjalladrotningarinnar.
Aðdáun og lotning fyltu huga
minn.
Bak við myndina reis fjalla
sýn og firðir opnuðust. Skrúð-
grænar hlíðar og skínandi vell-
ir brostu við öldunni er heils-
aði af hafi, og féll að landi
morgun roðans og miðnætur-
3Ó?ar|nnar. Fa'ljþufngir fossar
og freiðandi elfur glóðu sem
glitrandi skart, um vorklæði
vonalandsins, þar sem æskan
og andinn eiga óðul sín. —
Þama er hóllinn, völlurinn, gil-
ið og brekkan, sem geymir
æskusporin mín, og áin og
fossinn með kvikar sveiflur,
iðuköst og orku. Eg er stadd-
ur í helgidómi, í veldi vors og
hljóma, ljóss og ljúfra vona,
þar sem skap mitt verður við-
kvæmt og dreymandi. -—
Fagra land, fossa og fjalla
bygð! Eg vil falla þér í faðm,
heyra hjartaslög mín við brjóst
þitt. — öræfa land! Eg vil
auðga anda minn við ómgjöful
sumarkveld þín og sólroðnar
nætur. Litauðga land! Eg vil
baðast í blálofti heiðríkju þinn-
ar og hugljúfum fríði. Vor-
aldar land! Eg vil vermast við
bjarmann frá söng þínum og
sögu og sígildum reginmætti
mannvits og málsnildar. —
Baksýnið huldist móðu, en
konumyndin skírðist aftur.
Augu hennar ljómuðú af ást-
úð. — Eg ávarpaði hana: Móð-
ir! — Eg vildi þrýsta hönd
hennar. Hún laut höfði, þagði
og — hvarf, með yndislega
brosið á vörunum------------
Lótusblómið og t j ö r n i n,
blómabreiðan og brúin og há-
vaxni eikarskógurinn, röðuðu
útsýni á ný.----------
Eg var aftur orðinn einn. ■—
Ásgeir I. Blöndal.
JÓLA KAUP
HOLT, RENFREW
eru ánægjuleg
auðveld og
sparnaðarsöm
Owen Landreth.
Lítil jólasaga
Snúið úr Ensku
Guðm. E. Eyford.
Hefirðu nú búið alt undir,
eins og eg bað þig?, svo John
Gray, sleppi nú ei úr greipum
okkar á morgun.
“Já," svaraði Curr lögmaður,
“það er allt formlega undir-
búið, herra Landreth; eg stefndi
John Gray til að mæta hér á
skrifstöfunni á morgun kl. 2. e.
h. og lét/hann sömuleiðis vita
að allar eignir hans, yrðu taf-
arlaust gerðar upptækair og
seldar, ef hann gæti eigi gefið
fullnægjandi tryggingu fyrir
skuldabréfum sínum.’'
Ofurlítið harðneskju bros,
sýndist að kipra saman hinar
þunnnu varir Owens Landreths.
“Hverju svaraði John Gray?’’
“Hann svaraði engu, en að-
eins bað um frest, einn dag,
því að á morguii væri jóladag-
ur.’’
“Það er nú svo,’’ svaraði
Landreth. “Kannske hann ætli
að hafa gesta boð heima hjá
sér á morgun og taka samskot
hjá gestunum, en það er nú
samt einum deginum of seint,
og þessu tækifæri sleppi eg
ekki.’’
Curr lögmaður stóð á fætur,
veik sér að hr. Landreth og
sagði:
“Er það fyllilega alvara yðar
að taka málið fyrir á morgun?
og þú veist full vel, að það
neinar að eyðileggja John Gray,
fjárhagslega, og hrekja hann
og fjölskyldu hans út á klak-
ann. Og það sem enn meira
var að svifta tvö hundruð
manns atvinnu. Og framkvæma
þetta á sjálfan jóladaginn það
þykir mér býsna hart.’’
Owen Landreth leit sínum
gráu stóru augum undrandi á
lögmanninn og sagði:
“þú virðist að vera í efa um
að eg meini það sem eg segi.
En eg skal segja þér að ein-
ungis með því móti að þú getir
lagt fram svo mikla peninga,
sem nægja til fullrar greiðslu
á skuldabréfum Johnson-Gray,
þá getur þú losast við að fram-
kvæma þær skipanir, sem eg
hefi gefið þér. Góða nótt, Mr.
A.
lLDREI fyrri höfum vér verið jafnvel und-
irbúnir að taka á móti þeim, sem eru að kaupa
til jólanna. Úrval af nýjum og aðlaðandi vam-
ingi fyrir karla og konur að velja ótakmarkað.
Vörugæði eru auðvitað alkunn hjá Holt, Ren-
frew. í sannleika, þá gerir það gjöfina við-
hafnarmeiri, að senda hana í umbúðakassa frá
oss.
VETLINGAR
SOKKAR
LÍNTAU
TfZKUFATNAÐUR
KARLMANNABÚNINGAR
HÁLSBINDI, SOKKKAR
VETLINGAR, o. s. frv.
HoliF^nfn
Tew
LimiteD
Curr.’’
Lögmaðurinn sá að það var
ekki til neins að dvelja þar leng-
ur; tók því hatt sinn og gekk
út úr skrifstofu Owens, í þungu
skapi.
Owen Landreth var ríkasti
maðurinn í Quinton. Atvinna
hans var að selja fasteignir og
lána peninga. Hann hafði heid-
ur lítið um sig og barst lítið á..
Hann hafði skrifstofu sína í
einum armi hins hrörlega í-
búðarhúss síns, þar sem hann
hafði lifað einsamall síðan kon-
an hans dó fyrir tuttugu árum
síðan.
Þegar lögmaðurinn var far-
inn og herra Landreth var orð-
inn einsamall, stóð hann á fæt-
ur og gekk fram og aftur um
gólfið í hinni litlu skrifstofu
sinni. Loksins sagði hann við
sjálfan sig:
“í tuttugu og fimm ár hefi
eg beðið eftir þessu tækifæri.
Eg hefi unnið að því eftir mætti
og nú loksins hefi eg John Gray
jí hendi mér. Og eg skal líka
jsverfa að honum. Hann hlífði
imér ekki, þegar eg gat ekki
borgað skuldir mínar. En þá
var eg ungur, og sú meðferð,
sem eg varð þá fyrir, gerði mig
harðan og óvæginn.’’ ^
Hann þagnaði og virtist vera
að hugsa sig um. Hann hugs-
aði á þessa leið:
“Hr. Curr hefir auðvitað rétt
fyrir sér. En Owen Landreth
hefir sjaldnast verið að hugsa
um neina kærleiksskyldu við
aðra menn, enda koma mér
annara manna kríngum9tæður
ekkert við. Það, hvort margir
eða fáir yrðu atvinnulausir við
það, að John Gray yrði að
hætta atvinnu sinni, áleit hann
að væri mál, sem sér kæmi
alls ekkert við. Hann áleit það unni, lítandi hvorki til hægri
stafa af ódugnaði og ráðleysi j
John Gray, og væri honum
mátulegt. Honum fanst að sú
fyrsta og brýnasta skylda, sem
á sér hvíldi væri að koma fram
þeim áformum sínum, að eyði-
leggja John Gray, hvað sem
þessum tvö hundruð verka-
mönnum liði, sem unnu á vinnu
stofu John Gray’s.
Alt í einu var eins og hann
vaknaði af svefni.. Hann leit
yfir skjölin, sem lágu á skrif-
borðinu og brosti harðneskju-
lega, tók hatt sinn og gekk út.
Quinton var einn þeirra bæja
í Norðvesturlandinu, sem auð-
ur og viðskifti jukust í með ári
hverju. Þetta kvöld var sérstak-
lega mikil umferð á götum bæj-
arins. Sérstaklega var aðalgata
bæjarins troðfull af kátu fólki,
sem var að kaupa sér hitt og
annað til jólanna. Glaðvær sam-
töl og blíðir hlátrar heyrðust
hvaðanæfa að í kvöldkyrðinni.
Langreth var í þungu skapi.
Það var ekki minsta samræmi
á milli gleðinnar og ánægjunn-
ar, sem skein á andlitum fólks-
ins, og hins þungbúna og gleði-
snauða yfirlits hans. Owen
Landreth leiddist að hlusta á
þessa glaðværð, og beygði út
af aðalgötunni og inn á hliðar-
götu, þar sem umferð var lítil.
Þar bjóst hann við að fá næði
til að komast til rólegri skaps
muna, og gleyma því um stund
sem nú æsti svo skapsmuni
hans.
Owen Landreth hafði byrjað
að verzla, þegar hann var um
tvítugt, en var þá fátækur, og
fann að seint mundi ganga að
komast áfram af eigin efnum.
Honum datt því í hug að reyna
að fá peningalán til þess að
hann gæti aukið verzlun sína
og höfuðstól. Að ári liðnu gekk
hann í félag með ungum manni
sem hét John Gray.
John Gray hafði bæði pen-
inga og vini. Hann var stór-
huga og vildi hafa mikið um
sig, og fylti búð þeirra félaga
með allskonar varningi. En það
var á óhentugum tíma til að
geta selt, svo þeir urðu að
liggja með mest af vörubirgð-
um sínum óselt allan þann
tíma, sem Landreth var gefinn
greiðslufrestur á sínum hluta
vörubirgðanna. En er sá tími
kom, að skuld Landreths var
fallin í gjalddaga, og hann
hafði ekkert til að borga með,
varð hann að hætta verzluninni
og tók John Gray verzlunina
yfir og hélt henni áfram.
Landreth var nú allslaus, pen
ingalaus og vinalaus. Tók hann
þá hverja þá atvinnu er bauðst.
Hann vann mjög kappsamlega
og dró saman hvern eyri. Smátt
og smátt gat hann borgað verzl
unarskuldina, og loks hafði
hann borgað hvern eyri.
Daginn, sem hann var neydd
ur til að yfirgefa búðina og
ganga frá öllu, allslaus, sór
hann, að hefna sín á John Grav
fyr eða síðar. Og það hafði ver-
ið umfram alt annað föst á-
kvörðun hans, að halda þenna
eið sinn.
Hann hafði unnið og safnað,
en það var fyrst og fremst með
því augnamiði, að ef til vill
gæti hann á einhvern hátt not-
að peninga sína sem verkfæri
hefndarinnar á John Gray.
í tuttugu ár hafði Owen
Landreth beðið eftir því, að sér
gæfist tækifæri á að koma
hefndinni fram. Fáir höfðu orð-
ið þess varir, að hann bæri
hinn minsta kala til John Gray,
og út á siðferðilega framkomu
hans var ekkert að setja. Hann
hafði aldrei gert neitt, sem tal-
ið er brot á almennu velsæmi.
En tilfinningar hans og meðvit-
und var gersamlega lokað fyrir
kringumstæðum meðbræðra
hans.
Illar afleiðingar eru ávöxt-
ur illra athafna”. Getur verið
að Landreth hafi verið að
hugsa um þessi reynslusann-
indi, þar sem hann með hægð
var að mjakast áfram eftir göt-
né vinstri. Það var auðséð að
maðurinn átti í áköfu stríði við
sjálfan^sig. Hann gaf ekki hinn
minsta gaum að neinu sem fyr-
ir augun bar. Aðeins mátti sjá
á andliti hans harðneskjulegt
bros, sem án efa var gleðibros
yfir því, að nú hefði hann John
Gray í hendi sér.
“Já, eg skal koma við hann,’’
nöldraði hann við sjálfan sig.
“Eg skal láta loka verksmiðju
hans. Hann skal verða hrak-
inn með fjölskyldu sína úr hinu
skrautlega húsi sínu, og sonur
hans skal fá að sjá heiminn á
sama hátt og eg fékk — pen-
ingalaus og vinalaus.”
“Fyrirgefðu mér,” var sagt
með blíðum og fögrum mál-
rómi. “Er það ekki Owen
frændi, sem eg hefi þá ánægju
að hitta hér?’’
“Hver ert þú?”
“María Landreth, dóttir hans
frænda þíns, James Landreth.
Eg er hjartanlega glöð yfir að
sjá þig, og það einmitt núna á
aðf angadagskvöldið."
Landreth virtist þetta óþarfa
mælgi, og bjóst til að halda á-
fram. En María varð fyrri til
að rétta honum hendina, og
var þá ekkert undanfæri fyrir
hann. Hann varð að neyðast til
að taka í hendina á henni. Og
María liélt áfram:
“Þú veizt það, að við erum
bara tvö á lífi af Landreth-
ættinni. Eg hefi oft verið að
hugsa um það, hversu sjaldan
að við sæjumst, og bjóst eins
vel við, að við mundum aldrei
sjást framar. Eg á heima í þessu
húsi hérna. Eg vonast til að þú
gerir mér þá ánægju að koma
heim með mér og stanza fá-
einar mínútur.’’
Hann reyndi að færast und-
an, og afsaka sig með því að
hann væri svo önnum kafinn.
að hann hefði engan tíma til
að standa við hjá henni, en
María tók afsökun hans ekki
til greina, og bað hann að sýna
sér þá velvild, að koma inn og
drekka hjá sér kaffi, núna á
aðfangadagskvöldið, og sér-
staklega þar eð hún væri eina
frændkonan sem hann ætti á
lífi.
Litlu síðar var Landreth sest-
ur í þægilegan stól, inn í hinni
snotru og velumgengnu dag-
stofu þeirra mæðgna, hann
hafði valið sér sæti rétt hjá
arninum. “Mér þykir leitt,”
sagði María, að Mamma er ekki
heima, hún fór að færa fátækri
OF MIKIL ÞVAGSÝRA
er mjög algeng orsök fyrir gigt,
Sciatica og bakverk. Séu nýrun i 6-
lagi, safnast fyrir of mikil þvag-
sýra. Takið inn Gin Pills, er strax
velta bót, meðan nýrun eru að kom-
ast aftur i lag.
218
ekkju ofurlitla jólagjöf. Við
getum ekki gert mikið, en við
viljum reyna að gera það lítið
sem okkar kringumstæður
leyfa, til að gleðja heiminn, á
þessari blessaðri hátíð.”
“Að gleðja heiminn,’’ nöld-
raði Owen fyrir munni sér. —
Hversu var það ekki ólíkt þeim
áformum sem hann hafði í
huga, að framkvæma næsta
dag. Hann vissi að James Land-
reth hafði verið ríkur maður,
og hann vissi einnig að María
vann fyrir sér og móður sinni
með því að kenna á alþýðu-
skólum bæjarins. Og heimili
þeirra mæðgna var aðeins fá
leiguherbergi.
Owen litaðist um í herberg-
inu, og gat alls ekki annað en
dáðst að, hversu öllu var smekk
lega fyrirkomið, og hversu hrein
leg umgengni var á öllu þar
inni.
María reyndi að vekja máls
á ýmsu, til þess að geta feng
Owen til samræðu. En það var
eins og hann gæti ekki tekið
neinn þátt í samtali, helzt ekki
um neitt.
Loks fór María að segja hon-
um frá áformum þeirra mæðg-
na, um það, hvernig þær ætl-
uðu að halda jólin. Seinna um
kvöldið sagðist hún ætla að
fara til kirkju og hjálpa til að
skreyta sunnudagaskóla jóla-
tréð. Daginn eftir ætluðu þær
mæðgur að bjóða til sín nokkr-
um fátækum konum til mið-
degisverðar.
Meðan María var að segja,
hvað þær mæðgur hefðu í
hyggju að gera, starði Owen
sínum köldu gráu augum á
hana. Loksins sagði hann:
“Því eruð þið að gera þetta
alt saman fyrir aðra? Mér finst
eg ekki skilja það, það er svo