Heimskringla - 16.12.1931, Blaðsíða 7

WINNIPEG 16. DES. 1931
HEIMSKRINGLA
15. StÐA
ENDURMINNINGAR.
Frh. frá 11. bls.
okkar, sem nú er 47 ára göm-
ul, og kona ríkisráðherra eins
í stjórn Hollendinga á Indlands-
eyjum.
Nýársdagurinn 188'5 rann
upp fagur og gleðibjartur í
mínum huga. Konan mín var
eðlilega frísk og litla dóttirin
leit djarflega upp, þegar eg gaf
henni leifamar af kossunum,
sem mamma hafði ekki lyst á.
Þetta var blessað nýár. Nú var
eg svo ánægjulega ríkur mað-
ur, og nú vildi eg vera svo ó-
sköp góður maður, var sáttur
og þakklátur við guð og menn.
Þannig hefir það altaf verið
um mína æfidaga, að það góða
sem fallið hefir mér í skaut,
og meðlætið sjálft, hefir gert
mig að betri manni. í>ar á móti
hefir hið vonda, sem eg hefi
rekið mig á, og mótlætið, altaf
spilt mér. Eftir á hefi eg orðið
þess var, að þegar eg sá, að
það vonda varð ekki umflúið,
þá fyltist hugur minn af varn-
arvirkjum — allskonar bölvuðu
rusli, hrekkjabrögðum og ill-
um ásetningi, sem vafði utan
um mig þykka þoku, svo lífs-
geislar vísdómsins, kærleikans
og máttarins, komust ekki að,
höfðu ekki tilætluð áhrif S
jarðveginn vegna áfrerans, ís-
ingarhúðarinnar á huganum.
I>að er ekki nóg að gjalla orðið
hátt, það er stór vandi að gera
mönnum það skiljanlegt, að
mótlætingar þessa tíma hafi
betrandi áhrif — beri menn
upp í föðurfangið. í>eir prestar
eru allir að firta menn við föð-
urinn, sem stíga fram og gjalla
með hálfgerðum reiðirómi, et'
til vill samkvæmt lærðum regl-
um, í staðinn fyrir að ljúka
skilningnum upp með sannfær-
andi hægð, ef þeir hafa þá
sjálfir haft fyrir því að leita
upp kjarnann.
Ekki vissi eg á þessum ný-
ársdagsmorgni, að eg væri far-
inn á harðann og langan,
margra ára mótlætisskóla. En
strax í janúar steðjuðu að mér
harðar harmahríðir úr öllum
áttum, sem lömdu mig vægð-
arlaust utan og innan í þrjú,
og þó raunar fjögur ár, en þá
var eg orðinn alveg trúlaus, og
fanst það vera alveg sama,
hvern fjandann maður hefðist
að. Jarðlífið umsjónarlaust
sleggjudómaverkstæði. Konan
mín fékk ilt í annað brjóstið,
sem leit mjög illa út og kvaldi
hana og skapaði mér áhyggjur
í fleiri vikur, og við þorðum
ekki að hafa bamið á hinu
brjóstinu, en það margfaldaði
fyrirhöfn og dró úr eðlilegum
þroska þess. í miðjum janúar
lagðist faðir minn í rúmið og
lá þungt og mikið þjáður þang-
að til seint í febrúar, að hann
andaðist. Eg reyni ekki að lýsa
því, hver áhrif þetta hafði á
mig. Eg skil ekki, að nokkur
sonur geti elskað föður sinn
meira en eg gerði. Og eg skil
heldur ekki, að nokkur heim-
ilisfaðir hefði getað áunnið sér
meira traust og virðingu allra,
sem heimilinu tilheyrðu. Það
var eins og enginn þyrfti neitt
hugsunarómak að hafa fyrir
heimilið, aðeins að ganga eftir
kurteisu og blíðu boði að vissu
verki, — og nú var eg sjálf-
dæmdur, tuttugu og þriggja og
hálfs árs gamall, að setjast í
stólinn hans, efttr að hafa
grafið hann fimm fet ofan í
jörðina, eins og ónýtann og
einskis verðan hlut. Prestur-
inn var að tala um sálina, sem
lifði, en eg var ekki sannfærð-
ur, og að minsta kosti var hún
þá skelfing langt í burtu.
Það var eins og guð hefði
sofnað eða gleymt. Grenjandi
stórhríðar á hverjum degi, og
snjórinn orðinn svo mikill, að
ómögulegt var að ganga um
fjárhúsin, nema ofan stromp-
ana á mæni þeirra. Heyin
sýndu sig, að þau myndu ekki
hrökkva, og leiðir eru lang-
þurfamennirnir. Líka eitthvað
annað að mæta mér, með per-
sónugerfið mitt í lífsnauðsyn,
eða að semja við útsjónina og
staðfestuna, sem faðir minn
var altaf klæddur í. Grátinn að
sofna, vonlaus að vakna. Eg
átti áreiðanlega bágt.
Um vorið þegar dró úr fyrstu
harmahríðinni, bjó eg til kvæði
sem er gleymt og týnt, en í
því var þetta erindi:
“Þar sem hafaldan svall,
þar sem kafaldið skall,
bjó oss veturinn armæðu og
stríð.
Ýmist hlátur og org,
eða grátur og sorg
er vor skammvinna lífdagatíð.”
Nágranni minn, Gunnlögur
Þorsteinsson á Ytralóni, gerði
þessa vísu, þegar hann frétti
lát föður míns:
“Skuld h^fir fyrir skildi
skarð höggvið, það vér glöggv-
um.
Frökkum úr bændaflokki
fallinn er einn, til vallar,
mannkostum æ sem unni,
Árnakundur Guðmundur.
Tugir manna þig trega
tjónið á Syðralóni.’’
Vel af sér vi|kið. Gunnlögur
þessi var bróðir Dómhildar,
konu Ólafs Briem á Grund í
Eyjafirði, og móðir Valdimars
vígslubiskups Briem og þeirra
bræðra. Margar fallegar vísur
bjó Gunnlögur til, og getur ver-
ið að eg komi nokkuð við það
seinna.
Frh.
”ÞESS SKAL GETIÐ,
SEM GERT ER.
Silfurbrúðkaupssamsæti þeirra
vinsælu hjóna, Árna Ólafssonar
og ísafoldar konu hans, var
þeim boðið til af fjölmenni 24x
nóvember, sem bar upp á 25
ára hjónabandsafmæli þeirra,
sem þá var verið að minnast og
þakka.
Eins og jafnan á sér stað
við slík tækifæri, þegar fólk
kemur saman að minnast lið-
ins tíma, þá vakna margar at-
hugaverðar og mætar endur-
minningar á taflborði lífsins;
með teningskasti um tap og
happ, sem endurborin reynslan
ein væri fær um að jafna. En
líðandi stund er snæljós, sem
aldrei kemur til baka.
Heiðursgestir samkomunnar,
Árni og ísafold, eru fyrstu ætt-
liðir þeirra atorkusömu manna,
er fyrstir íslendinga lögðu exi
á tré og hönd á plóginn fyrir
33 árum í þessari bygð, 'on
ekki gafst þeim óðal í aðra
hönd. Svo frumbýlislíf land-
nemanna reyndu þau sjálf í
þeirri hörkulegu mynd, sem því
fylgir.
Samróma hróslausar ræður
hnigu allar á einn veg, að þau
j hjón stæðu framarlega í sinni
Sem er hagkvæm en ánægjule
og kemur sér áreiðanlega vel
En því gefið þér yður sj«
ekki slíka jólagjöf?
stöðu, með börnum sínum sjö,
sem öll eru fríð sýnum og góð,
greind og mannvænleg. Það
væri ekki háa staðan, sem gerði
manninn, heldur það, hvernig
hann stæði í stöðu sinni. Og
þau hjón væru samhent í allri
fórnfýsi, þar 9em hjálpar þyrfti
við, án langrar umhugsunar.
‘“Það sem fljótt er gert, er sem
tvisvar gert.”
Mælt var að segja mætti um
Árna Ólafsson, eins og 9agt var í
fornsögunum um væna menn-
“Hann var hinn göfugasti mað-
ur, og hafði fylgi hinna mæt-
ustu manna; var ráðhollur og
réttsýnn. Mælt var einnig, að
enginn maður hefði gert eins
mikið fyrir þessa bygð og Árni.
Hann er meðráðamaður í sveit-
arstjórninni, og á næstliðnu
hausti gaf hann mörgum mönn
um vinnu á brautum úti, og
jafnaði vinnunni sem bezt nið-
ur, svo að sem flestir nytu
hennar. Og nú í þessu harð-
æri leita margir ráða til Áma.
Og þangað var ekki í geitar-
hús ullar að leita, því allra
kvöð var heyrð og uppfylt á
einhvern hátt. — Og Menónít-
arnir klöguðu fyrir Árna um
engispretturnar, sem átu gras
og garðmat fyrir þeim. Þá er
nú kvöðin farin að verða nokk
uð frek, þegar farið er að
klaga náttúruöflin fyrir Árna,
og er það eins dæmi í mann-
kynssögunni.
Sagt var það um þau sæmd-
arhjón, að ekki hefðu þau bor-
ið gullpyngjur á armi, er þau
reistu sér framtíðarheimili á
nær því húslausu landi. En
verkin tala: Steinsteypubygg-
ing rúmmikil með heyhlöðu og
hið dýra íveruhús, bygt úr múr-
steini, sem óvíða sést í sveitum
langt frá kauptúnum. Víkur
þetta dæmi ekki að gömlu land
námssögunni, sem kímnisskáld-
ið K. N. Júlíus bendir á: “Þeg-
ar allir áttu ekkert, en öllum
leið þó vel. Sameign allra var
vorgróður vonanna í óðali hins
forna spakmælis: “Guð hjálp
ar þeim, er sér vill bjarga."
Þá var bræðralagið og samtök-
in svo almenn og innileg. Hver
rétti öðrum hjálparhönd, og sá
velvildarandi vakti ánægju,
eyddi þreytu og sársauka, og
varð að þeirri lyftistöng at-
hafnamanna, er nútíðin ber
vitni um. Og það er þáttur
málsins, að þessi göfugi andi
er ríkjandi meðal Islendinga í
þessari bygð, og svo mun víðar
vera.
Meðal annars flutti J. H.
Húnfjörð kvæði til [heiðurs-
gestanna.
Talað var á ensku nokkrum
sinnum, því margt annara
þjóða fólk heiðraði samkvæm-
ið, og hefði ve^ið Jangtúm
fleira frá nærliggjandi þorp-
um og sunnan frá Norður Da-
kota, ef brautir hefðu ekki lok-
ast af snjó. Þau hjón eru svo
víðkunn og metin, eins og sjá
má af því sem áður er sagt.
Brúðargjafir voru te-set úr
silfri, frá vinum og vandamönn-
um ,og lokuð bifreið frá Þor-
keli og Gísla Bergvinssonum,
frændum ísafoldar, var sú gjöf
hagkvæm, því eldur gerði mik-
inn skaða í ágúst s.l. sumar á
heimili nefndra hjóna. — Þá
brunnu tvær kornhlöður, flutn-
ingabíll, geymsluskáli með lok-
aðri bifreið og margt fleira.
Veizluborði, brúðarköku og
hörpuspili og dansi er óþarft
að lýsa, nema að væri dansinn
hennar litlu Margrétar, sem er
á 7. árí, yngsta barni silfur-
brúðhjónanna, er dansaði við
Sylvíu, sem er tveimur árum
eldri og tveimur þumlungum
hærri. Þær dönsuðu finasta
meyjadans og fylgdu svo vel
takti og tónfalli í sveifludansi
fólksins í barnslegri gleði,
brugðu fyrir augu eins og
stjörnur á undan hraðfara
skýi, eða í líkingu við smá-
fugla, ef það ætti sér stað, í
fylgd með syngjandi svönum.
Ekki heyrðist skóhljóð þeirra.
Dr. M. B. Halldorson
401 Bord Blds.
Bkrlf»t4(u«lml: S8«74
Stundar »4r«takl»sn lunffnaajúk-
dðma.
■r aú flnna á skrlfstofu kl 10—1J
f. k. oo 3—6 a. h.
■almlll: 40 Allovsr Av«
Talalm.li 331X8
DR A. BLONDAL
«tt Madlcal Art« Bld*.
Talslml: 22 29«
■tkkíkf «4r«taklaoa kvenajúkddma
a* barnasjúkdðma — AC hltta:
kl. 10—1« « h. o« 8—5 a. h.
■almlll: 80« Vlotor St. 8Iml 18 180
Dr. J. Stefansson
81« MBDIOAL. ARTS BLDQ.
Hornl Kannady o| Oraham
staadar Hi«li«g auama- eyraa-
aef- o« kverka-aJAkddma
■r a« hltta frá kl. 11—11 f. h.
o« kl. 8—5 e. h.
Talalmli 31834
Halmlll: «88 McMUlan Ave. 41681
MOORE’S TAXI LTD.
Cor. Donald and Graham.
50 Cents Taxl
Frá etnum stað tll annars hvar
aem er 1 bsenum: 5 manns fyrlr
sama og . elnn. Alltr farþegar á-
byrgstlr, alllr bllar hitaSlr.
Sfml 33 80« (8 llnur)
Klstur, töskur o ghúsgagna-
fl utnlngur.
Vera má að hér sé um að ræða
spá framtíðarinnar, yngjandi
krafta þjóðfélagsins. 1 smá-
mununum felast oft ókomnir
tilburðir tíðarandans.
Að endingu ávarpaði silfur-
brúðguminn samkomuna á
nesku, með þakklæti fyrir sig
og konu sína, fyrir heiður og
vinagjafir og góða samvinnu
og samhug á liðnum og yfir-
standandi tímum.
Þakkir og handtök og vina-
kveðjur skiftust á til að treysta
vináttuböndin, : hverfandi
stund, sem var upplýst af
stjörnuljósum á heiðskírum
himni, eftir skugga- og storm-
daginn áður, er tálmaði margra
för til þeirrar samkomu.
Brown 28. nóv. 1931.
S. B:
• * * *
ÁVARP TIL MR. OG MRS. A.
ÓLAFSSON, BROWN, MAN.
(Flutt í silfurbrúðkaupi þeirra
24. nóv. s.l.)
Nú aldarfjórðungs eyktamót
hér enn í kvöld vér sjáum.
Það skyldi vera búningsbót,
að bindast snót vér þráum.
Með ísafold og Árna um stund,
hvar eining býr, sem dáum,
er gott að eiga gamanfund,
svo gleymt vér næðing fáum.
Og aldarfjórðungs liðna leið
hér lifa í kvöld tD baka, —
frá því, er ást um æskuskeið
lét ykkur sambúð taka.
Æ félagshópinn hafið krýnt
með hugulsemi staka.
t orði og verki sóma sýnt, —
því sízt er löng sú vaka.
Þó hausti að og hrímgi grund,
er hlýtt í ykkar ranni.
Og birta nóg að létta lund
og lífið hverjum manni.
Þið mannfélagsins rósa-reit
á — ræktuð — vegi förnum,
og endurvöktuð unga sveit
með efnilegum börnum.
Já, iðjusemin aldrei brást,
þess augljós sjáum merki,
því sigurvon og einlæg ást
var altaf með í verki.
Og gnóttir þars að glæða dug
og geyma fjörga lundu,
og til að örva framþrifs flug
með félags traustri mundu.
Hér annað fjórðungs aldar mót
með ykkur sitja þráum.
Það skyldi vera búningsbót
þeim bekkjast með sem dáum.
Nú sitjið heil, og þakkar-þel
í þúsundfiöldum kjarna.
Æ njótið, eins og unnuð til,
á aftni, meðal barna.
Jóh. H. Húnfjörð.
G. S. THORVALDSON
B.A., L.L.B.
Lögfratingur
702 Confederation Life Bldc-
Talsítni 24 587
HEALTH RESTORED
Laekningar án lyfja
DK. 8. G. 8IMP90N, N.D., D.O.. D.O.
Chronie Diseases
Phone: 87 208
Suite 642-44 Somertet Blk.
WINNIPEG —MAN.
I
MARGARET DALMAN
TBACHBR OF PIAHB
804 BANNING 8T.
PHONE: 26 420
Dr. A. V. Johnson
íslenzkur Tannlæknir.
212 Curry Bldg., Winnipeg
Gegnt pósthúsinu.
Simi: 23 742 HelmlUs: 33 328
Jacob F. Bjaraason
—TRAN SFER—
B.««««e uá F«r«D«re M.vtaa
782 VIOTOR ST.
S1MI34.5M
Aanaat aUskonar flutnlnga fram
og aftur um bmlnn.
J. T. THORSON, K. C.
tsleaskar llcfrellaaar
Skrlfstofa: 411 PARIS BLDO.
Slml: 24 471
DR. K. J. AUSTMANN
Wjrnyard —s— Sask.
Talalaalt 18 889
DR. J. G. SNTOAL
TA8NLÆKNIH
•14 Seu.reet Bloek
P.rt.c AT.ru. WINNIPBO
BRYNJ THORLAKSSON
Söngstjórl
Stillir Pianos og Orgel
Simi 38 345. 594 Alverstone St.