Heimskringla - 16.12.1931, Blaðsíða 3

WiINNIPEG 16. DES. 1931
HEIMSKRINGLA
11. SlÐA
þér setn
notitS
T I M BUR
KA UPIÐ
AF
The Empire Sash & Door Co., Ltd.
BirgSir: Henry Ave. East Phone: 26 356
Skrifstofa: 5. gólfi, Bank of Hamilton
VERÐ GÆÐI ANÆGJA.
ólíkt mínum hugsunum.”
“Þetta eru jólin,” svaraði
María svo undur blíðlega. “Ein-
mitt sá tími, sem okkur langar
svo mjög til að gera alla glaða
og ánægða. — Eg veit ekki
nema eg kunni að hafa nokk-
uð öðruvísi hugsunarhátt en
þú. En í raun og veru er augna
mið lífsins hið sama fyrir öll-
um. Augnamið lífsins er ham
ingja. Við getum bæði fylgt
Kristi ef til vili sitt á hvorn
hátt. En á morgun koma allir
vegirnir saman.’’
Landreth hallaði sér aftur á
bak í stólnum, strauk hendinni
um hið hrukkótta ennl sitt, og
virtist vera að hugsa um það,
sem María hafði verið að segja.
María stóð á fætur og gekk
ut úr herberginu.
Er María var farin fór Land-
reth að hugsa um, hvers vegna
hin unga stúlka væri að tala
uni jól og mannkynsfrelsara
við sig. — Hann, sem var að
hugsa um að eyðileggja John
Gray — já, einmitt að gera það
á sjálfan jóladaginn.
Rétt í þessu kom María með
tvo bolla af kaffi og disk með
Itryddbrauði og setti á borðið
fyrir framan hann.
“Eg vona að þú gerir mér
þá ánægju, að líta dálítið
oftar inn til okkar, Owen
frændi,” sagði María og rétti
honum hendina. “Eg óska þér
gleðilegra jóla.”
Owen stóð á fætur og bjóst
til að fara, en hann stanzaði
þó og fór að hugsa með sér:
“Þessi góða stúlka hefir vissu
lega enga hugmynd um þau á-
form, sem eg hefi í huga að
framkvæma á morgun.’’ En
upphátt sagði hann:
“Mig minnir að eg hafi heyrt
að þú sért í þann veginn að
gifta þig. Þú mátt ekki taka
þessa spurningu mína svo, að
eg vilji gera mig of forvitinn
um hagi þína, bamið gott, en
eins og þú sagðir, þá erum við
bara tvö á lífi af Landreths-
ættinni.”
“Já, það er satt, Owen frændi,
og eg skal segja þér eins og er
um það. Eg er trúlofuð Fríðrik
Gray, syni John Gray verk-
smiðjueiganda. Við höfum á-
formað að gifta okkur núna um
ir miðnætti, þegar hann loks-
ins hélt heim til sín. Það var
eins og honum gengi betur að
heyja stríð við hugsanir sínar
og tilfinningar undir beru lofti.
Það vöknuðu í huga hans til-
finningar fyrir því, hversu
rangt það væri, að fórnfæra
öllu því bezta í sál sinni, fyrir
það eitt að koma fram hefnd
við annan mann, sem þó ekki
væri nema augnabliks svölun,
þó hún næði fram að ganga.
Honum flaug einnig í hug,
hversu rangt það væri af sér,
að verða til þess að spilla ham-
ingju og framtíð þessarar einu
frændkonu sinnar, aðeins fyrir
þá ímynduðu hugsvölun, að
koma fram hefnd við John
Gray.
Aldrei áður hafði Landreth
séð sitt liðna líf í því ljósi, er
hann sá það nú. Hann sá nú
hversu hann hafði verið blind-
aður af hefnigirni, og hversu
tilfinningalaus hann hafði verið
fyrir kjörum meðbræðra sinna.
Hann sá að allar hans gróða-
brellur höfðu verið aðeins fyrir
það eitt að ná saman auð fjár,
án þess að verja þvi til nokk-
urs, annars en að okra með
það fyrir háa vexti. Allar þess
ar hugsanir æstu huga hans og
settu eina hugsun á móti ann-
ari.
Eftir að hann kom heim til
sín, sat hann svo klukkustund-
um skifti á hinni litlu skrif-
stofu sinni, í æstu stríði við
sjálfan sig. Alt í einu reis hann
á fætur, er hann sá að fyrsti
bjarmi morgunbirtunnar var að
breiðast yfir austurloftið.
Kluknahljómurinn frá turni
bæjarkirkjunnar, var að senda
út boðskapinn um “frið á
jörðu”.
Landreth mintist þess þá, að
honum hafði verið kent það á
meðan hann var ungur, að barn
ið Kristur, sem fæddist á fyrstu
jólanóttina, hefði verið hin
mikla jólagjöf öllum mönnum.
Þenna jólamorgun hafði hinn
freslandi andi Krists fyrst gert
vart við sig í meðvitund hans.
Hann opnaði huga sinn og
hjarta fyrir fegurð og mildi
jólaboðskaparins, sem aftur og
aftur hvíslaði í eyra hans:
“Friður á jörðu".
Snemma á jóladagsmorgun-
inn skrifaði hann tvö bréf. —
jólin. En svo stendur á, að fað-
J „ , ... ., .„.'Annað var til Curr logmanns,
ir Friðriks er í mjog mikilli'________
, .. . , .* ,þess efms, að hann biður Curr
fjárþrong sem stendur, svo við C" ’ _
1 v 6 -að fara til John Gray, og segja
honum að hann geti fengið
eins langan frest eins og hon-
um sjálfum líki, til að innleysa
ætlum að fresta
fyrst um sinn.”
“Hvað gerir það
giftingunni
til?” sagði
Owen. “Getur Friðrik ekki eins j skuldabréf sín_ Hann bauð Curr
gift sig, þó faðir hans sé íjennfremur að segja John Gray,
skuldum?” Jað ef hann þyrfti peninga með,
María leit róíega á frænda þá gæti hann fengið eins mikið
sinn, undrandi yfir því, hversu j að láni, og hann þarfnaðist
orðin voru köld og samhygðar-
laus.
“John Gray þarf á aðstoð
sonar síns að halda,” svaraði
hún rólega. “Þó við verðum að
bíða með giftinguna, þá gerir
það ekkert til, við treystum
hvort öðru fullkomlega.’’
Owen Landreth svaraði engu
því, sem María sagði, en tók
hatt sinn og kvaddi. — Hann
gekk hægt eftir götunni í þung
um þönkum, hugsandi um sitt
liðna líf, og hvernig hans á-
kveðnustu áform væru, einmitt
þá, án hans vilja, að koma í
veg fyrir framtíðarhamingju
eina ættingjans, sem hann átti
á lífi.
Það var komið langt fram yf-
rentulaust, með því að biðja
hr. Curr að útvega þá. En nafn
síns skyldi ekki getið í sam-
bandi við það.
Hitt bréfið var til Maríu. Inn-
an í það var lögð bankaávísun
með þeim fyrirmælum, að hún
íotaði peninga til þess, sem hún
kallaði að “gleðja heiminn”. —
Hann gat þess ennfremur, að
þau mættu framvegis verða
nánari vinir en þau hefðu áð-
ur verið.
Að þessu loknu gekk hann
til kirkju. Hann hafði ekki kom
ið í kirkju í tuttugu og fimm
ár. Frá þessum degi ásetti
hann sér að byrja nýtt líf,
grundvallað á kærleika til guðs
og manna.
Endurminningar.
Eftir Fr. Guðmundsson.
Frh.
Það dó gömul kona hjá séra
Vigfúsi um hásumar í miklum
hita og almennu annríki. Eng-
inn var sá í nágrenninu, sem
smíðað gæti líkkistu nema eg.
Hann sendi því ráðsmann sinn
til mín mjög snemma morg-
uns, og biður mig að koma til
sín og smíða utan um konuna.
; Mér fanst hann rétta mér litla-
1 fingurinn, því fátt var um vin-
j áttu með okkur í tilefni af land-
. þrætumálinu. Þótti mér þá
[ myndarlegast að rétta honum
í alla hendina. Og þó eg ætti
annríkt heimafyrir, eins og all-
ir á þeim tíma, þá tók eg reið-
hest minn og hraðaði ferð að
Sauðanesi. Prófastur var ekki
kominn á fætur og fann eg
hann ekki, en ráðsmanni sín-
um bauð hann að hjálpa mér
til alt sem hann gæti. Um dag-
inn var alt gert til að láta mér
líða vel. Seini part dagsins, kl.
líklega sex, var eg búinn með
kistuna. Fann eg þá prófast
og sagði honum að kistan væri
tilbúin, og bað hann að lána
mér mann og hest það sem
eftir væri dagsins, til að hjálpa
mér að gera upp leiði föður
míns sáluga þar í grafreitnum.
“Já, lambið mitt, það er sjálf-
sagt”, og fór ráðsmaður hans
með mér. Það var orðið fram-
orðið, þegar við vorum búnir
að hlaða upp leiðið. Fann eg
þá prófast. Hann hafði skoðað
kistuna og var vel ánægður
með hana. Spurði hann mig,
hvað hann skuldaði mér. Sagði
eg það væri undir því komið,
hvað hann setti fyrir sína hjálp
til mín. Eg vildi hafa fylsta
kaup, 3 krónur fyrir daginn, og
tæki hann af því eins og honum
þætti gott. En þá fékk hann
mér 3 krónur og sagði að það
mætti ekki minna vera fyrir
utan sína hjálp í mínar þarfir.
Þótti mér þetta rausnarlega
gert. Hins vegar heyrði teg
aldrei getið um það, að hann
ragaði kaup við menn. Svo
margt fórst honum vel, þó á-
gjarn væri, einkum fyrir kirkj-
una.
Ekki þurfti eg lengi að
hneykslast á stólræðum séra
Vigfúsar. Man eg þó ekki fyr-
ir víst, hvort það var haustið
1883 eða 1884, að hann tók sér
aðstoðarprest, séra Lárus Jó-
hannesson, bróður Jóhannesar
bæjarfógeta í Reykjavík. Séra
Lárus var skemtilegur prestur,
raddmaður mikill, ræðumaður
góður og lipurmenni og ljúf-
menni hið mesta. Hann var og
fljótt viðurkendur og virtur af
söfnuðinum. Hann var ungur
maður og nýútskrifaður af
prestaskólanum. Hann giftist
Sauðanesi hómópatanum
Guðrúnu Björnsdóttur Skúla-
sonar og Bergljótar systur séra
Vigfúsar. Frú Guðrún Björns-
dóttir var ein sú mikilhæfasta
kona, sem eg hefi þekt um
mína daga, en kunni illa að
stilla skapi sínu í hóf, þegar
leið á æfina. Hún var vel greind
og skilningsgóð stúlka, hrein-
lynd, blíðlynd og af hjarta nær-
gætin við sjúklinga og aðra,
sem bágt áttu. Hún misti mann
sinn, sem hún elskaði og virti,
eftir stutta sambúð, frá þrem
kornungum börnum, og varð
á sama tíma að hrekjast burt
frá æskustöðvum sínum, eigna-
laus að mestu, illa skilin, með
sterka sjálfstæðisþrá á hrund-
um rústum huga og hjarta. Að
bogna strax í æsku var ekki
að hennar skapi, en hitt smám
saman eina úrræðið, að kasta
af sér æskublíða kveneðlinu
eitt og eitt augnablik, og kljúfa,
sjálf og aðstoðarlaust, hvössu
og köldu stormana. Löngu síð-
ar komst hún í bæjarstjórn
Reykjafvikur, og hafðli (veríð
þar stórráð, eftir því sem mér
var sagt, þegar eg kom heim
árið 1919. Hún var alsystir
Páls Bjamarsonar, sem hér var
vestan hafs og ritaði í Tímarit
Þjóðræknisfélagsins um ís-
lenzkar orðmyndanir, líka al-
systir konu Sveins heitins
Brynjólfssonar. Kona séra Vig-
fúsar var Sigríður Guttorms-
dóttir, systir séra Jóns Gutt-
ormssonar í Hjarðarholti. Dáð
ust allir að því, hvað hann
reyndist henni vel, eins og hún
var lítið gefin. Séra Vigfús dó
haustið 1888, og séra Lárus
næsta sumar á eftir, 1889. Var
banamein hans talið nýma-
sjúkdómur.
Þó að við nú fyrsta haustið
á Syðralóni hefðum samkvæmt
okkar fyrri reynslu og þekk-
ingu, heilmikið af heyjum fyr-
ir veturnn, þá fór nú svo, að
þau urðu mikið ódrýgri heldur
en við höfðum nokkumtíma
áður vanist, svo að á útmán-
uðum urðum við að fara að
koma niður fé og fá lánað hey,
en það er átakanlegt ástand
að þurfa þess. Það er sárt fyrir
tilfinningamenn, að vera neydd
ir til að draga fóður við skepn-
ur sínar, og vita ekkert hvað
framundan liggur. Það er nið-
urlægingarástand að þurfa út
til heybóna, þegar maður veit,
að maður getur orðið góðvilj-
uðum mönnum að fótakefli,
stefnt þeim í sama voðann, þar
sem tíðarfarið er öllum jafn-
ókunnugt. Það er líka tilfinn-
ÞÉR ÞURFIÐ ALDREI AÐ BIDJA AFSÖK-
UNAR Á BAKNINGUNNI—EF ÞÉR NOTIÐ
EINGÖNGU ÞENNA BAKING POWDER—
BLUE RIBBON ER FULL TRYGGING
FYRIR ÞVf.
Blue Ribbon Limited
WINNIPEG
CANADA
anlegt undir þeim kringum-
stæðum, að daglega hlaðast.
skuldir á óvissa skepnueign-
ina. Þetta vor kom það mest
og verst niður á föður mínum
að útvega hjálpina og líða á-
hyggjornar, enda sá eg oft á
honum þungann og þreytuna
af þessu ástandi, samfara veik-
leika hans, þó hann ekki kvart-
aði. Alt fékk þó þetta betri
enda en útlit var fyrir. Var sem
nágrannarnir hefðu sammælst
um alla aðstoð og nauðsyn-
lega hjálp.
j Seinasta dag þessa árs, eða
31. desember 1884, á vanaleg-
| um háttatíma, fæddist okkur
jhjónum lítil stúlka, og var hún
síðar skírð Laufey — önnur
á landinu með því nafni, eftir
því sem eg gat bezt vitað. Hin
fyrsta er Laufey dóttir séra
Björns í Laufási, og voru þær
vinkonur miklar kona mín og
hún, og mun það hafa valdð
miklu um nafnið á stúlkunni
Frh. á 15. bls.
SlmlS
322

INCORPORATEO HAY '670
H.. ...HCH(. .. l.H.TOOH TO..TOH tOMHIOH OH.O..T H.CTOH V..HOH TÍHOOOH V.HCOUV.H TMO VICTOHT.
SlmlS
322
* Complete,
Modern and
EVflcient Fnel
Servlee lor
Every Hame
Ouaraotceln(
Hl«b Qaaitty,
Qulek lerrlce,
Larca Variatjr,
Moderato Caat
COAL • COKE • WOOD
Það er ekkert brauð til sem tekur þessu
(ram að gæðum, hreinleik og saðsemi
CANADA
BREAD
%
Pantið Butternut brauðin—sæt sem hnotur—kjarngóð sem smjör
FRANK HANNIBAL, ráðsmaður.