Heimskringla - 20.07.1932, Blaðsíða 6
« BLADSÉÐA
HEIMSKRINCLA
WINNIPEG 20. JÚLÍ 1932
Á HÁSKA TÍMUM
Saga frá uppraianinni á Indlandi.
Eftir
GEORGE A. HENTY
“Eg hefi nú ekki lagt beina spurningu
fyrir hana,’’ svaraði doktorinn nokkuð byrst-
ur. “Eg þykist vita að hún hafi álit á hon-
um — er meira að segja til með að viður-
kenna, að þau hafa gasprað mikið saman í
meiningarleysi; en við hverju öðru er að bú-
ast, þegar ung stúlka er knúð til að umgang-
ast myndarlegan og karlmannlegan mann, er
leggur sig fram til þess að gera henni alt til
geðs og ánægju, og einkum þegar stúlkan
fær ekki tækifæri til að gefa sig á tal við
aðra karlmenn, og er þar ofan í kaupið gröm
við sjálfa sig og alla tilveruna. Eg skal líka
viðurkenna að eg var um tíma á glóðum, að
hún fleygði sér í faðminn á þessum snoppu-
fríða skálki, bara til þess að stríða sumum og
hefna sín á öðrum, en síðan við fluttum í
þetta hús, hefir sú skoðun mín tekið algerðri
breytingu. En nú er eg til með að bregða
mér ofan og fá mér tebolla, ef þú vilt vera hér
eftir og taka við rifflinum mínum fáeinar
mínútur. Eg bauðst til þess að standa einn
á verði um stund, en eg bjóst ekki við að
vera hér einn hálfa nóttina. Eftir á að hyggja,
eg sagði Foster að þú hefðir boðið þinn hest,
þeim sem færi, og eg held hann ætli að fara
með hann.”
“Það er velkomið,’’ svaraði Bathurst.
“Hann er mér gagnslaus eign.’’
“Taktu nú eftir,” sagði doktorinn. “Hættu
nú að hugsa um Miss Hannay í bráð, en hugs-
aðu þeim mun meira um verkið, sem hér ligg-
ur fyrir. Eg býst ekki við að þeir hreyfi sig
til muna í nótt, en vftS verðum eigi að síður
að vera vel vakandi og hafa eyrun opin. —
Gleymdu nú ekki því, á meðan eg bregð mér
ofan.’’
“Eg skal vera aðgætinn, doktor, vertu
alveg viss,” svaraði Bathurst hlæjandi. En
doktorinn treysti honum þó ekki betur en svo,
að undireins og hann kom ofan, sendi hann
Wllson upp til hans.
Klukkan tólf á miðnætti voru hestar
þeirra Bathursts og Fosters teymdir út og út
fyrir pokavegginn, eftir að skarð hafði verið
gert í hann, er skepnunar aðeins gátu troðist
um, og áður en þeir voru teymdir út úr
kvínni, var það skarð í pokavegginn fylt á
ný. Hófar hestanna höfðu verið sveipaðir
með pokum, svo ekki glamraði í, er þeir væru
teymdir yfir steinruslið við végginn. Undireins
og þeir voru komnir laust út fyrir steinaruslið
tók Foster reifana af fótum þeirra, og stökk
svo tafarlaust á bak hesti sínum.
“Vertu sæll, majór,’’ sagði hann þá. “Að
átta eða níu dögum liðnum vildi eg vera kom-
inn hingað aftur með nægan liðsafla.”
“Víst vil eg vona það, Foster,’’ svaraði
majórinn. “Farðu vel! Guð varðveiti þig!”
Majórinn og sumt af mönnunum stóðu
í skarðinu í veggnum, þar sem Foster skildi
við þá. Hann reið af stað og fór ósköp hægt,
en koldimt var myrkrið. Þegar hann var kom-
inn á að gizka fimtíu skref frá veggnum, var
spurt hátt og hranalega hver þar færi. Undir-
eins á eftir fylgdi byssuskot, er var vottur
þess, að Foster hafði hleypt á sprett. Köll og
háreysti reis nú upp hvaðanæfa, og skot eft-
ir skot riðu af út í myrkrið.
“Það er lítil hætta á, að þeir hæfi hann
í myrkrinu,’ sagði majórinn, er þeir klifruðu
inn yfir pokavegginn. “En þeir gætu máske
slasað hestana, og fari svo er þessi tilraun
okkar þýðingarlaus.
Majórinn skipaði svo tvöfaldan vörð við
vegginn — útvörð í skarðinu í vegginn, og
innri vörð á pokaveggnum. Sjálfur flýtti hann
sér og hinir allir upp á þekju. Það mátti enn
heyra óp og köll úti fyrir og skotin riðu af í
sífellu. Alt í einu var þeyttur lúður og blásið
til riddaraatlögu, og rétt á eftir riðu af þrjú
pístóiuskot.
•“Þetta er teiknið, sem við gerðum ráð
fyrir,” sagði majórinn. “Það sýnir að hann
er sloppinn út fyrir varðhringi þeirra. Þá er
nú eftr að reyna þol hest^nna, því eitthvað
af riddaraliði þeirra verður komið á hæla
honum innan fárra mínútna.”
Það hafði orðið fátt um kveðjur hjá Fos-
ter. Hann hafði sjálfur verið við, er hestamir
voru söðlaðir, og leit sjálfur eftir öllum und-
irbúningi í því efni. Af því leiddi að hann hafði
ekki tíma til að fara inn og kveðja konurnar,
fyrri en brottfarastundin var komin. Hann
hughreysti þær með von um góðan árangur
af ferð þessari, en auðheyrt var, að honum
var ekki liðugt um tungutak. Við Isabel gat
hann ekkert talað einslega og kvaddi hana
eins og hinar, — með handabandi, án þess að
mæla orð af munni.
“Eg hefði ekki trúað að hann hefði þó
svona næmar tilfinningar,” sagði Mrs. Doolan
í lágum rómi við Isabel, eftir að hann gekk
út. “Eg sá að hoMum féll illa að skilja við
okkur, en eg hélt að honum félli ekkert illa
nema það, sem kynni að geta skert hans eig-
in hag. Eg held hann hafi virkilega hálf-
skammast sín fyrir að fara."
“Þetta held eg sé nú ekki sanngjarnt,”
sagði Isabel, “þegar hann er að fara í þeim
tilgangi að útvega okkur hjálp og lausn.”
“Hann flýr frá okkur alveg eins og rottur
flýja af skipi, sem liggur fyrir að farist í
næstu sjóferð,” svaraði Mrs. Doolan með á-
herziu. “Eg er mest hissa á, að hann skuli
hafa drenglyndi til að finna til sneypu yfir
því. Það er ekki nema ein manneskja í ver-
öldinni, sem honum er ant um að leysa úr
nauðung, og það er — hann sjálfur. Eg var
að lesa söguna af Davíð Copperfield hérna
um daginn, og mér finst virkilega að lýsingin
af Steerpoters, sé bókstaflega rétt lýsing á
lyndiseinkennum Fosters. Maðurinn er ger-
samlega tilfinninga- og samvizkulaus, sem
öllu fórnar á altari nautna sinna, og þó hefir
hann eitthvað það við sig, að við getum varla
annað en dáðst að honum. Hvað veldur því,
góða mín, að misendismenn eru svo oft miklu
skemtilegri menn, en góðu mennirnir?”
“Eg held eg hafi nú aldrei hugsað um
það,” svaraði Isabel og brosti að alvöru Mrs.
Doolan; “eg get því ekki leyst úr gátunni
nema með því að geta til, að það komi af því,
að við ósjálfrátt hneigjumst að því eðlisfari,
sem er alveg gagnólíkt okkar."
Mrs. Doolan hló þá og sagði:
“Svo þú álítur okkur þá betri en karl-
mennina, Isabel? En það geri eg ekki — ekki
ögn betri. Starfssvið okkar er takmarkað, en
hefðum við sömiu tækifæri og karlmenn, þá
held eg að lítið yrði gefandi á milli, hvað
gæði snertir. En við megum ekki masa svona.
Við þurfum að taka til í sjúkraherberginu
klukkan fjögur í nótt.”
Stórskotasóknin var hafin með enda meiri
áfergi en áður, undireins með degi morgun-
inn eftir, og höfðu þá óvinirnir fleiri fall-
byssur upp settar en áður, svo að nú stóð elds
og kúlnahríðin að húsinu úr öllum áttum.
Þannig hélzt sóknin uppihaldslaust í næstu
sex daga og þrengdi æ meir og meir að setu-
iiðinu með degi hverjum. Það var nú búið
að sprengja mörg skörð í virkisvegginn. Hann
var því léleg hh'f orðinn, enda buldu nú kúl-
urnar á húsveggjunum sjálfum, og urðu íbú-
arnir því að halda sig niðri í kjallara nærri
alla daga.
Veðrið hafði verið hófleysislega heitt í
marga daga. Sóknin smáharðnaði, og vegna
mannfærðar, var svefn nær ómögulegur. Þetta
alt, hitinn, þreytan og svefnleysið, verkaði að
vændum á þessa fáu Norðurálfumenn. En
nú á hverjum degi óx drjúgum liðsafli óvin-
anna.
Sepoya herdeild frá Cawnpore kom til
að hvíla “hundruðusbu og þriðju Bengal-deild-
ina”, enda sú herdeild þá farin að týna töl-
unni. Og á hverjum degi bættist flokkur eftir
flokk af sveitalýð við óvinina.
Setuliðið gat ekki lengur varið garðinn.
1 hverju einu áhlaupi æddi hinn dökki lýöur
inn um skörðin og upp að húsveggjunum, eins
og fossandi flóð eftir þröngum farvegi. En
útstraumurinn þaðan varð þó æfinlega eins
harður eins og í aðfallinu, því púðurhylkin á
allri stærð er majórinn lét gera og henda of-
an yfir hópinn af þekjunni, voru svo ofboðs
mannskæð, að Hindúar gátu ekki haldist við
þar inni. Hestana hefði nú ekki lengur verið
hægt að hirða eða verja, enda sá majórinn
það fyrir og lét sleppa þeim öllum út fyrir
girðisvegginn daginn eftir að Foster fór. Mann-
fallið í garðinum og grendinni olli því, að ó-
bærileg fluguplága gaus nú upp. Lík þeirra,
sem féllu, voru að vísu dregin burt úr garð-
inum og grendinni á hverri nóttu og grafin,
en jörðin var svo sósuð í blóði, að flugnavarg-
urinn fór þar aldrei frá, en sótti inn um allar
smugur á húsinu. Þessi plága jók stórum á
þjáningar hvítu mannanna.
Nú fækkaði líka setuliðið á degi hverjum.
Það voru ekki nema sex vopnfærir menn
eftir. Þeir Hunter, Rintoul og Richards voru
komnir undir græna torfu — höfðu látist úr
hitasótt. Farquharson, skyttan, var kominn
sama veg — hafði orðið fyrir fallbyssukúlu
og fengið bana. Margt af börnunum var og
dáið, og tveir af borgurunum lágu í sáruin
og nær dauða en lífi. Amy Hunter hafði og
orðið einni kúlunni að bráð, sem smogið hafði
inn á milli pokanna og í gegnum gluggann
inn f sjúkraherbergið. Hinar konurnar voru
enn á ferli og ósjúkar, en úttaugaðar gersam-
lega af þreytu, vökum og kvíða.
En þótt svona væri Jtomið, heyrðist ekk-
ert möglunaryrði, og enginn inti í þá átt að
gefast upp. Hefðu karlmennirnir verið einir
um hituna, hefðu þeir gengið út allir í senn
og brotist um á meðan nokkur var á lífi, en
til þess var ekki hugsandi vegna kvenfólks-
ins.
Bathurst var fyrir nokkru hættur við
göngin, enda kominn með
þau, að þeir héldu út undir
þéttan skógarrunna, nálægt
áttatfu faðma fyrir utan
vegginn. Þar hafði Bathurst
grafið upp fyrir sig þangað
til klasa af grönnum trjá-
rótum tók við, er sýndi að
lítið meira þyrfti að gera til
þess að gat kæmi á jarð-
skorpuna. Þar við sat, enda
ekki lengur minst á að
strjúka burtu. Það var lítil
vonin um sigursælan árang-
ur af flótta, í fyrstu meðan
allir voru frískir og óþreytt-
ir, og sú litla von var þó
miklu minni nú. Það var satt
vit í að hugsa til eða tala um
RobínlHood
FI/OUR
ÞETTA MJÖL ER ÁBYRST AÐ GERA
YÐUR ÁNÆGÐA, EDA ÞÉR FÁID
PENINGANA TIL BAKA.
að segja ekkert
flótta nú.
“Vin!” endurtók doktorinn hissa.
“Já, eg held að töframaðurinn sé í
Á sjötta deginum eftir að Foster fór,
særðist majór Hannay hættulega. Um kvöldið
eftir að myrkt var orðið, varð hlé á sókninni,
og hagnýttu konurnar þá stund til að fara
upp á þekju, og fá sér ferskt loft, en karl-
mennirnir söfnuðust þá saman umhverfis
rúm majórsins, til þess að ræða um ástandið.
“Nú nálgast endirinn, doktor,” byrjaði
majórinn. “Það er auðsætt, að við höldum ekki
svona út mörgum klukkustundum lengur. Það
er þýðingarlaust að reyna að dylja það fyrir
okkur sjálfum. Nú, okkur hefir ávalt komið
saman um það, að þegar öll von sé úti, þá
skyldum við reyna að semja við þá, að ganga
slyppir héðan, en að þeir gefi okkur líf og
ljái okkur fylgd, sem þarf til þess að komast
niður um landið til brezkra herstöðva. En
neiti þeir þessu, þá að við gefumst aldrei upp,
en sprengjum að lyktum húsið í loft upp, meö
öllu sem í því er. Mér finst mál til komið að
reyna þetta.”
“Það finst mér líka,” svaraði doktorinn.
“Við erum búnir að gera alt sem í okkar
valdi stendur. Auðvitað hefi eg litla von um
að'þeir gangi að nokkrum viðunanlegum samn
ingi, því þeir eru víst búnir að frétta um á-
stand okkar frá vinnufólki okkar, sem strok-
ið hefir frá okkur. Eða hvað heldur þú,
Bathurst?"
“Það er mitt álit, að það sé talsverður
flokkadráttur á meðal þeirra,” svaraði Bat-
hurst. “Þó bændahöfðingjarnir og þeirra iið
sé með í uppreisninni, þá leggja þeir ekki
sama hatur á okkur og Sepoyar gera. Eg er
líka viss ium að þeir eru orðnir leiðir á þessu
þófi, og víst sakna þeir margra liðsmanna
sinna sem fallnir eru. Eg hefði sagt að þeir
mundu fúsir til að semja um frið, ef þeir fá
því ráðið fyrír Sepoyum, nema þeir séu háðir
valdi Rajahins, Nana Sahib. Eg er nákunnug-
ur mörgum þessum mönnum, og eg held eg
hafi máske áhrif á Por Sing, sem spursmáls-
laust er valdmesti höfðinginn í þessu ná-
grenni, og sem eg gæti bezt trúað að hinir
bændahöfðingjarnir allir álitu sinn sanna leið-
toga. Ef þú ert því samþykkur, majór, skal
eg fara út til þeirra og reyna að ná tali af
Por Sing. Hann er ærukær höfðingi, og ef
hann lofaði að veita okkur fylgd og sjá okk-
ur borgið, hika eg ekki við að segja, að hann
efndi það loforð. Mér sýnist þetta reynandi.
Komi eg ekki aftur, megið þið vera þess full-
vissir, að eg er þá dauður, og að þá er ekki
um nein grið að gera, og þess vegna óhætt
fyrir ykkur að taka þá til örþrifaráðanna.”
“Það er þess vert að reyna þetta undir
öllum kringumstæðum,” svaraði majórinn.
“Það er hættuferð þetta, en eg sleppi því al-
veg, því það getur varla verið meiri hætta en
sú, sem nú vofir yfir okkur.”
“Eg skal fara af stað undireins,” sagði
Bathurst, “en ekki vil eg að þú búist við mér
aftur fyr en eftir sólarhring, því eg get varla
búist við að ná tali af Por Sing í kvöld."
“Hvernig hugsarðu þér að komast út
héðan, Bathurst?”
“Eftir göngunum," svaraði hann. “Eg
skal nú undireins fara og brjóta gat á jarð-
skorpuna. Það er eini vegurinn, því varðhring-
urinn er nú æði þéttur og alveg upp við veggi
okkar.”
“Þú ert líklega orðinn vonlaus um liðs-
afla frá Lukhnow?”
Vita vonlaus, majór,” svaraði Bathurst.
“Eg var nú æfinlega veiktrúaður í því efni.
Hefði nokkur möguleiki verið til að senda lið
þaðan, þá hefði það lið verið komið nú, þvi
•þaö hefði farið af stað undireins og Foster
kom þangað.”
“En hvað sem því líður, þá getum viö
með engu móti beðið lengur,” sagði majcjrinn.
Bathurst gekk þá út og doktorinn með
honum. Fengu þeir sér lampa, járnkarl og
önnur verkfæri og gengu inn göngin, og bar
doktorinn með sér litla stiga gerða úr bamb-
usstöngum.
“Hefirðu nú von um góðar unditektir?’
spurði doktorinn.
Eg er nokkum veginn viss um, að mér
gengur vel,” svaraði Bathurst öruggur. “Eg
held við eigum vin í þeirra flokki.”
grendinni," svaraði Bathurst. Núna í tvær
undanfarnar nætur, þegar eg hefi staðið á
verði á þekjunni, hefi eg, eg veit ekki hvað
oft heyrt þessum orðum hvíslað í eyra mér:
“Hittu mig hjá húsinu þínu!” Þú hugsar má-
ske að eg hafi fest svefn og að mig hafi
dreymt þetta, en eg var eins glað vakandi og
eg er núna. Eg get ekki sagt, að eg þekti
röddina, en orðin voru borin fram á mállýzk-
unni, sem töframaðurinn talar. Og víst ætla.
eg að vita hvað orðin þýða, með því að ganga
heim undir rústirnr af húsi mínu, undireins
og eg kem út, og skal jafnvel bíða þar alla
nóttina, ef þarf, í þeirri von að hann komi.
Mér finst það ekki nema samsvarandi öðru
töfravaldi hns (og sem okkur er vel kunnugt
um, að hann geti haft þau áhrif á mig, að eg
heyri, eða finnist eg heyra, hugsanir hans, og
komistþannig að því, að hann vill hafa tal
af mér.”
“Eg er þér samdóma í því, og það skil
eg, að hans liðveizla gæti verið ómetanlega
góð,” svaraði doktorinn. “Þú ert svo laus
við hégiljur og ímyndurarrugl, Bathurst, að
eg hika ekki við að segja, að þú hafir heyrt
rétt. Eg er vonbetri nú en um langan, langan
undanfarinn tíma.”
Jarðskorpan og rótavefurinn, sem Bat-
hurst var að böggva, var um þrjú fet á þykt,
en að klukkustund liðinni var gatið komið á
— gangnagerðinni lokið. Fór það og að tilgátu.
Bathursts, að op þetta var í miðjum skógar-
runnanum. Eftir að hafa staðið í stiganum
og litast um, kom Bathurst niður í göngin
og bað doktorinn að standa á verði á meðan
hann fengi sér Hindúabúning.
í göngunum inn við kjallarann stóð Isa-
bel, og tók Bathurst tali.
“Eg heyri sagt, að þú ætlir út til óvin-
anna aftur, Mr. Bathurst,” sagði hún.
“Já, eg ætla að vita, hvort þeir taka eng-
um samningum, ef við gefum upp vígi okk-
ar."
“Það er eins víst að þú komir ekki aft-
ur,” sagði hún og rödd hennar titraði.
“Vitaskuld getur farið svo,” svaraði hann.
“En eg held nú að eg verði ekki í meiri hættu
en þið, sem sitjið eftir.”
“Eg má til með að tala ögn við þig áður
en þú ferð,” sagði hún. “Mig hefir langað til
þess svo lengi, en þú hefir aldrei gefið mér
tækifæri til. Við sjáumst máske aldrei aftur,
og þarf eg þess vegna núna að segja þér, hve
sárt eg sakna — hve sárt eg hef saknað að
hafa talað eins og eg gerði. Eg talaði þá eins
og gálaus og óreyndur unglingur, en nú er
reynsian búin að sýna mér annað. Eg hefi
ekki getað annað en séð, hvernig þú hefir
komið fram síðan raunir okkar byrjuðu, hve
góður og ljúfur þú hefir æfinlega verið við
okkur kvenfólkið og börnin, hve vongóður
þú hefir ávalt verið, og gefið okkur öllum,
smáum og stórum, kjark og þor með fram-
komu þinni. Eins og hinir hefi eg líka verið
sjónarvottur að því þrekvirki, sem þú hefir
unnið dag eftir dag, og viðurkenning okkar
allra er þetta, að með stilling þinni og þreki
hefirðu knúð alla til að líta til þín og þinna
ráða, — að treysta á þig öðrum fremur, þég-
ar í raunirnar rekur. Segðu þá, Mr. Bathyrst,
áðu en þú ferð, að þú fyrirgefir mér, og að ef
þú kemur aftur, að við skulum verða vinir á
ný, eins og við vorum í fyrstu.”
“Sé nokkuð að fyrirgefa, Miss Hannay,
þá fyrirgef eg það að sjálfsögöu. “En engin
orð þín, eða annara, geta létt af mér þeirri
ánauð og þeim þjáningum, sem fylgja þeirri
meðvitund, að hér hefi eg ekki getað tekið
neinn almennilegan þátt í að verja vígi okkar
og að eg hefi neyðst til að vinna verk, sem
mörg hver eru sæmri kvenmönnum en karl-
mönnum. Og víst iofa eg því, með þakklæti
og gleði, að gerast vinur þinn eins og fyrrum,
ef eg kem aftur, en hvað það snertir, þá má
eg fullvissa þig um, að inst í hjarta mínu hefi
eg altaf verið vinur þinn.”