Heimskringla - 27.07.1932, Qupperneq 7

WINNIPEG 27. júlf 1932.
HEIMSKRINGLA
7 RLAÐSÍÐA
| ^ Nafnspjöld *SÍ I
Frá Aðalfundi Eimskipafélags
fslands.
Frh trt S. bU.
manna, þeirra er ófélagsbundnir
eru, enda eru þeir mjög fáir til-
tölulega.
Ástand og horfur.
Siglingum skipanna er hagað
með nokkuð öðru móti en áður
hefir verið venja. Með áætlun
árs hefir verið reynt að koma
á reglubundnum ferðum eftir
vikudögum, þannig að nú eru
t. d. ferðir frá Hamborg annan
hvem laugardag og frá Kaup-
mannahöfn annan hvern þriðju
dag. Einnig eru nú reglubundn
ar ferðir frá Reykjavík til Akur
eyrar á þriðjudögum þrisvar í
mánuði og frá Reykjavík til út-
landa á miðvikudögum þrisvar
í mánuði. Er þetta vitanlega
spor í rétta átt, þar sem það
gerir fólki mikið léttara fyrir
með að átta sig á ferðum skip-
anna, og kemur um leið töluvert
meiri festu á siglingar þeirra.
Á þessu ári hefir verið byrjað
á siglingum til Antwerpen, og
eins og áætlunin ber með sér er
“Selfoss” látinn annast þær.
Eins og kunnugt er hefir inn-
flutningur frá Hollandi og Bel-
gíu aukist að miklum mun nú
á seinni árum og þótti því tíma-
bært að hefja siglingar þangað,
en um árangur af siglingum
þessum er ekki hægt að segja
neitt með vissu að svo stöddu.
Kreppan hefir haft sín áhnf
á starfsemi og hag Eimskipa-
féalgsins, eins og annara fyrir-
tækja. Fólks- og vöruflutning-
ar hafa minkað að talsverðum
mun með skipum félagsins, og
tekjur þess þannig rýmað til-
finnanlega. Orsakir þess er
meðal annars að finna í núgild-
andi innflutningshöftum og
gjaldeyris-örðugleikum. Útgjöld-
in aftur á móti standa nokkurn
veginn f stað, og er það eðlilegt
þegar þess er gætt, að beinn
kostnaður við siglingar skip-
anna er jafn mikill hvort þau
hafa mikinn flutning eða lítinn.
Einnig hefir verðlækkun ís-
lensku króunnar haft talsvert
aukin útgjöld í för með sér hvað
snertir skip þau, er sigla til
Hamborgar.
Það má búast við því að Eim-
skipafélagið eigi þungan róð-
ur framundan, en vér væntum
þess, að félagið fái staðist öll
þau þungu boðaföll, sem á því
kunna að dynja, og það geti
haldið áfram að bæta sam-
göngur, bæði innan lands og
milli landa. En þetta er því að-
eins mögulegt, að landsmenn
séu einhuga um að fela Eim-
skipafélaginu alla flutninga til
landsins og frá landinu. Ef
þess væri gætt, er framtíð fé-
lagsins borgið.
* * *
Guðm. Vilhjálmsson fram-
kvæmdarstjóri gaf ítarlega
skýrslu, þar sem hann þakkaði
þeim blöðum og einstaklingum,
sem hefðu stutt félagið. Enn-
fremur rakti hann aðfinslur,
sem Eimskip hefði orðið fyrir
í einstöku blöðum.
StrandferSirnar og Eimskip.
Svohljóðandi tillaga kom
Phones:
fram frá Halldóri Jónassyni og
Magnúsi Bjarnarsyni fyrv. pró-
fasti:
“Fundurinn skorar á stjórn
Emskpafélagsns að leita samn-
inga við landsstjórnina um það
að félaginu verði falin rekstrar
stjórn strandferðaskipanna eins
og áður var, og auk þess ann-
ara skipa ríkisins, ef unt er.
Eftir nokkrar umræður var
tillagan samþykt með 27:9 at-
kvæðum. Eins og kunnugt er,
var á síðasta þingi samþykt
þingsályktunartillaga, er fór í
sömu átt.
Stjórnarkosning.
Úr stjórn félagsins skyldu
ganga þrír menn: Eggert Cla-
essen, Guðmundur Ásbjömsson
og Richard Thors. Voru þeir
allir endurkosnir, E. Cl. með
12,436 atkv., G. Ásbj. 11,393
atkv., og R. Th. 14,818. Frá
Vestur-íslendingum var kjörinn
í stjóm Ásmundur P. Jóhanns-
son. Endurskoðandi var endur-
kosinn Ólafur G. Eyjólfsson.
Mbl.
ENDURMINNINGAR
Eftir Fr. Guðmundsson.
Frh.
Svo fór eg aftur af stað og
stefndi á Vatnajökul, og kom
til pabba þíns um kvöldið. —
Hann sagði mér, að á hlaðinu
fyrir framan bæinn hans vær-
um við 1000 fet fyrir ofan sjáv-
armál, og eg fagnaði í hjarta
mínu. Eg hafði ekki einungis
gengið 10 mílur áfram úr
Flögusandi, heldur og þúsund
fet á leið til himinsins. Hér að
framan er átt við danskar míl-
ur. Líklega voru húsin hlýrri,
bjartari og fegurri en eg hafði
áður séð, og bókaskápar og
hlaðar hér og hvar, af því alt
þetta var nær himninum. En
það vakti undrun mína að hús-
bóndinn skyldi vera hreppstjóri,
hann hljóp ekkert og talaði
hógværast og kanske minst af
öllum á heimilinu. Þarna fékk
eg að sitja með Heimskringlu,
Eddurnar báðar, og Noregs-
konunga sögur, án þess að
nokkur truflaði mig í þrjá daga,
þangað til að pósturinn kom,
sem eg ætlaði að verða sam-
ferða. En þrautæfður skilning-
ur og hógværð húsbóndans,
varð mér þó öllu öðru eftir-
minnilegra. — Ert þú að segja
mér að þú sért sonur þessa
manns?” bætti hann við.
“Já,’’ svaraði eg.
“Segðu þá eitthvað, sem ber
honum sæmilegt vitni,’’ sagði
hann.
“Eg þori ekki að stríða
þér,’’ sagði eg. “Þú ert hér um
bil tuttugu árum eldri og þaul-
æfður í andlegum reipdrætti.
Eg býst við að þú standir með
hælana framan við tærnar á
föður þínum, en þú hefir enn
ekki náð með tærnar lengra en
að hælum móður þinnar, þó
minni og daufari Ijós lýstu
henni en þér. Við höfum allir
nokkuð frá báðum foreldrum,
sem veldur hollu jafnvægi á
leið framþróunarinnar, þótt ein-
stakir geislar teygist þar fyrir
skemra. Það er og ennþá vafa-
42 304
41 111
samt, hvort eg mundi hlíta
þínum dómi um úrkynjun mína.
En hér er eg með grein í vas-
anum, sem eg ætlaði að láta í
blað þitt Fjallkonuna, ef þér
sýndist svo, og getur þú nokk-
uð af henni ráðið um sálar-
ástand mitt.”
Hann tók við greininni og
las hana fljótlega yfir, lítur upp
og segir:
“Þetta er laglega stíluð grein,
en lítil hugsun og ekkert nýtt
sagt. Greinin ber ekki með sér
neina innunna þekkingu, sem
gefi höfundinum vald til að
taka til máls. Hún sýnir aðeins
fúsleik til að taka þátt í há-
vaðanum, hóa í lætin. Tilraun
til að láta bera á sér án allra
verðleika. Svona rita meðal-
menn, en faðir þinn talaði ekki
fyr en þekkingin sannfærði
hann um, að hann ynni gagn
með því. Værirðu ekki úr. mínu
plássi og sonur Guðmundar á
Grímsstöðum, þá hefði eg ekki
hirt um að segja þér til veg-
ar.”
Eg fann að það var satt,
hvert einasta orð sem hann
sagði, dró að mér grein mína
og stakk henni í vasann. Hann
athugaði það, og sagðist geta
tekið hana; hún sómdi sér vel
fyrir alla nema sjálfan mig..
Hann tók eftir því að eg varð
hljóðari, og bað hann mig þá
að senda sér grein, þegar eg
ætti eitthvert ákveðið erindi
inn í rangsnúinn gauragang-
inn.
Nú fór hann að spyrja mig
eftir séra Arnljóti. Hvernig hon
um liði og hvernig mér líkaði
við hann.
“Hann er að verða of gamall
til mikilla framkvæmda, en mik-
ill kennari er hann þeim, sem
læra vilja,” sagði eg.
“Eg veit það,’’ segir hann,
“en hann kennir ekki annað en
slægð og hrekki.”
“Sá segir mest af Ólafi kon-
ungi, sem hvorki hefir heyrt
hann eða séð. Eða hvað veizt
þú um séra Arnljót, nema það
sem aðrir segja þér, er hafa
misskilið hann eða átt í stríði
við hann, og borið lægra hlut,
vitsmuna hans vegna. Eg kann-
ast við að hann er ekkert lamb
að leika við, og verður ekki
leiddur á eyrunum eins og asn-
inn. Þú sagðir að þá væri kom-
inn tími til að tala, þegar inn-
unnin þekking ögraði mönnum
til hluttöku. Þannig er það með
séra Arnljót. Hann er þekking-
arríkasti maðurinn, á stóru
svæði í kringum mig að minsta
kosti, og það er engin tog-
sperra að njóta upplýsingar af
honum, fyrir þá sem ekki eru
alt af á öfugum meið við hann.”
Hér þagnaði eg. En hann
sagði:
“Varst það ekki þú, sem
klagaðir hann fyrir biskupin-
um?”
“Jú, að vísu,” svaraði eg.
“En er ekki fjandans aldar-
hátturinn þannig, að til þess
að njóta álits og trausts fjöld-
ans, þá verður maður að fórna
betri vitund, ef til kemur, vona
á strákalukku eða hundahepni.’
“Annaðhvort þekkir þú ekki
sannleikann, eða þú ert ill-
menni,” sagði hann.
“Glímdirðu aldrei við þitt of-
urefli, í von um að áhorfend-
urnir virtu hugrekki þitt, jafn-
vel þótt þú féllir?” sagði eg.
“Þú dæmir mig nokkuð hart,
eða átt þá nokkra heimtingu á
að eg sé yfirsjónalaus? Þar
fyrir utan hefði enginn mann-
fjöldi fengið mig til að bera
fram kæruorð á séra Arnljót
frammi fyrir Biskupinum hefði
eg vitað hvað þýðjingarlaust
formflapur slíkar visitaziugjörð-
ir eru, því fyrir visitazíuna var
mér persónulega innanhandar
að koma viðunanlegum og hag-
feldum umbótum til leiðar, þar
sem eg gat hvergi nærri komiö,
eftir að kveikt var í.”
j “Séra Arnljótur er enginn
prestur”, sagði hann, “trúir
jafnt á Krist og Þór”.
“Hjá honum hefi eg trúar-
bragðalega hlotið mesta full-
nægingu, huggun og skilning”.
sagði eg, en þá varð eg að fara
heim að kvöldborði hinna örlátu
gestgjafa minna. Valdimar
sagðist skilja grein mína betur
og vildi fá hana í blað sitt, en
eg sagði að hann hefði haft rétt
fyrir sér, hún væri gagnslaus,
eg léti hana hvergi sjást. Eg
lofaði að koma þar næsta dag
en sveik það tímaleysis vegna.
Á leiðinni heim að gisti stað
mínum, mætti eg tveimur þing-
mönnum veðurteknum og
þreytulegum á strengdum og
útþvældum hestum. Þó eg þekti
þessa menn ekki mikið persónu-
lega, þá vafðist þó hughlýa mín
óðar um þá, þeir hlutu að hafa
liðið álika eða öllu meiri ferða-
þrautir en eg þar sem þeir voru
heima fyrir fult eins langt frá
landi og eg. Þetta voru bænd-
urnir Guttormur Vigfússon frá
Geitagerði í Fljótsdal í Jökuls-
Jónsson frá Sleðbrjót í Jökuls-
árhlíð. Báðir voru þeir mynd-
arlegir menn, eins og líka trúir
geðfeldir og gagnlegir þing-
menn. Þeir voru glaðlegir og
brostu bróðurlega til mín, eins
og þeir fögnuðu yfir því að eg
hefði fengið tækifæri til að sjá
höfuðstaðinn. Það var auðséð
á þem, að þeir vissu hvert þeir
ætluðu, og þurftu ekki minnar
leiðsagnar með. Við gerðum ráð
fyrir að finnast aftur og skild-
um við svo búið. Nú fór eg að
hugsa um hversu þessir bros-
hýru héraðsbræður og sam-
verkamenn hefðu getað snúist
og deilt, í austfirku blöðunum
út af fyrirkomulagi Eiðaskólans
skömmu áður, og hafði eg þó
gaman af þeim glímubrögðum,
og þótti þeim kippa meira í
kynið eða sverja sig meira f
ætt feðranna en Jón á Gautlönd
um og Arnljótur Ólafsson, þegar
þeir álpuðust seinast út í það,
í opinberum blöðum að dusta
hver framan í annan vendi
kvennseminnar. En nú voru
þeir Jón og Guttormur sjáan-
lega vinirnir eins og áðúr.
Höfðu aðeins deilt um málefnið.
Heim var eg þó kominn í tæka
tíð, mér var tekið eins og lengi
þráðum spámanni.
“Hvert lenturðu? Hvernig
hefir þér liðið? Hjá hverjum
varstu?”
Þannig ráku spurningarnar
hver aðra. “Hjá Páli Melsted.”
“Já hann hefir nú svo sem verið
þægilegur karlinn.” “Hjá Valdi-
mar Ásmundssyni.” “Já þú
sóttir þá skemtun til Reykjavík-
ur.” Eg fór þá að grafast eftir,
hvað væri að Valdimar, og
komst að þeirri niðurstöðu, að
hann var ekkert keltubam tísk-
unnar, en enginn varnaði hon-
um vits. Þegar við fórum að
borða, sagði eg öllu heimilis-
fólkinu söguna af því, þegar Ás-
mundur gamli faðir Valdimars
gekk af okkar heimi, en það
var nokkrum árum eftir að
Valdimar fór að heiman. Sagan
er svo:
Það var glansandi sólskin,
blíða logn og bezta sumarveður
þegar piltamir í Flögu í Þistil-
firði hrundu fram bátnum sín-
um til þess að fara kaupstaðar-
ferð austur á Þórshöfn. Leiðin
var ekki lnög, hægur tveggja
tima róðar. Ferðamennirnir og
félagsbræðurnir innanborðs,
voru þrír, þar á meðal Ásmund-
ur faðir Valdimars . Öllum var
þeim það jafneiginlegt og hug-
haldið að fá sér ofurlítið í
staupinu þá komið var í kaup-
staðinn, yfir lognsléttan haf-
flötinn, einum tvisvar eða þrisv-
ar sinnum á ári, og við skulum
ekki lá þeim þetta. Löngu og
myrku vetrardægrin með knöpp-
um og skornum skamti, óhjá-
kvæmilegri ólund milli þessara
tilbreytingarlausu moldarveggja
og áhyggjurnar út í heytosin
þar sem daglega minkuðu stabb-
arnir en ahir munnarnir þurftu
Dr. M. B. Halldorson
401 Bo7d BldK
Skrifstofusími: 23674
Stundar sérstaklegra lungrnasjúk
dóma.
BJr aT5 finna á skrifstofu kl 10—12
f. h. og 2—6 e. h.
Heimlll: 46 Alloway Ave.
Talefmt: 3310*
DR A. BLONDAL
602 Medlcal Arts Bldg.
Talsími: 22 296
Btundar sérstaklega kvensjúkdðma
og barnasjúkdóma. — AB hitta:
kl. 10—12 * h. og 3—6 e h.
Heimlli: 806 Vlctor St. Stml 28 180
Dr. J. Stefansson
216 NEDICAL ARTS BLDG.
Horni Kennedy oj Graham
stundar elnRAngu augtan* ejran-
nef- »k kverka-njðkdðma
Er aTJ hitta frá kl. 11—12 f. h.
og kl. 8—6 e. h.
Talafmt: 21834
Helmlll: 638 McMillan Ave 42691
DR. L. A. SIGURDSON
216-220 Medical Arts Bldg.
Phone 21 834 Office tímar 2-4
Heimili: 104 Home St.
Phone 72 409
Dr. A. B. INGIMUNDSON
Tannlæknir
602 MEDICAL ARTS BLDG.
Sími: 28 840 Heimilia: 46 054
þó síns með, þar sem kærleik-
urinn til konunnar og barnanna
horaðist daglega af því ekkert
var hægt að láta eftir honum
eða verma hann. Það höfðu
engin aðkomandi áhrif borið
gleðinautnir í bæinn. Það var
óskiljanlegt, en innvortis sól-
skin hlaut það nú samt að vera
sem brosin og vonirnar lifðu á
hjá öllum nema húsbændunum.
Þeim hafði ekkert verið vigtað
eða mælt sem kærleikur þeirra
kæti úthlutað eða treyst. Það
hafði nú samt hraslast af og
bjartar var í búrunum en til þess
voru þau þó hlaðin *upp með
erfiðismunum að eitthvað átti
að gemya þar, og í kaupstaðinn
varð að sækja það. Ferðin var
því lífnauðsyn og hvað það var
nú gaman að gleðja konuna
sína og börnin þó alt yrði nú
að vera af skornum skamti, því
skuldin mátti ekki verða meiri
en svo að hægt yrði að borga
hana, en húsbændurnir vissu
vel, mundu það frá mörgum liðn
um árum að þegar að þessi
heimilis þörf og hugsvölun til
konu og barna var komin í
framkvæmd, þá var líka bund-
inn blýþungur baggi á hug og
herðar húsbóndanum, þangað til
síðasti eyrir var goldinn. “i
sorg og gleði sýp eg á, sextán
potta kútnum”. Eina ráðið var
að fá sér á flöskuna, eða kann-
ske kútinn. Sá er þó engra
alladaga þræll sem einusinni
er sæll. Sprenglærðir læknarn-
ir hafa þó morfínið til að draga
úr kvölunum.
Piltunum í Flögu varð greið-
fært í kaupstaðinn, og lognið
lofaði öllu góðu, og þeir mættu
kátum og kendum mönnum,
og vissu það líka vel, að blóð-
ið í æðunum þynnist og stýfl-
urnar losna, byrðarnar léttast
og snarræðið vaknar, og þeir
fengu sér umsvifalaust í staup-
inu. Það fór eins og þeir áttu
von á, áhyggjurnar hurfu, sum-
arið blíðkaðist og sólin varð
bjartari, byrðarnar léttari og
svörin á reiðum höndum. Þeir
hlóðu bátinn og héldu heimleið-
is. Lognið entist allann daginn.
Ásmundur var þeirra elztur, og
óþolnastur orðinn, hann lagði
sig því út af í skútinn og sofn-
Framhald á 8. síðu
G. S. THORVALDSON
B.A., L.L.B.
Lögfrœðingur
702 Confederation Life Bklg.
Talsími 97 024
W. J. LINDAL, K.C.
BJÖRN STEFÁNSSON
ISLENZKIR LÖGFRÆÐINOAJt
á oSru gólfi
325 Main Street
Talsími: 97 621
Hafa einnig skrifstofur aO
Lundar og Gimli og eru þar
að hitta, fyrsta miðvrkudag i
hverjum mánuði.
Telephone: 21613
J. Christopherson.
Islenzkur Lögfræðingur
845 SOMERSBT BLK.
Winnipeg, :: Manitoba.
A. S. BARDAL
selur llkklstur og annsst um útfar-
lr. Allur útbúnahur sá. bastL
Ennfremur selur hann allskonar
mlnnlsvartJa og legstelna.
843 SHEHBROOKE ST.
Pkoeei Mfl «07 WI8IUPU
HEALTH RESTORED
Lækningar án lyfja
DR. 9. G. SIMPSON, N.D., D.O., D.C.
Chronic Diseases
Phone: 87 208
Suite 642-44 Somerset Blk.
WINNIPEG —MAN.
MARGARET DALMAN
TEACHRR OP PIANO
804 BANNING ST.
PHONE: 26 420
Dr. A. V. Johnson
íslenzkur Tannlæknir.
212 Curry Bldg., Winnipeg
Gegnt pósthúsinu.
Sími: 96210. Heimllis: 33328
Jacob F. Bjarnason
—TRANSFER—
B.((>(e and Eurnltnre Horlni
762 VTCTOR ST.
SIMI 24.500
Annast allskonar flutninga fram
og aftur um bæinn.
J. T. THORSON, K. C.
fslenxkur löitfrætJIngar
Skrlfstofa: 411 PARIS BLDG.
Sími: 96 933
_____________________________I
DR. K. J. AUSTMANN
Wynyard —:— Sask.
Talntml: 28 880
DR. J. G. SNIDAL
TANXL.EKMK
614 Somenet Block
Portage Avenne WINNIPld
BRYNJ THORLAKSSON
Söngstjóri
StUlir Planoa ng Orgel
Sfml 38 345. 594 Alverstoae St.
PELimERS
COUNTRY CLUB
xpecial
The BEERlííat Guards
Q.UALITY