Heimskringla - 21.08.1935, Blaðsíða 7

HEIMSKRINGLA
7. SÍÐA
WINNIPEG, 21. ÁGÚST, 1936
ÆTTJARÐAR-VÍSUR
VESTUR-fSLENZK
ÆFISAGA
Skóli skapanorna
Skýrir fölskvalaust
Fræða vorra forna
Fjölbreytt val og traust.
Fræðadísin fræga
Fæðir eld og þrótt
Veitir vizku næga,
Víðsýna andans gnótt.
Víðlend vestur-álfa
villir mörgu sýn,
bögu-mæltra bjálfa
Bullið á oss hrýn.
Alt er í gulli goldið
gljáum fágað lit.
Hugsað mest um holdið,
— heilagt fyrnist vit.
Útlagar því eru
íslendingar hér.
Fróni brjósta beru
Hið besta helgað er.
Stæla geð og stilla
Stundar táls við gort,
Manndóms merkjum hylla
Móðurlandið vort.
ísafoldin aldna,
Ættarlandið vort.
Braut þó ættir baldna
Böl og þraut og skort.
Gegnum aldir allar *
Goðsins guðamál
hreyfðu hörpur snjallar,
—héldst þín þjóöarsál.
Fróðleiksandinn forni
Fyrnist aldrei þér,
Manns að hinsta morgni
Met sem heilög ber
Anda og sálar auði
Er þá borgið land,
Bjargað lífsins brauði
—bannfært lýðsins grand.
M. Ingimarsson
Kennarinn: — Jæja, Bjarni
minn. Þú munt ve-ra að reyna
að fræðast um eitthvað?
Gunnar Th. Oddson, að
Mountain, N. D., hefir sent
mér til umgetningar “Æfisögu”
sína, .er hann sjálfur hefir sam-
an tekið og útgefið. Bók þessi
kom mér þannig fyrir augu, að
frágangi og prentun væri mjög
ábótavant. En eigi mun mega
reikna höfundi það til syndar, er
sökum fjarlægðar gat eigi lesið
próförk sjálfur eða annast
prentunina.
Æfisagnaritun tíðkast heil-
mikið nú á dögum, því merkum
mönnum, sem getið hafa sér
einhvern orðstír, virðist vera
kappsmál að koma æfisögum
sínum á prent. Bækur þær ná
oft mikilli útbreiðslu og eru
vanalega seldar dýru verði. Alt
bendir því til að fyrirhöfn þeirra
þjóðfrægu manna sé vel goldin
í gulli.
En þegar ræðir um rétta og
slétta alþýðumenn, sem hvöt
finna hjá sér til þess að skrifa
æfisögur sínar og gefa út á
prenti, þá verður það eigi talið
til gróðavænlegra fýrirtækja.
Fjárskortur takmarkar allan út-
gáfu kostnað og enginn undan-
genginn frægðarferill auglýsir
þær bækur. “Orður og titlar”
eru ekki eins “úrelt þing” og
margir halda, a. m. k. ekki þeg-
ar um bókaútgáfur er að ræða!
Gunnar- Þorbergsson Oddson
er maður hniginn að aldri. Meg-
inhluta æfi sinnar hefir hann
dvalið í Vesturheimi og reynt
bæði blítt og strítt á frumbýlis-
skéíði. Lofsvert er því í alla
staði, að hann finnur hvöt hjá
sér til þess að færa viðburði
lífs síns í letur og skýra frá
æfiárum sínum beggja megin
hafsins. Sögu sína segir hann
blátt áfram og tilgerðarlaust og
forðast um leið hinn íbúðar-
mikla stílshátt margra samtíð-
armanna. Æfisaga hans er hin
læsilegasta, því þó margt hafi
raskast við prentun og víða séu
formgallar, ,er efnið yfirgrips-
mikið og aðlaðandi. Undirrit-
aður sökk svo ofan í lesturinn,
að hann leit ekki upp fyr en
hann hafði lesið bókina frá upp-
hafi til enda. Skoðar að þeirri
kvöldstund hafi verið vel varið
og vildi gjarna eiga kost á fleiri
æfisögum eftir vestur-íslenzka
frumbýlinga. Vel og skipulega
ritaðar æfisögur stuðla til fróð-
leiks og skemtunar.
Höfundur umræddrar æfisögu
er fæddur í Nes-hjáleigu í Loð-
mundarfirði í Norður-Múlasýslu,
6. janúar 1865. Til Ameríku
fór hann árið 1887, ásamt móð-
ur sinni og fjórum systkynum,
og er hann því í tölu eldri vest-
ur-ísenzkra frumbýlinga. Æfi-
saga hans er í tveimur pörtum
og fjallar fyrri partur um
æskuár hans á íslandi, en síðari
partur um lífsferil hans hér í
álfu. Mörgu viðkomandi frum-
býlingslífinu er hér vel og ítar-
lega lýst, t. d. ‘byggingarvinnu’
í borgunum, ‘járnbrautarvinnu’,
o. s. frv. Landnámsmaður segir
hér sjálfur sögu og skýrir frá
lífsreynslu sinni á landnáms-
sviðinu. Skoðun mín er að bók
þessi verðskuldi að vera keypt
og lesin af íslendingum beggja
megin hafsins.
O. T. Johnson
10021—95 St.
Edmonton, Alta.
MISSKILNINGURINN MIKLI
Erum vér innan í jörðunni
eða utan á henni?
Margir sem á þetta mál minn-
ast þykjast alls ekkert geta
botnað né skilið í því, að vér
séum innan í jörðinni, nema þá
helst á óljósu líkingamáli. Væri
þó þess virði að menn hugsuðu
sig um ofurlítið áður en þeir
slá því föstu að hér sé um ó-
ljósar líkingar að ræða.
Kristur segir í ræðum þeim
sem eftir honum eru hafðar,
að andinn sé alt, holdið ekkert.
Þetta er þó vitanlega ekki svo
að skilja, að holdið sé einskis
virði, meðan það er bústaður
andans en það er svo skömm
stund, samanborið við þá óend-
anlegu tilveru, sem vér eigum
í vændum, eftir vora stuttu hér-
vist, að það er naumast tak-
andi til greina.
Kristur varar fylgjendur sína
við því að hræðast ekki þá sem
holdið deyði en geta ekki meira
aðgert. Þetta virðist sanna að
jörðin sem við lifum, hrærust-
um í, sé óæðri andanum sem
notar hinn jarðneska líkama
sem flík, íbúðar-hreisi, höll eða
musteri, sem alt er eitt og hið
sama, þó ýmsum nöfnum sé
nefnt.
Vér segjum með réttu, að
fuglinn sé í egginu og fiskurinn j
í hrogninu, það þarf ekki að j
minna oss eldri íslendingana á j
vallgrónu bæjarhúsin, sem úr j
nokkurri fjarlægð var ekki unt
að greina frá grænum töðuvell-
inum. Þar vorum vér getnir og
fæddir innan í jörðunni í bók-
staflegri merkingu.
Þetta jarðneska líf í allri heild
er aðeins sjónhverfing. Veru-
leikurinn sjálfur á bak við. Ó-
sýnilegur nema undir vissum og
sérstökum skilyrðum. Svo sem
í frá-munning (dáleiðslu) sem
Biblían svo oft minnist á.
Bækur og rit spiritismans
fræða oss um eitt og annað á
þessu sviði. Svo sem það, að þó
þessi hnöttur vor (jörðin)
brenni að síðustu upp til kaldra
kola eins og ýmsir spádómar
benda til að verða muni á sín-
um tíma, þá geri það voru eigin-
lega virkilega lífi alls ekki neitt,
hvorki til nú frá. Að vísu er þá
úti níeð efnis eða jarðneska
líkaman sem við berum ystan
en frá sálfræðislegu sjónarmiði
höfum við þá’tvo líkama eftir,
geðlíkama og ljósvaka eða and-
legan líkama, svo í raun og
veru erum vér innan í jörðinni
frá getnaði til grafar.
Svo erum vér jarðbundin
gömlum venjum, að vér verð-
um að leggja á oss þunga,
þröngan meiri eða minni, til
þes's, að geta hugsað óháð rúmi
og tíma.
M. Ingimarson
HITT OG ÞETTA
j Kínverskur stjórnmálamaður
gerist kaþólskur prestur
Fyrir nokkru fór fram sjald-
gæf prestvígsla í St. André-
klaustri hjá Brugges. Celso
Constantini erkibiskup fram-
kvæmdi vígsluna. Hinn nýi ka-
þólski prestur er Kínverji. Það
útaf fyrir sig er ekkert nýtt, en
þessi nýi prestur, Pierre Cels-
estini, er fyrverandi untanríkis-
ráðherra Kína, hans hágöfgi
Lou Tseng Tsiang, sá m'aður,
sem undirritaði Versalasamn-
inginn fyrir Kína.
Lou Tseng Tsiang varð, eins
og allir Kínverjar af góðum ætt-
um, að ganga í gegn um afar
harðan skóla. Þegar hann hafði
lokið námi, gekk hann í þjón-
ustu útanríkisráðuneytisins. —
Dvaldi hann lengst af í St.
Pétursborg við keisarahirðina.
Hann var einnig um tíma í
Haag, þar sem hann sat friðar-
ráðstefnuna.
í St. Pétursborg kyntist hann
belgiskri konu Mlle. Bovy, sem
hann síðar kvæntist. ,
Henni tókst að snúa hinum
kínverska stjórnmálamanni til
kristinnar trúar, og eftir að hún
dó 1926, gekk hann í klaustur.
Eftir það byrjaði hann að
nema latínu og guðfræði. Nú
er búist við að hann gerist
kristniboði í Kína, þar sem
hann nýtur mikillar virðingar.
—Mbl.
* * *
Hæsta hús í heimi
er í ráði að reisa í Banda-
ríkjunum, en fullnaðarákvarð-
anir hafa þó ekki verið teknar
enn. Verkfræðingur nokkur
þar, St. Louis hefir undanfarin
3 ár unnið að því að gera teikn-
ingar af þessu fyrirhugaða húsi
eða “Skýjakljúf”, sem á að
verða 196 hæðir. Húsið verður
notað, ef af framkvæmdum
verður, af verzlunarfyrirtækj-
um, sem hafa samtals 250,000
manna starfsliði á að skipa. —
Kostnaðurinn við að fullgera
þetta húsbákn er ætlaður 223
miljónir dollara. Hús þetta
yrði helmingi hærra en Enripire
State Building í New York, sem
er 85 hæða hús. Verkfræðing-
urinn, Henri Rush, ætlast til að
hús þetta verði reist við sjó,
Bjarni: Ónei, herra kennari.
Sg er nú bara að hlusta á yður.
"This aavcrUsement is not inserted by the Government Liquor Control Com-
mission. The Commission is not responsible for statement made
as to the quality of products advertised”.
Myndalaus myndabók
EFTIR H. C. ANDERSEN
Sig. Júl. Jóhannesson, þýddi
Tuttugasta og níunda mynd
“Eg hefi sagt þér frá borginni Pompeum”,
sagði máninn, “borginni sem er eins og dauð-
ur bær, eða lík borgar sem einu sinni var lif-
andi, og er nú risin aftur upp frá dauðum.
Eg þekki aðra borg, sem enn þá er ein-
kennilegri, hún er ekki aðeins dauðlegar leif-
ar borgar sem hætt er að .vera til heldur er
hún svipur eða vofa. —
Allstaðar þar sem gosbrunnar mæta aug-
um og vatnið skvettist um marmaraskálarnar
finst mér sem eg heyri æfintýrið um þessa
fljótandi borg. Jafnvel glitrandi vatnsdrop-
arnir segja þá sögu og bárur sjávarins syngja
um horfna dýrðardaga borgarinnar miklu.
Yfir djúpi sjávarins hvílir tíðum þoku-
mökkur. Það er sorgarblæja sjávargyðjunnar
sem nú er ekkja; elskhugi hennar er látinn;
hallir hans og heimili eru nú aðeins grafhvelf-
ingar.
Þekkir þú þessa borg? Þar heyrðist aWrei
skrölt vagnahjóla né hófaspark á götunum.
Fiskar synda þar og sveima og svartir smá-
bátar líða eins og svipir yfir grænbláan vatns-
flötinn.
Eg skal sýna þér aðaltorgið”, sagði mán-
inn ennfremur: “það er merkasti staður borg-
arinnar; þegar þú sérð það í huganum finst
þér að þú sért í raun og sannleika staddur í
borg æfintýranna.
Grasið vex á milli hellusteinanna og um
aftureldingu, flögra þúsundir tamdra dúfna
umhverfis hinn háa tum, sem stendur út af
fyrir sig.
Á þrjá vegu blasa við þér súlnagöng. Þar
situr tyrkinn með löngu pípuna sína, friðsam-
ur og rólegur; hinn fríði gríski piltur styðst.
upp við súluna og horfir hugfanginn á sigur-
merkin: hann horfir á háu stengurnar, minn-
ismerki fornrar frægðar. Nú hanga fánarnir
eins og sorgarblæjur.
Ung stúlka hefir numið staðar til þess að
hvíla sig; hún hefir lagt frá sér þungu föturn-
ar fullar af vatni; herðatréð, sem léttir henni
vatnsburðinn hvílir á öxlum hennar. Hún
hallast upp að sigursúlunni.
Það er ekkert heiðingjahof heldur kirkja
sem þú sérð blasa við þér. Gulllögðu turnarnir
og gyltu hnettirnir alt í kring glitra í geislum
mínum. Skrautlegu málmhestarnir sem þú
sérð hafa ferðast um alla heima og geima
eins og málmhesturinn í æfintýrinu — ferðast
ast um alla heima og geima og komið hingað
aftur.
Sérðu hið margbreytta skraut á múrn-
um og gluggunum? Það er alveg eins og
smíðameistarinn hafi farið eftir óskum og
geðþótta barns þegar hann var að smíða og
prýða þennan einkennilega bænastað.
Sérðu vængjaða ljósið uppi á súlunni?
Gullið skín ennþá er vængirnir eru bundn-
ir. Ljónið er dautt, því konungur hafsins er
dauður. Hinar stóru hallir eru auðar og
mannlausar, og þar sem dýrar myndir héngu
áður fyrr, blasir nú við auganu ber og grár
múrveggurinn.
Betlarinn sefur í súlnagöngunum; þar
þorðu forðum engir aðrir að stíga fæti en
aðalsfólk og æðri stéttir manna.
Frá hinum djúpu brunnum — eða kannske
það sé frá blýklefunum hjá andvarpabrúnni —
heyrist andvarp, alveg eins og þegar bjöllu-
bumburnar hljómuðu á hinum margskryettu
smábátum er brúðarhringurinn barst að aust-
an til Adria. Drotning hafsins Adria, sveipa
þvf þig þokublæju. Láttu ekkjublæjuna hylja
brjóst þitt; vefðu blæjunni um legstað elsk-
huga þíns — hina marmarabygðu, drauga-
legu Feneyjaborg.”
NAFNSPJÖLD
Dr. M. B. Halldorson
401 Boyd Bldg.
Skrifstofusími: 23 674
Stundar sérstaklega lungnasjúk-
dóma.
Er að finni á skrifstofu kl. 10—12
f. h. og 2—6 e. h.
Heimili: 46 Alloway Ave.
Talsími: 33 158
Dr. J. Stefansson
216 MEDICAL ARTS BLDG.
Horni Kennedy og Graham
Stundar eingöngu augna-eyrna-
nef- og kverka-sjúkdóma
Er að hitta frá kl. 2.30—5.30 e. h.
Talsími: 26 688
Heimili: 638 McMillan Ave. 42 691
Jacob F. Bjarnason
—TRANSFER—
Baggage and Furniture Moving
591 SHÉRBURN ST.
Phone 35 909
Annast allskonar flutnlnga fram
og aftur um bæinn.
RAGNAR H. RAGNAR
Píanisti oa kennari
Kenslustofa: 683 Beverley St.
Phone 89 502
Dr. K. J. AUSTMANN
I
Wynyard —Sask.
MARGARET DALMAN
TEACHER OF PIANO
854 BANNING ST.
Phone: 26 420
enda gæti hafskip lagst í ná-
munda við það, en í húsinu yrði
skipaafgreiðslur og vöruskemm-
ur, og einnig flugstöð. Rush
telur, að hægt mundi að koma
húsinu upp á 4 árum, ef 100,000
menn ynnu að því. í húsinu vill
hann hafa 126 farþegalyftur og
73 vörulyftur.
* * *
Maður sem var dæmdur sak-
laus í margra ára f,angelsi,
fær 2,000 dollara \ skaðabætur
Fyrir 20 árum var mhður
nokkur í Californíu dæmdur í
sex ára fangelsi, fyrip glæp al-
varlegs eðlis. Var það einkan-
lega framburður eins vitnis, sem
af leiddi, að ha,nn fékk fangels-
isdóm, en fyrir nokkuru játaði
vitni þetta, að framburður þess
hefði verið rangur. Fylkisþingið
í Californíu hefir nú samþykt
að greiöa manninum, Fred
Fröhlinger, 2,000 dollara í
skaðabætur, fyrir að hafa verið
hafður saklaust í fangelsi í sex
ár.
VÍSNAFLOKKUR
Um dagsetursleytið
Mána hátt um himin-djúp
heilsar nátt-svört gríma,
Sígin Jágt í sævar-hjúp
Sól um háttutíma.
Hrakviðri
Storms og hríða stefnir tíð
ströngum kvíða að brjósti,
stráin víða falla fríð
fyrir stríðum gósti.
Um unga samlöndu
Gæsku bundin fagur-fríð
frelsis undi kjörum,
æsku hrundar birtan blíð
blikar undan skörum.
Dagrenning
Nóttin slagar foldu frá,
fæðist hagur þreyður,
liður dagur loftið á
Ijós og fagur-heiður.
M. Ingimarsson
G. S. THORVALDSON
B.A., LL.B.
Lög/rœðingur
702 Confederation Life Bldg.
Talsími 97 024
W. J. LINDAL, K.C.
BJÖRN STEFÁNSSON
tSLENZKIR LÖGFRÆÐINGAR
á öðru gólfi
325 Main Street
Talsími: 97 621
Hafa einnig skrifstofur að
Lundar og Gimli og eru þar
að hitta, íyrsta miðvikudaí; i
hverjum mánuði.
M. HJALTASON, M.D.
ALMENNAR LÆKNINGAR
Sérgrein: Taugasjúkdómar
Lœtur úti meðöl i viðlögum
Viðtalstímar kl. 2—4 e. h.
7—8 að kveldinu
Sími 80 857 665 Victor St.
A. S. BARDAL
selur líkkistur og annast um útfar-
ir. Allur útbúnaður sá bestl. _
Ennfremur selvu- hann allskonar
minnisvarða og legsteina.
843 SHERBROOKE ST.
Phone: 86 607 WINNIPEG
Dr. S. J. Johannesson
218 Sherburn Street
Talsfml 80 877
Viötalstimi kl. 3—5 e. h.
Rovatzos Floral Shop
206 Notre Dame Ave. Phone 94 954
Fresh Cut Flowers Daily
Plants in Season
We specialize in Wedding &
Concert Bouquets & Funeral
Designs
Icelandlc spoken
the watch shop
Thorlakson Baldwin
Diamonds and Wedding
Rings
Agents for Bulova Watches
Marriage Licenses Issued
699 Sargent Ave.
Dr. A. V. JOHNSON
ISLENZKUR TANNLÆKNIR
212 Curry Bldg., Winnipeg
Gegnt pósthúslnu
Sími: 96 210 Heimilis: 33 328
J. J. Swanson & Co. Ltd.
REALTORS
Rental, Insurance and Financial
Agents
Sími: 94 221
600 PARIS BLDG.—Winnipeg
J. T. THORSON, K.C,
tslenzkur lögfrœðingur
Skriístofa:
801 GREAT WEST PERMANENT
BUILDING
Sími: 92 755
Office Phone Res. Phone
87 293 72 409
Dr. L. A. Sigurdson
109 MEDICAL ARTS BUILDING
Office Hoijrs:
12 - 1
4 p.m. - 6 P.M.
AND BY APPOINTMENT
Talsimi: 28 889
Dr. J. G. SNIDAL
TANMLÆKNIR
614 Somerset Block
Portage Avenue WINNIPEG