Heimskringla - 14.12.1938, Blaðsíða 2

2. SÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 14. DES. 1938
Minningabrot
um
GUÐNA ÓLAFSSON,
Barónstíg 21, Reykjavík
háseta á togaranum ólafi, er
fórst ásamt félögum sínum, á
Halamiðum við ísland, í önd-
verðum nóvember-fmánuth.
“Vér hörmum þá rekka, sem Rán
hafa gist,
En ríkust er sorgin þar heima,
Þar beiskt grætur móðir, sem bur
hefir mist,
Og brúðurin, sem fyrir skemstu’ hafði
kyst
Þann ástvin, sem aldrei má gleyma.
Þá aldan hrífur burt ungra lið,
Þess ættjörðin seint fær bætur;
Svo sáran allir það vikna við
Og vinirnir bjóða að hinzta frið
Þeim grátandi góðar naetur.”
(Stgr. Thorsteinsson)
Um margar aldir, enda alt frá
landnámstíð hafa fslendingar
sótt mikinn hluta af lífsbjörg
sinni út á hafsins djúp. Hafið
hefir og jafnan látið þeim mik-
inn auð í té, er vaxandi hefir
farið með stærri skipum og
bættum starfsháttum við rekst-
ur fiskiveiðanna; en aldrei á um-
liðnum öldum hafa slíkar gnótt-
ir gulls í greipar ægis sóttar
verið, eins og síðastliðin 30 ár
eða síðan að togaraútgerðin
hófst. En hitt er og líka jafn-
satt að áföllin sem ægir veitir
íslandi eru mjög stórfeld, ein-
mitt á þessu sama tímabili. Við
sem nú erum fullorðin minn-
umst áfallanna miklu og skarð-
anna stóru er höggvin voru í
sjómanna stéttina á dögum þil-
skipanna, einkum þó á árunum
1903—1907, og minnumst
margra ágætra drengja og
skipsfélaga, er meðal margra
annara gistu ægi á þeim árum.
En stórfeld og tíð hafa þau
einnig verið slysin síðan að tog-
araútgerðin hófst, skal sú sorg-
arsaga ekki nánar rakin hér,
þótt glögg sé hún mér í huga.*
Vissa er nú fyrir því fengin að
togarinn Ólafur, frá Reykjavík,
eign Alliance-félagsins, hafi far-
ist með allri áhöfn í öndverðum
nóvember mánuði á Halamiðum.
Þetta skip ásamt 6 öðrum botn-
vörpuskipum -íslenzkum, og
nokkrum þýzkum skipum hafði
verið á veiðum á Halamiðunum,
sem eru út af vesturhluta ís-
lands, þriðjudaginn 1. nóv., hafði
þá verið daginn áður nokkur ís á
þessum slóðum, en færðist fjær
fyrir hagstæða vindstöðu sem
var A.N.A., svo að á þriðjudag-
inn var verið að veiðum, var
veður all-gott, dimt í lofti, en
snjóaði er á daginn leið, en
frostlaust veður. Á miðnætti,
aðfaranótt 2. nóv. átti togarinn
Hannes Ráðherra ^keytasam-
HATIÐA OSKIR
til hinna möigu íslenzku
viðskiftamanna
og vina.
CITY DAIRY
Limited
Sími 87 647
band við alla íslenzku togarana
á þessum slóðum, þar á meðal
við togarann Ólaf, eru slík
skeyti venjulega aðallega snert-
andi afla, veður, o. s. frv., var
og svo að þessu sinni. Guð-
mundur Markússon skipstjóri á
Hannesi Ráðherra, segir svo frá
að áminsta nótt, aðfaranótt
miðv.d. 2. nóv. fór veður hrað-
versnandi, svo að kl. 4.40 um
nóttina hættu þeir veiðum, en
um morguninn kl. 7, brast á fár-
viðri; svo að þetta skip, eftir að
það hafði fengið á sig brotsjó,
lét reka fyrir vindi, og frá kl. 7
til kl. 12 á hádegi hafði skipið
farið 20 mílur undan vindinum.
Kl. 9 árdegis þann dag náðu ís-
'lenzku togararnir er á þessum
slóðum voru skeytasambandi
hver við annan, utan þess að
þaðan af gat enginn þeirra náð
sambandi við togarann Ólaf. —
Veðrið fór smá lækkandi næsta
dag. Á laugardag var svo hafin
leit að Ólafi af 9 togurum, og
tveimur varðskipum og björg-
unarskipinu Sæbjörg, var leitað
120 mílur út af Garðsskaga, og
þar næst norður undir það svæði,
sem togaramir leituðu á, en þeir
leituðu um alt svæðið frá landi
að Halamiðum og út til hafs en
öll var leitin árangurslaus. Þann
8 nóv. var leitinni hætt, hafði
hinn kveljandi efi orðið að
hörmulegum virkilegleika, að
skipið hafði farist með öllum
hinum hraustu og harðfengu fé-
lögum, sem talið er að hafi verið
einvalalið, alt menn á bezta
aldri. Tvennir bræður ifórust
þarna, voru tveir þeirra, Hall-
dór, 2. vélstjóri og Bárður kynd-
ari, synir séra Lárusar Schev-
ingS Halldórssonar á Breiða-
bólsstað á Skógarströnd, og eft-
irlifandi ekkju hans Ambjargar
Einarsdóttur. Þann 16. nóv. var
höfð vegleg minningarguðsþjón-
usta í dómkirkjunni undir stjóm
Hudson’s Bay félag'ið, elzta verzlunarfélagið
í Canada, flytur íslenzKtim viðskiftamÖnnum
ogí vinum hvarvetna síimar Hjartanle^ustti jóla-
Kveöjtir.
Yður er heimilað að nota “Bay” búðina sem aðalstöðvar yðar við
jólakaupin. Þess utan tryggið þér yður, að þér fáið beztu
vörurnar. Þá er verðlag okkar það, að þér “Sparið fé hvern þann
dag sem þér verzlið hjá Bay”
IbiíþÉtm# (llumpumj.
INCORPORATED MAY 1670
séra Bjarna vígslubiskups og
söngflokks kirkjunnar. Samskot
voru hafin sama dag þeim til
hjálpar sem mist hafa einkastoð
sína og eru þurfandi. Skipið
Ólafur var aðeins 12 ára, bygt í
Hollandi, 339 tonn, talið traust,
og í mjög góðu ásigkomulagi.
A
Guðni bróðir minn var háseti
á skipinu og fórst með því. —
Hann var fæddur að Ytra-Hóli í
Vestur-Landeyjum í Rangár-
vallasýslu, 9. febr. 1894, voru
foreldrar okkar Ólafur Erlends-
son, bóndi á Ytra-Hóli, en síðar
að Vetleifsholti, og síðast í
Rekyjavík, af Ægisíðu-ætt í
Rangárvallasýslu, dáinn í Rvík.,
3. marz 1925, og eftirlifandi
ekkja hans Guðríður Þrosteins-
dóttir, af Arnarhólsætt í Vestur-
Landeyjum nú til heimilis hjá
Erlendi syni sínum, Barónsstíg
21, Reykjavík. Voru þeir Er-
lendur og Guðni tvíburar, og
meðal yngstu barna foreldra
okkar, og alla æfi sem einn mað-
ur, svo samrýmdir voru þeir, frá
barnæsku til hinstu stundar.
Guðni ólst upp heima og varð
snemma harðfrískur og dugleg-
ur, stundaði hann heimili for-
eldra okkar, fram til tvítugs ald-
urs, þurfti hjálpar hans sérstak-
lega við heima, sökum þess að
Erlendur bróðir fór strax að
stunda sjó á togurum frá 16
ára aldri. Mjög stóð hugur
Guðna til náms, var hann ágæt-
lega gáfaður maður. Um hríð
naut hann tilsagnar í ýmsum
greinum hjá kand. Helga Skúla-
syni frá Breiðabólsstað í Fljóts-
hlíð, er þá bjó á Herríðarhóli í
Holtum. Af námi gat þó ekki
orðið, og frá 20 ára aldri fór
hann að stunda sjó á togurum
meirihluta ársins, en vann þó
venjulega heima um sláttinn.
Þaðan af stundaði hann alt af
sjóinn, á togurum lengst af, bæði
við strendur íslands, en einnig
um hríð frá Boston; sömuleiðis
sigldi hann um hríð á strand-
ferðaskipunum, Brúarfossi, og
til Miðjarðarhafslanda á fiski-
flutningaskipunum Heklu og
Kolumbusi. Á togara Ólafi hafði
hann verið um nokkur síðari ár,
þegar hann var á fiskiveiðum,
og með Sigurjóni skipsstjóra
Mýrdal og vöskum félögum og
kunningjum fór hann hinstu för.
Guðni var karlmannlegur og
vasklegur á velli og bar sig eink-
ar vel, 1 hærra meðallagi, ítur-
vaxinn, herðabreiður og mittis-
mjór, snar í öllum hreyfingum,
prúðmannlegur og fínn. Hann
var talinn bezti liðsmaður að
hverju sem hann gekk. Þótt
fjörmaður væri og góður félagi
var hann vinavandur og átti fáa
en góða trygðavini, var hann
frábærlega tryggur og vinfastur
þar sem hann tók því. Hann
hafði það til að vera glettinn
einkum við þá sem mikið létu
yfir sér, án þess þó að eiga að-
dáun annara manna skilið. Hann
var maður sem unni samtökum
verkamanna og átti sinn þátt í
baráttu og sigri háseta eða sjó-
mannafélagsins, var hann trú-
aður á sigur þeirra, en taldi ein-
staklings framtakið ómissandi á
öllum sviðum. Olnbogabörn og
þeir sem minni máttar voru áttu
vissan stuðnings og svaramann
þar sem hann var. Aldraðri
móður var hann frábær sonur og
umhyggjusamur með afbrigðum
og mátti ekkert mein hennar
vita. Er því sár harmur henni
í hlut fallin, er hún öldruð sér
nú þessum syni á bak — sjötta
barninu er hún hefir mist. —
Hann var einkar kær systkinum
sínum, sem eru Erlendur (tví-
, buri hans) áður nefndur, báts-
maður á togaranum Gulltoppi,
kvæntur Jóhönnu Sæmundsdótt-
| ir, búsettur á Barónsstíð 21,
jReykjavík, og Þórunn, gift Guð-
1 jóni Guðmundssyni, strafsmanni
hjá Bergi Einarssyni í Reykja-
vík, og sá er þetta ritar. Þeir
bræður mínir voru ungir svein-
ar um 9 ára er eg fór að heiman.
Man eg rvel sérkenni þeirra
hvers um sig. Um mörg ár
áttum við Guðni bréfasamband,
hefir hann og systir mín bezt
brúað fjarlægðina með bréfum
í öll þessi mörgu ár. Eg kynt-
ist honum og öllum mínum nán-
ustu heima er eg fyrir 4 árum
kom heim eftir langa fjarveru.
Engum þeirra var eg meir með,
eða átti meiri kynni af en ein-
mitt honum. Það var hressandi
að kynnast honum og við hann
að tala. Mjög var hann fjærri
því að vera jábróðir nokkurs
Sensational NEW 1939
RCA VICTOR
RADIOS
Improved Electric Tuning
Priced from $g0 00 Up
See the New RCA Victor
Record Player
Just Attach to Your
Present Radio
Victor and Bluebird
Records
383 Portage Ave.
CO
uo
ÁJÖLUM
EÐA
ÖÐRUM TÍMUM
Purity hveiti er bezt
fyrir ALLA bakninga
Puritiy matreiðslubókin—200 blað-
síður af fróðleik um matreiðslu og
bökun, bundin í léreft — send
hverjum sem er fyrir 50c póet-
gjald greitt. — Westem Oanada
Plour Mills Co. Ltd., Toronto.
PURITV FL'OUR
Best for all yourBaking
Vistið Plássið snemma
FYRIR HÁTÍÐASAMKOMURNAR
BEZTI VEIZLU OG SAMKOMUSTAÐUR
WINNIPEG-BORGAR
Eíjc ifíarlborousl)
Forstöðu menn og þjónustu fólk óska yður öllum
Gleðilegra Jóla og farsæls Árs
Œf)t iHarlborousb
This advertisment is not inserted by the Government Liquor Control Commission. The
Commission is not responsible /or statements made as to quality of products advertised.