Heimskringla - 30.08.1939, Blaðsíða 5

WINNIPEG, 30. ÁGÚST 1939
HEIMSKRINGLA
í skemtiskránni, og færðu sig í samkomunni eða ekki, og hvað
sína einkennisbúninga.
Rétt eftir hádegi söng Karla-
kórinn og Mrs. H. Sigmar í út-
varp KFYR stöðvarinnar í Bis-
marck, samkvæmt tilmælum
þeirrar stöðvar. Mætti hópur-
inn þar mjög alúðlegum og góð-
um viðtökum eins og af hendi
borgarinnar og júbílnefndarinn-
ar.
Nálægt kl. 1.30 byrjaði skrúð-
þeir gerðu með það sem inn
kæmi, ef eitthvað væri. Afréðu
þeir að hafa frjáls samskot og
varð sú upphæð um $27.00. Af-
henti bygðin Karlakórnum þá
upphæð. Var skemtiskráin haf
MENTASKÓLINN Á
AKUREKRI 1936—1938
5. SfÐA
Eftir próf. Richard Beck
Mér eru skýrslur Mentaskól-
ans, eða eins og ræðumaður og Fort Pembina rétt sunnan
kallar hana smekklega — á máli við Pembina. Northern Pacific
dróttskálda — “hirði-Sif” skól- járnbrautin var bygð þvert yfir
ans. Eins og svo víða annars- llandið alla leið vestur að hafi.
staðar í ræðum Sigurðar erujÞinghús og betrunarhús voru
hér sígild spakmæli: “í unnandi
þeli felst jafnan ylur og hugar-
bygð í Bismarck, háskóli í Grand
Forks, búnaðarskóli í Fargo og
för dagsins. Tóku íslendingar mar solo. Söng svo Karlakór-
þátt í henni á þann hatt að'inn marga íslenzka söngva við
in á sama hátt og verið hafði við anS á Akureyri jafnan hinn mesti örlögmikill fuÍT.; f + f
“All Nations Program’’ í Bis- Jagnaðarfengur, því að þær >n Þ*° 61^mennTnnal^ 7 mentaSt°fnanir- Her'
marck. Fjallkonan söng “ó, flytja avalt ágætt lesmál og fræð iaðs og hrePPastJormr voru sett
Guð vors lands” og kórinn með’ anái’ samhliða frásögninni um
henni, því næst söng Mrs. Sig- |framgang mms &amla °S kæra
'skóla. Skýrslur hans fyrir árin
1936—1938 eru þar engin und-
Fjallkonan ásamt með hirðmeyj-
um sínum var keyrð í fögrum
opnum bíl, sem var skrýddur ís-
lenzkum fána. Hafði júbíl-
nefndin útvegað og lagt til þenna
bíl. Sat Fjallkonan í upphækk-
uðu sæti og hirðmeyjarnar lítið
ágætan orðstír. Auk þess spii-
aði hr. R. H. Ragnar piano solo,
Mrs. W. K. Halldórson og Mrs.
H. Sigmar sungu tvísöng og þeir
Mundi Snydal og Eric Sigmar
sína sólóna hver. Eftir að
skemtiskránni lauk ávarpaði S.
eitt lægra til beggja handa. í|S. Einarson Karlakórinn og fór
fremra sæti bílsins sátu Guð- um hann og söng hans lofsam- ^ ^ ^
mundur Grímsson sem var for- iegum orðum. Hið sama gerði |. ~ , . 0, . ,, .
munuur v.nmsson, sem var ® ’ legu frasagmr Stemdors Stein
ingi þessarar farar og sera H. °£ Rev. F. Ott, svissneskur
Sigmar frá Mountain. Á undan prestur sem býr þar í bænum.
bílnum gengu fjórir stórir og Var gestum því næst boðið í
kjallarasal kirkjunnar þar sem
antekning; þær sýna ótvírætt,
að skólinn dafnar ágætlega und-
ir handleiðslu Sigurðar Guð-
mundssonar skólameistara og
samkennara hans, og að skólalíf-
ið stendur með miklum blóma.
Auk þess eru í ritinu að j
þessu sinni, eins og endranær,
allmargar ræður og greinar. —
Nefni eg þar fyrst hinar skemti-
litlu eða lítilvægu eða þeir unnajar á stofn um alt ríkið, og lög
alls engu.” Lífið sjálft hefir og réttur náðu smám saman
fyrir löngu síðan kveðið UPP ,tökum á óeirðarmönnum þeim og
þann dóm, að ömurleg verður ör- j illvirkjum, er jæfnan slæðast
æfagangan þeim, sem engu ann með nýbyggjurum.
hraustir íslendingar úr Karla-
kórnum. Bar einn þeirra ís-
lenzkan fána á stöng með ágætu
drekahöfði er Mr. G. B. Olgeir-
son hafði útbúið. Annar bar
ameríkanska fánann. Hinir
aðrir meðlimir Karlakórsins
gengu í fylkingu á eftir bílnum.
Að því er við bezt vissum gengu
menn um 3 mílur í þessari merki-
legu skrúðgöngu, og eru allar
líkur til að margar þúsundir
manna hafi horft á þessa skrúð-
för, því alstaðar var múgur og
margmenni á götum borgarinn-
ar.
Undir eins og skrúðförin end'
rausnarlegar veitingar voru
frambornar af heimafólkinu. Er
veitingar höfðu verið þegnar,
reis hr. R. H. Ragnar úr sæti
sínu og ávarpaði bæði samkomu-
gesti og kórinn þakkaði hann
heimafólki og kór fyrir gestrisni
og góða samvinnu og kváddi að
þessu sinni. Talaði þá forseti
Karlakórsins hr. S. J. Hallgríms-
son nokkur orð. Þakkaði Up-
ham-búum góðar móttökur og
greiðasemi og vék því næst má!i
sínu til söngstjórans hr. R. H.
Ragnar. Þakkaði hann honum
komu hans að þessu sinni og
aði, byrjaði hið svonefnda “AlLhans góða starf í þágu flokks-
Nations Program”. Voru land- ins °£ afhenti honum upphæð þá
arnir fyrstir á þeirri skrá, og
urðu því að byrja meðan þeir
enn voru göngumóðir. En það
virtist ekki fá mikið á landann!
Byrjaði þáttur þessi á þann hátt
að forseti samkomunnar sagði
nokkur orð til skýringar um
þenna þátt íslenzku sveitarinn-
ar. Steig þá fjallkonan fram og
fylgdu henni hirðmeyjar hennar.
Á eftir kom Karlakórinn. Stað-
næmdist fylking þessi á hinum
stóra söngpalli. Stóð Fjallkon-
an fremst, hirðmeyjar hennar
lítið eitt aftar til beggja handa,
og loks kórinn í bogamyndaðri
röð á bak við. Söng þá Fjallkon-
an: “ó Guð vors lands,” og kór-
inn söng undir í veikum (pianis-
simo) róm. Var söngur sá fag-
ur og áhrifaríkur. Þá söng Karla-
kórinn: “Landsýn” lag eftir Ed-
vard Grieg. Næst söng Miss Lor-
raine Anderson “Bí, bí og blaka”.
En að því loknu söng Karlakór-
inn aftur og þá: “Brennið þið
vitar” eftir Pál ísólfsson og
“Áin niðar” eftir Sigurð Þórð-
arson. Var þessi söngur allur
vel þeginn og lokið á hann lofs-
orði af mörgum. Þenna þátt
allan varð svo íslenzki hópurinn
að endurtaka á öðrum stað eftir
nokkrar mínúturf því mann-
fjöldinn var svo mikill, að langt
var frá að einn samkomusalur
rúmaði alla er kröfðust inn-
göngu. Líklega hafa um 5000
manns heyrt þessa skemtiskrá á
báðum þessum samkomustöðum.
Várð nú því næst nokkurt hlé,
svo að fólk gat tekið til þess all
mikla stund að skemta sér eftir
eigin vild. En rétt fyrir mið-
nætti söng Karlakórinn enn
nokkra íslenzka söngva í danssal
er kórnum hafði verið greiddur
við samkomuna, og bað hann
dórssonar, mentaskólakennara,
“Skólaferð til Danmerkur 1936”
og “Ferðir V. bekkjar 1937 óg
1938”. Er það augljóst mál,
hversu hollar og lærdómsríkar
slíkar ferðir eru nemendum;
sérstaklega er sú nýbreytni á-
nægjuleg, að íslenzkir menta-
skólanemendur og námsfólk
samskonar skóla annarsstaðar á
Norðurlöndum skiftist á heim-
sóknum; er það sagt með tilliti
til skó.laferðar þeirrar til Dan-
merkur, sem lýst er í fyrnefndri
grein Steindórs, en áður höfðu
danskir skólanemar heimsótt
Mentarskólann á Akureyri. —
Steindór á einnig í ritinu grein-
argóða og drengilega hugsaða
ræðu, “Á baráttuskeiðinu”, sem
flutt var á tíu ára afmæli Menta-
skólans á Akureyri.
Þá er einkar fróðleg og á-
eða engum.
Þó mun segja mega, að veiga-
mesta og tímabærasta ræða Sig-
urðar skólameistara í þessu riti
sé útvarpstalan “Stefnan og
miðið”. Þar er djarflega horfst
!í augu við félagsleg vandamál
vorrar tíðar og heilbrigt viðhorf
til þeirra túlkað í meitluðu máli.
Niðurlag þeirrar ágætu ræðu
hefir þegar verið endurprentað
hér vestan hafs. En eg fæ eigi
betur lokið umsögn minni held-
ur en með þessum ummælum úr
sömu ræðu, því að þau eiga ei--
indi til íslendinga hérna megin
hafsins eigi síður en heima:
“Hvað er nú það, sem í hugs-
un og máli auðkennir ógáðan
mann ? ölur maður sér ekki
bæði þetta og hitt, heldur ann-
aðhvort þetta eða hitt. Hann sér
enga agnúa á því, sem hann er
meðmæltur, enga kosti á því,
sem hann er andvígur. Vinir
hans og samherjar eru, að því
er honum finst, guðir, andstæð-
ingar hans djöflar. Hann virðir
lítils staðreyndir og hirðir lítið
Framh.
KLETTAFJÖLL OG
KYRRAHAF
Eftir Sig. Júl. Jóhannesson
En fallegt er víða útsýnið í
Seattle, sérstaklega af hæðun-
um. Meðan við dvöldum þar,
j var veðrið oftast bjart og himin-
inn heiður og blár; mátti því
i sjá hæsta tindinn í hinum svo-
kölluðu Fossafjöllum hér um bii
jbeint í suður. Sá tindur heitir
| Mount Rainier og er nálægt
fimtán þúsund (15,000) fet yfir
Er sagt að Indíánar
, . . , * . ..., nægjuleg grein Árna Jónssonar
).■» sem litla vmargjoí stúdentB> ..Þættir úr sögu út.
fra kornum t,l mmn.ngar um garðs”, skKaskála þoirra menta-
þessa ferð og þetta starf, og
þakkaði söngstjórinn það á við-
eiganid hátt.
Það mun hafa verið rétt á
miðnætti að sveitin frá Pembina
Co. lagði af stað frá Upham,
heim til sín. Heim náði hópur-
inn um kl. 5 að morgni, voru þá
allir að verða sifjaðir, en þó
ánægðir útaf því hve vel þessi
ferð hafði tekist.
Og þá er nú sagan sögð. Mætti
mörgum þakka fyrir ágæta
framkomu í þessu s^mbandi, en
þó sésrtaklega Guðmundi dóm-
ara Grímsson er hleypti þessu
skólanemendanna, sem þegar
hefir reynst þeim ánægju-upp-
spretta og heilsugjafi, og mun
verða það enn meir í framtíð-
inni.
Meginmál og merkasta les-
mál ritsins, nú eins og endranær,
eru þó ræður Sigurðar skóla-
meistara. Ekki þarf að segja
þeim, sem lesið hafa fyrri ræður
jhans og ritgerðir, að hann sam-
einar í óvenjulega ríkum mæli
skarpa hugsun, næman skilning,
frumlegan og þróttmikinn stíl.
Hann er í einu orðj sagt, maður
spakvitur, og ekki er minna vert
fyrirtæki af stokkunum, og vann um hitt, hversu heilbrigðum
að því vel og dyggilega frá byrj-
un til enda og Th. Thorfinnsson,
sem lagði líka mikið á sig á
margan hátt við að undirbúa
ferðin.a
H. S.
SANDKORN í MINNIS-
VARÐA “K. N.” SKÁLDS
Lífstein skáldin lána sinn,
Lífsblóm þeirra kala—
Stuðulfelli steininn* þinn:
Steinar sem að tala!
•
Engir slíkir eru hér.
Yfir dánu beinin:
“Saskat-sjúan” sendir þér
Sandkorn eitt í steininn!
J. J. Norman
-22-8-39.
Þ Það er vel til fallið, af
minnisvarðanefndinni (og sem
stórum, þar sem júbílnefndin [getið er um í ritgerð Thorl.
hafði efnt til dansskemtunar. Thorfinnssonar í Heimskringlu
Milli þess sem dansarnir fóru og Lögbergi 9. 0g 10 þ. m.), að
fram, skemtu hin ýmsu þjóðar-'gefa vinum skáldsins tækifæri
brot ríkisins með ýmsu móti, í tjl að senda áletraða smásteina
(þó ekki væru óskasteinar eða
lífsteinar) til að stuðulfella
steypu varðans. — J. J. N.
sem beztu samræmi við siðvenj-
ur sinnar eigin þjóðar.
Hefði nú mátt vænta að þessi
saga væri öll sögð. En hér verð-
ur að bæta því við að hópurinn Drukkinn maður braust 8. ág
íslenzki, sem lagði af stað heim inu í Þjóðskjalasafnið í Olso og
aftur frá Bismarck úr hádegi braut þar alt og bramlaði, sem
miðvikudaginn 23. ágúst kom hann gat, reif verðmæt skjöl úr
við á leiðinni í Upham, N. D. og hillum og kastaði þeim hingað og
heimsótti landa sína þar, og hélt þangað. Tókst loks að handtaka
þar söngsamkomu sem byrjaði manninn, sem var alveg viti sínu
nálægt kl. 9 að kveldinu. Hafði fjær.
Þegiar maðurinn hafði J ara síarfsafmæH ÍCuster síðan orðið nð hÍóðhpHn
bygðarfólki verið falið að ráða sofið úr sér vímuna mundi hann frolten Kristrúnar Júlíusardótt- : _____________i________*_•
þyí hvort þeir seldu aðgang að^ekkert sem gerst hafði.
augum hann lítur á þjóðfélags-
leg vandamál samtíðarinnar. Er
það gæfa hverri þjóð, að eiga
slíkan mann í skólastjórasessi
merkrar og áhrifamikillar
mentastofnuna.r
Gömlum nemendum Stefáns
Stefánssonar skólameistara mun
þykja góður lestur hin ítarlega
og sjnalla ræða Sigurðar, “Skól-
inn skal upp!”, um hinn mikil-
hæfa fyrirrennara hans; en það
er 50 ára kennaraminning Stef-
áns; var hann að allra dómi af-
burðakennari, og bjargvættur
skólans. Þá er ekki síðra hand-
bragð á hinni prýðilegu ræðu
Sigurðar, er hann flutti um
annan stórmerkan og stórvirkan
skólamann íslands, Jón ófeigs-
son yfirkennara, á greftrunar-
degi hans (8. marz 1938). Var
Jón, eins og við nemendur hans
munum fúslega og þakklátlega
kannast við, fyrirtakskennari,
vandvirknin persónugerð; eða
eins og Sigurður orðar það:
‘Honum var aldrei sama, hvern-
ig störf hans voru af hendi leyst,
hvernig það gekk, sem hann
vann að eða var á einhvern hátt
riðinn við, hvort sem það var
lítilsvert eða mikilsvert.” Jafn
sönn eru þessi ummæli hans um
Jón, og jafnframt öðrum til fyr-
irmyndar: “Hann kunni það,
sem fáir íslendingar kunna, að
vera andstæðingur án þess að
vera um leið fjandmaður.”
Prýðisfalleg og íturhugsuð er
ræða Sigurðar “Rúna í Barði”
flutt á 25
Júlíusardótt'
ur í Barði, ræstingarkonu skól-
Framh.
Frá Vancouver fórum við að vatnsflöt
kveldi dags áleiðis til Seattle og hafi trúað því að þessi fjallstind-
vorum svo að segja lesin úr hlaði ur væri bústaður hins mikla
með fall^gu kvæði sem vinur anda, sem öllu réði, alt vissi, alt
niinn Þórður Kr. Kristjánsson sæi og alt gæti, og að þeir hafi
orti til okkar. Við fórum sjó- fallið fram og flutt honum bæn-
leiðis á gufuskipi, sem heitir ir sínar þegar einhver vandræði
Princess Kathleen”. Eru tvö bar að höndum.
eða þrjú slík skip stöðugt í| Svo að segja beint í vestur
forum milh Vancouver, Seattle biasa við Olympisku fjöllin í
og Victoria Þessi skip eru eign fjarska) eins og: “risar á verði
C. P. R. felagsins; eru þau svo við sjóndeildarhring.”
fo^ur og fullkomin að tæpast er| oOQ++i„ _ •„ .* *
gulegt að trúa. Fimtán' TW1 ,8”að??:
hundruð (1500) farþegar voru á J eerzlunarhær, þar er fjoldi
skipinu í þetta skifti, og kendi ^,m,mtharra sh™*lol>a. en þar
þar að sjálfsögðu margra grasa. urm"11 og nk-
Við Ikomum til Seattlt að Tvr. 7 ð h- fí
mnrirrií Uonrc A+ *.. j, * 1 &rend við haskolann (Umver-
morgm dags, rett um fotaferða „t of Washington). útsýnið
°itima, konan, sem hafði tekið það n . , * ;
um staðreyndir. Ógáður maður að sér að hýsa okkur meðan við sumstaðar fra hæðunum er ovið-
veður öfgarnar og dansar eftir værum Seattle, heitir S V Jafnanlegt •.,risavaXm fJu11 1
öfgunum. Hla gáður maður Thomson, frábærlega tiguleg og fjarlægð’ SJormn Vlðfeðmur og
+-n ^ -i i Ks , voldugur, vatmð eins og spegill,
tilkomumikil kona hun er ná-' OTV, f , ,, J’
frænka Dr. Brandsons. Við vor- .“d,un ,fra nStora 'íall,nu
um eins og þeir, sem hvergi tolla flTT.! vk*!. handa .S',num
og um allar jarðir flakka, altaf '“f™ hhðUm að. shoða 3,8 »*
að skifta um vistirl vorum fyrst Sk,Pm a .fI(ere,ferð “‘ °* mn'
hjá Andrew Daníelsson, þá hjá 1 att,r °* ur
Hinriki Eiríkssyni, næst hjá 0.1 , a .um . s Ip a olum
w ToUwc, „ ’ , . stærðum fra minstu næfrabátum
W. Johnson og nu hja þessari tiJ t . hafskit)a
konu. Þar var fjórða heimiliði J Palskipa. _
okkar á Ströndinni. Við þektum1 argt fr sameiginIogt með
alla hina húsbændurna dálítið flestum stórborgum, þess vegna
áður, en þessa konu höfðum við er.það að sé tveimur eða
aldrei fyr séð; vissum því ekki í,eirra lýst.^þá hlýtur eitthvað
hvernig hún mundi fara með týsmg1111111 að falla saman,
niðursetninga. En hún tók okk- hanni£ er Það með Seattle og
ur tveim höndum og fagnaði i , anC0uver» Þótt Seattle sé að
okkur með íslenzku morgunkaffi ymsu leyti miklu stórkostlegri.
og hlýju viðmóti. Við fundum amt sá eg far hvergi neina
það strax að ekki þyrfti að kvíða ho með spefifiHofti eins og í
nýju vistinni. jVancouver; og í því sambandi
Seattle er geysistór borg —. ^ettu1* mér í hug stutt saga:
stærsta borgin í Washington 1 Hefðarfrú á Englandi kom inn
ríkinu, og einkarfögur. Partur 1 fornminjasafn í Cambridge.
af henni hét Ballard; var það Konan var frá London. Hún
áður sérskilinn bær og strætis- shoðaði Ýmisiegt og þótti ekki
vagnar milli hans og Seattle; en mikið til þess koma í saman-
nú hafa bráðir bæirnir samein- hurði við það sem væri í London.
,ast. Þar eru allmargir fslend- ^vo velí hun ser að fornminja-
hðnir, þeir færðu Indlanunum |ingar; fiestir í Ballard partinum. verðinum og spurði: “Hafið þið
byssur, brennivín og annað SÓð-igeattje er ein merkasta stor- ekki höfuðkúpu af Cromwell á
gæti og tóku fyrir grávöru borgin a Kyrrahafsströndinni. þessu safni?” “Ónei, við höfpm
þeirra, en þegar þeir komu með Hún er bygð í bratta að austan- hana ekki,” svaraði maðurinn.
konur og börn, kýr og uxa>,verðu við svokallað Puget Sound “Það er skrítið!” sagði frúin.
vagna og önnur verkfæri, svo 0g breiðist Upp og ut eftir öllum i “Við höfum þó eina þeirra í
sem plóga, var öðru máli að hlíðum. Höfnin er stfo stór og safninu í London; eg hélt hún
gegna, þá var eðlilega við þeim ðjúp að þangað ganga stærstu væri J öllum stærri söfnum.”
amast og þá varð að byggja víg- hafskip; sem tij eru> Bærinn! Fyrsta daginn, sem við vorum
Hggur yfir hæðina austan við í Seattle var drepið á dyr hjá
sundið og niður hlíðarnar hinu- Mrs. Thomson, og inn kom mað-
megin (að austan), alveg niður ur, sem heilsaði mér vingjarn-
að vatni, sem Lake Washington lega og glaðlega. Það var gam-
heitir; er það tuttugu (20) mílna all skólabróðir minn frá íslandi,
langt og þriggja (3) mílna sem eg hafði ekki séð í heilan
breitt. mannsaldur. Hann heitir Jó-
Skurður hefir verið grafinn hannes Jóhannsson og er læknir.
milli spndsins og vatnsins; er, Við útskrifuðumst saman af lat-
það hið mesta mannvirki; eru ínuskólanum árið 1897 og lásum
lokur í skurðinum, sem hækka eitt ár saman á læknaskólanum
vatnið og lækka eftir því, sem í Reykjavík. Dr. Jóhannesson
við þarf fyrir skip, sem um flutti vestur um haf um alda-
skurðinn fara. Þetta munu vera mótin og hélt áfram fullnaðar-
næststærstu skipalokur í heifni námi í læknisfræði þegar hingað
(Panama lokurnar eru stærst- kom. Hann hefir víða farið og
ar). mörgu kynst. Hann var her-
Vegna þess að bærinn er bygð- læknir í stríðinu mikla í Banda-
ur í brekkum eru göturnar víða ríkjahernum en hefir nú verið
afar brattar. Rafmagnsvagnar spítalalæknir nálega tuttugu ár í
og bifreiðar klifra upp svo háar Seattle; altaf við sama spítal-
hæðir að sumstaðar verður fólk- ann, sem er kaþólskur. Dr. Jó-
ið að halda sér til þess að það hannesson er sonur Jóhannesar
hrúgist ekki í kássu hvert ofan trésmiðs á Akranesi í Borgar-
á annað. Það hlýtur að reyna fjarðarsýslu, fluggáfaður maður
talsvert á taugarnar í veikluðu og bráðvel gefinn. Hann fór
fólki, sem ekki er vant þessu með mig um allan bæinn og
þegar farið er niður snarbrattar sýndi mér svo margt að það væri
brekkuj-nar. 1 Frh. á 8. bls.
þekkir illa blæbrigðin. Hann
ratar ekki meðalveginn né með-
alhófið, hvorki í hugsuh né orð-
um, viðhorfi né framkomu. En
slík ratvísi er eitt gæfuskilyrði
manna og þjóða.”
DAKOTA
Frh. frá 1. bls.
beggja ríkjanna Norður og Suð-
ur Dakota voru samþykt af Con-
gress, og að síðustu undirrituð
af Benjamin Harrison, sem þá
var forseti, 2. nóvember 1889.
Voru bæði skjölin hulin þegar
þau voru undirrituð, svo enginn
veit nú hvert ríkið er eldra.
Ekki höfðu þessi 28 ár sem
Dakota var hjálenda liðið tíð-
indalaust. Saga þess er partur
af sögu alls Vesturlandsins á
þeim árum. Vaxandi svik, á-
gengni og gerræði hvítra manna
öðru megin, minkandi viðstaða
vesalings íbúanna hinumegin.
Meðan hvítir menn komu að-
eins til að verzla voru þeir vel
stöðvar til að vernda nýlendurn-
ar. Fort Abraham Lincoln* rétt
fyrir sunnan þar sem Bismarck
nú stendur, Fort Berthhold þar
sem Missouri kemur að vestan
og beygir suður, Fort Benton nú í
Montana þar sem lengstv var
komið sk’ipum á þeirri á. Fort
Totten sunnan við Devils Lake
General Custer kom til
Fort Lincoln úr ferð til Svörtu
Hóla í S. Dak., árið 1874, með
þær fréttir að þar “glitraði gull-
ið í grasrótinni”. Komst þá alt
í uppnám, þúsundir gullnema
þustu þangað en landið heyrði
til Indíánum og urðu þeir upp-
vægir. Var þá Gen. Custer send-
ur á stað til að bæla niður upp-
reisnina 1876. Mætti hann þús-
iindum Indíána í stað hundraða,
sem hann hafði búist við með-
fram Little Big Horn ánni i
Wyoming; féll þar og hvert
mannsbarn af liði hans. Hefir
í norðvesturlandinu bæði í
Bandaríkjunum og í Canada.