Heimskringla - 30.08.1939, Blaðsíða 7

WINNIPEG, 30. ÁGÚST 1939
HEIMSKRINGLA
7. SÍÐA
ISLANDS-FRÉTTIR
Framh. frá 3. bls.
Lendingarbætur í Grímsey
Fyrri hluta sumars var unnið
að lengingu bátabryggju í
Grmsey. Er verkinu nú lokið
fyrir nokkru síðan. Þessar
lendingarbætur eru brýn nauð-
syn Grímseyingum. Var þar
áður fært smábátum einungis að
lenda við bryggju, en nú er við
bryggjuhausinn um tíu feta dýpi
um háflæði, svo að 20—30 smá-
lesta vélbátar og jafnvel stærri
geta lagst að. Öll er hin nýja
bryggja úr steinsteypu og var
bygging hennar fyrst hafin fyr-
ir fjórum árum.
—Tíminn, 10. ág.
* * *
Matthíasarbókhlaðan
Fyrir fimm árum síðan ákvað
Stúdentafélag Akureyrar að
hafa forystu á hendi um fjár-
söfnun til bókhlöðubyggingar á
Akureyri. Þes-si bókhlaða var
ætluð amtsbókasafninu á Akur-
eyri, sem nú er geymt á eld-
hættustað, og skyldi kend við
þjóðskáldið Matthías Jochums-
son. Áætlað hefir verið að bygg-
ing bókhlöðunnar kosti um 90
þús. kr. Hefir Stúdentafélag
Akureyrar þegar safnað um 70
þúsundum kr. af þessu fé. Þar
af eru 30 þúsund kr. framlög frá
hvorum aðila, Akureyrarbæ og
ríkinu, sem greitt hefir verið á
þrem árum. Auk þessa hefir
verið efnt til happdrættis til
styrktar Matthíasar-bókhlöð-
unni og safnað gjafaloforðum
til hennar. Matthíasarbókhlöð-
unni hefir þegar verið valinn
staður á Akureyri í bænum
norðanverðum á horni Brekku-
götu og Oddeyrargötu.
* * *
Mjólkursala til fsafjarðar
Nokkrir bændur í Mosvalla-
hreppi selja mjólk til ísafjarð-
ar þann tíma sumars, sem bif-
reiðum er fært yfir Breiðadals-
heiði, en það hefir verið nálega
þrjá mánuði á ári undanfarin
tvö ár. Bifreið kemur frá ísa-
firði þrisvar í viku og tekur
600—700 lítra mjólkur í hverri
ferð. Kaupfélag ísfirðinga
kaupir mjólkina og er gert ráð
fyrir, að bændur fái 20 aura
fyrir lítann, miðað við þá staði,
þar sem bíllinn tekur hana. En
.sumir bændur þurfa að flytja
mjólkina nokkuð langa leið að
bílveginum. Fráfærur haldast
hér enn á nokkrum bæjum og
virðist heppilegt fyrir bændur
að auka mjólk sína með þeim
hætti, þann tíma sem þeir geta
riotfært sér ísafjarðarmarkað-
inn.—Tíminn, 10. ág.
* * *
Trjárekinn
Tíminn hefir aflað sér upp-
lýsinga um trjáreka á ýmsum
stöðum, þar sem þeirra hlunn-
inda nýtur. Hefir hann verið
fremur lítill undanfarin ár, en
fyrir skömmu kom þó ágætt
rekaár, er mjög mikið af reka-
við barst víða að landi. Ekki
mun reki fara að neinu ráði
þverrandi á Ströndum hin síð-'var 2 eða 3 ár á Valþjófsstað
ari ár, en þar eru víða rekafjör-| hjá þeim séra Sigurði Gunnars-
ur góðar. Hins vegar berst æ|syni og konu hans frú Soffíu.
minna að landi af viði Breiða-! Þaðan fór hún til Hvánnár á
fjarðarmegin. Víðar mun sagan
sú, að rekinn fari þverrandi.
—Tíminn, 12. ág.
* * *
Látið skáld
Sigurður Sigurðsson frá Arn-
arholti andaðist í Reykjavík 4.
þ. m. Bar dauða hans brátt að,
því hann hafði verið við góða
heilsu undanfarið.
Jökuldal og giftist þar um
haustið 1890, Jcþepi Stefáns-1
syni, ættuðum úr Vopnafirði og
er hans getið í æfiminningu|
þeirri er dr. Rögnvaldur skrifaði
eftir hann látinn.
Þau Jósep og Gróa voru svo á
ýmsum stöðum á Jökuldal og
Hróarstungu til vorsins 1899,
að þau fluttu að Síreksstöðum í
Hann var lengi lyfsali í Vest- Vopnafirði og voru þar í 2 ár,
mannaeyjum, en kunnastur er
hann fyrir skáldskap sinn. Hann
var eitt af beztu og frumlegustu
ljóðskáldum þjóðarinnar.
—Dagur, 10. ág.
MRS. GRÓA JóNSDóTTIR
STEFÁNSSON LÁTIN
í Heimskringlu frá 2. ágúst,
er getið um lát þessarar öldruðu
og kyrlátu konu, Gróu Jónsdótt-
ir Stefánsson, 563 Simcoe St.,
Winnipeg.
Eg var reyndar búin að frétta
lát hennar áður, í bréfi frá syni
hennar og kom því fregnin í
blaðinu ekki óvörum. En við að
lesa lát fornra samferðamanna
og kvenna, rifjast upp svo marg-
ar endurminningar frá samferð-
INNKOLLUNARMENN HEIMSKRINGLU
I CANADA:
Amaranth.............................J. B. Halldórsson
Antler, Sask.........................K. J. Abrahamson
Árnes...............................Sumarliði J. Kárdal
Árborg................................G. O. Einarsson
Baldur..........................................Sigtr. Sigvaldason
Beckville..............................Björn Þórðarson
Belmont..................................G. J. Oleson
Bredenbury.............................H. O. Loptsson
Brown.............................Thorst. J. Gíslason
Churchbridge.........................H. A. Hinriksson
Cypress River............................Páll Anderson
Dafoe...................................S. S. Anderson
Ebor Station, Man.................._..K. J. Abrahamson
Elfros...............................J. H. Goodmundson
Elriksdale.............................ólafur Hallsson
Fishing Lake, Sask.....................Rósm. Árnason
Foam Lake........................-.....H. G. Sigurðsson
Gimli...............................................K. Kjernested
Geysir.............................................Tím. Böðvarsson
Glenboro.................................G. J. Oleson
Hayland...............................Slg. B. Helgason
Hecla....,..........................Jóhann K. Johnson
Hnausa.................................Gestur S. Vídal
Húsavík................................John Kernested
Innisfail.....................................Ófeigur Sigurðsson
Kandahar................................S. S. Anderson
Keewatin...............................Sigm. Björnsson
Langruth................................—B. Eyjólfsson
Leslie.............................................Th. Guðmundsson
Lundar........................Sig. Jónsson, D. J. Líndal
Markerville..............:......... ófeigur Sigurðsson
Mozart..................................S. S. Anderson
Oak Point............................Mrs. L. S. Taylor
Otto......................................Björn Hördal
Piney..................................S. S. Anderson
Red Deer.......................................Ófeigur Sigurðsson
Reykjavík..................................Árni Pálsson
Riverton.........................................Björn Hjörleifsson
Selkirk.......................... Magnús Hjörleifsson
Sinclair, Man.......................K. J. Abrahamson
Steep Rock.............................. Fred Snædal
Stony Hill................................Björn Hördal
Tantallon.........................................Guðm. ólafsson
Thornhill..........................Thorst. J. Gíslason
Víðir............................................-Aug. Einarsson
Vancouver.................Mrs. Anna Harvey
Winnipegosis......................Finnbogi Hjálmarsson
Winnipeg Beach.....................................John Kernested
Wynyard.................................S. S. Anderson
í BANDARÍKJUNUM:
Akra..................................Jón K. Einarsson
Bantry.................................E. J. Breiðfjörö
Bellingham, Wash.................Mrs. John W. Johnson
Blaine, Wash...................Séra Halldór E. Johnson
Cavalier..............................Jón K. Einarsson
Crystal...............................Th. Thorfinnsson
Edinburg............................ Th. Thorfinnsson
Garðar................................Th. Thorfinnsson
Grafton...............................Mrs. E. Eastman
Hallson............................ Jón K. Einarsson
Hensel.................................J. K. Einarsson
Ivanhoe............................Miss C. V. Dalmann
Los Angeles, Calif....Thorg. Ásmundsson, 4415 Esmeralda St.
Milton.....................................S. Goodman
Minneota...........................Miss C. V. Dalmann
Mountain..............................Th. Thorfinnsson
National City, Calif.....John S. Laxdal, 736 E 24th SL
Point Roberts..........................Ingvar Goodman
Seattle, Wash.........J. J. Middal, 6723—21st Ave. N. W.
Svold.................................Jón K. Einarssoo
Upham...................................Bi. J. Breiðfjörö
The Viking Press Limifed
Winnipeg Manitoba
og svo eitt ár á lausum kjala
þar í sveitinni. En 17 júní 1902
fluttu þau alfarin til Canada,
komu til Winnipeg 7. júlí og í
Winnipeg áttu þau heima alt
það sem eftir var æfinnar. Þau
eignuðust 2 börn á íslandi: Stef-
án, sem altaf dvaldi á heimilinu
og sá um þau eftir að starfs-
kraftarnir þrutu og stúlku,
Svanborgu að nafni, sem þau
mistu rúmra tveggja ára að
aldri, fáum dögum eftir að þau
komu til Winnipeg. Hún var
efnilegt og skemtilegt barn og
söknuðu þau hennar jafnan mik-
ið. Fyrsta árið voru þau á ýms-
um stöðum í bænum við lítil
þægindi og unnu alt sem fékst,
hann í sand mokstri niður við
Rauðá um veturinn og fleira, en
Gróa gekk í þvottavinnu í fjöl-
'skylduhúsum og kom sér þar
inni og í hugan komu svo mörg
kær andlit, sem annaðhvort eru.vel eins og í vinnukonu stöð
langt í burtu, eða hafa fullkomn- ^unni á gamla landinu; vann sitt
að dagsverkið og horfið yfir á |verk með trúmensku án þess að
landið handan við gröf og dauða. hnýsast eftir því, sem var utan
Gróa sál. bað mig fyrir all-|við hennar verkahring. Af
löngu síðan, að skrifa um sig fá- Þessu varð hún svo vinsæl að
ein minningarorð, og mun eg]sóst var eftir henni og konur
hafa heitið því ef eg lifði hana. sem him vann fyrir> vísuðu öðr
Ef ritstj. Heimskringlu vill vera
svo góður, að ljá mér rúm í sínu
heiðraða blaði fyrir örfá orð,
langar mig að verða við þeirri
um konum á hana. Á öðru árinu
sem þau voru í Winnipeg, komu
þau sér upp húsi á Victor stræti
og bjuggu þar til haustsins 1906
síðustu bón þessarar góðu kunn-]að Þau skiftu því húsi fyrir ann-
ingjakonu, sem eg þekti vel fyr-^aó stærra á 563 Simcoe St., og
ir mörgum árum síðan, bæði á attu þar heima síðan.
íslandi og á fyrstu árum mínum
hér í landi.
Eg kyntist þeim hjónum fyrst
á Jöuldalnum, um 1895; eg var
þá á Hvanná, en þau á næsta bæ,
Brátt eftir að þau komu sér
upp húsi fóru þau að hafa “borð-
menn’’ eins og það var þá kallað,
fyrst á Victor St. og síðar á
Simcoe og hætti Gróa þá að
Haukstöðum; höfðu þau þá áður vinna fyrir aðra. Höfðu þau
verið vinnuhjú á Hvanná og varj0ftast eins marga 0g húsrúm
þar oft minst á Gróu; hún þótti. leyfði á meðan heilsan entist,1
svo góð vinnukona, bæði góðvirk'en í síðast liðin 18 ár átti hún
og dugleg. Síðar voru þau hjón]vig heilsuleysi að stríða og var’
mér samtíða á Hvanná og kynt- blind mörg síðustu árin og má
ist eg þeim þá betur; þau voru ^ liærri geta hvort hugurinn hef-
bæði glöð og skemtileg, einkum ir aidrei hvarflað aftur til
hún. Æfiminningu Jóseps sál. þroska og manndóms áranna þar
skrifaði dr. Rögnvaldur Péturs-'ggm hún sat í myrkrinu og flest-,
son svo vel, að ekki verður um ir samverkamennirnir búnir að
bætt, sem vænta mátti frá hans kveðja og þar á meðal lífstíðar
hendi- 'félaginn sem hún hafði valið sér
Eins og sagt er í Hkr., var;og strítt við hliðina á í 47 ár.
Gróa sál fædd á Heinabergi á _. , , ,
Mýrum í Austur-Skaftafells- , Elns um uher að
sýslu á íslandi, fyrir 79 árum. framan’ kyntlst eg Peim hjenum
- NAFNSPJÖLD -
Dr. M. B. Halldorson 401 Boyd Bldg. Skrlfstofusíml: 23 674 Stundar sérstaklega lungnasjúk- dóma. Er að flnni á skrlfstofu kl. 10—12 f. h. og 2—6 e. h. Helmili: 46 AUoway Aye. Talsími: 33 ÍSS Thorvaldson & Eggertson Lög-fræðingar 705 Confederatiou Life Bldg. Talsími 97 024

Omci Phone Res. Phoni 87 293 72 409 Dr. L. A. Sigurdson 109 MEDICAL ART8 BUILDINQ Ornci Houks: 12 - 1 4 p.m. - e p.m. *NO BY APPOINTMENT M. HJALTASON, M.D. ALMSNNAR LÆKNINOAR Sérgrein: Taugasjúkdómar Lætur úti meðöl í viðlögum Vlðtalstlmar kl. 2—4 a. h. 7—8 að kveldinu Siml 80 867 666 Vlctor St.

Dr. S. J. Johannesyon 223 Ethelbert St. Talsiml 80 877 VlOtalstími kl. 3—-6 e. h. A. S. BARDAL selur líkkistur og annaat um útíar- lr. Allur útbúnaður sá besU. — Ennfremur selur hann allskonar mlnnisvarða og legsteina. 843 SHERBROOKE 8T. Phone: 81607 WINNIPEO

J. J. Swanson & Co. Ltd. RBALTORS Rental, Inrurance and Financial Aoentt Sími: 26 821 308 AVENUE BLDG.—Winnipeg THL WATCH SHOP Thorlakson Baldwin Diamonds and Wedding Rlngs Agents for Bulova Watchaa Marriage Licenses Issued 699 Sargent Ave.
Gunnar Erlendsson Pianokennari Kenslustofa, 796 Banning St. Sími 89 407 Rovatzos Floral Shop 206 Notre Dame Ave. Phone 94 954 Fresh Cut Flowers Daiiy Plants in Season We specialize in Wedding & Concert Bouqueta & Funeral Designs Icelandic spoken

Jacob F. Bjamason —TRANSFER— Baggage and Furniture Moving 591 SHERBURN ST. Phone 35 909 Annast allskonar flutninga fram eg aftur um bæinn. MARGARET DALMAN TKACHER OF PIANO 8S4 BANNINO ST. Phone: 26 420

DR. A. V. JOHNSON DENTIST 506 Somerset Bldg. Office 88124 Res. 36 888 410 Medical Arts Bldg. Dr. K. J. AUSTMANN Stundar eingöngu Augna, eyrna, nefs og kverka sjúkdóma 10 til 12 f.h.—3 til 5 e.h. Skrifstofusimi 80 887 Heimasími 48 551

heima og varð þeim samferða
til þessa lands; var til heimilis
hjá þeim 3 ár í Winnipeg, ásamt
Voru foreldrar hennar hjónin
Jón Jónsson ættaður úr Suður-
sveit, en að mestu uppalin í
Heinabergi; kona Jóns og móðir mör»um öðruni hefl. Slðan
Gróu, var Guðrún yngri Páls- ihaft hrefashifti v ih heimilið.
dóttir Jónssonar, bónda á EskeyiErða sal vaf em at heim konum
á Mýrum. Kona Páls á Eskey,sem vann í kyrþey, hún vann
var Auðbjörg Bergsdóttir dbrm.ltyrh heimiii® °£ var hugsunar-
og sýslumanns í Austur-Skafta-1söm um alla sem >ar dvöldu-
fellssýslu og er sú ætt Bergs mer er óhætt að fullyrða að hún
og vandist vel þeim sem um-
gengust hana; hún mun hafa
verið eins og flest fólk, sem hér
Íhefir komið fullorðið, alt af
fundist hún vera hér gestkom-
andi og ekki notið sín, og hugui’-
inn lengst dvalið heima á æsku
stöðvunum. Og nú er æfinni
lokið, og er eg að hugsa um að
eg sé ekki sá eini, sem kyntist
henni, sem minnast hennar og
blessa minningu hennar.
Þ. G. fsdal
—White Rock, B. C.
14. ágúst, 1939.
sýslumanns all fjölmenn og oft
góðmenn, alt frá landnámsöld,
en ekki verður sú ætt rakin hér.
Foreldrar Gróu sál. voru altaf
fátæk, munu oftast hafa verið í
var virt af flestum sem henni
kyntust. Hún var stórlynd og
ófeimin að segja það sem hún
meinti, en hún var hreinlynd og
óundirförul og trygglynd við
VESTMANNADAGSLJÓÐ
Flutt á fyrsta Vestmannadegin-
um á Þingvöllum.
húsmensku, eða vinnuhjá. Þauialla sem henni líkaði við. Hún
voru sögð sí-glöð og Jón var,kyntist dr- Rögnvaldi snemma
sagður góður verkmaður og.her í Þessu landi og heyrði eg
heyrði eg haft á orði, hvað hann ]hau hjón bæði dást að mann-
hefði hlaðið vel veggi, sem þá]kostum hans og viðmóts þíðleik
þótti góður kostur á verkamönn- J og þessvegna gengu þau snemma
um. Þau áttu nokkuð mörg^ söfnuð hans; þar kom ef til
börn og ólust sum þeirra upp vil1 ekki frúarviðhorf eins til
annarstaðar, þar á meðal Gróa; greina og það, að göfugur og
hún var fóstruð upp á Brunhól góður maður flytti hollar kenn-
í sömu sveit. Mintist hún oft ingar, hvað sem bókstafnum
fóstru sinnar, Ólafar Jónsdótt- hði,
ur og unni henni. Þegar fóstra
Þá sól er að síga í æginn
og sóleyjan lokar brá.
Og breitt hefir fóstran blæju
á börnin sín stór og smá —
Er sjón hennar seiddi í vestur
um sólroðinn öldugeim,
því börnin sín mörgu man hún
jsem mæna úr vestri heim.
jÞví þangað sendi hún sonu,
Gróa sál. ólst upp á þeim tíma er sókndjarfir lyftu hönd
hennar lézt, fór Gróa að Meðal- sem mentun fátækra barna var
felli í Nesjum til Eiríks* Guð-]ekki álitin nauðsynleg; hún var
mundssonar og Halldóru Jóns- líka ómentuð kona, en hún var
dóttur, sem þá bjuggu þar. —,að náttúrufari skýr og hefði
Mintist hún jafnan þeirra hjóna getað lært ef hún hefði alist
með virðingu, eins og allir sem]upp á öðrum tíma. Hún var góð
áttu því láni að fagna að hafa eiginkona og móðir og hlý við
dvalið á heimili þeirra. Frá
þeim hjónum fór hún austur í
bágstadda. Hún var tæplega
meðal kona á vöxt, en röskleg,
Fljótsdal í Norður-Múlasýslu og ekki fríð í andliti, en sviphrein
■og báru Fjallkonu fánann
til frægðar um höf og lönd.
Þeim lék ekki alt í lyndi,
|en landinn var þrautseigur.
í leit sinni’ að löndum heppnir
þeir Leifur og Vilhjálmur.
Og konungur Klettafjalla,
sem kynslóða frægð sér bjó,
bar höfuð hátt yfir alla,
er hörpuna’ í vestri sló.
í hugsjóna landaleitum
þar liggja mörg íslenzk spor,
á fjölmörgum listaleiðum
er ljómandi gróðurvor.
Og Vestmanni’ er keppikefli
í kappi við þjóðafjöld
að verða Fróni að frama
og flekka’ ei þess hreina skjöld.
Því mænir vor móðir vestur
í minninga hillingar.
Hún á þar svo hlýja hugi,
og heitast er elskuð þar.
Þar handan við hafið sér hún
í huganum draumalönd ,—
og sólstafir seilast vestur,
sem signandi móðurhönd.
Hún fjarlægu fósturbörnin
sér flykkjast austur um sjá,
og svefngyðjan sér um farið
og seiðandi ættlandsþrá.
Hún seilist af Ránar rekkju,
þá roðnar hver háls og kinn,
er brosir hún blítt í vestur
og blessar þar hópinn sinn.
Steingrímur Arason
—Tíminn.
f lok þessa mánaðar eða í
byrjun september á að vera til-
búin til reynslu ný gerð hernað-
arflugvéla í Englandi, sem á að
geta flogið hraðar en 500 mílur
(800 km.) á klst. Verður það
hraðfleygasta flugvél í heimi.