Heimskringla - 01.11.1939, Side 5

WINNIPEG, 1. NÓV. 1939
HEIMSKRINGLA
5. SÍÐA
FRÉTTAMOLAR FRÁ
CHICAGO
Það hefir dregist lengur en
skyldi að láta heyra frá íslend-
ingum hér í Chicago á þessu ári.
Þó ekki.séu þeir hávaðamenn
miklir, þá láta þeir samt tölu-
vert til sín taka á ýmsum svið-
um mannfélagsmálanna, bæði
verklega og andlega, eiga þeir
því skilið að þeirra sé getið að
einhverju. Það er líka skylda
eins og eg hefi sagt áður, að ís-
lendingar láti heyra frá sér í
íslenzku blöðunum af og til; ekki
sízt þar sem einhver félagsskap-
ur lifir á meðal þeirra, bæði til
fróðleiks fyrir söguritara okkar
í framtíðinni, og einnig í frétta-
skyni fyrir þá sem enn lesa ís-
lenzku blöðin.
Ekki svo að skilja að það hafi
nokkrir stórviðburðir ártt sér
stað hér, það sem snertir okkur
íslendinga persónulega. Þó stór-
viðburðir séu auðvitað að gerast
yfir allan heiminn alt í kring um
okkur, og sem í sjálfu sér snertir
alla lifandi menn, og mun að lík-
indum snerta um ókomna ára-
tugi. En um það ætla eg ekki
að skrifa heldur um okkar litla
íslenzka flokk hér í Chicago.
fslendingafélagið Vísir er nú
aftur tekið til starfa eftir sum-
arfríið, og hafði fyrsta fund
sinn 6 okt., var hann vel sóttur,
eitthvað um 120 manns; við hér
köllum það vel sótt, af ekki
stærri hóp en við höfum, eitt-
hvað um eða yfir 300 manns.
Það sýnist töluvert fjör í þeim
félagsskap nú þetta haust, hafa
starfsnefndir verið kosnar fyrir
komandi ár sem hafa hver sín
hlutverk, svo sem fjárhags og
útbreiðslunefnd — auglýsinga-
nefnd — ungmennanefnd —
kaffinefnd — sjúkranefnd og
prógramsnefnd; eru þrír til
fimm í hverri. Sýnir þetta strax
áhuga og að eitthvað muni starf-
að á komandi ári.
íslendingadag sinn hélt Vís-
ir sunnudaginn 30. júlí á sama
stað og áður (Harmswood For-
est Preserve). Það hefir oft
verið reynt að fá utanaðkomandi
r*ðumenn, en að þessu sinni var
heimafólk fengið til að halda þar
ræður. Mrs. Alex Benson og
Victor Árnason héldu þar stutt-
ar ræður, var goður rómur að
þeim gerður.
Mrs. Benson er vel þekt hér
meðal fslendinga sem greindar
kona, og oft hefir látið til sín
heyra á prógrammi, aftur hefir
Victor Árnason ekki komið fram
áður, hann útskrifaðist frá II-
linois háskólanum á síðasta vori,
er> heldur þar áfram námi við
að lesa lög. Einnig var sungið
wikið af íslenzkum söngum, og
fólk skemti sér hið bezta, enda
var veðrið hið ákjósanlegasta.
“Sport” var líka um hönd
haft, og góðir prísar gefnir fyrir
hæstu vinninga.
Árni Helgason tók þar nokkr-
ar hreyfimyndir. Voru þær
Sýndar á síðasta Vísis-fundi. —
Hann er forseti Vísis nú síðan
J- S. Björnsson hætti stjórn fé-
lagsins vegna heilsubilunar, —
hann hafði verið forseti þess frá
hyrjun. Mjög vinsæll maður;
er nú á góðum batavegi.
Árna Helgason munu margir
íslendingar kannast við, ekki
sízt vegna hreyfimyndanna frá
íslandi sem hann hefir verið að
sýna norður í Canada og eins
sunnan línunnar, hann er mesti
úugnaðarmaður og væntum við
Sóðs af honum sem forseta fé-
^agsins. Hann hefir verið heiðr-
aður af konungi íslands og Dan-
nierkur með riddarakrossi ís-
lenzka fálkans.
Prófessor Sveinbjörn Johnson,
nafnkendasti íslendingurinn hér
um slóðir, sem allir íslendingar
vestan hafs munu kannast við,
var einnig heiðraður af konungi
íslands og Danmerkur, með stór-
riddarakrossi íslenzka fálkans.
Eins var hinn frægi uppfynd-
ingamaður og rafurmagnsfræð-
ingur, H. C. Thordarson, heiðr-
aður með stórriddarakross. —
Þessi heiðursmerki bera vott um
að þessir menn hafa skarað fram
úr hver á sínu sviði, og ættu ís-
lendingar að gleðjast yfir þeim
heiðri sem þeim hefir hlotnast
og árna þeim heilla yfir þeim
sigri sem þeir hafa unnið.
íslenzka taflfélagið hefir aft-
ur tekið til starfa eftir sumar-
fríið, hafði sinn fyrsta fund 14.
okt. Það hefir 15 meðlimi. Á
síðasta ári tefldu þeir kapptöfl
við tvö önnur taflfélög, 19. maí
við Oak Park klúbbinn, var teflt
á 8 borðum og varð jafntefli. ís-
lendingarnir unnu 4 og töpuðu 4.
3. júní tefldu þeir við taflfélagið
í Evanston, sem hefir 120 með-
limi eða fleiri. Var telft á 12
borðum, og unnu íslendingarnir
7 en töpuðu 5.
27. ágúst s. 1. var kapptafl
háð á milli Illinois-ríkis og Wis-
consin. Telft var á 40 borðum.
Vann Illinois 25 en tapaði 15.
Þrír íslendingar frá okkar tafl-
félagi tóku þátt í því tafli fyrir
hönd Illinois og unnu tvo og
gerðu jafntefli á einu. íslenzku
þáttltakendurnir voru Ei^ikur
Vigfússon, Ágúst Anderson og
Júlíus Anderson. Ágúst og Ei-
ríkur unnu og Júlíus gerði jafn-
tefli, er það vel að verið af svo
fámennum hóp, má heita að ís-
lenzku taflmennirnir hér í Chi-
cago hafi gert vel á þessu síð-
asta ári.
Fyrir stuttu síðan var sam-
sæti haldið þeim Mr. og Mrs. W.
H. Taylor, 3111 North Kolmar
Ave., í tilefni af því að þau
höfðu keypt sér hús, var fjöldi
fólks þar samankomið og skemti
sér vel, var þeim hjónum gefin
sijfurborðbúnaður af veizlugest-
um. Mrs. Taylor er íslenzk,
ættuð frá Winnipeg, dóttir Mr.
og Mrs. Árna Anderson klæð-
skera, nú dáinn fyrir mörgum
árum en Mrs. Anderson til heim-
ilis í Winnipeg. Þessi hjón eru
mjög vel kynt hér og taka mik-
inn þátt í félagsmálum íslend-
inga. Mrs. Taylor er nú í stjórn-
arnefnd Vísis.
Annað samsæti var haldið síð-
asta laugardagskvöld (21. okt.),
þeim hjónum Mr. og Mrs. Mc-
Leod, líka í tilefni þess að þau
höfðu keypt sér hús, það má
ekki skilja það svo, að það sé
stórviðburður þó einhver kaupi
sér heimili, en þessi litli flokkur
íslendinga hér í Chicago notar
sér þessi tækifæri til að sýna
þessum hjónum þann vinarhug
sem til þeirra er borinn, og láta
á þann hátt í ljósi þakklæti sitt
til þeirra fyrir þá góðu viðkynn-
ingu sem við höfum af þeim. —
Mrs. McLeod er íslenzk líka, var
Miss Búason áður en hún giftist.
Það nafn munu margir íslend-
ingar norðan línunnar kannast
við frá fyrri tíð. Maður hennar
er skozkur, þau hafa tekið mik-
inn þátt í öllum íslenzkum fé-
lagsskap. Mrs. McLeod er einn-
ig í stjórnarnefnd Vísis. Þeim
var gefið “dinner set” við þetta
tækifæri.
Um nokkrar undanfarnar vik-
ur hafa staðið yfir fundarhöld
á milli fulltrúa allra skandinava
þjóðarbrotanna hér 1 Chicago.
Hugmyndin er sú að koma á
nánari samvinnu á milli þeirra,
ef einhver þau mál kynnu að
koma upp er snertu þá sameigin-
lega og eins til að kynnast betur
hver annari. Einnig er ætlast
til að í það minsta ein samkoma
sé haldin á ári, þar sem allir
þjóðflokkarnir taki þátt í með
ýmsu þjóðlegu svo sem söngum
ásamt fleiru.
Fimm fulltrúar eru frá hverj-
um þjóðflokk, svo nefndarmenn
eru 25 að tölu. Fulltrúar fyrir-
hönd íslendinga eru J. S. Björns-
son, Árni Helgason, S. Storm,
Egill Anderson og S. Árnason.
Félagsskapur þessi er nefnd-
ur “Scandinavian American Al-
liance.” Um þennan félagsskap
skal eg ekkert segja að svo
stöddu, því hann er aðeins í
myndun, en eg mun minnast
hans síðar, ef hann nær að ein-
hverju leyti tilgangi sínum.
Aldraður íslendingur, Jóhann
Sveinsson að nafni, dó hér í Ghi-
cago í sumar, um ætt hans er
mér ekki kunnugt, hann hafði
lítið verið á meðal íslendinga
síðan hann kom hingað, þangað
til á síðasta ári að hann hafði
komið á nokkra fundi vísis. —
Hans var vitjað af íslendingum
á meðan hann lá á spítalanum,
og um útför hans var séð af
Vísi.
Annað markvert man eg ekki
að sinni, en mun reyna að senda
línur seinna ef vel viðrar.
S. Áranson
BAHÁ’U’LLÁH
Frh. frá 1. bls.
á miðöldunum, ættu allir að geta
séð hvað mikil nauðsyn það er.
Hefir líka verið reynt með Es-
peranto. En það er alhægt að
skapa nýtt mál, hitt er erfiðara
að skapa bókmentir á því máli,
enda hefir lítið orðið af þessum
tilraunum hingað til.
Töluverða útbreiðslu hefir
þessi hreyfing fengið. Eru bæk-
ur hennar nú komnar á 25 tungu-
mál þar á meðal íslenzku. Er
nú verið að prenta fyrstu bókina
í Reykjavík og er byrjunin á
fyrsta kaflanum sem fylgir:
BAHÁ’U’LLÁH OG NÝI
TÍMINN
I. KAFLI
Fagnaðarboðskapurinn
“Hann, sem allar þjóðir heims-
ins hafa fengið fyrirheit um,
hefir birst. Allar þjóðir og öll
samfélög manna hafa vænst
opinberunar, og Bahá’u’lláh er |
mannkynsins mesti kennari og!
uppeldisfræðingur”. — ’Abdu’l-
Bahá.
Mesti viðburður
veraldarsögunnar
Lesum vér söguna um þroska-
braut mannsins, eins og hún er
sögð í veraldarsögunni, verður
oss það ljóst, að við og við koma
fram menn, sem með yfirburð-
um sínum og fyrir opinberun
áður óþektra sanninda, lyfta
mannkyninu hærra á þroska-
braut þess. Uppfyndingamenn,
brautryðjendur á ýmsum svið-
um, andlegir afburðamenn, spá-
menn — það eru mennirnir, sem
hafa lyft mannkyninu og um-
skapað heiminn. Carlyle segir
um þetta:
“Auðsæ sannindi, mjög auðsæ,
að oss virðist, eru það, að mað-
ur, sem gæddur er æðri visku,
sem hefir eignast áður óþekt,
andleg sannindi, er eigi einung-
is sterkari en tíu menn, sem ekki
þekkja þau, eða tíu þúsund,
heldur er hann sterkari en allir
menn; á meðal þeirra stendur
hann íklæddur ljósvakans engla
orku, eins og hann hefði í hönd-
um sér sverð úr vopnabúri him-
insins sjálfs, sem engin herklæði
eða vígturn stenst til lengdar
fyrir”. — Signs of the Times.
Sannindi þessara orða eru ber-
sýnileg í sögu vísinda, tónlistar
og annara lista, en á engu sviði
eru áhrif ofurmennis og boð-
skapur hans bersýnilegri og
þýðingarmeiri en á sviði trúar-
bragðanna. Hvað eftir annað,
eftir því sem aldirnar liðu, þeg-
ar andlegt líf var í hnignun og
siðferði spilt, birtust meðal
mannanna spámenn, öllum öðv-
um fremri og leyndardómsfyllri.
Þeir hafa risið gegn heiminum,
einir, án nokkurrar mannlegrar
aðstoðar, hluttekningar eða full-
komins skilnings, eins og sjá-
endur meðal blindingja, til þess
að flytja mönnunum guðspjall
réttlætis og sannleika.
Nokkrir meðal spámannanna
gnæfa hæst. Með fárra alda
millibili birtast miklir, guðlegir
boðberar — á Austurlöndum
Krishna, Zóróaster, Móses,
Jesús, Múhamed — eins og and-
legar sólir, til þess að bera birtu
inn í myrkrið í sálum mannanna
og vekja þá af svefni. Hverjar
sem skoðanir vorar á kenningum
þessara miklu trúarhöfunda
kunna að vera og á þýðingu
þeirra hvers um sig, verðum vér
að viðurkenna, að þeir hafa átt
méstan þátt í andlegum þroska
mannkynsins. Allir þessir spá-
menn fullyrða, að orð sín séu
guðleg opinberun, að þeir mæli
það ekki af sjálfum sér, heldur
séu þau guðlegur boðskapur, sem
þeir flytji mönnunum.
Hvort sem maður felst á alt
það sem hér er sagt er ekki hægt
að neita því að hér er úr hlaði
riðið með meira víðsýni en í rétt-
trúnaði eldri trúarbragða er að
heilsa. Munu frjálslyndu deild-
ir kristninnar, unitarar og uni-
versalistar, vera þar eina und-
antekningin.
Enda byrjaði Mr. Estall ræðu
sína með eftirfylgjandi orðum:
“Þetta er sannarlegt guðs hús
þar sem.flytja má hvern þann
boðskap sem Guð hefir blásið
sínum andans mönnum í brjóst
frá upphafi vega.”
Gekk ræðan út á það sem hér
á undan hefir á verið drepið, en
auðvitað farið mikið lengra út í
þá sálma en hér er gert. Öll var
guðsþjónustan hin virðulegasta
því ekki spilti unitariska messu-
formið ná hinir andríku sálmar
Samuels Longfellows er sungnir
voru.
Sannarlega má fagna yfir
guðstrúnni hvaðan sem hún
kemur. Alt er betra en hin sið-
lausa flagðkona efnishyggjunn-
ar, sem er svo kjaftstór að hún
má hann aldrei opna svo hún
detti ekki ofan í hann sjálf;
svo rangeygð að ef hún tárfellir
renna tárin niður eftir bakinu og
svo nautheimsk að henni er ó-
mögulegt að leggja saman tvo
og tvo nema annar tölustafurinn
sé fyrir ofan hinn. Ef þeir eru
samhliða verður summan annað-
hvort 3 eða 5. Fylgjendur henn-
ar eru þeir er séra Matthías á
við þar sem hann segir:
“Þótt þú sýnir sumum mönnum
Sex og tveir eru átta ei meira
Sex og tveir, það er svika tala
Segja þeir það er einum fleira.”
í !k . . m B H
* Bahá’u’lláh er framborið
baháulla með áherzlu á öðru at-
kvæði og 1-in lin eins og í milla.
MóÐIR MIN
Það var laust fyrir hád. 18.
okt. 1939, að mér varð gengið
út að póstkassanum okkar —
þungt var loftið og skýjað,
haustið var í nánd, það var auð-
séð á öllu. Lauftré skógarins
voru farin að skifta litum, þeir
voru orðnir rauðfölir, brúngulir,
Eilíf-grænu trén stóðu fagur-
leg í baksýn, tignarleg baktjöld
þeirra voru með bláum og svört-
um litum.
Stóð eg þarna og teigði í mig,
þessa unaðsfögru mynd hausts-
ins, þegar bifreið stanzar fyrir
framan mig, maður stígur út
og fær mér skeyti frá Rvík. ísl.
Þar standa þessi orð: Móðir
okkar skyldi við í morgun.
Þegar heim kom var farið að
rigna ákaflega, það var mikill
léttir fyrir mig, því mér fanst
himininn vera að gráJta með
mér.
Ó mamma, þú gast ekki beðið
— Það var ekki von; þú máttir
eigi lengur bíða — þitt skeið
var á enda runnið.
Eg veit þú fyrirgafst mér á-
valt, þegar eg tjáði þér ár hvert
(úr fjarl.) eg mundi koma heim,
já og að ári mundi eg áreiðanl.
koma. Vonbrigði okkar beggja
gat víst engin skilið —‘jú. ó jú,
presturinn sem ávarpið skrifaði
í “Árdísi” 1938, hefði hans góða
hugarfar hrifið hugi lesandans
og verið rétt skilið hefði ef til
vill öðruvísi farið, blessun fylgi
ávalt starfi hans þess góða og
göfuga manns. Eg tileinka hon-
um eina af mínum myndum er
eg kalla “Bæn”.
Við erum enn níu systk. sem
syrgjum þig, (ásamt barnaböm-
um) — þú dóst á afmælisd. burt-
kölluðu öllu (Aðalheiðar) okkar
— fagnar hún þér í guðs friði.
Við erum mjög þakklát að hafa
haft þig á meðal okkar á níunda
tuginn. Þökk fyrir samveruna
elskaða móðir, þökk fyrir alt á-
gætt er þú kendir okkur. Sofðu
að síðustu vært á svæflinum er
þú lézt okkur öll tólf systkinin
blunda á.
Eg man þína mjúku og fögru
hendur — þær hafa margt ynd-
islegt verk unnið. Og eg minn-
ist þíns hljómfagra hláturs: Og
þar sem eg skyldi við þig, fyrir
nítján árum síðan, . þá í fullu
fjöri lífsins — á eg tregt með að
trúa, — að horfin sértu mér.
Og áreiðanlega er mikið tóm-
legra í heiminum eftir burtför
þína. Nú kveð eg þig hinstu
kveðju með íslenzka fagra
kveðjuorðinu.
Ástríka móðir vertu sæl,
Ásta Norman
Þegar menn verða ríkir og
voldugir, fá þeir andstygð á fá-
tæklingunum, sem áður voru
vinir þeirra.
S. Morris.
LESIÐ HEIMSKRINGLU—
bezta íslenzka fréttablaðið
The Best Fuel
Buy In Town
/
INNECO
COKE
100% CANADIAN
Ideal For Cold or Mild Weather
STILL $14.00 PER TON
Phone Your Dealer
HVER HÚSFREYJA VFIT NÚ
UM GÆÐI VÖRUNNAR
ÞESSVEGNA VELUIt HtJN SftRSTAKLEGA
Caitada Bread
“Gæði þessa brauðs eru sett í það áður en nafnið er sett íi það”
REYNIÐ HLEIF
af nýju
BUTTER-NUT
BREAD
“Ríkt sem smjör—Sætt sem hnotur” ,
fæst
í umbúðum, án umbúða, skorið og í
umbúðum.
Önnur mjög eftirsótt brauð
• GRAPEFRUIT • CB4 • HALF and HALF
Agætustu brauð gerð i Canada.
NÚ ERU TIL—Dr. Robt. G. Jackson’s frægu
ROMAN MEAL BRAUÐIN
Við höfum verið útnefndir bakarar og salar þessa fræga, holla brauðs. Bakarar vorir fara
eftir himun viðurkendu reglum Dr. Jackson’s, sem fela i sér þau efni, sem hans vel þekta rómverska
mjöl er frægt fyrir.
Engin breyting á. sér stað á þessu brauði. Nafnið sem það hefir fengið bæði fyrir bragð-
gæði og hollustu er svo dýrmætt heilsu manna, að gerð sliks brauðs verður skiljanlegá að halda
óbreyttri.
33 064
S í m i
39 017
Canada Bread Company Limited
FRANK HANNIBAL, ráðsmaður
“Gæði þessa brauðs eru sett í það, áður en nafnið er sett á það”
GIFTINGAR- OG AFMÆLISKÖKUR GERÐAR EFTIR PÖNTUN