Alþýðublaðið - 09.03.1921, Blaðsíða 2

2
ALÞYBUBLAÐÍB
4JH 1
Munið eftir hlj ómleikunum á Fjallkonunnl
bUðsinr er i Alþýðuhúsínn við
IngólfsstræLi og Hverfisgötn.
@ími 988.
Angiýsingum sé skilað þangað
eða í Gutenberg í sídasta lagi ki.
lO árdegis, þann dag, sem þær
eiga að koma f biaðið.
Áskriftargjaid ein kr. á
ooáauði.
Augiýsingaverð kr. i,$o cm.
eindálkuð.
Utsölumenn beðnlr að Jgera skii
tii afgreiðsluuuar, að minsta kosti
ársfjórðungslega.
Alþingi.
(t gær.)
Efrl dellð.
Frumv. til fjáraukaiaga fyrir ár-
in 1918 og 1919 var vísað tii 2.
umr. umræðulaust.
Neðri deild.
Frumv. til laga um breyting á
bæjarstjórnarlögum ísafjarðarkaup-
staðar vísað til 3. uraræðu.
Frv. til laga ura verzlun með
tiibúinn áburð og fóðurbæti vísað
til 2. umræðu.
3. mái á dagskrá voru fyrir-
spurnir tii landsstjórnarinnar um
framkvæmdir í landbeigisgæzlu-
málinu. Hafði Pétur Ottesen fram-
sögu í málinu, og rakti sögu land-
helgisgæzlunnar í stórum dráttum.
Fór hann mörgum orðum um það,
bve brýn nauðsyn bæri tii þess,
að lasdhelgisgæzlan væri f góðu
lagi, vegna þess, hve ágengi tog-
ara spilti veiðum iandsmanna úr
landi. Benti hann á, að þegar botn-
vörpungaveiðarnar lögðust niður
á striðsárunum, sáust þess brátt
mnerki, í auknum fiskiveiðum á
grunnmiðum. Vildi hann láta land-
ið taka í sfnar heudtir iandhelgis-
igæzluna hið allra bráðasta, og
benti á, að Alþingi hefði 1919
samþykt að heimlSa stjórninni, að
kaupa eða leigja skip til þess að
annast landheigisgæziuna. Sama
mái var til umræðu 1920 og hert
á þvi þá, en til einskis, að því
er virtist. Las Pétur ýmislegt upp
máii sínu tii stuðnings.
Forsætisráðherra (J. M) kvaðst
í raun og veru varia þurfa að
svara fyrirspurn þingmanna, þvf
framsögumaður hefði að nokkru
svarað henni sjálfur. Aðaiástæðan
til þess, að málið hefir ekki kom-
ist f framkvæmd, er dýrtíðin, að
því er bezt varð skilið af ræðu
ráðherrans. Fanst honum yfirleitt
ástæðulaust að fyrirspurnirnar
skyldu fram koma, þar sem sjáv-
arútvegsnefnd hefði til meðferðar
aukning landheigisgæzlunnar.
Gunnar Sigurðsson tók f sama
strenginn og P. O. og vítti að-
gerðarieysi stjórnarinnar í máiinu.
Fór hann allmörgum orðum um
„l?ór“, björgunarskip Vestmanna-
eyinga, og afstöðu stjórnarinnar
til þess. Umræðum máisins frestað.
Straumhvörf.
Peningar — og aftur peningar!
Þetta hefir kveðið við hér á Vest-
urlöndum í lifsbaráttu þjóða sem
einstaklinga, ýmLt beinlínis eða
óbeinlínis. Peningarnir hafa verið
gerðir að mælikvarða á manngildi
manna. Þeir hafa oft ráðið úrslit-
um þar sem sanngirni og heii-
brigð skynsemi báru skarðan hlut
frá borði. Þeim var borgið, sem
hafði auðmagnið. Hann hafði „rétt
hins sterkasta“. Ekki kyn, þó ó-
hlutvandir og samvizkuiausir mezm
fyiktu sér undir merki hins al-
máttuga Mammonsi Auðmagnvarð
í þeirra augum hið eftirsóknar-
verðasta af verðmætum lffsins. Og
þjóðfélagið heldur þessari fjárafla-
hvöt við með því að vernda auð-
magnið eins og helgan dóm, og
með sffeldu daðri við auðmennina
og ait þeirra athæfi! Lifi samkepn-
inl Hún er svo dýrmætt skálka-
skjóli Olnbogabörnin, þeir sem
ekki hafa peningana, mega sjálf-
um sér um kenna. Og það á
aidrei að hjálpa þeim, sera sjálfir
eiga sök á ógæfu sinni. Þess vegna
eru sjálfskaparvítin verst! Hitt,
hvort þjóðfélagsfyrirkomulagið á
sök á ógæfu manna eða ekki,
kemur ekki máiinu við. Þessi oln-
bogabörn guðs og manna gátu
svo flúið á náðir kirkjunnar, kirkj-
unnar, sem að m. k. í orði kveðnu
komst út í gagnstæðar öfgar, með
þvf að gera ekkert úr jarðneskum
gæðum, þó hún að vísu sýndi
oftast eitthvað annað í verkii Fá-
tæklingarnir gátu líiað í voninni
um eilfft Himnarfki, ef þeir trúðu
kirkjunni fyrir sálarheiil sinni, eða
farið til Helvítis, ef svo vildi verk-
asti Heiidin má eiga sig. Hún er
aðeins hugtak. Þeir, sem dugleg-
astir eru að sparka sig áfram og
gefa öðrum olnbogaskot, eiga
miklu meiri rétt á sér en hinir,
sem engum vilja mein gera! „Mein-
leysingi", — það er í meira lagi
óvirðulegt nafnl
Eitt af þvf sem heimsstríðið ætti
að hafa fært okkur heim sanninn
um er það, hvert hin svokallaða
frjáisa samkepni stefnir, ef ekkert
eða lftið taumhald er á henni.
Kapphianpið eftir peningunum náði
hámarki sfnu með ófriðnum. Suðu-
marki hinna auðvirðiiegu fjárafla-
hvata var náð, og þess vegna
hlaut að sjóða upp úr þeim pottil
Svo var misklíðin útkljáð með
vopnum. Þá var ekki lengur synd
að drepa mann! Þá var það orð-
in skylda, helguð og viðurkend
af kirkjunni 1 Og guðirnir urðu
margir. Guð „bandamanna" var
alt annar guð en guð Þjóðverja,
til dæmis, Æðsti guðinn var nú
reyndar Mammon — eða maginn
— og ölium kom saman um að
tigna hannl Þetta gerist alt sam-
an á tuttugustu öldinni eftir Krists
burðl Hvernig ifst mönnum á á-
standið? Er engin þörf umbóta?
Þarf engin stefnubreyting að eiga
sér stað?
Heimurinn hefir altaf átt menn,
sem voru vitrir, framsýnir menn,
sem stóðu óháðir og föstum fót-
um í öldurótinu, óreiðunni og ó-
iátunum kring um þá, nokkurs-
konar straumbrjóta, brautryðjend-
ur. Sem betur fer, eru slíkir menn
til enn. En þeir eru oft kallaðir
draumóramenn og skýjaglópar. Og