Heimskringla - 27.12.1939, Síða 1

WINNIPEG, MIÐVIKUDAGINN, 27. DES. 1939
NÚMER 13.
LIV. ÁRGANGUR
HELZTU FRETTIR
^andaríkin verndarar
hvítra manna í Kína
Þegar stríðið braust út í Ev-
r°Pu, tóku Japanir um hæl að
í«ra sig upp á skaftið í Kína. *
^að fyrsta sem þeir aðhöfð-
Ust, var að kalla her sinn burtu
landamærum Manchuokuo og
Síberíu. En þar höfðu þeir átt
1 skærum við Rússa um langt
skeið.
Aður en mánuður er liðinn frá
.Vrjun stríðsins, fara þeir einn-
að bjóða Evrópuþjóðunum
yrginn í Kína. Það byrjaði
því, að þeir buðu Bretum
^ Frökkum að hafa her sinn
Urtu úr landinu. Sögðust þeir
sJalfir eins vel og nokkrir aðrir
^eta verndað þegna Kínaveldis,
^Verrar þjóðar sem þeir væru.
vðruðu Bretar þessu með því
Lara með flota sinn að mestu
604 Öllu út úr Yangtse-ánni og úr
au?sýn Japana.
fyrir tæpum mánuði til-
Vntu Bretar og Frakkar utan-
f 7Sl«álaráðherra Japana, að
eir hugsuðu sér að kalla mest
'Jan her sinn burtu úr Norður-
|na. Her þessi hafði baft mið-
® öð í Tientsin og kom mikið við
°firðirnar í júnímánuði á þeim
slöðum.
Lrezki herinn í Tientsin var
®un 750 manns. Nú á að mínka
aHn og skilja þar aðeins eftir
u manna, svo Japanir þurfi
e ^rt að óttast. í Shanghai
Verður tala hersins lækkuð að
Saiua skapi.
^ JaPanir líta svo á, að með
rtför brezka hersins, sé bjöm-
u unninn og vestlægar þjóðir
l Uui brátt eftir það hafa isig
^an í Kína.
®andaríkin verða þar þá eina
^ehda þjóðin eftir, sem nokk-
j>s má sín. Vernd útlendinga í
. °rður-Kína, mun því verða fal-
teim eða þeirra 530 sjóliðum,
1 Tientsin og Peiping búa.
v ®amninginn um frjálsa
erzlun í Kína, hafa Japanir því
%°tið með þessu ofríki við Breta
L'rakka. Samningur sá er
s—1
$1,650,000 og voru þegar komnir g
inn $700,000 af því.
Framhald New York sýning-' j||
arinnar virtist nokkru vissara. rf
Þar var kosinn nýr forstjóri,
Harvey D. Gibson að nafni,
bankastjóri, en Whalen á að
ferðast meðal erlendra þjóða og
bera sýningunni gott orð. Þetta ^
sýningarráð hefir fast-ákveðið, |||
að opna sýninguna 25 maí á kom-; |°|
andi vori, sem er mánuði síðar
en gert var á þessu ári.
DAG FRÁ DEGI
(Fréttir)
gildi 26. jan. n. k. Endur-
t,.,Ja Japanir hann við Banda-
. Jh eða fara þau sömu útreið-
a vestlægu ríkin?
jj
vernig lauk sýningunum?
^Lrover A. Whalen, formaður
l y York isýningarinnar spáði
á síðast liðnu vori, að 60
, Jon gestir mundu sækja
j sa “heimsins mestu sýn-
Leland Cutler, yfirmað-
o Golden Gate sýningarinnar í
w1 .Lranciseo, spáði að hún
^0rvltnl 20 miljón manna.
Ir fréttum að dæma einum
veim dögum áður en sýning-
höfít11 Var lolfa® 31. október,
a^elns 25 miljón manna
j ^ N'ew York sýninguna, en þá
þrau Lrancisco 10 miljón gestir.
\ fyrir þetta voru formenn
svnlnganna bjartsýnir og
tjj., u eins djarfar áætlanir um
voi>i>IílUna ^®40 og á síðast liðnu'
hm reksturinn á þessu ári.
Golden Gate sýninguna
sér] menn að vísu ekki neitt
ej. v°ngóðir á komandi ári,
*l>elrn var á nefndarfundi
i>eu , /rá, að skuldin sem á
9^ rinum hvíldi, næmi $4,606,-
nokk°* * UPP í hana væru að vísu
3$ vrar elgnlr’ en vafasamar
M*. En framisýnir við-
höfftahöldar vissu um það alt og
dojj u Undir forustu Dan E. Lon-
W* 0rstjora Hotel St. Francis,
af ■
stað að safna fé er næmi
Miðvikud. 20. des.—
Hans Langsdorff, þýzki skip-
stjórinn á Admiral Graf Spee,
skaut sig í dag í Buenois Aires;
kaus heldur að deyja en lifa eftir
ófarir skipsins.
$ H* *
|
Stalin er sagt að sé að ýta
undir Hitler að hefja árás á
vesturvígstöðvunum í janúar n.
k. Honum er ant um að geta
kúgað Finna sem fyrst og telur
bandaþjóðunum erfiðara að
veita þeim aðstoð, ef Hitler haf-
ist meira að.
* *
Rússar gerðu í dag hroðalega
árás á Karelia-hernaðarsvæð-
inu; tóku um 200 vígflugskip
þátt í henni. Finnar stóðu svo
þéttan fyrir, að Rússar töpuðu
hvar sem þeir komu inn á víg-
svæðið. 20 vígflugur þeirra voru
skotnar niður og 10 skriðdrekar
teknir þar, en fleiri eða svo tug-
um skiftir eyðilagðir á orustu-
velli Rússanna.
Á norðaustur landamærunum
tóku finnar 30 hervagna (com-
bat cars) af Rússum. Norður við
íshaf gengur Rússum eitthvað
betur að sækja á og fara nú þeg-
ar allmikið þar yfir og sækja
suður.
* * *
Þó Þjóðverjar hafi tapað færri
vöruskipum á sjónum en Bret-
ar og Frakkar, er tap þeirra
hlutfallslega meira en banda-
þjóðanna. Átján iskipum hefir
verið sökt, er til saman voru
87,312 smálestir að stærð, en
tekin hafa verið 21 skip, 97,931
smálestir alls. Þetta er að
minsta kosti 4% af öllum vöru-
skipaflota Þjóðverja er fyrir
stríðið var 4Jfa miljón smálesta.
Bandaþjóðirnar hafa ekki tapað
af öllum þeirra flota nema eitt-
hvað milli 1 og 2%, eða hlut-
fallslega að minsta kosti helm-
ingi minna. Þetta kemur illa
heim við þá sögu Þjóðverja, er
útvarpað var nýlega, að skipa-
tap þeirra væri ekki teljandi.
Fimtud. 21. des.—
Stalin átti 60 ára afmælisdag
í dag. Var þess minst af þjóð
hans og blöðin í Moskva keptuist
við að hlaða lofi á hann. Köll-
uðu þau hann ýmist stríðshetj-
una, friðarpostulann, eða frels-
ara verkalýðsins. Á sama tíma
og þessu fór fram í Moskva, var
afmælis hanis minst í Leningrad
með flugárás á Helsingfors,
einkum á sjúkrahús og skóla.
Urðu skaðar nokkrir á 7 spítöl-
um, blindrahæli og nokkrum
skólum, en manntjón ekki, þó
fáeinir meiddust, áður flugskip
friðarpostulans eða frelsara
verkalýðsins voru flæmd burtu.
* * *
Þýzk blöð segja svo frá, að
þegar Mr. Chamberlain, forsæt-
isráðherna Breta, heimsótti fyr-
ir ekki fullum tveim vikum
*0 r
GLEÐILEGT NYAR
OG
1 ÞÖKK FYRIR GAMLA ÁRIÐ 1

ra
brezku hermennina í Maginot-
' virkjununi, hafi þýzk flugskip
flögrað yfir virkin og slept regn-
hlíf, sem gjöf til hans.
* * *
Rúmanía gerir samning við
Þýzkaland að iselja því 190,000
tonn af olíu á mánuði í stað
120,000 áður. Það er haldið að
jÞýzkaland hafi ekki olíu til
(lengdar fyrir flugherinn og að
sparnaður á henni sé jafnvel
þegar ástæða fyrir að hann fer
sí og æ halloka fyrir flugher
Breta. Aukning þessi er ekki
sögð leysa úr vanda Þjóðverja,
vegna þess að flytja þarf olíuna
með járnbraut og olíuvagnar séu
of fáir til að koma vörunni til
Þýzkalands.
* *
Brezkir flugmenn segja isín á
; milli einkennilegt hvað Þjóðverj-
, ar segi ósatt um flugsigra sína.
jÞeir segi frá flugorustum sem
ekki eigi sér stað og þeir missi
,eina flugu, en Bretar 34 o. s.
frv., sem ekki isé neinn fótur
, fyrir. Þjóðverjar tapi ávalt ein-
j um þriðja til helmingi fleiri skip-
um þegar til flugorustu komi.
Ætla þeir fréttir þessar sagðar
til þess að fela hið sanna fyrir
þjóðinni, er hugboð hefir um, að
alt sé ekki með feldu með þetta
stríð Hitlers.
* * *
Sambandsstjórnin í Capada
hefir tilkynt að Bretland aaski
ekki eftir að hermenn séu send-
ir til Englands fyr en það til-
kynni um þörf þeirra.
*■ * *
Þrátt fyrir þó Þýzkaland hafi
náð í kol í Tékkóslóvakíu og
Póllandi, er nú sagt, að eigend-
ur stórhýsa í Þýzkalandi óttist
kolaskort á komandi vetri. Húsa-
kulda kvað þegar kenna á mörg-
um heimilum.
* * *
Bíl geta menn ekki keypt sér í
Þýzkalandi nema að fá leyfi til
þess frá stjórninni. Hver isem
bíl kaupir verður að geta sann-
fært hana um að bíllinn sé
keyptur til nauðsynlegra starfa
en ekki skemtunar. Þetta er
gert til að spara olíu.
* * *
Varsjá, sem nú er í rústum,
verður ekki bygð upp aftur afi
Þjóðverjum. Og Pólverjar munu
ekki hafa efni á því. Þrír fjórðu
allra bygginga var eyðilagður s.
1. september, þegar 100,000 af í-
búum hennar voru drepnir í
sprengjuhernaði Þjóðverja. Alls
voru íbúarnir 1,225,000. Var
svo sagt að ekki hefði einn ein-
asti gluggi í nokkru húsi í borg-
inni verið óbrotinn. Þjóðverjar
hafa valið Kraká (Krakow), sem
fyrir litlum skemdum varð, fyr-
ir höfuðborg hins fyrirhugaða
Póllands þeirra.
Föstud. 22. des.—
Frakkar segja vaka fyrir
Þjóðverjum að koma sjóflotan-
um út á Norðursjóinn til þess
að hindra að Finnum komi að-
stað frá öðrum þjóðum.
* * *
Skeyti frá Finnlandi lúta að
því, að Finnar hafi stöðvað
Rúasa á þremur aðal-herstöðun-
um í Norður- og Austur-Finn-
landi. Her Rússa sem fyr í
vikunni hélt suður frá Petsamo
til Salmijarvi, er nú í undanhaldi
og á leið til baka norður aftur.
Við Lieksa á Austur landamær-
um Finnlands alllangt norður af
Ladoga-vatni, hafa Rússar einn-
ig verið stöðvaðir og horfir illa
fyrir þeim.
* * *
f skeyti frá Oslo, er hermt, að
7 rússneskir flugmenn hafi lent
fyrir aftan herstöðvar Finna og
boðið þeim aðstoð sína; þeir
berjast nú í her Finna.
* * *
Járnbraubarslys varð við
Benthin í Þýzkalandi í dag; 139
menn fórust, en 109 meiddust.
Lestirnar sem rákust á voru
troðfullar af fólki. Ljós öll
höfðu verið slökt í bænum.
* * *
Douglas Aircraft félagið í
Santa Monica, Cal., er að semja
um pöntun frá Bretum fyrir 40
miljón dollara virði af flugskip-
um, sem fara 400 mílur á kl.-
stund. Félagið gerði 270 af
þessum skipum fyrir Frakka og
var búið fyrir stríðið að koma
100 af þeim til Frakklands; þau
kostuðu 27 miljón dollara.
* * *
Eduoard Daladier, forsætis-
ráðherra Frakka skýrði frá
þessu í þinginu í dag:
Að fallið hefðu af Frökkum
upp til 30. nóvember, 1136 her-
menn, 260 sjóliðar og 42 úr flug-
liðinu, alls 1438 menn.
Að samþykt hefði verið í einu
hljóði að veita 55,034,000,000
franka ($1,210,748,000) til stríðs-
ins yfir fyrstu 3 mánuði ársins
1940.
Að veita Finnum aðstoð.
* * *
L. W. Brockington, K.C., Win-
nipeg, hefir verið skipaður af
Sambandsstjórninni til að rita
sögu stríðsins í Canada.
* *
Fritz Thyssen, einn af stór-
iðjuhöldum Þýzkalands, flúði frá
80 miljón dollara eignum sínum
í Þýzkalandi til Svisslands í
september mánuði. Hann var á
móti stríðinu og ráðslagi Hitl-
ers; var þó eitt sinn einn af þeim
sem studdi hann til valda. Hann
fæst ekki til að segja neitt um
hvort að hann haldi að Þýzka-
land vinni stríðið; hann hristi
aðeins höfuðið við þeirri spurn-
ingu, en sagði þjóðina á móti
stríði. Meðan Hitler væri lif-
andi kvaðst hann ekki til ætt-
jarðarinnar aftur fara, þó hún
væri sér öllum löndum kærri.
Laugard. 23. des.—
Fólksflutingslest og vörulest
rákust á í Þýzkanlandi milli
Marksdorf og Kluftern í gær.
Fórust 50, en 30 meiddust. Þetta
er 10 járnbrautarslysið í Þýzka-
landi síðan 8. okt. 319 manns
er sagt að hafi þannig farist og
311 meiðst. Slysin eru mikið
kend ljóslausum bæjum vegna
fulgárása.
* * *
Vegna hráefna skorts, hefir
kaupskipum Þjóðverja, sem á
höfnum liggja út um allan heim,
verið skipað að hraða ferð sinni
heim til Þýzkalands. Mun
Þýzkaland reyna að vernda þau
sem unt er. Alls eru kaupskipin
sögð um 500. Þau eru með
1,800,000 smálestir af vörum.
Bretar hafa tekið 750,000 smá-
lestir af vörum frá Þjóðverjum,
auk 175,000 smálesta sem Þjóð-
verjar hafa tapað á skipum sem
þeir hafa sjálfir sökt, heldur en
að láta Breta hafa vörumar.
* * *
Rússar viðurkendu sjálfir í
dag, að leifturstríðið gegn Finn-
um hefði mislukkast. Fokreiðir
út af þessu, sendu þeir Finnum
þau orð, að gefast upp klukkan
1 e. h. (þetta var á Þorláks-
messu). Að öðrum kosti yrði
borgin Helsingfors jöfnuð við
jörðu. Finnar látu þessa hótun
ekki á sig fá, heldur hertu sókn-
ina á Karelia-eiðinu og unnu
talsvert á.
«
Mánud. 25. des.—
Jólin voru rauð í þetta sinn.
Blöð hér tala um þau sem ‘græn’
og það má ef til vill eins til sann-
vegar færa. Jörð er snjólaus
ennþá og að nokkru græn; veður
ekki kaldara en það, að á jóla-
daginn var það 20 gráður fyrir
ÍSLENZKUR LÆKNIR
SEZT AÐ Á GIMLI
Kjartan Ingimundur Johnson
" Það á vel við að íslenzkur
læknir setjist að á Gimli og sér-
staklega nú, þar sem hinn mynd-
arlega spítala-bygging er að
verða fullgerð; spítali sem hefir
til orðið fyrir höfðinglegt tillag
frá íslendingi. Dr. Kjartan er
einn af okkar efnilegu ungu
mönnum, prýðisvel að sér á ís-
lenzka tungu, bæði að tala og
rita og er það mikils virði í ís-
lenzku héraði. Er það heiðurs-
vert þar sem hinum yngri fækk-
ar óðum sem eru færir í ís-
lenzkri tungu.
Kjartan er sonur hjónanna
Einars og Oddfríðar Johnson að
1083 Downing St., hér í bæ. Er
hann fæddur við Lundar í
Grunnavatnsbygð og er þrítugur
að aldri. Hann útskrifaðist frá
læknaskólanum í Winnipeg fyrir
þremur árum og hefir stundað
lækningar, fyrst við almenna
spítalann í Winnipeg, svo i Bran-
don og nú síðast í sumar norður
við The Pas. Hefir hann hlotið
góða æfingu, sérstaklega í upp-
skurðum á þessum stöðum og
getið sér vinsældir og góðan orð-
stír.
Var hann tilenfndur af bæjar-
ráðinu á Gimli af mörgum er
sóttu um embættið. — Óskar
Heimskringla honum til ham-
ingju með starfið við hinn nýja
spítala og mönnum á Gimli og
grendinni með læknis valið.
ofan 0. Klaki er mjög lítill enn
í jörðu. Á sex golf-völlunwbæj-
arins léku menn golf lengi á
jóladaginn og er það sagt í
fyrsta sinni, sem það hefir átt
sér istað. Hafa menn vegna
þessa blíðviðris eflaust notið
jólagleðinnar betur en ella. Jól
hafa aðeins einu sinni verið hér
snjólaus áður, árið 1913, en þá
var frost 14 stig fyrir neðan 0.
Þriðjud. 26. des.—
Rússar fara hörmulegar hrak-
farir í Norður-Finnlandi. Þeg-
ar þeir voru komnir nokkuð suð-
ur fyrir Petsamo, tóku Fixmar
svo hrauistlega á móti þeim, að
þeir lögðu á flótta norður aftur.
En þar beið ekki betra, því
hvergi var skjól að fá. Frostið
milli 25 og 30 fyrir neðan 0 og
oft blindbylur. Er haldið að lið
Rússa hafi flest farist, er þarna
var. Á austur landamærum
Finnlands, eru Rússar einnig á
undanhaldi, svo að sumstaðar
þar er nú barist á rússneskri
jörð. Sóknin nyrðra hefir því
ekki reynst Rússum happasælli
en syðra enn sem komið er.
Brotist var inn í New Method
Laundry bygginguna 329 Bur-
nell St., s. I. miðvikudag, vöku-
maðurinn bundinn og peninga-
skápur sprengdur upp. Teknir
voru peningar $409.99 og mikið
verðmætra bréfa.