Heimskringla - 20.03.1946, Blaðsíða 2

2. SIÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 20. MARZ 1946
20 MANNS FÓRUST í
LAUGARDAGS-
ÓVEÐRINU
Þeir sorglegu atburðir gerðust
í óveðrinu mikla, sem skall á alt
í einu, aðfaranótt laugardagsins
s. 1., að 20 sjómenn druknuðu.
4bátar fórust í óveðrinu og með
þeim 18 manns, en tvo menn tók
út af vélbáti, sem gerður er út
frá Sandgerði. Þrír bátanna fór- (
ust hér í Faxaflóa, en einn fyrir
Vestfjörðum,- — Eins og skýrt
var frá í sunnudagsblaðinu,
komust margir bátar við illan
leik til lands úr veðrinu á laug-
ardag, sumir brotnir og veiðar-
færatjón var mikið hjá fiskiflot-
anum.
6 menn farast.
Með vélbátnum Magna frá
Norðfirði, sem hvoldi út af Garð-
skaga, fórust fjórir menn: Sig-
urður Samsonarson skipstjóri.
Hann var 33 ára, kvæntur og
átti 2 böm; Steingrímur Jónsson
háseti, 21 árs, ókvæntur, Hall-
dór Sigurðsson, 16 ára, ókvænt-
ur. Þessir menn voru allir frá
Neskaupstað. Erlingur Þor-
grímsson, 23 ára, ógiftur. Fimta
manninum af Magna björguðu
skipverjar af Barða, sem þarna
var nálægur. Var það Ríkharður
Magnússon frá Norðfirði. Hann
náði í brak úr öldustokk bátsins,
en vissi ekki af sér fyr en hann
var kominn um borð í Bárða.
Barði var svo nálægt Magna er
þetta skaði, að þeir náðu Rík
harði strax í næsta kviku. Eigen-
dur Magna voru Ásgeir Bergs-
son og fleiri.
•
Tvo menn tók út af v.b. “Hák-
oni Eyjólfssyni”. Reið alda yfir
skipið er verið var að draga lín-
una og tók út mennina og tókst
ekki að bjarga þeim. Þeir hétu
Guðmundur Aðalsteinsson, há-
seti frá Húsavík, 29 ára, giftur
og átti 1 barn og Valgeir Hannes-
son frá Bakka í Ölfusi, 25 ára,
giftur og átti 2börn.
“Geir” frá Keflavík ferst.
Fréttaritari vor í Keflavík
segir þannig frá afdrifum Kefla-
víkurbáta í laugardagsveðrinu,
en einn bátanna, Geir, fórst og
með honum 5 menn:
Síðastliðinn föstudag fóru
Keflavíkurbátar alment á sjó, og
var veðurspá góð, enþó snéru 3
bátar aftur. í birtingu fór að
hvessa og um hádegi á laugardag
var komið fárviðri. Um kl. 4 á
laugardag fóru fyrstu bátarnir að
koma að landi og um miðnætti
voru allir Keflavíkurbátar kom-
nir að nema v. b. Geir.
Strax morguninn eftir var
hafin leit úr flugvél en hún
reyndist árangurslaus, en fyrri
hluta sunnudags bárust fregnir
af Miðnesi að farið væri að reka
brak, sem reyndist vera úr v. b.
Geir.
5 menn voru á bátnum. Eig-
‘andi hans og skipstjóri var Guð-
mundur Kr. Guðmundsson, 49
ára, alþektur afla og dugnaðar-
maður, hann lætur eftir sig konu
og tvo uppkomna syni og unga
fósturdóttir. Vélstjóri var Páll
Sigurðsson, 30 ára, kvæntur og
átti 2 börn. Aðrir skipverjar voru
Kristinn Ragnarsson, 21 árs,
kvæntur en barnlaus, Ólafur
Guðmundsson, 20 ára, ókvæntur,
og Maríus Þorsteinsson frá ísa-
firði, 39 ára, og ókvæntur.
V. b. Geir var 22 smálestir að
stærð smíðaður í Reykjavík 1938
og var mjög traustur bátur.
John S. Brooks Limited
DUNVILLE, Ontario, Canada
MANUFACTURERS OF GILL NETTING
Okkar net eru búin til úr beztu tegund af hör tvinna
og fyrsta flokks “Sea Island Cotton” og egypskum tvinna.
Þér megið treysta bœði vörugœðum og verði
Allar pantanir fljótt og ábyggilega afgreiddar.
Captain M. R. Janes, Leland Hotel, Winnipeg
Umboðsmaður fyrír Manitoba, Saskatchewan og Alberta
HIGH GRADE
MALTING
BARLEY SEED
Now Available Through
SHEA-DREWRY
BARLEY IMPROVEMENT FUND
The Manitoba Barley Improvement Committee is
this year again making high quality seed barley available
for seeding through the country elevators.
Distribution will be made any place in Manitoba, and
the barley is of O.A.C. No. 21 variety.
Minimum quantity for any order 10 bushels. Seed
will be shipped in two bushel sacks, freight prepaid. The
supply is limited, consequently applications will be con-
sidered in the order in which they are received.
Ask your local elevator agent for price. Cash must
accompany order.
The present price situation is a temporary one due to
feed shortages. Canada needs malting barley and there
will be a large export demand in the future.
Further particulars and order form, may be obtained
from your local elevator agent or The Manitoba Barley
Improvement Committee, Room 153 Legislative Building,
Winnipeg, Manitoba.
Aldan frá Seyðisfirði ferst
með 5 mönnum.
Fjórði báturinn, sem fórst, var
vélbáturinn Aldan NS 202 frá
Seyðisfirði, en gerð út frá Hafn-
arfirði í vetur. Með Öldunni fór-
ust 5 menn, allir á aldrinum 19—-
22 ára. Þeir voru þessir:
Hrólfur Sigurðsson, skipstjóri,
Húsavík, 22 ára. Jóhann Dag-
bjartsson, Seyðisfirði, 22 ára.
Guðmundur Magnússon, Seyðis-
firði, 19 ára. Ársæll Þórarinsson,
Seyðisfirði, 19 ára. Jón Sig-
mundsson, Svalbarðsströnd,
Eyjafirði, 19 ára.
Aldan var 27 smálestir að
stærð. Eigandi hennar var Þór-
arinn Bjömsson frá Seyðisfirði.
4 menn fórust frá Bolungarvík.
Þriðji báturinn, sem fórst á
laugardag var “Max” frá Bol-
ungarvík, 8 smálesta bátur með
fjögurra manna áhöfn. Á bátn-
um voru Þorbergur Magnússon
formaður, 34 ára. Hann lætur
eftir sig konu og 2 börn. Matt-
hías Hagalínsson vélastjóri, 27
ára, ókvæntur. Guðlaugur Magn-
ússon, 56 ára, giftur og átti 2
uppkomin börn og Jón Ö. Jóns-
son, tæplega tvítugur og ógiftur.
Max fór í róður á föstudags-
kvöld og dró nkkuð af línu sinni
á laugardagsmorgun, en eftir það
spurðist ekkert til hans. — A
sunnudag rak að Látrum í Aðal-
vík ýmislegt smávegis úr bátn-
um.
Eigendur Max voru Einar
Guðfinnsson kaupmaður og Þor-
bergur Magnússon formaður.
Margir Vestfjarðarbátar
misstu mikið af veiðarfærum
sínum á laugardaginn.
Hrakningar Faxa.
Ymsir aðrir bátar urðu fyrir
meiri og minni áföllum þar á
meðal m. b. Faxi frá Garði, hann
fékk á sig brotsjó, sem kastaði
bátnum á hliðina og braut fram-
siglu og bakborðshliðina á stýris-
húsinu og einnig tók út allt laus-
legt af þilfari og braut af lagn-
ingsrennuna og talsverður sjór
kom í bátinn en þó enginn leki
og virðist skrokkurinn vera
óskaddaður, komst báturinn
hjálparlaust til lands. Meðan
verið var að dæla og ausa sjón-
um úr bátnum og koma vélinni í
gang aftur, beið “Ægir” frá
Keflavík hjá Faxa og hélt uppi
talsambandi við land, einnig kom
hann tvívegis dráttartaugum í
Faxa en þær slitnuðu í bæði
skiftin.
“Keflvíkingur” og “Guðmund-
ur Þórðarson”, sem komnir voru
að landi fóru á vettvang til
hjálpar og fylgdu þeir Faxa til
hafnar. Skipstjóri á Faxa er
Þrosteinn Þórðarson.
Bjargaðist á seglum
Hilmir frá Keflavík fékk einn-
ig á sig brjóstsjó og tók út alt
lauslegt og brotnuðu rúður, lagn-
ingsrenna og fleira, en þó tókst
honum að komast hjálparlaust
til lands. Skipstjóri er Erlend-
ur Sigurðsson. Laust fyrir kl. 2
varð vélbilun hjá m.b. Bjarna
Ólafssyni, en báturinn er búinn
þríhyrnu-stórsegli og var það
undið upp ásamt fokkunni og
jafnframt náð sambandi við
björgunarskipið en ekki kom til
aðstoðar þess fyr en komið var
til lands. Skipstjórinn, Þórhall-
ur Vilhjálmsson, telur að þakka j
beri eingöngu seglabúnaði báts-1
ins að tókst að komast í landvar. I
Brotsjór reið yfir bátinn við
Garðskaga og braut rúður og tók
smávegis lauslegt af dekki.
Mjög mikið veiðarfæratap
varð hjá flestum.—Mbl. 12. febr.
MINNINGARORÐ
um
SIGURÐ R. HAFLIÐASON
I ---------------
Sigurður S. Anderson, 800
Lipton St., hefir tekið að sér inn-
köllun fyrir Hkr. í Winnipeg.
Áskrifendur eru beðnir að minn-
ast þessa og frá þeirra hálfu gera
honum starfið sem greiðast. —
Símanúmer hans er 28 168.
Sigurður Rósinkar Hafliðason
varð fyrir bifreið á götu skammt
frá heimili sínu í Seattle, Wash.,
15. desember síðastliðinn, og
lezt þegar.
Sigurður fæddist 3. marz 1873
að Hrafnabj örgum í Laugardal,
! Isafjarðarsýslu. Foreldrar hans
■ voru hjónin Hafliði Helgason og
1 Jóhanna Jónsdóttir. Þeim fædd-
! ust átta böm, systur þrjár, Jóna,
| Rósa, Guðmunda Björg, og bræð-
urnir Sigurður, Ólafur, Jón,
Helgi, og Sigurður Rósinkar,
sem var þeirra yngstur. Systkin-
in ólust upp í Bolungarvík, þar
sem faðir þeirra settist síðar að
sem útgerðarmaður. Sjómennsku
vöndust þeir bræður ungir og
sóttu flestir sjóinn lengst ævi
sinnar. Sigurður Rósinkar varð
bátsformaður innan tvítugsald-
urs. Hann var um nokkura ára
skeið formaður hjá séra Sigurði
í Vigur. Þá komst hann í kynnt
við ýmsa helztu forvígismenn
opinberra mála á íslandi og
stjórnmála, svo sem Hannes Haf-
stein, Skúla Thooddsen, og fleiri
Þó lét hann stjórnmál sig ekki
skipta um dagana, veitti athygli
því sem fram fór, en mat menn
utan við málefnin.
Nálægt aldamótum hélt Sig-
urður vestur um haf. Hann sett-
ist fyrst að í Manitoba, Canada,
og þar gekk hann að eiga ís-
lenzka stúlku, Þórunni Ólafs-
dóttur. Þau voru gefin saman í
Brandon árið 1905. Þar og í
grend bjuggu þau til ársins 1913,
en þá fluttust þau til Washing-
tonríkis í Bandaríkjunum. Þau
voru í Blaine, í Yakima, þá í
Blaine aftur, en fluttust til
Seattle næst því, og hafa verið
hér síðan. Þeim hjónum varð
sex barna auðið. Eina son sinr^
Jón, misstu þau sex mánaða
gamlan. Dæturnar fimm, Jó-
hanna, Gróa, Ólöf, Ingibjörg og
Annikka eru allar uppkomnar,
búsettar hér í Seattle, og býr
Þórunn, móðir þeirra, hjá Gróu
og Annikku.
Mér verður oft á að spyrja Is-
lendinga þá, sem sezt hafa að hér
í landi, hvort þeir hafi ekki hug
á að heimsækja gamla landið.
Og oftast eru svörin með líku
móti, jákvæð. Þessu svaraði Sig-
urður Halfiðason dálítið á annan
veg, þegar eg innti hann eftir
því í fyrsta sinni sem við tókum
tal saman. “Eg ætla ekki að fara
til Islands. Nei, eg þarf ekki að
fara þangað. Eg er á Islandi á
hverri nóttu, þegar eg sef”.
Við nánari kynni mín af Sig-
urði urðu mér orð þessi táknræn
!um hátt hans og hug. Hann var
I tíðum allsnöggur að fyrsta
j bragði, glettinn, og síðan blíður.
Hann bar ósvikin einkenni ís-
lenzka sjómannsins, hlýju undir
hrjúfri skel. Hann kunni vel að
segja hugsun sína fáum orðum.
oft hnittilega tvíræðum. Og í
rauninni taldi hann litlar líkur
á því, að sér gæfist kostur þess
“að halda heim”, þótt hugann
fýsti. Sigurður var fágætlega
góður verkmaður, hugkvæmda-
samur, iðju- og samvizkusamur.
En hann var í þeim stóra hópi,
sem goldin er umbun erfiðisins
í öfugu hlutfalli við gildi verks-
ins. Þess vegna varð hann aldrei
meira en bjargálna maður. Það
var bagalegt, að honum skyldi
ekki hafa gefizt kostur á að helga
sig sériðn. Lagtækni hans kom í
ljós, við hverju sem hann snerti.
Hann var einn þeirra manna,
sem þjáist við aðgerðarleysi.
Vinnan er þeirra lækning. En
heilsu hafði hann alltaf góða,
svo að varla varð honum mis-
dægurt um ævina. Og ætíð var
hann að ditta að því sem úr
skorðum fór.
Þegar Sigurður tók til að segja
mér sögurnar af æskuárunum
við Isafjarðardjúp, duldist mér
ekki, að hugurinn hlyti oft að
hvarfla heim á fornar slóðir, að
“hann” var þar á hverri nóttu, j
þegar hann svaf”. Endurminn-
ingarnar voru ávalt ferskar,'
hann greindi nákvæmlega frá j
mönnum og atvikum, mundi I
hverja þúfu hjásetuáranna,!
fjörusteinana sem hann tróð sem 1
barn og síðar sem fullgildur sjó-
maður, “áraskipin” voru honum
alltaf jafnnákomin, þótt liðin
væri hálf öld síðan hann sleppti j
hönd af hlunnunum. Og ekki
hafði fölnað yndi hans af að
kveða rímnastemmurnar, sem
hann lærði í uppvextinum.
Sigurður var alla æfi einlæg-
ur trúmaður. Þótt hann fylgdi
Lúterstrú, var hann ekki and-
stæðingur annara trúarbragða.
Hann sýndi hverjum þeim sann-
girni og aðdáun, sem honum
fanst breyta samkvæmt því
’ bezta í hinum eða þessum trúar-
brögðum. Hann var svo fjarri
lasti og hleypidómum um ná-
ungann, að væri mönnum sagt
misyrði á bak, var hann vísastur
til þess að taka málstað þeirra,
þótt hann ætti þeim ekki upp að
inna. Hann dró tíðast fram kosti
manna, áleit, að engum væri alR
varnað. Við vorum oft ásam-
mála um ýms atriði trúarbragða
og þjóðfélagsmála. Eg hef víst
sagt margt ungæðislegt orðið í
þeim umræðum og haldið á lofti
“trúlausum” sjónarmiðum, sem
kann að hafa sært einlægar trú-
artilfinningar hans. Þrátt fyrir
það þótti mér mikið til þess
koma, hversu hin mannúðlegu
atriði trúarinnar voru mikill
þáttur í gerðum hans. Hann var
einstaklega elskur að börnum,
hafði gaman að leika við þau,
gaf þeim gull, sem þau kunnu
að meta. Síðasta verk hans var
að reisa og skreyta jólatré handa
dætrabörnum sínum. Hann lauk
því að kvöldi, gekk út, en kom
ekki aftur.
Eg mun altaf telja mér það til
gæfu að hafa kynst þeim Sigurði
og Þórunni. Þau voru manneskj -
ur hjartahreinar. Þau voru elsk
að ljóðum, kunnu sæg vísna og
kvæða, og þektu vel margt það
samtímafólk sitt á Islandi, sem
fýsti löngum að heyra sögur af.
Sigurður tengdist lítt skipu-
lögðum félagsskap, gaf sig ekki
mikið að Islendingafélögum,
utan kirkjunnar. Þó hefi eg
varla nokkrum íslenzkum for-
eldrum kynst ennþá hér fyrir
vestan, sem meiri rækt lögðu
við það að koma íslenzka arfin-1
um í hendur barna sinna en þeim
Sigurði og Þórunni. Þau kendu
dætrum sínum öllum íslenzku,
svo að ekki gleymdist. Á því
virðast mér flestir foreldrar ís-
lenzkir í hérlendum borgum gef-
ast upp við, af því að það er tals-
verðum erfiðleikum bundið. Þau
sögðu þeim seint og snemma af
íslenzkum þjóðháttum og sér-
kennum.
Sigurður hvarf okkur í einum
svip. Hann átti alla æfi við góða
heilsu að búa, var gætinn, sá fót-
um sínum forráð. En umferðar-
menning aldar vorrar verðskuld-
ar ekki lengur það nafn ef fleiri
týna lífinu fyrir henni en í stríði.
Vertu sæll, vinur, þökk fyrir
kynninguna.
Gunnar Bergmann
NORRÆNT MÓT
Það var húsfyllir á hinni ár-
legu samkomu Viking Club á
Marlborough hotel, föstudags-
kveldið 8. marz. Samkvæmis-
stjóri var Carl S. Simonson, for-
maður félagsins. Áður sezt var
að borðum flutti séra V. J. Ey-
lands stutta borðbæn. Skemti-
skrá var stutt en fjörug. Á milli
ræða tóku allir þátt í söng
(cammuniity singing) undir
stjórn Paul Bardal. Konsúll
Bandaríkja, Erik Magnúson,
heiðursforseti félagsins, sem nú
er á förum úr borginni, flutti
kveðju. Stuttar en fjörugar ræð-
ur fluttu J. G. Jóhannsson fyrir
minni víkinga, og Arthur A.
Anderson um víkinga nútímans.
Allmikinn hlátur orsakaði H. A.
Brodahl með stuttri gaman sýn-
ing. Eftir borðhald var dansað
til miðnættis.
Gleðibragur var á öllu sam-
kvæminu. Þetta er fjölmenn-
asta mót er Viking Club hefir
haldið og er það vel að norrænt
frændfólk verji einni kveldstund
á ári til að samgleðjast.
J. Th. J.
FERÐAMINNINGAR
UM SUÐURLANDSFÖR
1 júlímánuði 1945
(Höfundur þessara ferðaminn
inga, er Halldór Stefánsson, til
heimilis á Akureyri. Sendi hann
bróður sínum, Þórami Stefáns-
syni þær, er býr í Winnipegosis.
Þórarinn hefir sýnt Heimskr.
þá góðvild, að senda henni minn-
ingamar til birtingar sem hún
þakkar honum kærlega fyrir.
Ritstj. Hkr.)
Við lögðum á stað frá Akur-
eyri kl. 8£, 15-7, fimm saman
auk bílstjórans, er var frá B.S.A.
og hét Þorsteinn Svanlaugsson.
Nöfn ferðafólksins voru Halldór
Stefánsson, Ingibjörg Lýðsdótt-
ir, Stefán Halldórsson, Sigríður
Halldóra - Hermansdóttir, Magn-
ús Lyngdal Stefánsson. Bíllinn
rann mjúklega eftir þurrum veg-
inum en rykslóðin spann langan
lopa afturundan. Sólin glamp-
aði gegnum grisjaðar skýjaslæð-
ur en vörpuðu skuggamyndum
á umhverfið.
Um kl. 11 var komið að
Varmahlíð í Skagafirði, og þar
dmkkið kaffi. Síðan var haldið
upp á Vatnsskarð og litast um af
hæstu bungu við veginn fyrir
ofan Víðimýri. Sézt þaðan yfir
þveran Skagafjörð og út til
Drangeyjar, Þórðarhöfða og
Málmeyjar. Er það fögur og á-
hrifamikil útsýn. Við gengum
aftur inn í bílinn og hann rann
á stað eftir bugðóttum veginum
yfir Vatnsskarð og brátt sjáum
við ofan yfir Svartárdalinn og
stórbýlið Bólstaðarhlíð. — Við
rennum afar snarbratta brekk
una í tveim bugðum og beygj-
um svo fyrir Bólstaðarhlíðar-
fjallið út í Langadalinn. Þar
veltur Blanda fram skolgrá á
aðra hönd, en á hina eru hrika-
leg fjöll, grasprúðar brekkur og
brosandi hvammar með vinaleg-
um bændabýlum. Sólin glamp-
ar á timburstafna og múrhúðuð
hús. Um túnin er taðan í flekkj-
um og bólstrum og jarðyrkjuvél-
ar hér og þar. Kýr og kálfar úða
í sig grængresið meðfram veg-
inum. Hinumegin Blöndu eru
lágir ásar og meðfram þeim hyll-
ir undir bæi í friðsælum brekk-
um og blómskrýddum stökkum.
Bíllinn brunar með dimmum
nið en drjúgum hraða út dalinn,
framhjá hverju stórbýlinu af
öðru, þar til alt í einu hann snar-
beygir yfir brúna á Blöndu og
við erum komin á Blönduós. Við
stígum út úr bílnum og göngum
inn á veitingahúsið að fá okkur
miðdagsverð.
Eftir um klukkustundar stans
er lagt á stað á ný og er nú hald-
ið í suðvestur inn á hið víðáttu-
mikla og fagra Húnaþing. Þar
blasir við augum Hópið, Þing-
eyrasandur, Þingeyrakirkja,
Vatnsdalshólar, Vatnsnesfjöll og
hnjúkarnir við mynni Vatnsdals.
Þama er hvert stórbýlið við ann-
að. Þingeyrar, Hnausar, Svein-
staðir, Hjaltabakki, svo nokkur
séu nefnd af ótal mörgum, en
áður en varir erum við rokin
fram hjá þessu öllu og komin
upp á Miðfjarðarháls. Þá fara að
koma í ljós fjöll og jöklar upp á
miðhálendi íslands s. s. Eiríks-
jökull, Langjökull og fleiri fjöll
er eg kann ekki nöfn á.
Af Miðfjar$ar og Hrútafjarð-
arhálsum sér vítt til fjalla og
stranda við Húnaflóa. Bíllinn fer
fljótt yfir, svo augu og athygli
eiga erfitt með að fylgjast með