Heimskringla - 15.10.1947, Blaðsíða 7

WINNIPEG, 15. OKT. 1947
HEIMSKRINGLA
7. SÍÐA
VINNU ÁNÆGJA
Mér líkar vinna; Vinnan
skemtir mér, og eg get sest nið-
ur, ánægður í hvíldinni, eftir vel
unnið verk.
Og heilsu minni er borgið, ef
eg gæti hófanna í öllum hlut-
um. Tvær hugsannir koma skýrt
fram í huga mínum. Önnur er
sú iað skaparinn ætlaðist til að
allir menn skyldu vinna sér veg,
í gegn um lífið. Annað er það,
að menn vinna hart til að afstýra
vinnu. Leyfist sumum undan-
tekning, frá þessari reglu. Und-
antekning, sem stafar, sér-
staklega frá líkams og sálar á-
standi. Við mundum álykta og
segja, að allir skyldu vinna,
hvað sem að í hans hlut hefir
komið efnalega eða ekki efna-
lega; eða átt skilið að fá.
Vinna er ekki hlutur sérstak-
lega af persónulegri vöntun eða
auði. Vinnan er meðal við mann-
legri gleði og ánægju. Og “verð-
ur” undirstaða mannkynsins, ef
að heimurinn á að halda fram-
sókn og velferð. Og ef að fult
frelsi á að komast á, í vinnunni,
‘bíða auður og allsnægtir, við
hlið ánægjunnar og elskunnar
til allra manna í lífinu.
Pví fyrir utan vinnu, yrði
engin bygging bygð, og hefir
aldrei verið bygð. Enginn akur
hefir heldur verið plægður án
vinnu. Engin máltíð framreidd
an vinnu, og enginn maður
klæddur án vinnu. Fyrir utan
vinnu hefir aldrei neitt músik
verið tiibúið eða skrifað. Og
er>gin mynd máluð án vinnu. —
®ngu barni kent fyrir utan
vinnu, og svo má lengi telja, vel-
íarnaður heimsins er undir
vinnuvilja og krafti komið. Og
svo má bæta þessu við. Enginn
frumherji hefir farsællega kom-
lst af án vinnu eða engin ment-
uð þjóð hefði getað orðið til án
vinnu, eða komist af í heiminum
an vinnu. Og ef það eru nokkrir
Sem álíta að heimurinn verði of
þyngdur með framleiðslu af
Jorðinni, myndi leggja árar í bát
°g hætta að vinna, og setjast á
gullfjallið sitt, og sitja þar, þar
til maginn yrði tómur; og ef
enginn í dalnum hreyfði hönd
yina til vinnu mundu þeir svelta
a gullhrúgunni. (Samber. Kain
a gullfjallinu í kvæðinu “At-
lantis” eftir Guttorm skáld. Og
þar eru nokkrir sem fyrir
þessa hluti vilja takmarka vinn-
Una, ættu að vera spurðir, að
hvað maðurinn þarfnast mest
til 'að vera ánægður. Og svo má
ennfremur segja.
Síðan fólksfjöldinn hefir auk-
181 ^neð þjóðunum, sýna skýrsl-
Urnar það, að allir menn í heim-
inum hafa aldrei haft nóg til að
éta. Hafa aldrei hiaft nóg til að
klseðast á. Hafa aldrei haft hrein
°§ heilnæm heimili. Hafa aldrei
®eð nóga fegurð. Hafa aldrei
erðast sér til fróðleiks og heilsu-
éta. Hafa aldrei lært eins mikið
°§ þá langaði til. Og þangað til
Vlð höfum unnið, það sem heim-
Uri'nn þarf nauðsynlega, er lítil-
nauðsyn á að takmarka vinnuna,
þess minna sem við gerum, þess
minna öðlumst við. Þess minna
sem við byggjum, þess minni
þægindi höfum við. Enginn
maður finnur sig sælan, nema
hann geri sitt bezta. Enginr.
maður nær því bezta í heimin-
um, nema hann sé viljugur að
vinna að einhverju verðmætu
verki. Heimurinn er svo ríkur,
sem við gerum hann ríkan. Ef
að borgin er fögur, ef Mfvænlegt
er í húsinu, ef að brautin er slétt
og breið , ef garðurinn er vel
hirtur og fagur, þá er það fyrir
það, að mannshöndin hefir bætt
við það, er guð gaf frá náttúr-
unni; og þá er það upplífgum
fyrir mannsandann að lifa þar.
Jöhn Ruskin skrifaði: “. . .
Hvar sem snilli og vinna frá líf-
inu er fullkomnað, í anda og
verki, heiðarlega rétt, færir það
manninum innbyrðis ánægju og
gleði.
Hærra en gjöf frá náttúrunn-
ar hendi, og ofar en blessun og
tillag náttúrunnar, er veröldin
rík, eins og menn nota hana.
Veröldin verður, eins og menn
höndla hama. Og verður ekki á
undursamlegan hátt ríkari, fyrir
utan vinnu. Á slóð æfinnar, þar
sem leitað er eftir gleði og á
nægju, þar er iíka mótsetning
við iþað, svo sem vombrigði og
táldrægni. Sannasta sæla í líf-
inu, er að vinrna heilbrigður.
Spurðu þjóninn á akrinum, og
manmimn við steðjann og aflin
eða námumanninn, spurðu þol-
inmóða málarann. Enginn af
þessum sem eru trúir verka
menn, mundu nokkurn tíma
segja þér, að þeir fyndu lögmál
guðs, óvinveitt sér, sem er: “í
sveita þíns andlitis, skaltu þíns
brauðs neyta”; þar til þú hverf-
ur aftur til jarðarinnar.
Þessir menn hafa fundið vinn-
uma, óendanlega goldna sér í
þjónustunni. Hvað helst sem
höndin þín finnur til að starfa,
ger það með þrótti og mætti, og
vilja. — Því að þörf heimsins
getur aðeins verið læknuð með
sannri vinnu.
—Lauslega þýtt og frumsamið
hefir, K. Ólafsson
MILJÓNIR ÞJÁST
AF HUNGRI
Frh. frá 3. bls.
léttlyndi, hann er orðinn skap-
þungur og uppstökkur. Ymis at-
vik og smáóhöpp, sem mundi
hafa verið brosað að og yppt
öxlum í gamla daga, valda nú
ofsareiði og rifrildi á götum úti.
Manneðlið kemur fram í sínum
versta og leiðinlegasta ham.
En hin raunverulega orsök
alls þessa er hungrið. Það er ó-
algeng sjón hér í Austurríki, að
sjá menn uppblásna, sem er und-
anfari hungurdauðans, en ástæð-
an til þess virðist vera sú, að
hungrið hefur komið yfir okkur
svo hægt, að líkamir okkar hafa
vanizt því, að því leyti, sem það
er mögulegt. Og það er eftir-
tektarvert, að þeir sem þjást af
sykursýki, eru frískari með 1500
dageiningar en þeir mundu hafa
COUNTER SALESBOOKS
Kaupmenn og aðrir sem
þannig lagaðar bækur
nota, geta fengið þær með
því að snúa sér til vor.
Allur frágangur á þessum
bókum er hinn vandað-
asti. Spyrjist fyrir um
verð, og á sama tíma takið
fram tegund og fjölda
bókanna sem þér þarfnist.
The Viking Press Limited
853 Sargent Ave. Winnpieg, Man.
verið með eðlilegan matar- [
skammt.
En það eru hundruð þúsunda j
í Evrópu, sem munu deyja úr
berklum en áður en það verður, |
hafa þeir sýkt enn fleiri, því að
mótstöðuaflið er því nær ekk-j
ert. Ein afleiðing skortsins er,
mikil aukning kynsjúkdóma og
augnveiki, og á fjörefnaskortur-.
inn þar sinn þátt.
Hvað er nú haegt að gera fyrir
sllíka sjúklinga? Það eina, sem
gert er fyrir þá nú, er að minnka ,
matarskammtinn! Við ráðleggj-i
um þeim að eta kartöflur og
grænmeti, ber og villirósir. til i
þess að öðlast vtítamín.
Stundum bjóða vinir okkur úr
Vesturheimi okkur að borða með
sér “reglulega góða máltíð”, og,
þeir verða undrandi, er þeir sjá, j
'hve lítið við getum borðað, en j
Mkaminn hefur ekkert með slíka!
máltíð að gera, því að hann j
skortir meltingarvökva, sem
nauðsynlegir eru. Þeir, sem hafa i
lært sultinn, verða líka að læra
að borða á nýjan leik.
Ein af afleiðingum matar-1
i skorts er sinnuleysi í öllum
| hreyfingum. Menn virðast vera
hálfsofandi. Amerískir bílstjór-
ar segja, að Evrópumenn gangi
stundum rakleitt á bílana og
ranki ekki við sér fyrr en á siíð-
ustu stundu. Verkamenn sofna
stundum í strætisvögnum á leið
til vinnu sinnar, og oft líður yfir
þá á vinnustöðvum.
Hungrið hlífir engu aldurs-
skeiði, en ef til .vill kemur það
einna harðast niður á gamla
fólkinu, sem hefur engan þrótt;
til þess að brjótast út í sveit í
leit að nýmeti, það hefur enga
mjólk fengið frá stríðsbyrjun, I
og nú fær það enga nýja ávextij
né grænmeti, ekkert nýtt kjöt
eða smjör.
En ungbömin fara heldur
ekki lengi varhluta af þjáning-
unum. Mæður þeirra geta ekki
haft þau á brjósti nema þrjá
mánuði í lengsta lagi, en annars'
voru sex til riíu mánuðir það
venjulega í Evrópu. En þrátt
fyrir það líta reifabörnin betur
út en þau sem eldri eru, því að j
náttúran hagar því þannig, að
ibarnið í móðurlífi tekur allt
sem það þarfnast frá móðurinni, j
hvort sem móðirin má við því
eða ekki, og lífið byrjar því vel
fyrir ungbarnið, og til þriggja
ára aldurs fær það daglega ein-j
hvern mjólkurskammt. Eftir
það fer barnið að grennast og
fölna, nema foreldrar þess hafi
þá aðstæður og efni á því að
verzla á svörtum markaði. Barn-
ið verður fjörminna og stund-
um verður það jafnvel ellilegt
útlits.
Börn innan skólaaldurs veikj-
ast mjög af berklum. Mörg
Iþeirra deyja, önnur verða heilsu
leysingjar til lífstíðar. En það
eru unglingarnir milli 14 ára og
tvítugs, sem sárast finna til mat-
arskortsins. Þeir þarfnast fæð-
unnar til þess að lifa, til þess að
ná þroska og til þess að nema. j
Fimmtiíu hundruð hitaeiningar
eru ekki nægar til neins af þessu
kalla ekki fram það bezta hjá
fullorðnu fólki, og það er því
ekki að undra þótt svona farþ
um æskuna. “Erst kommt das
Essen; dann dei Moral”, stendur
!
einhversstaðar. Fyrst verðurðu
að fá að borða, svo geturðu ver-
ið góða barnið.
Tómur magi svífst einskis. í
hinum hungruðu löndum Evr-
ópu fara þjófnaðir, rán og morð
óhugnanlega vaxandi. Hvað við-
víkur svarta markaðinum, sem
Mka má telja til glæpa, þá finnst
ekki svo heiðvirður borgari að
hann reyni ekki að hafa gagn af
honum ef hann getur, til þess að
auka við matarskammt sinn. Og
jafnvel þótt hann vildi heldur
þola þjáningar líkamans en sam-j
vizkunnar sjálfur, þá þarf hann
að hugsa um konri siína og börn.
Hungrið er á góðri leið með
að gera okkur öll að glæpamönn-!
um, og það hefur skapað nýja
stétt, þá sem selja á svörtum
markaði. Það hefur einnig skap-1
að nýjan gjaldmiðil, sígarett-
urnar, því að það er ekkert,'
nema þá helzt sjálfur maturinn,!
sem fær menn eins auðveldlega
til að gleyma hungrinu eins og
sigarettur, og því sækjast allir
eftir tóbaki.
1 vín er kvartað yfir því, að
einkafyrirtæki geti fengið verka
menn en hið opiribera miklu
ríður. Þetta kemur af þvú, að
sum einkafyrirtæki, sem hafa
eimhver farartæki í þjónustu
sinni, senda þau út í sveit eftir
kartöflum og mjöli og greiða
verkamönnum sínum að ein-
hverju leyti í slíkum vörum. —
Hin opiriberu fyrirtæki geta að-
eins greitt í peningum, og þeir
eru til Mtils gagns nema kaupa!
hinn almenna matarskammt.
Löngu áður en áhuginn fyrir
störfum er dvínaður, hverfur
allur áhugi fyrir almennum mál
um, hvort sem þau eru stjóm-
málalegs, þjóðfélagslegs eða
menningarlegs eðlis. Hungrið
gerir manneskjuna að einsýn-
um sérgæðingi, sem hugsar um
það eitt að bjarga sér. Það er
aðeins eitt efni, sem rætit er af
áhuga: maturinn.
Fyrir nokkru heyrði eg á tal
7 ára telpu og móður hennar. j
Afmælisdagurinn var framund-
an, og móðurina langaði til að^
vita hvers litla stúlkan óskaði
sér helzt. Augun í blessuðu litlu
telpunni tindruðu, er hún var að j
lýsa því, hve sig langaði til að(
fá mjólkurflösku og “mikið”
mikið” af smurðu brauði. —f
Draumar barnanna í Evrópu
fara í þessa átt í dag, ekki leik-
föng, ekki falleg föt, heldur mat-
ur.
þrennu, hvað þá til alls þessa.
Það er þetta aldursskeið, sem
verst er leikið af næringarskort-
inum, bæði líkamlega, andlega
og siðlega.
Unglingar, sem hungrar ákaf-j
lega í mat og skemmtanir, fara
einustu leiðina að markinu, þeg-
ar svo ber undir. Uppeldið hin
síðustu 9 ár hefur ekki verið á
þann veg, að það komi í veg fyr-
ir slíkt.
Strákana skortir lífskraftinn
til þess að eyða tímanum við
sport og Mkamsiðkanir, og þeir
fá engin störf, sem eru eins arð-
bær og það að hnupla í sveitun-
um og selja þýfið á svörtum
markaði borganna. Hvað við-
víkur stúlkunum, sem ekkert
slíkt geta selt, þá selja þær oft
líkaman sinn. Það er ekki
skemmtilegt að segja það, en
þann sannleika verður þó að
segja. Skortur og þjáningar
Það logar á ami Mfsins eins
lengi og við drögum andann, —I
eins lengi og hjartað slær, jafn- l
vel þótt hjartaslögin verði veik-
ari vegna hungurs. En þegar
annað eldsneyti er ekki tiltæki-*
legt, brennur sjálfur líkaminn,
og að lokum er aðeins eftir
skinnið og beinin.
Þegar straumur Mfsins skella
á þessum reköldum og stormar
blása úr ýmsum áttum, er hætta
á ferðum fyrir nágrannana. Það
er ekki aðeins, að sjúkdómar
eigi þar sinn griðastað, — og
þeir þekkja engin landamæri,
heldur er öll rökrétt hugsun
fjarri hungruðum mönnum, —
þeim hættir til að selja sig lof-
orðum um gull og græna skóga.
Jafnaðarmennimir í Vín segja:
“Brauð er frelsi og frelsi er
brauð”. Áhrif hungursins eru
allstaðar þau sömu, og hungruð
Evrópa er hættuleg.
—Samvinnan
“Eg þarfnast manns, sem get-
ur unnið alls konar störf innan
húss, farið í sendiferðir, mann
sem aldrei rífst og er tilbúrnn
að gera hverja bón mína,” sagði
konan, sem var að útskýra fyrir
umsækjanda um þjónstarf.
“Þér eruð að svipast um eftir
eiginmanni en ekki þjóni,”
sagði umsækjandinn.
Professional and Business
—1 Directory'
Omc* Phomx
94 762
Rcs. Pbomi
72 409
Dr. L. A. Sijnirdson
116 MEDICAL ARTS BLDG.
Office hours
by appointment
Dr. S. J. Jóhannesson
215 RUBY ST.
Beint suöur af Banning^
Talsimi 30 S77
Vlötalstiml kl. 3—5 eJi.
J. J. Swanson & Co. Ltd.
RXÁLTORS
Rental, Insurance and Financial
Aeenti
Sími 97 538
30« AVENUE BLDG,—Wllmlpeg
THE WATCH SHOP
CARL K. THORLAKSON
Dlamond and Weddlng Rtn*rs
Agent tor Bulova Watchee
Harriage Licenset Itsued
899 8ARGENT AVE
H. HALDORSON
BUILDEH
23 Music and Arts Studios
Broadway and Carlton
Phone 93 055
Winnlpeg, Canada
CANADIAN FISH
PRODUCERS, LTD.
J. H. Page, Managing Director
Wholesale Distributors of
Fresh and Frozen Fish
311 CHAMBERS ST.
Office Phone 26 328
Res. Phone 73 917
ÁSGEIRSON’S PAINTS,
WALL PAPERAND
HARDWARE
698 SARGENT AVENUE
Winnipeg, Man.
Telephone 34 322
THE
BUSINESS CLINIC
specialize in aiding the smaller
business man to keep adequate
records and prepare Income
Tax Returns.
ANNA LARUSSON
508 Mclntyre Blk. Ph. 97 130
A. SAEDAL
PAINTER & DECORATOR
*
Phone 93 990
★
Suite 1 Monterey Apts.
45 Carlton St., Winnipeg
Frá
vmi
PRINCESS
MESSENGER SERVICE
Við flytjum lcistur og töskur,
húsgögn úr smsrri ibúðum
og húsmuni af öllu tœi.
58 ALBERT ST. — WINNIPEG
Simi 25 888
C. A. Johnson, Mgr.
WINDATT COAL
Co. Limited
Established 1898
307 SMITH STREET
Oífice Phone 97 404
Yard Phone 28 745
DR. A. V. JOHNSON
DKNTIST
*#8 Somm-iet Bldg
Office 97 932 Res. 202 398
andrews, ANDREWS
THORVALDSON& ’
eggertson
Lögfrœðingar
Bank of Nova Scotia Bldg
Portage og Garry St.
Sími 98 291
DRS. H. R. and H. W.
TWEED
T annlœknar
TOKOgfljJggg. TRUSTS
Cor. Portage Ave. og Smith St.
PHONE 96 952 WINNIPEG
H-J.PALMASON&Co.
Chartered Accountanta
U03 McARTHUR BLDG.
PHONE 94 358
™Pí?vaízos F,oral Shop
*S3 Notre Dame Ave.. Phone 27 989
Fresh Cut Flowers Daily
Plaata ln Seaaon
We pxdallze ln Wedding St Concert
Bouquets & Puneral Designs
Icetandic tpoken
A. S. BARDAL
•elur llkklstur og annast um útfar-
lr. Allur útbúnaSur sá bestl.
Mnntremur telur Kann aUtkonar
minnisvarOa og legsteina.
•43 8HERBROOKB ST.
Phons 27 324 Winnipeg
Union Loan & Investment
COMPANY
Rental, Insurance and Financial
Agent*
Sími 95 061
510 Toronto General Trusts Bldg.
GUNDRY-PYMORE Ltd.
British Quality - Fish Netting
60 Victoria St., Winnipeg, Man.
Phone 98 211
Manager: T. R. THORVALDSON
Your Patronage Will Be
Appreciated
Halldór Sigurðsson
Contractor & Builder
★
594 Alverstone St., Winnipeg
Sími 33 038
FINKLEMAN
OPTOMETRISTS
and
QPTICIANS
KENSINGTON BLDG.,
275 Portage Ave. Winnlper
PHONE 93 942
DR. CHARLES R. OKE
tannlæknir
404 Toronto Gen. Trust Bldg.
283 Portage Ave., Wínnipeg
Phone 94 906
1
'JORNSON S

KSTOREt
7EB33
702 Sargent Ave., Winnipeg, Man.