Heimskringla - 07.01.1948, Blaðsíða 5
WINNIPEG, 7. JANÚAR 1948
HEIMSKRINGLA
5. SIÐA
ársins, þá byrjaði hlaupárið, er
síðan hefir haldist í tímatalinu.
í samráði við hina konungjegu
rómversku stj örnufræðinga, lög-
gilti hann að fjórða hvert ár
skyldi hafa einn aukadag. Á-
stæðan fyrir þessu var sú, að
þeir fundu það út af speki sinni
að hringferð jarðarinnar, kring-
um sólina var 5 kl.tímum og 48
mínútum lengri, en þeir höfðu
áður uppgötvað. ÍÞess vegna
þurfti þennan aukadag til þess
að laga skekkju þá, er þessar
kl.stundir gerðu í reikninginn.
Þar sem nú Rómverjar byrj-
uðu á hefð hlaupársins, urðu það
Skotar sem komu á fót þeim
aldagömlu ummælum og sið í
sambandi við hlaupárið, sem enn
er við líði — sem sé þvi, að kon-
ur og meyjar, er mikið langar
til að giftast, hafi þá rétt til að
ráðast að ógiftum karlmönnum
með bónorð.
Hvernig svo sem þessu er var-
ið, þá geta karlmenn nú á tímum
huggað sig við það, að lög þau,
sem áður voru um það, að hver
sá maður sem neitaði bónorðinu,
yrði að borga sekt, eru nú ekki
lengur í gildi.
í skozkum lögum, undirskrif-
uðum af Margaret drotningu,
árið 1228, á þessi lagagrein að
hafa staðið, og það var ekki fyr
en nokkrum árum seinna að það
var uppgötvað að þessi klausa
var ekki lögum samkvæm. Eftir
því sem iítur út, var Margaret
alls ekki drotning þá, og kom
ekki til valda fyr en mörgum
árum síðar.
Hvað sem þessu líður, þá virð-
ist því enn í dag trúað yfir heim
allan, að á hverju hlaupári séu
ógiftir karlmenn nokkurskonar
fómardýr ástleitinna og frekra
kvenna, þótt ekki séu margar
sögur kunnar um neinar nauð-
ungar-ófarir í þeim efnum.
Þvert á móti sýnist eins og
flestum þeim karlmönnum,
hverra geð stóð þar til, hafi ver-
ið lofað að pipra í friði vegna
hlaupárs-aðgerða kvenfólksins!
t>eir, sem svo vill til að eru
fæddir á hlaupársdag, 29. föbr.,
eiga að hafa fengið eilífa æsku
í fæðingargjöf.
Hlaupsárs-börn eiga aðeins
löglegan fæðingardag fjórða
hvert ár, og yfirvöldin virðast
ekki hafa gert neinar ráðstafan-
ir til þess að laga það.
Ef til vill verða hlaupár úr
sögunni í nálægri framtíð. Al-
þjóðanefnd hefir verið að reyna
að koma því svo fyrir, að engin
þörf sé fyrir þennan aukadag,
sem gamli Júlíus og félagar hans
tróðu inn í' dagatalið 46 árum
fyrir fæðingu Krists. En alþjóða
reikningsnefndin hefir setið
lengi á rökstélunum, og enn er
ekki útlit fyrir að hún hafi
fundið upp neitt betra.
DÁNARFREGN
Benedikts (Percy) Olafson
andaðist á sjúkrahúsinu í Lloyd-
minster, Alberta, laugardaginn
þ. 13. desember síðastl., eftir
stutta sjúkdómslegu þar.
Hann var fæddur í Reykjavík
á Islandi 4. apríl, 1878. Foreldr-
ar hans voru Ólafur söðlasmið-
ur Ólafsson frá Sveinsstöðum í
Þingi, og Kristín María Jónína
Jónsdóttir prests á Breiðaból-
stað í Vesturíiópi, í Húnavatns-
sýslu.
Með foreldrum sínum fluttist
Benedikt vestur um haf, og
dvaldi alllengi í Winnipeg, þar
sem hann um skeið stundaði
ljósmyndagerð hjá Baldwin &
Blöndal þar til hann flutti til
Vesturlandsins þar sem hann
varð búsettur í Edmonton og
víðar þar. Síðustu fimtán árin
var hann starfandi við Alberta
Hótelið í Lloydminster, Alberta,
þar sem hann naut mikilla vin-
sælda og virðingar.
Benedikt átti tvær systur,
Sigríði, konu Sigurj óns læknis
Jónssonar, nú í Reykjavík og
Þórunni, kona Sigurðar W. Mel-
sted í Winnipeg, en hún dó þ.
26. febrúar síðastl.
Útför Benedikts fór fram frá
útfararstofu Moore’s miðviku-
daginn, 17. des. Vingjarnleg og
viðeigandi kveðjuorð flutti Rev.
Morrison, prestur United
Ohurch í Lloydminster.
S. W. M.
Mynd þessi er af Magnúsi Kr.
Gíslasyni, bónda á Vöglum í
Skagafirði, er Heimskringlu hef-
ir sýnt þá hugulsemi, að senda
henni kvæði við og við eftir sig.
Minnist maður sérstaklega hins
þróttmikla kvæðis “Skagafjörð-
ur” er í afmælisblaði Heims-
kringlu birtist eftir hann. —
Magnús hefir aldrei komið vest-
ur, en afi hans og amma, Björn
Jónsson og Sigríður Þorláksd.
frá Sleitustöðum, voru frum-
herjar í Dakota-bygðinni.
FRÉTTIR FRÁ fSLANDI
Hvemig er hljómurinn í nýja
leikhúsinu?
Ágætur. Leikararnirt heyra
prýðilega hvert hóstakjölt og
allt skrjáfið í sælgætispokunum.
*
Englendingur gengur inn í
veitingahús eins og hann eigi
Það. Ameríkumaður gengur inn
í veitingahús eins og honum sé
fjandans sama hver eigi það.
Ný tegund
STRÁBERJA
BARON SOLEMACHER. Þessi óvilS-
jafnanlega tegund, framleiðir stærri
aer úr hvaða sæði sem er. Blómgast
átta vikur frá sáningu. Ræktun auð-
veld. Greinar (runners) beinar og
hggja ekki við jörðu, framleiða því
stór og mikil ber. Hafa ilm viltra
berja. Ásjáleg pottjurt og fín í
garði. Sáið nú. Pantið beint eftir
þessari auglýsingu. (Pakkinn 25c)
(3 pakkar ’50c) póstfritt.
FRt—vor stóra útsœðisbók fyrir 1943
Stœrri en nokkru sinni fyr 30
dominion seed house
Georgetown, Ontario
Voru þvínær strandaðir
í síld
Ekkert lát virðist vera á síld-
inni í Hvalfirði. Torfurnar eru
víða um fjörðinn og sumar mjög
stórar. Yfirleitt er síldin heldur
djúpt fyrir þær nætur, sem
flestir bátanna hafa, en það eru
grunnnætur. Þó kemur hún
stundum upp undir yfirborðið,
á allt að fimm faðma dýpi. Geta
sjómenn fylgzt með því, hve
djúpt hún heldur sig, með að-
stoð dýptarmælanna og gripið
hana, þegar hún kemur upp,
sem oftast er einhvemtíma sól-
t
arhringsins.
Sipverjar á vélabátnum Sær-
únu lentu í óvenjulegu ævintýri
inn í Hvalfirði í gær (28. nóv.)
Þeir voru nærri strandaðir í
síld. Síldin kom undir yfirborð
sjávarins og var engu líkara en
að skipið væri að fara í strand.
Dýptarmælirinn sýndi ekkert
nema síld. Hefði mælirnn ekki
staðið öðru vísi, þó að skipið
hefði staðið upp á skeri.
Sjómenn við síldveiðar í
Hvalfirði hafa orðið fyrr tals-
verðum spöllum á veiðafærum,
er þeir hafa verið að veiðum um
miðbik fjarðarins, þar sem kaf-
bátagirðingarnar voru á stríðs-
árunum. Lítur helzt út fyrir að
kafbátagirðingunum hafi verið
sögt þarna. —Tíminn, 28. nóv.
« * * W
Fjöldi manns hungurmorða á
rússneska hernámssvæðinu
Þýskur biskup segir frá
Dr. Otto Dibelius, biskup mót-*
mælenda í Berlin, sagði frétta-
mönnum að meir en 2,000 manns
yrðu mánaðarlega hungurmorða
á hemámssvæði Rússa í Þýzka-
landi. *
1 Berlin, sagði biskupinn, erj
þegar orðinn mikill skortur á
kartöflum og öðrum matvælum,
en sama og ekkert af kolum er
fyrir hendi.
Biskupinn sagði að siðferði
hrakaði nú stórum á rússneska
hemámssvæðinu.
* * *
Snjóflóð fellur í Langadal
í Húnavatnssýslu.
Um níuleytið í morgun (19.
nóv) féll snjóflóð á íbúðarhús
og peningshús á Gunnsteinsstöð-
um í Langadal í Húnvatnssýslu.
Snjóflóðið féll á 200 — 300
m. breiðu svæði ofan úr
GOSIÐ 29. MARZ 1947
Hljótt var í dögun, á Heklutind rísandi
himinsól varpaði geislunum lýsandi.
Mjallhvítur hjálmurinn gullroðinn glitraði,
gráfölvi neðar um hlíðamar sitraði.
Fjöllin í nágrenni fannhvítu slæðunum
földuðu í glæsileik, tignir í hæðunum
jöklarnir, útverðir auðnar í löndunum,
að austan og vestan gnæfðu yfir söndunum.
Bygðina skuggar af fjöllunum földuðu,
friðvana þegar að sólstafir völduðu;
dróttin var laussvæf við dagrennings-tökuna
draumalaus skilin, um svefninn og vökuna.
Þá brast við í húsum, sem brimöldur flæðandi,
brotnuðu á súðum í stormsveipi æðandi;
jörðin hún gnötrar, sem gripin af hryllingi,
geigvænleg þórdunan öskraði í tryllingi.
Hekla var alvöknuð aldar af værðinni,
eldfjalla tignust í gosmekkja stærðinni;
logandi í iðmnurn, langaði í skvettuna,
lyfta af sér farginu, sprengja af sér hettuna.
Gosmekki hvirflaði upp blásvörtum blikandi
bálormar sleiktu um rætumar kvikandi;
leiftrandi eldtungur loguðu í földunum,
lýstu upp risið á svimháu öldunum.
Geil varð í mökkinn svo glóðin sást rennandi
geigvænlegt eldhafið dumbrautt og brennandi
funihituð björgin, í brimsollna kafinu,
byltust sem stórskip í ölduróts hafinu..
Háreystin ögraði eyranu að þolinu
ógnlúðrar gullu frá spúandi hvolinu-
Brestir við hlumdu, svo hrikti í fjöllunum
um Hornstrandir glumdu, og austur á Völlunum.
Ólgandi gosflóðið ísana bræðandi
út vall af gígbarmi, hvæsandi flæðandi;
hraunelfan blossandi byltist í flauminum
björgin við glóðarmörk sindruðu í strauminum.
Mekkinum þyrlaði suður um sveitina,
sandinum hvirflaði um grösugu reitina;
dimt var í lofti, af dagskímu ei roðaði,
dauða og ógnun það helmyrkur boðaði.
Samt eru frjómögn í ósköpum eldanna
öskunni vikrinum, dimmustu kveldanna;
þótt gróðurinn litbrenni sótinu svartari
seinna hann rís þó upp, fegurri, bjartari.
Þótt óáran, landspjöll, af ösku þér fylgjandi
Islandi þjaki er staðreynd sú gildandi:
Að tign þína í gosunum metur hver maðurinn
í muna’ allra þjóða — var frægasti staðurinn.
Magnús á Vöglum
Prófið kornið að gróðrarmagni
Það er mjög áríðandi að vita
frjómagn hverrar korntegundar.
Umboðsmaður þinn fyrir Federal
ráðstafar prófuninni kostnaðar-
laust.
f % f 1R 11 ft t k ...
FEDERHL GRRIR LIRIITED
Magnús Gíslason á Vöglum
H E K L A
Utanáskrift mín er:
H. FRIÐLEIFSSON,
1025 E. lOth Ave., Vancouver, B. C.
Nýjar bækur til sölu:
Fyrsta bvgging í alheimi.........$2.50
Friðarboginn er fagur............ 2.50
Eilífðarblómin Ást og Kærleiki... 2.00
[ sveitungar hins látna, stjóm og
' starfsmenn KEA kistuna. Séra
j Benjamlín Kristjánsson jarðsetti.
: Samband ísl. samvinnufélaga og
! Kaupfélag Eyfirðinga höfðu ósk
| að að fá að heiðra minningu
j þessa merka samvinnufrömuðar
[ með því að sjá um útför hans.
Margir kransar bárust og Fram-
I sóknarfélög í Eyjafirði gáfu
skjöld á kistuna. Mikill fjöldi
i fólks var viðstatt" útförina og
var hún öll mjög hátíðleg.
^ —ísl. 26. nóv.
* * *
Áætlunarbíllinn fastur á
Blönduósi
Um fimmleytið í gær kom á-
ætlunarbifreiðin, sem annast
ferðir milli Norður- og Suður-
í lands til Blönduóss og var þá
orðið ófært norður. Bifreiðar-
stjórinn gerði þó tilraun til þess
að komast norður og var kom-
inn í Langadal, þegar hann
neyddist til þess að snúa við. Tók
það langan tíma fyrir ferða-
langana að komast til Blönduóss
aftur. Iðulaus stórhríð geisar nú
á Blönduósi og þar í grennd. í
nótt mun veðurhæðin hafa verið
um 10 vindstig viíða Norðan-
lands —Vísir 19- nóv.
Prófessor Albert Einstein,
hinn heimskunni eðlisfræðing-
ur, setti eitt sinn í blaðaviðtali
upp stærðfræðiformúlu, sem
hann sagði að lýsti bezt vel-
gengi í lífinu. “Ef a er sama og
velgengi, mundi eg segja, að a
sé sama og x og y og z, þar sem
x er sama og starf og y er sama
og skemmtun.”
“En hvað er þá z?”
“Það er listin að kunna að
þegja”, svaraði Einstein.
★ ★ ir
Abraham Lincoln var einu
sinni sýnd mynd, sem var mjög
illa gerð, og beðinn að láta álit
sitt í ljós.
“Jú”, sagði Lincoln, “þetta er
mjög góður málari, og hann virð-
ist halda boðorð Drottins í
heiðri.”
“Hvað eigið þér við með þvi,
herra forseti?”
“Jú, eg held,” svaraði Lin-
•imiiiniiuniiiiiiiitiiiniiiHmnucjimiiiuiiiniiiiiiiiiiiininiimniv
1 INSURANCE AT . . .
u
REDUCED RATES
Fire and Automobile
| STRONG INDEPENDENT |
COMPANIES
• ^
= «
| McFadyen |
| Company Limited |
| 362 Main St. Winnipeg |
Dial 93 444
AiunnUiuiiiiHiiiHiuiiiHMiHHctiHHHumctiiuiuiiiuuuiumimt*
coln, “að hann hafi ekki gert hér
mynd, sem líkist neinu á himni
ofar eða jörðu undir.”
* * *
Suma menn þyrstir eftir
frægð, aðra eftir ást og enn aðra
eftir peningum.
Eg veit um eitt, sem alla þyrst
ir eftir.
Og hvað er það?
Saltkjöt!
» * *
— Hann Jón á ekki langt eftir
ólifað. Hann er svo að segja með
annan fótinn í ofninum.
— Þú átt auðvitað við, að
hann sé með annan fótin í gröf-
inni-
—Nei, hann ætlar að láta
brenna sig.
Lesbækur
Það er kunnara en frá þurfi
að segja að sá, sem er að læra
tungumál þarf lesbækur. Nem-
andinn lærir mikið ósjálfrátt af
sambandi efnis og orða í sögunni
sem hann les. Þjóðræknisfélag-
ið útvegaði lesbækur frá íslandi;
eru í þeim smásögur og ljóð við
hæfi bama og unglinga. Les-
bækurnar eru þessar: Litla gula
hænan 1., Litla gula hænan II.,
Ungi litli I., Ungi litli II., Les-
bækur. — Pantanir sendist til:
Miss S. Eydal, Columbia Press,
Sargent Ave. og Toronto St.,
Winnipeg.
fjallinu niður yfir bæinn og
fram á jafnsléttu. Húsið var tví-
lyft, byggt bæði úr steini og
timbri og féll flóðið með því
afli á húsið, að þiljur á efri hæð-
inni brotnuðu inn og snjórinn
fyllti allt húsið. Slys á fólki
urðu þó engin. Fyrir ofan bæinn
standa peningshús, sem snjó-
flóðið féll einnig á, en mun þó
ekki hafa valdið öðru tjóni en
því, að ofan af heyji tók sem
stóð við húsin.
Hinsvegar mun snjóflóðið
hafa fallið yfir hóp af hrossum,
en ekki er enþá vitað hve mörg,
en um hálf-tólf leytið í morgun
(19. nóv.) var búið að grafa 8
hross úr fönninni.
Á þessu svæði hefir aldrei
fallið snjóflóð í manna minnum
og ekki vitað til þess, að snjó-
flóð hafi fallið þar fyrr eða síð-
ar.
Óhemju fannkyngi er í Langa-
dal, enda stórhríð af norðaustri
með feikna mikilli snjókomu og
óttast menn að fleiri snjóflóð
kunni að falla í Langadal.
* ★ *
Akureyri á kafi í snjó
Aftaka veður geisaði á Akur-
eyri og víðar norðanlands í gær
(19. nóv.) og nótt.
Síðari hluta dags í gær gerði
hríð mikla á Akureyri og jókst
hún eftir því sem leið á daginn.
í gærkvöldi voru götumar á Ak-
ureyri orðnar ófærar vegna snjó-
þyngsla. Einnig eru allir vegir
í nágrenni bæjarins ófærir og er
nú með öllu mjólkurlaust á Ak-
ureyri.
* * *
Virðuleg útför Einars Ámasonar
Einar Árnason fyrrum ráðh.
var jarðsettur í gær að Kaup-
angi. Hófst athöfnin um hádegi
með bæn, er séra enjamín Kristj
ánsson flutti heima að Eyrar-
landi. í kirkju og úr kirkju báru
VERZLUNARSKÓLANÁM
Aldrei hefir verið eins nauðsynlegt og ein-
mitt nú, að hafa verzlunarskóla mentun,
og það fólk sem hennar nýtur hefir venju-
lega forgangsrétt þegar um vel launaðar
stöður er að ræða.
Vér höfum nokkur námsskeið til sölu við
fullkomnustu verzlunarskóla í Winnipeg.
Spyrjist fyrir á skrifstofu vorri þessu
viðvíkjandi, það margborgar sig.
The Viking Press Limited
Banning og Sargent
WINNIPEG :: MANITOBA