Heimskringla - 19.10.1949, Blaðsíða 7

WINNIPEG, 19. OKT. 1949
HEIMSKRINGLA
7. SIÐA
RE-ELECT
ON OCTOBER 26th
Jack Sí. John
FOR YOUR ALDERMAN IN WARD 2
P O L I C Y
1. Development of Neighborhood Children’s Playgrounds.
2. Progressive Encouragement to Winnipeg Industries.
3. Ample Supply of Electricity safeguarded by an earlv
settlement of the present power negotiations with the
Provincial Government.
MARKYOUR
BALLOT
ST. JOHN, JACK
910 Banning St. — Druggist
I
SUPPORT ALL C.E.C. CANDIDATES
For Aldermen: ST. |OHN and Black — For School Trustees: MURPHY, BECK and BROTMAN
ÍSLENDINGASAGNA-
tJTGÁFAN H.F.
Pósthólf 73 — Reykjavík
Eftir Stefán Einarsson
(Hopkins háskóla)
Af því ag íslendingasagnaút-
gáfan hefur snúið sér til mín og
eðið mig að greiða fyrir því að
utbreiða þekkingu á bókum henn-
meðal Vestur-íslendinga, þá
angar mig til að biðja blöðin fyr-
lr þessar upplýsingar.
^n ástaeðan til þessarar orð-
fendingar er sú, að útgefendur
Pessara góðu bóka hafa komið
sér saman um að selja Vestur-ís-
lendingum, eða mönnum búsett-
utn vestan hafs, á lægra verði til
að reyna að jafna þann halla er
tnenn vestan hafs bíða við hið háa
íslenzka verðlag.
Hafa útgefendur til þess slegið
^ 45% af útsöluverði bók-
anna heima, en lagt á þær kostn-
að við sendingu vestur.
Með þessu lagi verða bækurn-
ar seldar vestra sem hér segir:
íslendingasögur— I - XII —
Nafnaskrá — 13 bækur óbundnar
3S, —bundnar 45. —skrautb. 70.—
Byskupa sögur — I - III
Sturlunga saga — I - III — 7
bækur.
Annálar og nafnaskrá — Ó-
bundnar 25. — bundnar 35. —
skrautb. 45
Riddara sögur — I - III —Ó-
bundnar 12. — bundnar 15. —
skrautb. 20.
Næst munu koma út Sæmundar
Edda, Snorra Edda og Karla
magnúsarsaga á vegum útgáf-
unnar, og þykír mér líklegt að
eftir það snúi þeir sér að því að
gefa út fleiri riddara sögur, forn-
aldarsögur og lýgisögur. En
jafnvel eins og er, er þetta yfir-
gripsmesta útgáfa af íslenzkum
fornritum við alþýðu hæfi og
virðist einsætt fyrir þá Vestur-
fslendinga, sem ráð hafa á og
unna fornsögunum, að kaupa
þessar bækur.
Hér fer á eftir lýsing á útgáfu-
bókunum, send út af forlaginu
sálfu. Af því eg hef séð bæk-
urnar, get eg borið um það að
þetta er ekkert skrum, heldur allt
sannleikanum samkvæmt. Þeir
sem ráð hafa á því að veita sér
bækur þessar kaupa því ekki
köttinn í sekknum.
Pantanir geta menn sent beint
til íslendingasagnaútgáfunnar
C C F
Kjósið þá sem þér vitið að vinna
fyrir hag fjöldans
1 Bæjarráðið:
&ndersonf Victor B.
Mfclsaac, James R. W.
í Skólaráðið:
Guay, Marie
Petursson, Philip M.
Merkið seðla yðar með númerum í þeirri röð
sem yður þóknast.
Borgarkosningar verða miðvikudaginn
26. október, kl. 10 f.h. — 9 e.h.
CCF Committee Rooms — 800 Sargent Avenue
Phone 727 986 og 22 897
REVISIT THE H0MELAND!
SPEEDBIRD
Go from Montreal or New York.
Fast service ... through bookings .. ; <
convenient onward connections in **
London via British European Airways.
Return accommodation guaranteed. ^
Information and rojervations from your travel
agent or BOAC Ticket Office, Laurentien '
Hotel, Montreal, Tel. LA. 4212; or 11 King
St., West, Toronto, Tel. AD. 4323. ~
.over the Allantic...md ocross ihe World
1000 Routes
around
the World
BOAG SPEEDBIRD SERVICE
BRITISH 0VERSEAS AIRWAYS CORP0RATI0N
Pósthólf 73 — Reykjavík, Ice-
land, og kæmi útgáfunni vel að
fá þær sem fyrst í flugpósti til
þess að vita hve upplagið yrði að
vera stórt.
★
Það verður .aldrei of vel brýnt
fyrir íslendingum, hvílíkan fjár-
sjóð þeir eiga í íslendinga sög-
um (og þáttum), enda njóta þær
nú tvímælalaust almennastra vin-
sælda hér á landi af öllum forn-
ritum vorum, eins og vel sést af
viðtökum þeim, sem hin nýja
heildarútgáfa þeirra hefir fengið.
Þær vinsældir fara vonvaxandi,
unz því takmarki er náð, að allar
þær sögur verði til á hverju ísl.,
heimili.
En fyrir því mega menn ekki
gleyma, að til eru aðrar íslend-
inga sögur, ekki frá blómaskeiði
þjóðveldisins, söguöldinni, held-
ur að mestu leyti frá hinum
hörmulegu tímum, er það var að
riðlast og líða undir lok og þjóð-
in síðan að verjast í vök gegn
ofríki konungs og kirkjuvalds.
Þessar sögur gerast á 1? — 14.
öld og eru yfirleitt ritaðar
skömmu eftir að atburðirnir
gerðust. Þær eru með nokkru
öðru móti en sögurnar um fyrri
tíma og þó á sinn hátt ekki minni
bókmenntaafrek, taustar heimild-
ir, raunsæjar lýsingar, beiskur
sannleikur um þjóðina á hinum
örlagaríku tímamótum, víða frá-
bærilega skemmtilegar og samd-
ar af svipaðri snilli og sögurnar
um fyrri aldir.
Af þessum sögum er Sturlunga
saga, í rauninni safn af sögum
frá 12. og 13. öld eftir ýmsa höf-
unda, — svo kunna, að minnsta,
kosti að nafni og meginefni, að
ekki þarf að fjölyrða um hana,
þótt hún hafi verið lesin miklu
minna en skyldi. Hún er svo mik-
il fyrirferða og margbrotin, að
mörgum vex í augum að sökkva
sér ofan í hana. En flestum, sem
fara verulega að kynnast henni,
mun reynast erfitt að slíta sig
frá henni, og til eru menn, sem
taka hana fram yfir allar aðrar
sögur. .
Hins vegar eru Biskupa sögur
hinar fornu svo ókunnar íslenzk-
um almenningi, að það verður að
teljast bæði skaði og skömm
slíkri bókmenntaþjóð, enda hafa
þær aldrei verið prentaðar hér á
landi né í verulega handhægri
útgáfu. Þessar sögur standa þó
sumar jafnfætis því, sem bezt er
í öðrum fornsögum vorum, eru
stórfróðlegar um tímábilið fram
að 1262 og ná alla leið fram á 14.
öld, þar sem engra annarra slíkra
heimilda er kostur. Og þær segja
svo margt frá sama tímabili, sem
Sturlunga f jallar um, að sagan er
ekki nema hálfsögð, ef þær eru
ekki lesnar samhliða.
Elzta biskupasagan er Jóns
saga helga eftir Gunnlaug Leifs-
son, rituð um 1200, að vísu helgi-
saga, þjóðsagnakennd (m. a. með
elstu sögunum af vist Sæmund-
ar fróða í Frakklandi), en auðug
að efni, t. d. lýsingum lífsins á
Hólum um daga Jóns biskups,
Jarteiknirnar í henni og sérstak-
lega Þorláks sögu eru í senn ein-
stakar myndir úr hversdagslifi
alþýðu og heillandi fyrir ein-
feldni sína og fegurðarblæ.
Hungurvaka mun jafnan .verða
talin ein af perlum íslenzkra bók-
mennta. Hún segir frá Skálholts-
biskupum fram til Þorláks helga
og er rituð skömmu síðar en Jóns
saga. Þá er Þorláks saga helga,
með Oddaverja þætti, sem lýsa
Jóni Loftssyni betur en nokkur
önnur heimild, og Páls saga, rit-
uð með svipuðu sniði sem Hung-
urvaka. Prestssaga Guðmundar
Arasonar er í Sturlungu, en fram-
hald hennar (eins og upphaf
Hrafns sögu Sveinbjarnarsonar),
Guðmundar saga biskups, ein-
ungis í Biskupa sögunum. Þar
er og önnur saga af Guðmundi,
rituð löngu síðar (um miðj. 14.
öld), og saga Arons Hjörleifs-
sonar, vinar Guðmundar og fylg-
ismanns, ein skemmtilegasta
hetjusaga frá 13. öld. Saga Árna
biskups Þorlákssonar er auðug
og ómetanleg heimild um síðustu
áratugi 13.aldar, deilur leikmanna
og klerka og átök við konungs-
valdið. Að lokum er Lárentíus
saga Hólabiskups frá 14. öld, rit-
uð af Einari Hafliðasyni, óvenju-
lega vel sögð og skemmtileg saga,
svo að engan mundi gruna, að
með henni væri þessari sagna-
grein í rauninni lokið.
Það mun hverjum manni sýn-
ast, sem les Biskupasögur sam-
hliða sögunum í Sturungu, ekki
sízt með sameiginlegri nafnskrá,
að margt verður þá ljósara og
hvorar fylla þá eyðurnar í hinar.
Stórhöfðingjar 12. og 13. aldar
koma mjög við Biskupasögu
og má bæði sjá þá þar í skýrara
ljósi og fylgja lengra ferli þeirra
en af Sturlungu einnar væri við
kostur.
Hinir fornu íslenzku Annálar
ná að vísu aftur í forneskju, en
verða sérstaklega dýrmætar
heimildir um 14. öldina, enda þá
stundum svo rækilegir, að þeirra
svipar til sagna, t. d. um Grund-
arbardaga í annál Flateyjarbók-
ar. Einn þeirra nær allt til 1430,
er Jón Gerreksson kom til stóls
í Skálholti.
Með því að gefa öll þessi rit út
í einni heild og með einni nafn-
skrá, sem verður hér ekki síður
dýrmæt en í íslendingasögum,
er þjóðinni gefinn kostur á að
kynna sér eftir frumheimildum
og snilldarfrásögn samtíðar-
manna það tímabil, sem hún síst
má vera án að þekkja frá fortíð
sinni. Það virðist hafa vakað fyr-
ir höfundum þessarar sagna, að
dæmi þau, er gerðust um þeirra
daga, væru of lærdómsrík til þess
að gleymast og gætu orðið niðj-
um þeirra til nytsemdar. Og ef
eitt boðorð ætti að gefa íslend-
ingum nú á dögum, er vafasamt,
hvort annað væri öllu meira heil-
ræði en þetta: Muniö söguöldina,
en gleymið eigi að heldur Sturl-
ungaöldinni.
Mikið úrval af íslenzkum bók-
um nýkomið frá íslandi. Sögu-
bækur, fræðibækur, ljóðabækur,
myndabækur og skemtirit fyrir
eldri og ýngri.
Sendið eftir bókalista og pant-
ið þær bækur sem ykkur langar
að eignast, sem fyrst, því aðeins
fá eintök eru til af sumum bók-
unum.
BJÖRNSSON’S BOOK STORE
702 Sargent, A ve., Wpg.
Framvegis verður Heims-
kringla fáanleg í lausasölu. hjá
hr. bóksala Lárusi Blöndal, Skóla
vörðustíg 2, Reykjavík, ísland.
Professional and Business Directory
■
Office Phone Res. Phone 94 762 72 409 Dr. L. A. SIGURDSON 528 MEDICAL ARTS BLDG. Consultations by Appointment DR. A. V. JOHNSON DENTIST * 506 Somerset Bldg. • Office 97 932 Res. 202 398
Talsími 95 826 Heimilis 53 893 DR. K. J. AUSTMANN Sérfræðingur í augna, eyrna, nets og kverka sjúkdómum 209 MEDICAL ARTS BLDG. Stofutími: 2—5 e. h. ANDREWS, ANDREWS, THORVALDSON & EGGERTSON Lögfrœðingar Bank of Nova Scotia Bldg. Portage og Garry St. Sími 98 291
Dr. P. H. T. Thorlakson WINNIPEG CLINIC St. Mary’s and Vaughan, Winnipeg Phone 926 441 DRS. H. R. and H. W. TWEED Tannlœltnar 406 TORONTO GEN. TRUSTS BUILDING Cor. Portage Ave. og Smith St. PHONE 96 952 WINNIPEG
J. J. Swanson & Co. Lld. REALTORS Rental, Insurance and Financial Agents Sími 97 538 308 AVENUE Bldg. — Winnipeg H. J. PALMASON & Co. Chartered Accountants • 219 McINTYRE BLOCK m TELEPHONE 94 981
THE WATCH SHOP CARL K. THORLAKSON Diamond and Wedding Rings Agent for Bulova Watches Marriage Licenses Issued 699 SARGENT AVE. Rovatzos Floral Shop 253 Notre Dame Ave. Ph. 27 989 Fresh Cut Flowers Daily. Plants in Season We specialize in Wedding and Concert Bouquets and Funeral Designs Icelandic Spoken
WINDATT COAL CO. LIMITED Established 1898 506 PARIS BLDG. Office Phone 927 404 Yard Phone 28 745 A. S. BARDAL selur líkkistur og annast um utfarir. Allur útbúnaður sá besti. Ennfremur selur hann allskonar minnisvaréia og legsteina 843 SHERBROOKE ST Phone 27 324 Winnipeg
H. HALDORSON BUILDER 23 Music and Arts Studios Broadway and Carlton Phone 93 055 Winnipeg, Canada Union Loan & Investment COMPANY Rental, Insurance and Financial Agents Sími 95 061 510 Toronto General Trusts Bldg.
CANADIAN FISH PRODUCERS Ltd. J. H. Page, Managing Dlrector Wholesaie Distributors of Fresh and Frozen Fish 311 CHAMBERS ST. Office Phone 26 328 Res. Phone 73 917 % GUNDRY-PYMORE Ltd. British Quality - Fish Netting 60 Victoria St., Winnipeg, Man. Phone 98 211 Manager: T. R. THORVALDBON Your Patronage Will Be Appreciated
ÁSGEIRSON’S PAINTS, WALL PAPER AND HARDWARE 698 SARGENT AVENUE Winnipeg, Man. Telephone 34 322 Halldór Sigurðsson Contractor & Builder • 1156 Dorchester Ave. Sími 404 945
The BUSINESS CLINIC Specialize in aiding the smaller business man to keep adequate records and prepare Income Tax Returns. ANNA LARUSSON 508 Mclntyre Blk. Ph. 97 130 FINKLEMAN OPTOMETRISTS and OPTICIANS Kensington Bldg. 275 Portage Ave. Wlnnipeg PHONE 922 4%
O. K. HANSSON Plumbing & Heating CO.LTD. For Your Comfort and Convendence, We can supply an Oil Burner for Your Home Phone 72 051 163 Sberbrook St. COURTESY TRANSFER & Messenger Service Flytjum kistur, töskur, húsgögn, píanós og kœliskópa önnumst allan umbúnað á smá sendingum, ef óskað er. Allur flutnlngur ábyrgðstur. Sími 53 667 1197 Selkirk Ave. Eric Erickson, eigandi
—
PRINCESS
MESSENGER SERVICE
Við flytjum kistur og töskur,
húsgögn úr smærri íbúðum
og húsmuni af óllu tæi.
58 ALBERT ST. — WINNIPEG
Sizni 25 888
C. A. Johnson, Mgr
'JOQNSON S

LESIÐ HEIMSKRINGLU
ÍÖÖKSTÖRÉI
702 Sargent Ave.. Winnipeg, Man.