Heimskringla - 02.05.1951, Side 3
WINNIPEG, 2. MAÍ, 1951
HEIMSKRINGLA
3. SÍÐA
garð Vestur-'íslendinga. Sömu
sögu hafa allir Vestur-fslending
ar að segja, sem ferðast hafa til
íslands þessi síðustu ár. Auk at-
tafna þeirra forustumanna, sem
eg hefi minst á, hafa hinar tíðu
heirnsóknir frá báðum hliðum
^®ft mikil áhrif; einnfremur
dvöl fjölmargra íslenzkra náms-
manna vestan hafs og dvöl Vest-
manna á fslandi á stríðsárunum.
Vottur um það hve áhugi og
góðihuigur hefir alment aukist,
eru hinar vinsamlegu orðsend-
lngar og gjafir, sem berast ae tíð- ^
ar og tíðar frá einstaklingum og
félögum heima til einstaklinga
°g félaga hér: bókagjafir, bréf
f^á unglingum, kvæðabækur frá
skáldum, sönglög frá sönglaga-
kofundum og nú síðast hin
^nkla sumargjöf til háskólans
°kkar frá prestinum á Patreks-
^irði, séra Einari Sturlaugssyni,
^fn 700 íslenzkra blaða og tíma-
rita, sum þeirra svo fágæt að
ekki er hægt ag meta þau til
Verðs. Aldrei hafa handtökin að
^eiman verið eins hlý, systkina-1
öondin eins sterk, brúin yfir haf
*Ö eins þaulvígð og traust.
fslendingar unnu ættþjóð
Blnni, Norðmönnum ómetanlegt
Sagn með því að skrá sögu henn-
ar og geyma forntungu hennar.
ffvernig getum við launað;
frændum okkar á íslandi ástúð
'þeirra í okkar garð? Hvernig
getum við unnið ættþjóð okkar
n^est gagn ?
íslenzka þjóðin er fámenn, og
tandið sama sem varnarlaust í ■
venjulegum skilningi þess orðs.
fsland vann frelsi sitt og sjálf-
st*ði með andlegum vopnum og
Þau vopn munu duga því lengi
enn. Ef smáþjóð á sérstæða og
núkilsvirta menningu eins og til
dæmis hniir fornu Aþenumenn
tnyndi hinn siðmentaði heimur
telja það óbætanlegt tjón ef sú,
menning liði undir lok og myndi
reyna að varna því í lengstu lög. J
fslendingar eiga sérstæða og
nrerkilega menningu. Þetta vit-
nm við, en vita nógu margir
það? Við íslendingar erum svo
sárafáir — aðeins 140 þúsundir
á íslandi og nokkrir tugir þús-
unda hér. Við teljum í alt sem
svarar helming þessarar borgar
— Winnipegborgar. Við verðum
a® halda hópinn hvar í heimi
Sem við erum og halda uppi stöð
ugri upplýsingastarfsemi um
*ttland okkar og þjóð.
Við íslendingar vestan hafs
höfum, frá því að við komum til
þessa lands, reynt að sýna með
framkomu okkar að við værum
komnir af göfugum stofni; með
því að reyna sjálfir að meta [
lungu okkar, sögu og bókmentir
höfum við sýnt samborgurum |
°kkar að þessi andlegu verð-j
mæti hafi mikið menningarlegt
gildi; við höfum reynt með þýð
ingum, ræðuhöldum, ritgerðum,
°g bókaútgáfum að kynna sam-
borgurum okkar þessa fjársjóði;
°g nú síðast að gefa þeim lykil-
inn að þeim með stofnun
kennslustóls í íslenzkri tungu
°g íslenzkum fræðum við Mani-
^oba-háskólann. Þessi kynning-
arstarfsemi verður stöðugt að
kalda áfram og aukast með
hverju ári. Þannig vinnum við
ættþjóð okkar mest gagn.
Kæru vinir, dagurinn í dag,
sumardagurinn fyrsti, er dagur
nýliífs og framtíðargróðurs. Það
er sumar í samskiptum okkar
við frændur okkar á íslandi. Nú
er ylur og sólbjartur himinn;
okkar íslenzka andlega ríkis.
Með því að efla það ríki, verð-
um við betri borgarar—mikils-
virtari borgarar okkar löndum,;
^"anada og Bandaríkjunum. Ekk
ert hefir sannað okkur þetta bet-
Ur en hve hlýlega og þakksam-
lega og með hve miklum skiln-1
mgi sumargjöf íslendinga til
iVfanitoba-háskólans var fagnað.
í nafni gróandans og gróðrar-
kugsjónanna getum við tekið
köndum saman og óskað sam-
lerðasveit okkar af heilum hug
gleðilegs sumars.
Hvíta vofan
AMERlSK FRÁSAGA
Ósk hennar virtist þegar ætla að rætast, því
að húsbóndi hennar spratt upp úr sæti sínu,
hamslaus af bræði, staulaðist áleiðis fram að
dyrunum og grenjaði:
“Hvernig dirfst þú, að láta þessa hvítu tusku
um hausinn á þér? Hvernig dirfst þú, að taka á
þig gervi vofu þeirrar, sem ofsækir mig sí og æ!”
Pierre reif dúkinn af höfði sér, og þegar
honum varð litið í glóðþrungnu, reiðulegu aug-
un húsbóndans, og sá hendurnar, er húsbóndinn
rétti fram, til þess að gnípa hann, þá gleymdi
hann alveg myrkfælninni, hræðslunni við vof-
urnar og afturgöngurnar í myrkrinu úti fyrir.
Hræðslan við draugana var sem ekkert í sam-
anburði við ógn þá er honum stóð af húsbónda
sínum. Hann fleygði dúknum á gólfið og hljóp
sem fætur toguðu út í myrkrið. Og rétt á eftir
heyrðist hark mikið úti fyrir, eins og eitthvað
þungt ylti ofan stigann.
Lecour nam allt í einu staðar hjá hvíta dúkn
um, hörfaði ósjálfrátt aftur á bak, og tautaði
eitthvað í hálfum hljóðum við sjálfan sig. Svo
kom hann aftur inn í herbergið, sneri sér að
Eady og mælti með bjóðandi röddu:
“Farðu—lofaðu mér að vera einsömlum. Eg
vona að hann hafi hálsbrotið sig, asninn þessi. Sé
svo, þá kallar þú á mig, svo að eg geti hjálpað
þér að koma honum út úr húsinu.”
Eady kveikti í snatri á lampa, og skundaði
út. Þegar hún kom ofan rak hún sig á Pierre, er
sat á neðsta þrepinu í stiganum og nuddaði haus-
inn. Hann hafði dottið ofan stigann, en sem bet-
ur fór hafði hann ekki meitt sig neitt að ráði.
“Stattu upp, og snautaðu héðan, óhræsis
svarta kvikindið þitt” mælti kona hans og reyndi
að reisa hann á fætur-
“Æ, æ”, stundi Pierre. “Er það máske ekki
nægileg ráðning, að detta öfugur ofan stigann,
og brjóta hvert bein í skrokknum á sér, þó eg
þurfi ekki þar á ofan að hlusta á bölvaðar snupr
urnar úr þér! Nú er það þó áreiðanlegt, að eg sá
hana, Eady, núna, þegar eg hljóp eftir gangin-
um”.
“Hverja sástu?” spurði konan hans skelkuð.
“Hvítu vofuna”.
Eady þreif í öxlina á honum, hristi hann all-
an og dró hann af stað með sér.
“Þú ert dauða-drukkinn, og hefir enga hug-
mynd um það, hvað þú hefir séð”, mælti hún. —
“Og að því er vofuna húsbóndans snertir, þá hef-
ir enginn séð hana, nema hann sjálfur, svo að þú
þarft ekkert að vera að stæra þig af sjónum eða
fyrirburðum. Þú hefir ekki fremur séð aftur-
göngur, heldur en eg.”
“En eg segi þér alveg satt, að eg sá hana”.
“Og hvernig leit hún út?”
“Hún leit út eins og alhvítklædd kéna, og
var álíka há, eins og frúin sáluga. Eg held satt að
segja að það hafi verið hún.”
Eady nam staðar, ógnaði honum hátíðlega
með fingrinum og mælti:
“Oft hefir þú logið vel, Pierre, en þetta er
þó sú argasta og ósvífnasta af öllum þínum lyg-
um. Þú ættir svo sem að hafa séð vofu; það er
líkast því, eða hit þó heldur. Svona, snautaðu nú
í bælið, og sofðu úr þér vímuna.”
2. Kapítuli
Pegar Lecour heyrði, að Eady var komin of-
an stigann, lokaði hann dyrunum vendilega, og
setti ljósin þannig, að þau báru nokkurn veginn
jafna birtu um allt herbergið, svo að hvergi voru
dimmir skuggar. Svo settist hann aftur á hæg-
indastólinn sinn, tók bréf abbadísarinnar, og las
það vandlega yfir.
Hann las eina setningu í því aftur og aftur,
og á andliti hans brá fyrir nöpru hæðnisglotti.
“Þetta er svei mér vel að orði komizt, ‘þar
til arfsvon hennar hefir rætzt’. Það er með öðrum
orðum: Vegna arfs þess, sem hún á tilkall til
eftir mig, vilja þau umfram alt halda stúlkunni
hjá sér, þar til eg er kominn undir græna
torfu. Það er auðséð að þeim er ekki eins kunn-
ugt um eignir mínar, eins og mér; annars myndu
þau ekki vera svona örugg um, að dótturdóttur
mín eigi að erfa þær. Það væri ágætt hrekkja-
bragð, að láta þessa gráðugu hræfugla halda
stúlkunni í þeirri von, að hún sé réttur erfingi,
og láta svo koma í ljós, þegar fjandinn sækir
mig, að hún eigi ekki löglegt kall til'svo mikils
sem eins fets af allri jarðeigninni. Það er ekki
laust við, að mig langi til að gera það. Eða hvað
get eg gert við hana hérna? Á eg að gera hana
leiða á lífinu, og koma henni til að fyrirfara sér
eða hverfa aftur til klaustursins? f klaustrið
myndi hún alls ekki fást til að fara aftur, og hitt
er hálfógeðfellt líka, því að hún er þó hold af
mínu holdi og bein af mínum beinum.—Eg hat-
aði föður hennar, og formælti móður hennar, og
svo á barn þeirra að koma hingað eftir allt sam-
an, og vera mér til huggunar í elli minni. Ha, há,
ha! Það yrði víst dálagleg huggun í því fyrir
mig, að hafa dóttur Juliens Durand hérna hjá
mér — mér, sem bölvun allra mannanna barna
hvílir á eins og martröð, mér, með mitt “for-
herta hjarta, og með minn visna heila, mér,
sem er gabbaður af vinum miínum og ofsóttur af
afturgöngum, sem hafa fengið það hlutverk, að
hefna þeirra framliðnu, jafnvel áður en eg er
sjálfur kominn í tölu þeirra látnu. Nei, nei, þá
er betra fyrir hana, að vera meðal hinna frið-
sömu og guðhræddu kvenna, jafnvel þótt bæði
sál hennar og líkami veslist upp af tilbreytingar-
leysi klausturlífsins. Það er þó skárra að skömm-
inni til, heldur en að vera hér í þessu óttalega
húsi!”
Hann tók penna, og skirfaði í snatri:
Professional and Business
" Directory—
Office Phone Res. Phone 924 762 726 115 DR. A. V. JOHNSON DENTIST
Dr. L. A. SIGURDSON •
528 MEDICAL ARTS BLDG. 506 Somerset Bldg.
Consulta/tions by Appointment • Office 927 932 Res. 202 398
Adrienne!
“Eg þori ekki að verða við áskorun þinni
um að leyfa þér að koma hingað til mín. Eg hefi
ekki neitt hæfilegt heimili að bjóða þér, og
hjarta mitt er lokað fyrir sérhverri bæn frá
barni föður þins. Hann var fjandmaður minn —
eg hataði hann. Eg útskúfaði minni vanþakklátu
dóttur, og óskaði henni allra óbæna, þegar hún
kaus hann framar en mig, og nú biður þú barnið
þeirra, um bústað við hjarta mitt.
Það er engin leið að því, því að hjarta mitt
er ekkert annað en eintómt óslökkvandi bál hat-
urs og heiftar, svo að þar er ekki nokkur smuga
opin fyrir ást eða vingjarnlegar tilfinningar. Eg
verð sí og æ að lifa undir bölvun mlíns eigin geð-
ríkis, minnar eigin vanstillingar. Eg álasa eng-
um; eg veit, að æfiskeið mitt hefir verið illt,
breytni mín ill og grimmúðug við þá, er næstir
mér hafa staðið. Þess vegna er eg nú í elli minni
einmana og vonlaus.
Nú reyni eg að hafa hugann við vinnu mína. .
Það eru meinlaus og saklaus störf, sem eg hefi
nú fyrir stafni, og eg vil ógjarnan falla í fleiri
freistingar. En ef þú kæmir til mín, þá myndu
gömlu tilhneigingarnar, gömlu ástríðurnar
vakna aftur. Að kvelja og pína, að misbeita valdi
því, sem mér er fengið í hendur, það er eðlisfar
mitt, og því er stjórnað af einhverjum óaftur- t
kvæðum lögum, sem eg verð að hlýða.
Vesalings stúlka! Vertu kyr hjá systrunum
góðu; þær verða betri við þig, heldur en mér er
auðið að vera; þær eru saklausar, þær eru óspjall-
aðar, og hjá þeim getur vonzka heimsins hvorki
flekkað sál þína né líkama.
Þú getur ekki orðið mér til neinnar hugg-
unar eða ánægju. Eg er ekki annað en gamalt
skar, sem enginn getur blásið lífi í, gömul rúst,
sem enginn viðvindill getur vafið sig um og
skreytt með grænu blöðunum sínum. Eg get á-
nafnað klaustrinu dálitla dánargjöf, sem mun
tryggja þér áhyggjulausa og góða framtíð með-
al nunnanna. Lengra get eg ekki farið því að
auðæfi mín eru töluvert minni, heldur en margir
ætla, og meiri hluti þeirra verður að renna til
annara, sem eiga löglegt tilkall til hans. Það er
þess vegna bezt, bæði að því er snertir þína tím-
anlegu og eilífu velferð ,að þú verðir kyr þar
sem þú ert nú. Hversu þungbært sem þér kann
að virðast þetta hlutskifti þitt að ýmsu leyti,
þá er það þó margfalt ákjósanlegra, heldur en
að koma til mín, og þess vegna verð eg að leggja
ríkt á við þig, að vera kyr í klaustrinu.
Etienne Lecour”.
Svo náði hann sér í aðra pappírsörk, og sett-
ist við að sktifa abbadísinni.
Maddama!
Eg hefi meðtekið bréf yðar, og varð mjög
forviða er eg las það. Eg hefi ætíð haldið, að
dótturdóttir mín væri skjólstæðingur yðar í sér-
stakri merkingu, og án nokkurs tillits til með-
lagsins. Það er eftir fyrirmælum mínum, að hætt
hefir verið við að borga yður meðlagið, með því
að Adrienne er nú orðin fullra átján ára, og hef-
ir þess vegna þegar unnið fyrir sér í tvö ár. Eg
veit, að hún hefir verið yður til mikillar aðstoð-
ar, og unnið fullkomlega fyrir því sem hún hefir
þurft á að halda, og samt sem áður krefjist þér
borgunar af mér fyrir föt og fæði, sem hún hef-
ir margborgað með vinnu sinni.
Þér biðjið mig að nota myndugleika minn
til þess, að knýja hana til að vera kyrra hjá yður,
og skrifið blátt áfram, að slíkt sé trygging fyrir
því, að auður minn renni á Sínum tíma til klaust-
urs þess, er þér veitið forstöðu. Eg skal trúa yður
fyrir leyndar máli, einu maddama: Auður minn
er blátt áfram fólginn í lífeyri, sem eg hefi í
fasteign mikilli, er var arfur síðari konunnar
minnar, Louise Mendon, dóttur Monreuils. Ad-
rienne á ekkert tilkall til hennar. Lögin hér í
Louisianna eru æði ströng, að því er þetta atriði
snertir, og hér er nóg af erfingjum, sem myndu
mótmæla því harðlega, ef eg arfleiddi einhvern
af mínum ættingjum að eignum þessum.
Eg get arfleitt ungfrú Durand að reitum
þeim, sem eg hefi sjálfur nurlað saman, en þær
renna ekki til hennar fyr en eg er látinn. Hafið
hana hjá yður, ef þér viljið, eða látið hana fara
út í buskann, ef yður þykir hún óstýrilát. Hún er
nú orðin svo gömul, að hún ætti að geta séð fyrir
sér sjálf. Jafnvel þótt eg breytti öðruvísi við
hana, þá myndi dóttir Juliens Durand naumast
verða mér þakklát fyrir það, því að uppreistar-
andinn liggur í blóðinu, og eg kæri mig ekkert
um, að hafa hana hjá mér sem endurminningu
um atburði, er eg helzt af öllu vildi geta gleymt.
Talsími 925 826 Heimilis 404 630 DR. K. J. AUSTMANN Sérfræðingur í augna, eyrna, nefcs og kverka sjúkdómum 209 MEDICAL ARTS BLDG. Stofutimi: 2—5 e. h. ANDREWS, ANDREWS, THORVALDSON & EGGERTSON Lögfrœðingar Bank otf Nova Scotia Bldg. Portage og Garry St. Sími 928 291
Dr. P. H. T. Thorlakson WINNIPEG CLINIC St. Mary’s and Vaughan, Winnipeg Phone 926 441 DR. H. W. TWEED Tannlxknir 508 TORONTO GENERAL TRUSTS BUILDING Cor. Portage Ave. og Smith 9t. PHONE 926 952 WINNIPEG
J. J. Swanson & Co. Lid. REALTORS Rental, Insurance and Financial Agents Sfmi 927 538 308 AVENUE Bldg. — Winnipeg H. J. PALMASON & Co. Chartered Accountants • 505 CONFEDERATION LIFE Bldg. • TELEPHONE 927 025
THE WATCH SHOP CARL K. THORLAKSON Diamond and Wedding Rings Agent for Bulova Watches Marriage Licenses Issued 699 SARGENT AVE. Rovatzos Floral Shop 253 Notre Dame Ave. Ph. 932 934 Fresh Cut Flowers Daily. Plants in Season We specialize in Wedding and Concert Bouquets and Funeral Designs Icelandic Spoken
WINDATT COAL CO. LIMTTED Established 1898 506 PARIS BLDG. Office Phone 927 404 Yard Phone 28 745 A. S. BARDAL LIMITED selur líkkistur og annast um útfanr. Aliur útbúnaður sá besti. Ennfremur selur hann fillg>r.nfTr minnisvarða og legsteina 843 SHERBROOKE ST. Phone 27 324 Winnipeg
H. HALDORSON BUILDER 23 Music and Arts Studios Broadway and Carlton Phone 923 055 Winnipeg, Canada Union Loan & Investment , COMPANY Rental, Insurance and Finandal Agents Sími 925 061 510 Toronto General Trusts Bldg.
CANADIAN FISH PRODUCERS Ltd. J. H. Page, Managing Director Wholesale Distributors oi Fresh and Frozen Fish 311 CHAMBERS ST. Office Phone 26 328 Res. Phone 73 917 GUNDRY-PYMORE Ltd. British Quality - Fish Netting 60 Victoria St., Winnipeg, Mcm. Phone 928 211 Manager: T. R. THORVALDGON Your Patronage Will Be Appreciated
M. Einarsson Motors Ltd. Distributors KAISER AUTOMOBILES The 1951 Kaiser Car is here Built to Better the Best on the Road IMMEDIATE DELIVERY Shewroom: 445 RIVER AVENUE Phone 44 395 & 43 527 Halldór Sigurðsson & SON LTD. Contractor & Builder • 1147 Ellice Ave. Sími 31 670
The BUSINESS CLINIC (Anna Larusson) 308 AFFLECK BLDG. (Opp. Eaton’s) Office 927 130 House 724 315 Bookkeeping, Income Tax, Insurance Mimeographing, Addressing, Typing FINKLEMAN OPTOMETRISTS and OPTICIANS Kensington Bldg. 275 Portage Ave. Winnipeg PHONE 922 496
MALLON OPTICAL 405 GRAHAM AVENUE Opposite Medical Arts Bldg. TELEPHONE 927 118 Winnipeg, Man. Vér verzlum aðeins með fyrsta flokks vörur. Kurteisleg og fljót afgreiðsla. TORONTO GROCERY PAUL HALLSON, eigandi 714 Ellice Ave. Winnipeg TALSÍMI 37 466
PRINCESS MESSENGER SERVICE Við flytjum kistur og töskur, húsgögn úr smærri íbúðum og húsmuni af öllu tæi. NEW ADDRESS: WHITLA Bldg., 70 ARTHUR ST. WINNIPEG, MAN. C. A. Johnson, Mgr. THOS. lil kSIIV & SIIVS LIMITED BUILDERS’ SUPPLIES COAL - FUEL OIL Phone 37 071 Winnipeg