Heimskringla - 18.12.1957, Blaðsíða 1

r'—

CiNTURY MOTORSLTD.
247 MAIN-Ph. WHitehalI 2-3311

fO TB^
CENTURY MOTORS LTD«
241 MAIN - 716 PORTAGE
1313 PORTAGE AVE.

LXXII ÁRGANGUR
WINNEPEG, MIÐVIKUDAGÍINN, 18. og 25. DES. ’57
NÚMER 12. og 13.
JÓLAHÁTÍÐIN
Frá útkomu þessa tölublatSs
Heimskringlu, er nú aðeins vika
til jóla—hátíðarinnar ógleyman-
legustu í hinum vestlæga heimi.
Er sú hátíð hin sjötugasta og
meiri hættu en við gerum okkur
grein fyrir. Að öðrum kosti er
um kauphækkun að ræða. En
Heimskringla hefir reynt til
þessa að stýra hjá henni.
Ein skaðlegasta skoðunin i
þjóðræknismálum er sú, að hér
önnur jólin í æfi Hkr. og munu þurfi ekki nema eitt blað, blóð-
fá íslenzk blöð hafa haldið nafn- laust og beinlaust. Hví þarf hér
inu sem stofnendur þeirra gáfu meira en eina kirkju? Hér var
þeim óbreyttum svo lengi. f eitt almanak gefið út. Það dó
þessu fylki, Manitoba, er Heims-| sínum eðlilega dauða, vegna þess
kringla, annað elzta blaðið, sem að útgáfan borgaði sig ekki! Þar
nú er hér á faraldsfæti. Eina komu ekki flokksmál tií greina
blaðið sem hér er eldra og stöð-
ugt hefir komið út síðan Hkr.
hóf gönguna, er Winnipeg Free
Press, sem uppunrlega hét þó
Manitoba Free Press, en eitt og
sama blað hefir að öðru leyti
verið.
Enginn þarf nú að segja oss,
að hin öldnu íslenzku blöð hér,
(Lögberg er nú að halda sjötíu
ára afmæli sitt, byrjaði að koma
út 14. janúar 1888), hafi engu
góðu komið til leiðar, hafi ekki
verið lesendum sínum til neins
góðs, fróðleiks eða skemtunar.
Þau hafa vissulega verið það og
eru saga þjóðlífs þeirra. Vitnis-
burðir lesenda þeirra, öldnu ís
Kaupendatala vex talsvert fyrir
deilur um flokksmál og kirkju-
mál. Eitt blað getur alls ekki
bætt úr þörf íslenzku lesturs.
Heima á íslandi nægir þeim
ekki til að halda lesþörf sinni
við neitt minna en 50—100 dala
virði af bókakaupum á ári. Og
allur f jöldi manna þar kaupir og
eins mikið af erlendum bókum
og blöðum og við hér gerum.
Á einveldistímunum höfðu
þjóðhöfðingjar illan bifur á
blöðum og fréttunum, sem þau
fluttu. Þeir litu svo á, að þau
væru að kenna fólkinu of mikið.
Ætla Vestur-íslendingar að láta
svipað hér á sannast og halda sig
CANADA
This season affords an opportunity for all
of us to pause and dedicate ourselves anew to the
spiritual things of life without which our
existence would be meaningless and our future
without a purpose. •
It is a time for reviewing the accomplish-
ments of the past and setting our sights for the
coming twelve months.
To all Canadians everywhere, in keeping
with the Season, I. send my heartiest good
wishes.
JOHN DIEFENBAKER
• Prime Minister
St. Winnipeg.
Heimskringla sendir lesendum
hina fornkveðnu jólaósk: —
GUÐ I GARÐI OG GÓÐ JÓL!
lendingarnir, segja í bréfum sín-.að ófrelsinu eins og þjóðhöfð-
um, að ekkert vekji aðra eins til-1 ingjar 17. aldar gerðu? Og vér
hlökkun, sem koma blaðanna1 viljum spyrja frekar: Á menn-
geri á heimili þeirra vikulega.1 ingarstefna vor hér að vera undir
Þau eiga nú erfitt uppdráttar og'væng ríkis- eða f járplógsvaldi
væru þó enn ver haldin, ef ekki komin, eins og kirkjan og aðrar
væri fyrir stuðning -vissra ein-
staklinga og stofnana, bæði
eystra og vestra, sem viðurkenna
ber.
þjóðfélagsstofnanir sóttust eftir
á einveldistímunum og arfur var
frá gullkálfs-stefnunni forðum,
en sem enn rekur upp kollinn
Það hefir stundum verið á það » vestrænni dollarsmenningu sem
minst, að hér ætti ekki að vera ^kki hefir nú andríki til að búa
nema eitt blað. En með því mælir! til sputnik á við Rússa.
ekkert og ekki einu sinni það,! Heimskringla hefir nýlega
NóTTIN HELGA
Eftir Selmu Lagarlöí
sem mest er haldið að geri það, skift um bústað, eða félagið Vik-
efnahugurinn. Eitt blað á að íng Printers, sem hún er prentuð
ganga fram hjá þeim málum, sem hjá Það -félag er nú eina íslenzka
menn hafa áhuga fyrir, eins og prentsmiðjan sem hér prentar
stjórnmálum og trúmálum. En! biöð og bæHur og má í húð og
það er þó ekki það versta. Með hár islenzkt heita, er eign ís-1, barn og eg má til með að kveikja
því ykust áskrifendur ekkert, lendinga eingöngu, þeirra Jóns:eld til þess að hlýja henni og
Það var jóladagsmorgun. Allir
höfðu farið til kirkju nema
amma og eg. Við vorum einar í
húsinu. Til kirkjunnra gátum
við ekki farið sökum þess, að
önnur okkar var of ung, en hin
of gömul. Við vorum fremur dapr
ar í bragði, sökum þess að við
höfðum ekki fengið að vera við
aftansönginn og sjá jólaljósin.
En þar sem við sátum nú ein-
mana, tók amma til að segja mér
sögu.
—Maður nokkur, sagði hún,
gekk út í náttmyrkrið til að ná
sér í eld. Hann gekk frá einu
húsi til annars, drap á dyr og
sagði: “Góðu beztu hjálpið mér
um eld. Konan mín var að ala
vegna þess að það eru sömu menn Samsonar og Edwin Gu'ðmunds-
irnir, sem hæði blöðin kaupa og’sonar, er æfðir eru vel í sinu
eiginlega halda öllu islenzkuj starfi. íslendingum viljum vér
starfi hér við, styðja bæði kírkj- á þetta benda, er prentunar
urnar og þjóðræknismálin. Það þurfa. Hér er um íslenzka stofn-
lætur nærri sanni, að af þeim|Un að ræða. Ætti hún vissulega
hópi íslendinga, sem í Canada^ að vekja athygli íslendinga. Hún
og Bandaríkjunum eru, séu ein- j er svo fullkomin, að hún .getur
ar 7 til 10 þúsundir sem tala, eða1 gert alla prentun stóra og smáa.
nota íslenzkt mál. Af þeim ættu Það ætti alls ekki að vera úr
að minsta kosti helmingur að vegi að hún nyti hér prentunar
kaupa blöðin. En það fer fjarri hjá íslendingum á íslenzkri
því, að þeir geri það. Og þar í | prentun, sem til fellur, eins og
liggur eina haldgóða ráðið til að t.d. öðru íslenzku blaði ef þau
greiða veg blaðanna. Heims-j halda hér tvö áfram, eða ritum og
kringla hefir farið fram á þá ó-ibókum. Þeir sem eru fullir þeim
sanngirni, að hver áskrifandi
sendi henni nýjan kaupanda. Það
er áskrifenda fæðin, sem mest há-
ir blöðunum. Af útgáfu kostnaði
blaðanna greiða áskrifendur
lúmlega einn þriðja. Það er með
öðrum orðum sú alvara hér á
ferðinni, að íslendingunum er
að faekak, sem nokkuð vilja ís-
lenzku sinna, að þar horfir til
einingaranda, að álíta eitt viku-
blað nægilegt, ættu að geta sýnt
það hinni einu ísl. prentsmiðju
á hinn fullkomnasta hátt eða svo
að með sér beri, að blóð sé
þykkra en vatn í okkar þjóðrækn
isstarfi.
Utanáskrift Heimskringiu og
Viking Printers, er eftir ný-
skeðan flutning, 868 Arlington
hinum litla”.
En það var hánótt. Allir voru
í fasta svefni og enginn kom til
dyranna.
Maðurinn reikaði hér og þar.
Að síðustu sá hann eldsbjarma
í fjarlægð. Hann gekk i áttina
og sá þá, að eldur þessi brann úti
á víðavangi. Stór hópur hvítra
sauða lá sofandi umhverfis bál-
ið, en gamall hjarðmaður sat þar
og gætti þeirra.
Þegar maðurinn kom nær, sá
hann þrjá stóra hunda, er lágu
sofandi við fætur hjarðmanns-
ins. Þeir vöknuðu allir þrír, er
maðurinn kom, glenntu upp gin-
ið til þess að gelta og bita, en
ekker tvarð úr geltinu, það heyrð
ist ekki, og þeir bitu manninn
ekki heldur.
Hjarðmaðurinn leit upp, er
maðurinn var kominn alveg að
yldinum. — Hann var gamall óg
skapstirður maður, óvingjarnleg
Ur við alla. Þegar hann sá nú
koma ókunnugan mann, greip
hann langan oddhvassan staf og
kastaði houm að komumanni, en
er stafurinn nálgaðist manninn
vék hann til hliðar og þaut fram
hjá honum út i loftið. — Maður-
urinn gekk þá til hjarðmannsins
og sagði: “Góði bezti, láttu mig
fá ofurlítinn eld. Konan mín er
nýbúin að ala barn og eg þarf
að kveikja eld til þess að hlýja
henni og hinum litla.”
Hjarðmanninn langaði mest til
þess að neita manninum um
þetta, en þegar hann hafði séð,
að hundarnir gerðu manninnum
ekkert mein og stafurinn hafði
ekki hitt hann heldur, varð hann
liálf smeikur og þorði ekki að
neita honum um eldinn.
“Þú mátt taka eins mikinn eld
og þú vilt”, sagfði hjarðmaður-
inn.
En nú var eldurinn næstum út
brunninn. Engar heilar “kpítur né
lurkar voru eftir, eldur aðeins
mikill glóðarbyngur, og komu-
maðurinn hafði hvorki eitt eða
annað til þess að bera eldinn í.
Maðurinn kraup niður við eld-
inn og rakaði glóðinni með ber-
um höndum upp í kápulafið sitt,
en hvorki brann kápan ne
brenndi maðurinn sig á höndun-
um. Maðuinn bar þetta líkt og
það væru hnetur eða epli.
Þegar hjarðmaðurinn, sem var
skapillur og ódæll karl, sá þetta
ihrópaði hann upp yfir sig: —
"Hvers konar nótt er þetta, þeg-
ar hundarnir bíta ekki, stafurinn
drepur ekki og eldurinn brennir
ekki?”
Þá segir maðurinn: “Það get
eg ekki sagt þér, ef þú sér þetta
ekki sjálfur”, og nú hugðist
hann halda leiðar sinnar til þess
að kveikja eldinn og geta hlýjað
konunni og barninu.
Hjarðmaðurinn hugsaði þá, að
bezt væri að fara á eftir mann-
inum og reyna að komast að því,
hvað þessu gæti valdið. Hann
reis á fætur og fylgdi á eftir
manninum, þar til hann kom a
ákvörðunarstaðinn.
Nú sá hjarðmaðurinn, að mað-
urinn átti ekki einu sinni kofa
til að búa í. Kona hans og barn-
iö lágu í hellisskúta og höfðu
ekkert að hvílast á, nerna harða
og kalda klöppina.
Hjarðmaðurinn hugsaði að sak-
!ausa litla barnið mundi deyja
þarna úr kulda, og þótt hann
væri harðbrjósta, vildi hann nú
samt gera miskunarverk á barn-
inu. Hann rétti manninum hvítt
og mjúkt lambskinn og sagði
honum að láta barnið sofa á því.
En um leið og hann varð þess
var, að einnig hann gat verið
miskunnsamur, opnuðust augu
hans og hann sá það, sem hann
hafði ekki séð áður og heyrði það
sem hann hafði ekki heyrt áður.
Hann sá allt í kringum sig
hring af skínandi litlum englum.
Og allir héldu þeir á hörpum og
sungu háum og skærum rómi, að
í nótt væri frelsari fæddur, sem
ætti að leysa heiminn frá synd-
um hans.
Þá skildi hann, að allt var fagn
andi þessa nóttu, og að enginn
vildi gera öðrum neitt mein.
Og englarni voru ekki aðeins
umhverfis hann. Þeir voru alls-
staðar. Þeir sátu inni í hellis-
31. DES.—kl. 11:30 að nóttu til
Gamla árs kvöldsmessa, á ís-
lenzku, til að kveðja gamla
árið og heilsa hinu nýja. Kom-
ið saman með vinum um mið-
nætti um áramót.
5. JAN., 1958—kl. 11 f.h. fyrsta
guðsþjónusta hins nýja árs.
Fyrsta guðsþjónustan á ísl.
á hinu nýja ári verður sunnu-
dagskvöldið 12. janúar á vana-
legum tíma, kl. 7 e.h.
★ * *
í morgun andaðist Mrs. J.
Sigmundson í Arlington, Va.,
eftir langa og þunga legu.
♦ ★ w
ANDLÁT
Þriðjudaginn, 17. des. andað-
ist að heimili sínu, 2-652 Home
St. Hallgrímur Sigurðsson, 90
ára að aldri. Hann var ættaður
frá Höfða á Völlum í Fljótsdals-
héraði, á íslandi, og var sonur
Guttorms Sigurðssonar og Ólöf-
skútanum, einnig fyrir utan á ar Sölvadóttur, konu hans, sem
klettunum og þeir flögruðu um
í himingeimnum. Þeir voru í stór
um hópum á vegunum, og þegar
þeir gengu framihjá, stönzuðu
þeir þeir augnablik og litu
barnið.
Það var mikill fögnuður og
gleði og leikur, og allt þetta sá
hjarðmaðurinn, þar sem hann
áður hafði ekki séð neitt nema
náttmyrkrið. Hann gladdist svo
var af hinni velkunnu Mela-ætt.
Hann var einn af fimm systkin-
um alls, fjórum bræðrum og
einni systir. En nú eru þau öll
a dáin nema einn bróðir, Jón, sem
býr í Smeaton, Sask.
Til Bandarkjanna kom Hall-
grímur 16 ára drengur, árið
1883, með foreldrum sínum og
settist að í íslenzku bygðinni í
r. , . * , N. Dak., en seinna flutti hann til
ínmlega yfir þvi, að augu hans ’ .. -
Roseau, Minn. og bjo þar um
hríð, og svo vestur til Vatna-
bygða í Sask. þegar opnaðist þar.
höfðu opnast, að hann kraup á
kné og flutti Guði þakkir.
Þegar hér var komið sögunni,
andvarpaði amma og sagði: —
“Þetta, sem hjarðmaðurinn sá,
gætum við einnig séð, ef við að-
eins gætum komið auga á það,
því að englarnir fljúga um him-
ingeiminn á hverri jólanóttu.”
Og svo lagði amma hönd sína
á höfuð ‘mér og sagði: —Hafðu
þetta alltaf hugfast, því að það
er eins áreiðanlegt eins og eg sé
þig og þú mig. Ljós og lampar
eru ekkert aðalatriði, og í raun
og veru ekki sól né tungl heldur.
Það sem mest á ríður er þetta,
að við höfum hæfileika til þess
að sjá kærleika Guðs.”
—Eining
FJÆR OG NÆR
í Leslie, kvæntist hann Sig-
ríði Nikulásdóttur, sem lifir
hann. Þar vestra bjuggu þau
hjónin um 30 ár, en fluttu þá til
Gimli og áttu þar heima úr því,
þar til fyrir tæpum þrem mánuð-
um að þau komu til Winnipeg.
Fyrir ári síðan varð Grímur fyr-
ir slysi og náði sér aldrei fylli-
lega eftir það, en var þó við frek-
ar góða heilsu, næstum því til
þess síðasta.
Kveðjuathöfn fer fram föstu-
daginn, 20 des. kl. 1:15 frá út-
fararstofu Bardals. Jarðsett verð
ur í Brookside grafreit. Séra
Philip M. Petursson flytur
kveðjuorðin.
* * *
MESSUR Á
HÁTIÐUNUM
GLEÐILEG JÓL og FARSÆLT NÝTT ÁR!
Vinur
R05E THEATRE
SARGENT at ARLINGTON
CHANGE OF PROGRAM
EVERY FOUR DAYS
Foto-Nite every
Tuesday and Wednesday
SPECIAL
CHILDREN’S MATINEE
every Saturday
—Air Conditioned—
Frú Jakobína Thorgeirsson,
ekkja Ólafs S. Thorgeirssonar,
lézt 5. desember, 94 ára að aldri.
Hún var jarðsungin af séra V.
Messur verða í Fyrstu Sambands-j J. Eylands á laugardag 7. des.
kirkju í Winnipeg, Unitarian, á.Hana lifa fjögur börn og ein
hátíðunum eins og hér segir: i systir.
22. DES.—kl. 11 f.h. “Family
Service” foreldrar og börn
sækja þessa guðsþjónustu. —
Börnin bera fram gjafir til
barna erlendis í Koreu, “White
gifts”.
25 DES.—kl. 11 f.h. Jóladags
guðsþjónusta á íslenzku.
29. DES.—kl. 11 f.h. Guðsþjón-
usta á ensku.
★ ★ ★
MESSA f ÁRBORG
- Séra Philip M. Petursson
messar í Árborg, n.k. sunnudag,
22. þ.m., kl. 4 e.h. Messan fer
fram í Sambandskirkjunni þar.
★ ★ *
Nokkrar greinar verða að bíða
til næsta blaðs. — Höfundar eru
beðnir velvirðingar. —Hkr.
Mæ/í
LÆGSTU FLUGGJÖLD TIL
í S L A N D S
• Á einni nóttu til Reykjavíkur,
Rúmgóðir og þægilegir farþegaklefar.
6 flugliffar, sem þjálfaðir hafa verið
f Bandaríkjunum, bjóða yður vel-
komin um borð.
• Fastar áætlunarflugferðir. Tvær á
gætar máltíðir, koníak, náttverður
Frá New York með aUt án aukagreiðslu með IAL.
viðkomu á ÍSLANIH , ».
fil NOREGS, DANMERKL’R, SV1ÞJ6DAR, STÓRA-BRET-
LANDS, ÞÝZKALANDS
Upplýsingar í öllum ferðaskrifstofum
FDICj AIRLINES
15 West 47tti Street, New York 36 PL 7-8585
ÉSillllllt
NEW YORK
CHICAGO
SAN FRANCISCO