Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 22.08.1900, Blaðsíða 1

i’erð árgangsins (minnst ]
52 arkir) 3 kr. 50 awr.; \
erlendis 4 kr. 50 aur.,og j
í Ameríku doll.: 1.50.
Borgist fyrir júnvmán- I
'iðarlok.
ÞJÓÐVILJINN.
-- - ~ ' FjÓKTÁNDI A'RHANÖDE. =|. =-
- ST-IH RITSTJÓRl: 8KÚLI THORODDSEN. ^ *- -
LpysOgn skriftey, oyild
nerna komin sé. W >ityef-
anda fyrir 30. dag júni-
mánaðar. og kaupandi
samh liða nppsngniv n i
borgi skuld sina fyrir
blaðið.
M 28.
ÍSAK'IRÐI, 22. ÁGÚST.
19 0 0.
Glcymið ckki
k j ö r f un d a r d e g in um, laugardeg-
inum 1. sept. kl. 12 (á liádegi).
Kosningin fer fram á þessum
tíma, hvernig sem viðrar, og
hvort sem margir eða fáir mæta.
Segi nokkur annað, þá er það
gert til blekkingar við kjós-
endur, svo sem í því skyni, að
fá þá, til að sitja heima, meðan
kosningin fer fram.
.......... 11.. ...... i. ■ .i i. i . r-
tJtlönci.
Konungsmorð.
Þser fregnir koma frá Italíu, að
Umberto konungnr haíi 29. júlí síðastl.
verið af dögum ráðinn. Hann var þá
staddur í þorpinu Monza, skammt frá
Mílano, hafði komið þangað, til þess að
horfa á aíiraunir, er félag eitt þar í þorp-
inu gekkst fyrir; en er hann síðla kvölds
vildi halda keimleiðis, og var ný stíginn
upp í vagn sinn, vatt maður sór skyndi-
lega að vagninum, og skaut á konung
3 —4 skotum, og hæfði eitt þeirra kon-
UDg í hjartastað, svo að hann hnó þegar
örendur niður.
Morðinginn var þegar handsamaður;
hann er italskur, en var ný kominn heim
til ættjarðar sinnar ffá Ameríku, og heit-
ir Gaétano Bressí. Hann er af flokki
stjórnleysingja.
Umberto konungur var að eins 56 ára,
fæddur 1844, en kom til ríkis 1878, að
föður sínum, Victor Ernanuel II, látnuin,
og tekur nú ríki einkabarn hans, Victor
Ernanuel III.
Umberto konungi hafði tvívegis áður
verið sýnt baDatilræði, en eigi sak-
að, fyr en nú í þriðja skiptið. — Hann
var kvæntur Margréti af Savoien, frænd-
konu sinni, og lifir hún mann sinn.
Úr Kína eru nú komnar áreiðanlogar
f'regnir um, að sendiherrarnir voru á lífi
21. júli siðastl., að Undáu teknum þýzka
sendiherranum og kanzlara Japana, með
þvi sendiherra Breta, Mac Donald, hefur
loks getað sent stjórn sinni skeyti;segir
hann í bréfi sínu, að 62 af varðliði síuu
sóu fállnir, og „hnefamennu stöðugt að
gera árásir, svo að búast megi við hinu
versta. — — —
2. ág. var Persa-soldáni, sem dvalið
hefur á Parísarsýningunni, veitt banatil-
ræði, en morðinginn var handsamaður,
áður hann kaemi fram áformi sínu; en
soldáni þótti þá eigi ráðlegt, að dvelja
lengur í Evrópu, og hólt af stað heirn-
leiðis. -----
Látinn er 31. júlí Alfred, hertogi
í Saxen-Coburg-Gotha, 56 ára að aldri,
næst-elzti sonur Victoríu drottningár.
Hann tók þar hertogatign 1893. — —
Búar hafa orðið fyrir því óhappi, að
ein af herdeildum þeirra i Oraníu-frírík-
inu var umkringd af Bretum, og varð að
gefast upp fyrir Hunter hershöfðingja.
Hét sá Prinsloo, er þessari hersveit Búa
stýrði, og munu nú Búar mjög að þrot-
um kornnir í Oranje-frírikinu.
Kriiger gamli. er flutt hafði stjórnar-
aðsetur sitt til Midaelburg, hefurogorðið
að hörfa þaðan. og flytja sig til Luden-
burg, sem er lengra uppi í fjöllunum.
KjörfundardagurinH.
Út af greininni „Oheppilegur kjör-
fundardagur“ i síðasta tölublaði „Þjóð-
viljansu, verð jeg að biðja yður, herra
ritstjóri, að veita mér rúm i blaði yðar
fyrir þá athugasemd, að þegar ferðaáætl-
un „Ásgeirs litla11 var búin til i vor,
kom oss nefndarmönnum (síra Sigurði
Stefánssyni, J. Laxdal og mér) sarnan
um, að hafa i áætluninni eina ferð, er
sérstaklega væri til þess ætluð, að flytja
menn á kjörfund, og af kjörfundi. Yegna
þess að 2 af póstskipunum („Laurau og
„Skálholtu) koma til Isafjarðar frá vest-
urhöfnunum (Arnarfirði, Dýrafirði, On-
undarfirði) þann 31. ágúst, kom okkur
saman um, að fundardagur mundi sem
heppilegast sectur fyrir Vestamnenn 1.
september. Eptir því var hagað ofan
umgetinni ferð „Ásgeirs lita“, sem fer
31. ágrist, ekki að eins norður í Slóttu-
hrepp, Grrunnavíkurhrepp og á Snæfjalla-
strönd, heldur einnig í Vigur, til þess
að taka Djúpmenn þar. Tíminn leyfði
ekki, að báturinn færi bæði norður og
inn endilangt Djúp sama daginn, og með
því Djúpferð var ný afstaðin (í miðjuin
ágúst), en engin norðurferð hafði verið,
síðan í byrjun júlímánaðar, varð þessi
áætlunarferð að vera aðallega norðurferð,
en þó með ofan um getinni viðbót.
Að heyönnum hefði verið lokið, þótt
beðið hefði verið fram undir miðjan sept-
ember, get, jeg ekki skilið, og vissulega
hefði kjósendum ekki verið þægilegra,
að beðið hefði verið með fundinn fram
í göngur. Að mjög margir kjósendur
mundu verða staddir úti á „hinuólgandi
hafi“ 1. september, var mér ekki vitan-
legt“; þvert á móti er mór kunnugt
um, að sjómenn eru sjaldnast lögskráðir
hér til fiskiveiða, nema til ágústloka, og að
þilskip eru optast hætt fiskiveiðum um
það leyti.
ísafirði 18. ágúst 1900.
H. Hafstein.
-----ooogooo----
Þingmannaefni.
(Framhald.)
í JITila-sýslunum vúáast hufcir kjósanda snú-
ast æ nieir ojí ineir að steínu stjórnhóta- og
framfara-flokksins, enda þótt þingtnenn heggja
þessara kjördæma væru allir fjórir í apturhalds-
og Yidalíns-fylkingunni á síðasta þingi.
í suður-sýslunni verður Guttormur Vigfússon
þvi fráleitt endurkosinn. og mjög liæpið, að síra
Sigurður Gmmarsson gefi þar kost á ser. enda
talin kosningin mjög óvís, þótt í hoði yrði,
vegna þrákelkni lians í stjórnarskrármálinu á
síðustu þingum, þótt mjög nýtur þingmaður sé
að mörgu öðru leyti; en hvorir þar verða þá í
kjöri. var enn i' óvissu, er síðast fréttist.
í norður-sýslunni gefa þeir sira Einar í
Kirkjubæ og Jón frá Múla að líkindum kost a
sér, og mun framkoma þeirra á Rangárfundin-
um, þar sem þeir þóttust háðir vera stjórnar-
skrárbreytingunni sinnandi, hafa átt að greiða
þeim götuna til þess; en þar sem menn þessir
hafa á siðustu þingum jafnan verið eindregnustu
Yídalínsliðar*. opt til stórhneixlis, shr. t. d. frv.
um afhendingu landhelgissvæðis til útlendinga
til hotnvörpuveiða, og þar sem Jón frá Múla er
þes-1 utan alþekktur að því, að skeyta lítt um'
orð eða sanininga i politík, svo að enginn. sem
hann þekkir. trúir i þeim efnum einu hans orði,
þá ættu Norðmýlingar varlega að hyggja mikið
á framkomu þeirra þingmannanna að Rangá,
enda er optast auðgefið, að skjóta inn einhverj-
um „fleygnum". er mál skal eyðileggja. og lát-
ast þó vera því fylgjandi.
Er það og sannast, að fremur er lítil eptir-
sjá í þeim Einari og Jóni, að þvi er önnur mál
snertir, þar sem hinn fyrnefndi bindur sig all-
optast við einhvern misskilninginn í hverju
meiri háttar máli, sem er, en Jóni er það tam-
ara, að rifa niður. en hyggja upp, svo að þá
sjaldan hann tekur til máls, er það til hins fyr-
nefnda, en eigi hins síðarnefnda, og sýnist þá.
opt miðlungi vel varið góðum gáfum, sem eng-
inn getur þó neitað Jóni frá Múla um.
Norðmýlingar ættu þvi að kjósa einhverja
eindregna stjórnhótavini, og munu ýmsir þar í
kjördæminu hafa sérstaklega augastað á sira
Eiuari Þórðarsyni i Hofteigi, og ef til vill á
Þorsteini ritstjóra Erlingssyni, eða Jóhannesi
sýslumanni, í hitt þingmannssætið.
í Mý msýslu má telja víst, að stjórnhóta-
flokkurinn beri sigur frá borði, enda er þar nú
ágætum manni á að skipa. þar sem síra Magn-
ús Andrésson á Gilsbakka hefur lýst því yfir,
að hann muni gefa þar kost á sér. Hann er
maður mjög vinsæil í kjördæminu. svo að heita
mátti, að hver maður fagnaði því, er það varð
hljóðhært, að hann yrði í kjöri, enda er hann
hæfileikamaður mikill, gætinn og glöggur, og
búhöldur með afhrigðum. Það er því trúlegast,
að engan fýsi, að keppa við hann um þing-
mennskuna, enda myndi það óefað árangurslaust.
Hoyrnt hefur að vísu, að apturhaldsliðið í
Reykjavík hafi hugsað sér að koma þar að,
*) Sem dæmi þess, bvert almenningsálitið
var í Reykjavík, má geta þess, að um þinglok-
in síðustu fannst á svo nefndu „hatteríi" í
Reykjavík mynd af Jóni Vidalín, og stóðu tvö
höfuð sitt upp úr hvorum jakkavasa hans, og
þóttust menn þekkja á öðru andJitsmynd Múla-
Jóns, en á hinu mynd sira Einars.
Að þessu stráklega tiltæki var ali-mikill
rómur gjör í R.vík, og sýnir það almennings
álitið.