Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 19.04.1901, Síða 1

Verð árgangsint (minnst
52 arkir) 3 kr. 50 aur.;
erlendis 4 kr. 50 aur.,og
í Ameríku doll.: 1.50.
Borgist fyrir júnímán-
aðarlok.
ÞJOÐVILJINN.
FlMMTÁNDI ÁHGAN8UB.
EITSTJÓEI: SKÚLI THORODDSEV =|feosg—-
Uppsögn skrifieg, ógild
nema komin sétilvtgef-
anda fyrir 30. dag júní-
mánaðar, og kaupandi
samhliða uppsögninni
borgi skuld sína fyrir
blaðið.
M 17.-18.
ÍSAFIHÐI. 19. APRÍIj.
19 0 1.
Biðjið ætíð um:
Otto Monsteds
Danska smjörlíki,
sem er alveg eins notadrjúgt og bragðgott, eins og smjör.
Verksmiðjan er hin elzta og stærsta í Danmörku, og býr til
óefað hina beztu vöru og ódýrustu, í samanburði við gæðin.
Fœst má liaiipmömiu.mim.
Utanför landsböfðingja.
vor, að kosningunum til fólksþingsins
afstöðnum.
Var þá ekki réttara, að vera þar við
I 11.—12. nr. blaðs þessa bentum vér
stuttlega á það, hvað gjöra ætti, og hvað
gjört hefði verið, að því er stjórnarskrár-
málið snertir, ef Island væri eigi því mið-
ur í reyndinni alveg ráðherralaust land
Vér tókum það þá og fram, að af
ráðherrans hálfu hefði ekkert verið gjört,
til að hrinda stjómbótamálinu áleiðis,
enda þótt ráðherrann væri stjórnbótinni
fylgjandi í orði.
En síðan sú grein vor var rituð, þá
er það nú hljóðbært orðið, að landshöfð-
ingi Magnús Stephensen hefur siglt á
fund ráðherra, og dvelur nú erlendis um
þessar mundir.
Enginn vafi getur á því leikið, að
þessi utanför landshöfðingja stendur í
nánu sambandi við stjórnarskrármálið.
En til hvers leiðir sú utanför?
Islendinga, sem þekkja svo vel laumu-
spil landshöfðingja í stjórnarskrármálinu,
getur naumast annað, en furðað á því,
ef ráðherrann ætlar nú að fara að ræða
mál þetta við Magnús Stephensen lands-
höfðingja, eða nota hann sem erindsreka
á þingi, eptir allt, sem á undan er
gengið.
Getur það verið, að ráðherrann sé svo
gagnókunnugur, hvað fram fer?
Getur það verið, að landshöfðiugja hafi,
með tvöfelldni sinni í stjórnarskrármál-
inu, tekizt að villa ráðherranum — ein-
um manna — svo gjörsamlega sýn?
Vér trúum þvi tæpast.
Oss getur því eigi annað, en virzt
það mjög ólíklegt, er „ísafold“ hefur í
ljós látið, a^ landshöfðingi muni verið
hafa boðaður utan, þvi að ráðherranum
hlýtur að vera það ljóst, að þó að lands-
höfðingi léti nú svo, í þessari utanfór
sinni, sem hann væri stjórnbótinni fylgj-
andi, og talaði, sei» hann hyggði, að ráð-
herrann myndi helzt vilja heyra, þá er
ekkert á sliku byggjandi.
Niðurstaðan yrði að öllum líkindum
alveg, eins og fyrri daginn, að hann
reyndi að verka á móti málinu í kyrr-
þey, og léki fram öllum peðurn sínum í
því skyni, hvernig svo sem hann talaði.
Hann léki þá i annað sinn svo lag-
lega á ráðherrann, að politiskt mannorð
ráðherrans þyldi slíkt naumast, ef slíku
áliti væri á annað borð fyrir að fara.
Oss þykir því lang-trúlegast, að lands-
höfðingi hafi alls eigi verið utan boðað-
ur, heldur hafi hann að öllu leyti tekið
ferð þessa upp hjá sjálfum sér, eða fari
hana að vilja fiokksbræðra sinna, nihil-
istanna, til þess að freista enn á Dý, að
hafa miður holl áhrif á gang stjórnar-
skrármálsins.
Mun hann þvi að líkindum, er á
fund ráðherrans kemur, láta svo í veðri
vaka, sem hann taki það mjög sáran(!),
að málið skyldi eigi ná fram að ganga
á siðasta þingi, þrátt fyrir eindregnustu
meðmæli og viðleitni sína(!)
Þá hafi og kosningarnar ný afstöðnu,
þrátt fyrir allar tilraunir sínar(!), síður
en ekki bætt úr skák, þar sem allur
fjöldi þingmannanna sé nú stjórnbótinni
gjörsamlega móthverfir, og megi ekki
heyra hana nefnda(i)
Fyrir því muni liann, hve óljúft sem
honum sé það(!), verða að leggja til, að
ekkert sé við málið átt að svo stöddu, af
stjórnarinnar hálfú, heldur beðið betri
tíma, ef ske kynni, að íslendingar yrðu
þá ekki lengur þau „bömin“, að hafna
jafn þörfum og sjálfsögðum umbótum,
sem landshöfðingi þekki bezt sjálfur, hve
bráðnauðsynlegar séu(!)
Og gengi svo ráðherrann í gildruna,
tryði þessu, sem talað væri í einlægni,
og samkvæmt því, er landshöfðingi vissi
sjálfur sannast og róttast, þá myndi
landshöiðingja Magnúsi Stephensen sjálf-
sagt þykja sín förin góð orðÍD, þótt
ekki væru slík erindislokin þjóð vorri
neitt fagnaðarefni. — — —
Vera má og, að landshöfðingi hafi, er
hann stó á skipsfjöl, meðfram hugsað sór
önnur erindislokin möguleg.
Hann vissi, hvernig sakir stóðu í
Danmörku um þessar mundir.
Hann vissi, að talað var, að koma
kynni til ráðherraskipta í Danmörku í
staddur?
Hver veit, hvað ske kann?
Ekki óhugsandi, að hann hitti þá
óskastundina, kynni þá að koma sér að
sjálfum, sem sérstökum ráðherra íslands!
Og úr því, sem gera er, þá væru það
nú má ske, fyrir íslendinga, ákjósanleg-
ustu endalokin af utanför þessari, því að
þá er fallin burt eina ástæðan, sem lands-
höfðingi vitanlega hefur, ef satt skal
segja, til að vera stjórnbótinni mótfall-
inn.
Það yrði að vísu engin sérleg fram-
fara- eða framtakssemis-stjórn, sem Is-
land þá fengi, og varla yrði heldur full-
yrt, að réttlætið héldi þá innreið sína
á landi voru.
En sú stjórn yrði, eptir náttúrunnar
eðlilega gangi, naumast til lengdar; allt
tekur enda.
Og þetta væru því má ske heppileg-
ustu úrslitin í bráð, úr því ráðherrann
ekki velur hina leiðina, sem réttust væri,
og þjóðinni hollust, — að setja piltinn
út úr spilinu.
Útlönd.
í útlendum blöðum, er ná til 2. april,
höfum vér séð getið þessara tíðinda:
Veðráttufar var enn fremur stirt
viða annað veifið; um mánaðamótin marz
og april dyngdi t. d. afar-miklum snjó
niður á Bretlandi norðanverðu, og frostið
varð 21 stig (á Celsius). —
Blóðregn. — öul»r snjór. Tíð-
indum þótti það sæta, að á Sikiley, og á
Ítalíu, var himininn blóðrauður 10. marz
síðastl., og nóttina fyrir, og blóðrauð ský
svifu í lopti, og um sólu. — Tók þá og
brátt að rigna, og voru regndroparnir,
sem lifrað blóð, er festist og límdist við
föt manna. -— Hugðu þá margir, að
heimsendi væri kominn, og flýði fólk
hópum saman i kirkjur, og hóf þar bæna-
gjörðif og sálmasöngva.
Eigi vita menn með nemni vissu, af
hverju náttúruafbrigði þessi muni stafað
hafa, en gizka helzt á, að hvirfilvindur
hafi þyrlað i lopt upp smágjörvum, rauð-
um roksandi, t. d. í eyðimörkinni Sahara,
og hafi svo duptið borizt niður aptur
með regninu, og gjört það, sem blóð-
litað.
Þá þótti það og einnig tíðindum sæta,
að í Hamborg, i Slésvík og á Holsetalandi
féll gulnr snjör á jörðu 12. marz síðastl.
— Héldu visindamenn á Þýzkalandi í
fyrstu, að firn þessi mundu stafa af á-