Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 17.06.1904, Page 2

ÞjOB V[ ljinn .
xvm, 24.
U4
iflisling arnir.
Norður-ísafjarðarsýsla og kaupstaður sóttkvíað.
Snemma í síðastl. maímánuði sýktist
norðmaður einn af mislingum á hval-
veiðistöðinni Langeyri í Norður-ísafjarð-
arsýslu, og var þá gerð ráðstöfun til
þess, að sóttkvia Langeyrina, svo að
veikin bærist eigi þaðan; en sóttkvíun
þessi virðist hafa verið ærið ófullnægj-
andi*, því að 19. maí fréttist til ísafjarð-
ar, að sex væru orðnir veikir í Eyrar-
dal, næsta bæ við hvalveiðÍ9töðina, enda
má og vera, að veikin hafi borizt þang-
að, áður en þessi svo kallaða sóttkvíun
byrjaði.
Héraðslæknis var eigi vitjað til sjúkl-
inganna i Eyrardal, enda kvað hann hafa
ímyndað sér, að veikin þar væri 9vo
nefndir „rauðir hundar“, sem eitthvað
hafði brytt á í héraðinu, og fór hann
því eigi inn i Alptafjörð, fyr en 6. júní,
er fólk var tekið að sýkjast á ýmsum
bæjum í Álptafirði, og veikin einnig
korain í næstu firðina, Seyðisíjörð, Hest-
fjörð og Skötufjörð. Um sama leyti sýkt-
ist einnig kvennmaður einn á ísafirði,
sem var ný korninn innan úr Álptafirði;
en longra var útbreiðsla mislinganna eigi
komin 12. júní, néma hvað eitt sjúkdóm9-
tilfelli kvað hafa komið fyrir í Nauteyr-
arlæknishéraði, og hafði sá sjúklingur
einnig fengið veikina í Álptafirði**
Mislingarnir voru mjög vægir, svo
sem opt er, þegar sóttir byrja
Menn sjá af þessu, að mislingarnir
hafa haft ærinn tíma, til að út breiðast,
og þar sem talið er, að mer.n geti geng-
ið með veikina jafn vel í 10—20 daga,
áður en þeir sýkjast, þá er sízt að vita,
hvort á land veikin kann þegar að hafa
borizt, jafn tíðar sem samgöngur eru úr
Isafjarðarsýslu í önnur héruð, bæði á sjó
og landi.
Engu að siður hefir þó stjórnarráðið
9. júní ályktað, að sóttkvía alla Norlfur-
Isafjarðarst/du oy Tsafjarðarkau/tstað, og
er þetta skýrar ákveðið í auglýsingu, er
landritarinu gaf út á Isafirði 11. júní,
þar sem segir:
„1. Enginn má á sjó eða landi koma í Norður-
ísafjarðarsýslu og ísafjarðarkaupstað nema
hann ætli að staðnæmast þar.
2. Enginn má fara burtu af hinu sóttkvíaða
svæði nema með sérstöku leyíi héraðslæknis,
og verður slíkt leyfi alls ekki veitt, nema
því að eins, að hlutaðeigandi hafi annað hvort
haft mislinga áður, eða verið í sóttkvíunar-
húsi að minnsta kosti 20 daga samfleytt áð-
ur, í báðum tilfellum að viðhöfðum þeim
varúðarreglum, sem héraðslækni þykirþörfá
vera: þann einn farangur mega menn hafa
með sér sem héraðslæknir ákveður.
8. Allir vöruflutningar frá hinu sóttkvíaða svæði
*) Menn þeir, er vör/1 una höfðu á hendi,
höfðu t. d. látið hana niður falla í uppstigning-
ardagshretinu, eins og líka mjólkur ílát hvað
hafa gengið milli Eyrardals og Langeyrar óhindr-
að. meðan veikin var á Langevrinni.
**) Við engan þessara sjúklinga var sótt-
kvíun beitt, og getur því veikin gengið frjálsum
fetum innan héraðs. En hafi sú sóttkvíun þótt
ógjörningur, er þá sennilegt, að sóttkvíun alls
héraðsins reynist framkvæmanlegri?
*■ " —™. —— ——— — ---—l-
til annara hafna og staða á Islandi eru bann-
aðir, nema þeir vöruflutningar, sem læknir
og lögreglustjóri leyfa, t. d. timbur, þakjárn
kol o. fl. þess háttar.
4. Sérstaklega skal það brýnt fyrir skipshöfnum,
á öllum fiskiþilskipum, opnum bátum og
flutningaskipum t'rá hinu sóttkvíaða svæði, að
hafa engan samgang á sió við skip úr öðrum
héruðum landsins, eða við önnur skip yfir
höfuð.
5. Eiskiskip, hvort heldur eru innlend eða út-
lend. mega því að eins leggja afla á land á
hinu sóttkvíaða svæði, og taka þar vistir
sínar, að sbipið se andir strangri gæzlu lög-
reglustjóra eða umdoðsmanns hans, frá því
er það kom á höfnina og þar til það fer það-
an, og fari öll vlðskipti skipsmanna við fólk
úr landi fram undir eptirliti þess manns.
Útgerðarmaður greiðir allan þann kostnað,
sem slík gæzla hefir í för með sér.
6 Þeir, sem brjóta |á moti banninu og hinum
fyrirskipuðu reglum, sæta refsingu samkvæmt
• lögum 81,. janúar 1896 eða eptir atvikum
hegningu samkvæmt 298. gr. hinna almennu
hegningarlaga 25. júní 1869“.
Sóttkvíun þessi gerir fjölda manna
afar-mikið óíiagræði og skaða, eins og
gefur að skilja, og nær það eigi að eins
til héraðsbúa sjálfra, heldur og til fjölda
manna í næriiggjandi sýslum, sem stadd-
ir eru í ísafjarðarsýslu yfir vorvertíðina,
en eru nú kyrrsettir þar, margir farnir
frá bjargarlitlum heimilum, og mega
ekki senda heim til sín fiskmeti, eða
aðra björg, meðan sóttkvíunin stendur
yfir.
Þetta væri þó sök sér, og eigi nema
ljúf skylda að sætta sig við, ef nokkur
von vœri um það, að mislingunum yrði
með sóttkvlaninni hægt frá öðrum héruðum
landsins: en um það eru allir, sem til
þekkja, álgjörlega vonlausir.
Fyrst er nú það, að áður en sótt-
kvíunin er gjörð, geta mislingarnir vel
hafa borizt út fyrir hið sóttkvíaða svæði,
og í öðru lagi má það teljast nær óðs
manns æði, að ætla sér að sóttkvia jafn
víðáttu mikið hérað, sem Norður-ísafjarð-
arsýsla er, með 20—30 fjallvegum í næstu
sýslufélög, og þar sem innlend og útlend
skip eru daglega að koma og fara hóp-
um saman.
Mennirnir eru nú því miður eigi all-
ir svo löghlýðnir, sem þeir ættu að vera,
og engin tök á því fyrir lögreglustjórn-
ina, eins og hér á landi háttar, að sótt-
kvia jafn viðáttu mikið svæði, sem þörf
væri á, ef sóttkvíunin ætti að verða ann-
að, en hlægilegur hégómi, landssjóðin-
um til stórvægilegs kostnaðar, og þeim,
sem löghlýðnir vilja vera, til ómetanlegs
óhagræðis.
Hið litla sýnishorn, sem ritstjóri blaðs
þessa sá af bessari svo nefndu sóttkví-
un síðustu dagana, sem hann var á Isa-
firði, áður en „Laura“ fór þaðan 13. júní,
gefur oss heldur eigi miklar vonir um
það, að hún verði að liði. — Á Skutils-
firði lágu þá yfir 30 þilskip (innlend og
útlend), og sáum vér eigi betur, en að
skipsmenn gengju þar i land, rétt eins
og þeim sýndist, og færu allra sinna
ferða, enda þótt einn eða tveir menn, til
settir af lögreglustjóra, og án nokkurs
lögreglueinkennisbúnings, væru eitthvað
að banda á móti, eða sussa að þeim.
Lík varð og raunin á, að því er vörð-
inn á Breiðadalsheiðarveginum snertir,
og þrír mikilsvirðir hrepp9tjórar, sem
staddir voru á ísafirði 12. júní, og rit-
stjóri „Þjóðv.M átti tal við, luku allir
upp einum munni um það, að sóttkví-
unin væri hlátt áfram óframkvœmaweg,
og ekkert vit í því, að fara af stað með
hana
Ú r Xorð u r-ísalj arðarsýslu
er „Þjóðv.“ ritað 12. júní síðastl.: „Hér hefir
haldizt gott tíðarfar, síðan um hvítasunnu, og
bátfiski vorið gott hjá þeim sltipurn, er skelfisk
hafa haft til beitu; en mikið mein er það, að
síld hefir enn ekki fengizt á fjörðunum, þar sem
vel er um fisk í Djúpinu, ef beituna vantaði
ekki. Fyrir skömmu fengu Bolvíldngar dálitið
af síld, er veiðzt hafði í reknet, fyrir utan mvnn-
ið á Isafjarðardjúpi, og var þá almennt hlaðafii,
svo að sum skipin komu að eins með fiskbolina
í land. —• Heldur hefir þótt brydda á þvi í vor,
að ýmsir formenn hafi lítt sinnt akvæðum fiski-
veiðasamþykktarinnar, um bann gegn skelfisks-
beitu í Út-Djúpinu, og er mönnum það að vísu
stór vorkunn, eptir langvarandi aflaleysi í vetui',
og þar sem eigi er kostur neinnar annarar beitu,
er neitt aflist á; en ekki verður því neitað, að
óviðfelldið er það, að vita menn daglega brjóta
lögin hópum samm, og ættu Djúpmenn því sem
allra fvrst að breyta fiskiveiðasamþykktinni, og
heimila skelfisksbeitu í Út-Djúpinu, t. d. frá 15.
maí til septemberloka, enda ætti Út-Djúpsmönn-
um eigi að vera það ókleyft, að afla sér skel-
fisksbeitu á þoim tima, og ósanngjarnt, að meina
opnum bátum að nota hana á sömu miðum, sem
„motor“-bátarnir beita henni, og síldbeita mjög
stopul að vorinu, eins og raunin hefir á orðið á
yfirstandandi vorvertíð.
Svo er að sjá, sem hér verði í sumar mikil
samkeppni, að fá fiskinn keyptan, og mikið mein,
hve lítið er til af þeirri vöru, þar sem fiskverð-
ið verður ágætt. — Enski Ward er þegar farinn
að fala hálf-þurran smáfisk, sem að undanförnu,
og komin hingað þrjú seglskip, til þess að taka
við fiskinum. — Norskur maður, Frísvold að nafni,
hefir einnig keypt hér blautan fisk, og borgað
7—10 aura í peningum fyrir ósaltaðan þorsk,
smáan og stóran, og hafa ýmsir sjómenn í Isa-
fjarðarkaupstað sætt því góða verði, þótt mörg-
um hafi fallið það miður, að fá sitt verðið hvern
daginn, annan daginn t. d. 10 aura, en hinn
daginn jafn vel ekki meira, en 7 aura. — Full-
yrt er, að verzlunin „Edinborg“ ætli einnig að
kaupa þurran fisk hér í sumar, sem að undan-
förnu, og svo munu hinir kaupmennirnir einnig
vilja fá sinn skerfinn, sem eðlilegt er.
Gufubáturinn „Guðrún“, er annast strand-
ferðirnar hér um Djúpið, varð í morgun fyrir
því slysi, inni á Vatnsfjarðarvík, að gat kom á
gufuketilinn, og er óskandi, að gert yrði við
gufuketilinn sem allra-bráðast, svo að ferðirnar
teppist ekki til lengdar.
súttkvíunin, sem landstjórnin hefir fyrir skip-
að, að því er snertir Norður-ísafjarðarsýslu og
ísafjarðarkaupstað, rnœlist hér almennt rnfóg ílla
fyrrr, þar sem öllum er augljóst, að ómögulegt
er, nð frarn fylgja, banninu svo rœkilega, nð til
gagns verði, þar sem um jafn stórt hérað er að
ræða; en þar sem ritstjóri „Þjóðv.“ er öllu þessu
mislingamáli nákunnugur, og sltýrir væntanlega
ýtarlega frá því í blaði sínu, sleppi eg að minn-
ast. frekar á það“.
tMarkaðsfréttir frá 1. júníj.
Sáltfiskur hefir verið í mjög háu verði
undanfarið og stendur en allhátt þótt
verðið hafi lækkað nokkuð. Sem stend-
ur er stór fiskur óhnakkakýldur 71,00
smáfiskur 55.00 og ísa 54,00. Ymsir
hafa þó selt fyrir fram fisk ímaíogjúní