Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 07.10.1915, Page 7

ZXÍX'. 43 -49:
ÞJÖÐ vILJINN
171
Sumar sagnir segja, að til sé og danskt skip,
er „Gullfoss11 heiti, og hafl þá verið blandað mál-
um, — danska skipinu sökkt, en sá er fregnina
sendi hingað, eigi þekkt nema islenzka „Gull-
foss“.
f í síðasta nr. blaðs vors þ. á., var stutt-
lega getið láts Kr. Ó. Þorgrimssonar konsúls,
er andaðist að heimili sinu hér í bænum, að
morgni laugardagsins 18. sept, siðastl., eptir sex
daga sjúkdómslegui
Hann var fæddur að Staðarbakka i Helgafells-
sveit (í Snæfellsnessýslu) 8. febr. 1857, og voru
foreldrar hans: Þorgrímur hreppstjóri Víglund-
arson og kona hans Kristín Jónsdóttir.
Árið 1875 var Kristjáni sáluga, frekra 18 ára
að aldri, komið til Egils heitins Jónssonar, bók-
bindara, og var han hjá honum í 4 ár og nam
bókband, en lagði þó lítt, eður all» eigi stund á
þá iðn sina, en stofnaði á hinn bóginn verzlun
i Reykjavík 1880, og hafði þó margt annað á
takteinum jafnframt, var t. d. ritstjóri og útgef-
andi „Þjóðólfs“ 1880—;882, og gaf og um tlma
út blaðið „Suðri“, ásamt Einari heitnum Þórðar-
syni, prentsmiðjustjóra.
Jöfnum höndum rak Kristján heitinn þá og
bóka-verzlun og fékkst við bóka-útgáiu, — gaf t.
d. út Ijóðmæli sira Matthíasar og Steingríms, o.
fl. o. fl., var og einn af útgefendum „Iðunnar“,
ug hafði yfirleitt mjög áhuga á því að þjóðin
auðgaðist sem fyrt, að góðum og gagnlegum
bókum.
Mjög hneigðist hugur Kritjáns heitinns
snemma að leiklistinni, og mátti hann heita einn
af máttarstólpunum i „Leikfélagi Reykiavíkur11
yflr þrjátíu ár. — Formaður félagsins var hann
og lengi, og einatt einn af þeim leikendunum;
sem áhorfendurnir eigi þurftu annað, en sjá
koma inn á leiksviðið til að komast i gott skap.
Við ýms störf í almennings þarfir, var Krist-
ján og að mun riðinn. — Hann var í niðurjöfun-
arneínd kaupstaðarinB í 11 ár, sóknarneíndarmaður
i 22 ár, og tíðum þá meðhjálpari og í bœjarstjóm
á árunum 1886—1887 og síðan aptur fcá 1913—
19 c4.
JJmsjónarmaður ddmkirkjunnar var hann og um
hrið, sem og bœjargjaldkeri Reykjavlkur bæjarfé-
lags, þó að sízt væri honum launaður sá starf-
inn, sem skyldi.
Mjög fékkst Kristján heitinn og við máUœrslu-
störi og skuldainnheimtu, og hafði árum saman
daglega opna „Skrifstofu almennings*1, er hann
svo nefndi.
Sœnskur vísi-konsúll varð hann árið 1907, og
gegndi því starfi síðan til dánardægurs.
Kristján heitinn var tví-kvæntur. — Fyrri
kona hans var Guðrún Nikulásdóttir, frá Norður-
koti i Vogum (i Gullbringusýslu), og varð þeim
alls 5 barna auðið, en að eins nú þessi 3 á lifi:
1. Guðrún, gipt Hans verzlunarmanni Hofímann
2. Þorgrimur cand, philos. og
3. Kristinn verzlunarmaður.
Fyrri konu sína missti Kristján árið 1908.—
En seinni kona hans, or hann kvæntist í mai
mánuði árið 1909, er Magnea, ekkja M. Johannes"
sen’s sáluga, og lifir hún mann sinn.
Ekki þarf að geta þess, að ýms af störfum
K-istjáns sáluga eru að sjálfsögðu ótalin hér að
íraman, slikur dugnaðarmaður sem hann var.
Við fráfall Kristjáns heitins Þorgrimssonar
hefir Reykjavíkur bæjarfélag misst einn af ötul-
ustu borgurum sínum, sem saknað er því eigi
að eins af ástríkri, syrgjandi ekkju og bornum,
sem og af fjölmennum vina- eða kunningja-bóp,
heldur og af fjölda-mörgum, er annt er um hag
bæjarins og framfarir, og Kristjáni sáluga kynnt-
ust, eða spurnir höfðu haft af honum.
„Ceres“ lagði af stað héðan til Austfjarða að
kvöldi 24. sept. Meðal íaiþega voru austan-þiug-
mennirnir sira Björn Þorláksson, Björn Hallsson,
Jón á Hvanná og Þórarinn Benediktsson, en
Karl Finnbogason var farinn áður landveg.
ísl. botnverpingurinn „Ingólfur Arnarson“
lagði af stað héðan til Bergen (i Noregi) 24. sept.
— Meðal farþega héðan voru: frú Lára Páls-
dóttir og ungfrú Maria Þorvarðardóttir, Eggert
Briem frá Viðey og Gunnar Thorsteinsson, —
allt á leið til Kaupmannahafnar. — Enn fremur
Norðmaðurinn Enberg verzlunarmaður o. fl.
Jarðarför Kristjáns heitins Þorgrímssonar,
konsúls, fór fram hér i bænum laugardaginn 25.
þ. á. og var líkfylgdin afar-fjölmenn.
Síra Jóhann Þorkelsson dómkirkjuprestur,
flutti húskveðjuna á sorgarheimilinu, og báru
íeikfélagsmenn kistuna síðan að kirkjunni, en inn
kirkjugólfið var hún borin af konsúlum ýmsra
þjóða, .og út úr kirkjunni báru hana borgarstjóri
og bæjarfulltrúar Reykjavíkur.
Líkræðuna í dómkirkjunni, sem tjölduð var
svörtu i kórnum, og fagurlega ljÓBuð, flutti hinn
dómkirkjupresturinn, og var á undan sunginn
sálmurinn: „Hærra minn guð til þín“, en á ept-
ir sálraurinn: „Ö hlessuð stund“.
Kvæði var og útbýtt, er ort hafði Guðm.
skáld Guðmundsson.
Við gröfina mælti síra Bjarni Jónsson og nokkr-
um orðum, áður en hann kastaði á rekunum,og
sunginn var síðan greptrunarsálmurinn allkunni:
„Allt eins og blómstrið eina“.
f Látin er hér i bænum, að Lauganesi, að-
faranóttina 23. þ. m., Helga Arnórsdóttir, 81 ára
að aldri, fædd 11. sept. 1834, dóttir Arnórs bónda
Heigasonar á Brinnilsvöllum í Snæfellsnessýslu.
Hún var ekkja síra Arna prófasts Böðvars-
sonar á ísafirði (f 1889), hafði gipzt honum árið
1857, og varð þeim alls 10 barna auðið.
Börn þeirra hjóna. or upp komust, voru: Síra
Helgi Arnason í ólafsfirði, Kristín, kona Einars
spitalaráðsmanns Markússonar i Lauganesi,Elísa-
bet, er gipt var Jóni snikkara Sveinssyni, og
látin er fyrir nokkrum árum. — Enn fremur
Arni (gullsmiður, hór i bænum) og Arnór (í
Ameriku)
Frú Helga sáluga dvaldi nú síðast i Lauga-
nesi, hjá Kristínu dóttur sinni og manni henn-
ar, en hafði áður lengi dvalið hjá Elisabet dóttur
sinni og manni bennar, Jóni Sveinssyni.
„Gullfoss*1 kom hingað frá útlöndum sunnu-
daginn 26. sept. siðastl., á hádegi.
Meðal farþega, er hingað komu með skipinu,
voru: Ungfrúrnar: Ragna Stephensen og Þurið-
ur Jóhannsdóttir, kaupmaður Júl. Schou, Pétur
verksmiðju-eigandi BjarnarBon o. fl.
íþrótta-félag Reykjavíkur**, byrjaði fimleika-
æfingar í öndverðum þ. m.
Leikfimiskennslu hefir á hendi hr. Björn
Jakobsson og fer hún fram i leikfimishúsi alm.
menntaskólans.
Seint í f. m. (sept.) fór hér í bænum i „Iðnó“,
fram svo nefnd „Fjölleika-sýning“, siðast mið-
vikudaginn 29. sept. þ. á.
Þar var sýndur „hugsanalestnr", „mis-sýn-
ingar“, „hand-æfingar“ o. fl., — danskur maður
sem sýndi, M. Simson að nafni.
„Gullloss** lagði af Btað héðan, til Breiðaflóa
og Patreksfjarðar, að morgni 28. sept. síðastl.
Skipið átti að koma við á Akranesi ogHafn-
arfirði.
Meðal farþega héðan voru: Síra Sig. Gunn-
arsson og Ingólfur kaupmaður Jónsson, Halldór
læknir Steinsen ogSandbolm kaupmaður á Sandi
undir Jökli. — Enn fromur: Magnús alþm. Pét-
ursson frá Hólmavik, er ætlaði með skipinu til
Breiðafjarðar, og síðan þaðan landveg heim til
sin. —
Seint i f. m. (sept.) barst hafnarnefndinni hér
i bænum skjal, sem flestir af skipberrum isl.
botnvörpunganna, sem og ýmsir af skipberrum
millilandaskipanna, hafa ritað undir, og lýsa þeir
þvi þar yfir að þeir muni eigi geta blýtt skipun-
um nýja hafnar-umsjónarmannsins, hr. Guðntunds
Jakobssonar, og telja það óhæfu, að hann skuli
hafa kosinn verið.
Flestir útgerðarmanna og skipa-afgreiðslu-
manna í Reykjavík, hafa og ritað undir skjalið,
og tjáð sig þvi i aðal-atriðunum samþykka.
Vöruflutninga-eimskipið „Botnia**, er hingað
kom raeð landssjóðs kol, lagði af stað héðan til
Eyjafjarðar 30. sept. BiðatU, og tekur þar síld,
áður en það leggur af stað til New York, til að
sækja rr.atvöru handa landssjóði.
Síra Matthlas Jochumsson og frú hans, er
dvalið hafa hér syðra i sumar, tóku sér far héð-
an, með skipinu, til Akureyrar.
Til New York fara og héðan snöggva ferð:
Ólafur konsúll Johnson og mágur hans, Guðm.
listmálari Töorsteinsson og enn fremur Jón síld-
armatsmaður Bergsveinsson.
Frekan mánuð, ef eigi 5 —6 vikur, mun tuega
gera ráð fyrir að skipið verði alls i ferðinni, þ.
e. komi hingað þá aptur i öndverðum nóv. þ. á.
Jarðarför frú Helgu sálugu Arnórsdóttir fór
fram hér i bænum fimmtudaginn 30. sept. slðastl.
Eeptir húskveðjuna, sem haldin var að Lauga-
nesi, á heimili hinnar látnu, var líkkistan al-
skre.ytt blómum, flutt i dómkirkj iua, sem var
fagurlega Ijósuð I kórnum, Og sunginn þar siðan
fyrst sálmurinn: „Eg horfi yttr bafið“, ea að
því loknu flutti síra Jóhann dómkirkjuprestur
Þorkolsson líkræðuna, og var síðan sunginn
sámurinn: „Hærra minn guð til þín“-
f 22. síðastl. ^andaðist hér I bænum Soffía
Sigurðardóttir, eín hinna svo nefndu Þerneyja-
systra.
Hún var fædd i Gesthúsum á Alptanesi 7.
febrúar 1853, og hét fullu nafni: Soffía María
Sigurðardóttir.
Foreldrar hennar voru: Sigurður Arason
(f 1877), og kona hans Gróa Oldsdóttir (f 1. okt.
1903), og ólst Soffía sáluga upp hjá þeim, og
fluttist með þeim af Alpanesi, i Þernoy á Hval-
firði, og þaðan síðan til Reykjavíkur árið 1874,
Voru þau systkinin alls 9, er upp komust, 5
systur og 4 bræður, og eru systurnar auk Soffíu
sálugu: Frú Ingibjörg (kona síra Arna Þor-
steinsonar á Kálfatjörn), Guðrún (gipt Helga
tónlngasmið Helgasyni), Kristin og Sigríður. —
En bræðurnir voru: Albert, sem lengi hefir
verið i siglingum erlendis, Oddur kvæntur mað-
ur á Seyðisfirði, Jón kvæntur maður i Norðfirði
og Asgeir, sem úti varð eystra, eigi alls fyrir
löngu.
Eptir það er Soffía sáluga missti föður sinn,
var hún áfram hjá móður sinni meðan hún lifði,
en siðau bjó hún einatt ásamt tveim ógiptum
systrum sínum (Kristínu og Sigríði) i Kirkju*
stræti nr. 6, hér i bænum.
Soffía sáluga var þugnaðar- og myndar-kona,
og lifðu þær systur| þrjár einatt saman, injög
ánægjulegu heimilislifi, og allt orðið nú þvi að
mun tómlegra fyrir þær tvær þeirra, er eptir liia.
í kveðju-ljóðum er Guðm. skáld Guðmunds-
son orti, i nafni systra Soffiu sálugu, segir meðal
annars: ,
„í kyrrþey glöð hún verk sln vannj
með viljaþreki og sóma,
i skyldurækni ró hún fann,
sem rós i aptan-ljóma.
Og þvi er hugum hlýtt i dag,
við hennar æfi-sólarlag,
er kveðju kvöld-ljóð óma“.
Við jarðarför hennar, er fór fram hér i bæn-
um 1. okt. þ. á., flutti sira Jóbann dómkirkju-
prestur Þorkelsson húskveðjuna, á sorgar-heimil-
inu, en i dómkirkjunni. sem i kórnum var fagur-
lega ljósuð, flutti síra Bjarni Jónsson likræðuna,
og var á undan sunginn sálmurinn: Hærra
minn guð til þin“, en á eptir sálmurinn: „ó
blessuð stund“.
Soffía andaðist snögglega, og söknuðurinn
eptirlifendunum þá einatt enn sárari, er dauðann
ber fljótt og óvænt að dyrum.