Lögberg - 17.06.1889, Blaðsíða 1
Löqherg cr gcnS út af Prcntfjelagi Löghcrgs,
Kemur út á hverjum miSvikudegi.
Skrifstofa og prcntsmiðja nr. 35 Lombard
Str., Winnipeg Man.
Kostar $1.00 uni árið. Borgist fyrirfram.
Einstök númcr 5 c.
Lögberg is published every Wednesdajr by
the Lögbcrg Printing Company at Xo. 35
Lombard Str., Winnipeg Man.
Subscription Price: $1.00 a ycar. I’ayable
in advance.
Single cojries ö c.
2. Ar.
WINNIPEO, MAN. 17. JÚNÍ 1889.
Nr. 23.
-frá-
$S,oo—$i 5,oo
Allar tegundir
—af—'
STRÁHÖTTUM.
INNFLUTNINGUR.
í því skyni að Hýta sem mest að mögulegt er fyrir því að
auðu löndin í
MANITOBA FYLKI
íryggist, óskar undirritaður eptir aðstoð við að útbreiða upplýsingar
viðvíkjandi landinu frá öllum sveitastiórnum og íbúum fylkisins,
sem hafa liug á að fá vini sína til að setjast hjer að. þessar upp-
lýsingar fá menn, ef menn snúa sjer til stjómardeildar inntiutn-
ingsmálanna.
Látið vini yðar fá vitneskju um hina
MIKLU KOSTI FYLKISINS.
Augnainið stjórnarinnur er með öllum 'leyfilegum meðulum að
draga SJERSTAKLEGA að fólk,
SEM LEGGUR STUND Á AKURYRKJU,
og sem lagt geti sinn skerf til að byggja fylkið upp, jafnframt því
sem það tryggir sjálfu sjer þægileg heimili. Ekkert land getur tek-
ið þessu fylki fram að
LANDGÆDUM,
Mcð
HINNI MIKLU JÁRNBRAUTA-VIDBÓT,
sem menn bráðum yerða aðnjótandi, opnast nú
og verða hin góðu lönd þar til sölu með
VÆGU VERDÍ oc
AUDVELDUM BORGUNAR-SKILMÁLUM.
Aldrei getur orðið of kröptuglega brýnt fyrir mönnum, sem
eru að streyma inn í fylkið, hve mikill hagur er við að setjast að
í slíkum hjeruðum, í stað þess að fara til fjarlægari staða langt
frá járnbrautum.
THOS. GREENWAY
ráðhcrra akuryrkju- og innflutningsmála.
WlNNIPEG, MaNITOIIA.
FRJETTIR.
Ýmsum af lesendum vorum mun
kunnugt, að Norðmenn hafa opt
og tíðum ekki verið sem ánægð-
astir með sambúð sína við Svía.
Einkirm og sjerstaklega hefur þessi
óánægja komið fram út af því, er
utanríkismálum hefur við komið.
þeir kvörtuðu sáran undan því,
að með því íyrirkomulagi sem vseri
— sameiginlegri stjórn utanríkis-
mála fj'rir bæði löndin og sam-
bandsmerkið við Sviþjóð í horn-
inu á flagginu — ýæri Noregur
skoðaður sem partur af Svíþjóð,
í stað þess að vera skoðaður sem
algerlega sjálfstætt konungsríki,
eins og hanli væri. þessi ranga
skoðun erlendra jtjóða, sem Norð-
menn auðvitað töldu hæði tjón
og óvirðing fyrir land sitt, þótti
þcim og sem mundu styrkjast
mjög við það, að utanríkisstjórn
þessara landa var í Stokkhólmi, og
sendiherrarnir út uin heiminn liafa
veajjulega vcrið gamlir sænskir grcif-
ar. Einbeittlega hefur verið unn-
íð aS því af ýmsum hinum þjóð-
ræknari mönnum Noregs, að fá
jiessu fyrirkonmlagi brcytt, sam-
bandsmerkið numið úr flagginu og
nðskilnað gerðan á utanríkismálum
landanna. Einkum hefur verið far-
ið fram á þnð á síðari árum að
afnema allar samlögur með sendi-
herrana, sem kostað hafa Noreff
mikið fje, en láta sjer nægja fyr-
ir Noregs hönd með konsúla, sein
fengið hefðu praktiska menntun,
á þeim stöðum þnr scm eitthvað
er undir komið fyrir verzlun Norð-
manna,
þessi skoðun hefur nú fengið
nýjan styrk og bardaginn f'yrir
þessu máli nýtt líf út úr sýning-
unni í París á Frakklandi. Sví-
þjóð og Noregur tóku nefnilega
alveg ólíkt í strenginn viðvíkj-
andi þeirri sýningu. Stjórn Sví-
þjóðar vildi ekkert af henni skipta
sjei’, þar sem hún væri haldin -til
minningar um i'all konungsveld-
isins. En stjórn Noregs lagði fram
100,000 krónur af almennu ije
til hluttöku Noregs í sýningunni.
Nú kotn það merkilega atvik fyr-
ir að sendiherra Svía og Norð-
manna í París hefði þurft að
skipta sjer í tvennt, ef vel hefði
átt að vera. Sem sendiherra Svía
átti hann ekki að vera neitt við-
riðinn sýningarhátíðina, en sem
sendiherra Noregs var hann auð-
vitað skyldugur til aö sýna sýn-
ingunni allan sóma í nafni norsku
þjóðarinnar, sem tók þátt í sýn-
ingunni læinlínis samkvæmt lög-
um, samþj’kktum af þinginu og
staðfestuin nf konungi. Sendiherr-
ann tók þaö ráð, að lmllast al-
gerlega á Svía-hliðina, og neitaði
algerlega að skipta sjer nokkuð
af sýningunni fj’rir Noregs hönd.
Eins og að líkinduin ræður, nota
Norðmenn þetta sem sönnun fjTr-
ir því, að sjeu þeir í samlögum
við Sviþjóð um sendiherra, þá
hafl þeir ekkert upp úr því nema
kostnaðinn, hvenær sem að ein-
hveiju leyti eigi nokkuð á að
herða fyrir þeirra hönd. Sendi-
herrann hefur því í raun og veru
gert þeim mikinn greiða, sem losa
vilja um sambandið milli Noregs
og /SVíþjóðar.
Sje það mögulegt að hatnð inilli
Boulangers-manna og frönsku
stjórnarinnar hafi getað vaxið frá
því sem áður átti sjer stað, þá
hefur það orðið eptir handtöku
þeirra manna úr liði generalsins,
sem vjer gátum um í síðasta
hlaði. Umræðumar um þaö mál í
þinginu í síðustu viku voru enda
harðari en venja er til þar, og
er þar þó ekki venjulega sleikt
utan af því sem mönnum liggur
á hjarta. Meðal annars sagði einn
þingmaðurinn, aö ef stjórnin sendi
sjer lögregluþjóna, þá mundi lninn
ótrauður mola hauskúpuna á þeini
sem fyrst kæmi nærri sjer. Stjórn-
in Ijet engan bilbug á sjer tínna,
en kvaöst mundu beita lögunum
stranglega gegn Öllum óeirðar-
seggjum.
Svo er að sjá sem Rússar búist
við stríði innan skamms; að
minnsta kosti býr það sig undir
að svo fari. Ógiynni af matvæl-
um er safnað saman meðfram
járnbrautunum í vestanverðu land-
inu, sein hljóta að vera ætluð her-
mönnum. Fjórar millíónir stígvjela
eiga að vera til handa hernum
cptir tvo mánuði. Stórskotaliðið
á að auka til inikilla inuna, og
nýja kastala á að reisa á Póllandi.
Hörmulegt slys vildi til á mið-
vikndaginn var á Irlandi. 1,200
mnnns frá hænum Armagh, sunnu-
dagaskólabörn, kennarar þeirra og
aðstandendur, voru á járnbmutar-
lest á leiðinni til skemmtistaðar
eins. Lestin var komin upp á brún-
ina á stói’ri hæð; þá missti vjelin,
af einhverjum orsökum, sem ínenn
ekki vita, allt í einu krapt sinn,
gat ekki komið vögnuuum longra,
en nokkrir öptustu vagnarnir losn-
uðu nú við hina og þeir runnu
með ógnar-hraða aptur niður hæð-
ina. Rjett á eptir þessari lest
hafði önnur lest verið á ferðinni,
og vagnarnir, sem niður hæðina
komu, rákust nú á vjelina á
þeirri lest með fej’kiafli. Við þetta
slys biðu 72, mest allt börn, bana,
°g yflr 100 uianns særðist. Jietta
slys, scm taliðer versta járnbi.slj’sið,
sem nokkurn tíina hefur komið fyr-
ir á brezku eyjunum, hefur vakið
mjög mikla hluttekning hver-
vetna. Ytirmönnum lestarinnar er
kennt um að hafa valdiö þessu
með slóðaskap, og hafa verið
teknir fastir.
Frá Kína koma þær frjettir að
nokkuð stór bær í Efri Pangtsze
hafi nálega allur hrunnið í síðasta
mánuði, og þar hafl sumpart hrunn-
ið og sumpart troöizt undir og
beðið bana 10,000 manna.
Indíánar hafa farið herskildi um
sveit eina í Mirmesota. þeir þykj-
ast eiga einir tilkall til hjeraðs
nálægt Millelacs vatninu, en ýms-
ar hvítar fjölskjddur lmfa sctzt
þar að. Alenn vita þegar að Indí-
ánar hafa drepið 6 af þessu hvíta
fólki, en ýmsar fjölskyldur eru
horfnar, og óttast menn að Indí-
ánur muni hafa myrt þær. Her-
sveitir Iiafa verið sendar til þess-
ara stöðva.
Nefnd sú frá öldungaþingi Bandn-
ríkjanna, er vjer höfum áður sagt
frá, og sem rannsaka á verzlun-
arviðskipti Bandaríkjanna og Ca-
nada, var í St. Paul í síðustu
viku. Eins og nærri má jreta
taldi nefndin vitnisburði kaup-
manna þar og í Minneapolis mjög
mikilsverða, þar som viðskiptin
eru svo afar-inikil milli þeirra
bæja og ýrnsra staða í Canada.
það er eptirtektavert, að formað-
ur nefndarinnar minntist allmikið
á þá hugmynd að Bandaríkin slái
eign sinni a Canaila í ræðu þeirri,
sem hann hjelt j’fir verzlunarfje-
lagi bæjarins, og má af því ráða,
hve ofarJega sú hugmj’nd er f
Bandarík|ainöimum. Fornuiðurinn
sagði, að nefndin ætlaði ekki bein-
línis að rannsaka eða gefa skýrslu
um það mál. Allir vissu að það
væri að mestu lej’ti canadiskt
mál. Bandaríkin færu aldrei aS
kasta eign sinni á nokkurt land,
þar sem landslýöurinn væri því
mótfallinn, og Canada-lýður j-rði
hjer algerlega úr að skera — en
þó ljeti nefndin sig miklu varða
allt það sem skýrði það mál að
einhverju leyti. — Kaupmönnum
sem tal áttu við nefndina, bar
öllum saman um, að losa þyrfti
um bönd þau, sein liggja á við-
skiptum Bandaríkja- og Canada-
manna. Helzt virtust þeir hallast
að því að tollurinn á vörum, sem
annað af þessum löndum scldi
hinu, væri algerlega úr lögum
nuuiinn,
870,000 hefur verið safnað í
San Francisco í Californiu til þess
að bæta úr nej’ðinni í Johnstown
og Seattle.
Mesta hagl og rcgn, sem komið
hefur í New York-ríkinu í mörg
ár, var þar iYrra sunnudag. í
bænuui Oswego var verið að halda
fjölmennan fund úti undir beru
lofti út af Johnstown-slysinu, en
þá varð himininn allb í einu bik-
svartur, og afarmikil ský virtust
koina upp úr vatninu, sem þar
er í grendinni og færast upp yflr
hæinn. Hver reyndi nð forða sjer
heim til sín, svo hratt sem niögn-
lcgt var. Úr öðru þcssara skýja
kom ógurlegt hagl, úr hinu það
mesta regn, sem sögur fara af
um þær slóSir, hjer um bil li
þumlungur á 20 niínútum.. Jaj’ð-
arberja- og tóbaks-gróði skemmd-
ist til mikilln muna, og mar<rir
akrar urðu nlgerlega ónýtir fyrir
þetta sumar.
Böndin þýkja allt af berast
meir og meir að írska fjelaginu
Clan-na-Gael, urn að það hafi vald-
ið morði Cronins læknis. Rann-
sóknarnefndin hefur kveðið upp
það álit sitt, að cnginn maður
eða menn hafl haft neina ástæðu
til að stofna til þessa morðs aðr-
ir en meðlimir þess fjelags. Yms-
ir nafnkenndir menn sitja nú á-
kærðir í fangelsum og þar á með-
al Alexander Sullivan, stórauð-
ugur maður írskur í Chicago,
fj’rr uui forseti þessa fjelags.
Nefndin lýsir því jafnframt yfir,
að hún álíti íjelög eins og Clan-
na-Gael beínlínis skaðleg fyrir
þjóðtjelag Bandaríkjanna. í Banda-
ríkjunum vænta menn úrslita þessa
ináls með sannarlegri áfergju. Stór-
fje hefur þegar verið veðjað uin
þa8, hvemig það muni fara.
{ Alleghanj’-tjöllunum nálægt
Pittsburgh er kaþólsk kirkja, og
í hcnni nokkuð af beinum hins
helga Antoniuss frá Padúa. þessi
bcin eiga að hafa læknandi krapt.
þúsundir manna sti’eymdu þangað
á fimmtudaginn var, bæði ka-
þólskir menn og mótmælendur, til
þess að fá bót margskonar meina.
Og margir þykjast hafa fengið
það; þar á nxeðal er ein kona, sem
á aS hafa komið blind inn i kirkjuna
og farið út aptur sjáandi. Prest-
urinn, sem stendur fyrir þessum
lækningúm — Mollinger heitir
hann — segir aptur á móti að
sumum gcti ekki batnað fyrr en
eptir nokkurn tíma; sumir þurfa
að bíða nokkra daga, sumir vik-
ur, sumir jafnvel mánuði, en allir
eiga víst að læknast eptir tiltölu-
lega skamman tíma. Annars er ekki
gott að átta sig á, eptir þeim frjett-
um sem hingað hafa komið, hvað
mikið af þessum lækningum prest-
urinn eignar beinunum, hvað mik-
ið guði, og livað rnikið sjálfum
sjer; því að sjálfur þykist hann
hafa undursamlaga þekking á lækn-
isdómum og sjúkdómum. Fn víst
er um það, að allur fjöldinn, sem
að kirkju þessari stroj’mir, álítur
að hjer sje um kraptaverk að rœða
Breytingarnar á póstlögum Car-
aga hafa orðið mjög óvinsælar,
einkum hækkunin á burðargjaldi
innanbœji'irbrjefa. Fjelag hefur þeg-
ur myndazt í Hamiltön til þess
að flytja brjef um bæinn og þann-
ig keppa við póststjórnina, A5
hinu leytinu heldur Canada-stjóm
því fram að hún hafi einkarjett-
indi til allra pósttíutningjx, svo
að líkinduin verður málsókn út
úr þcssu. Yerzlunarmenn eru á.
fjelngsins bandi, og vafalaust verð-
ur almenningur það líka, hvernig
svo sem urskurður laganna kann
að vvrða.