Lögberg - 18.06.1890, Blaðsíða 1

!.o"bcr” ci gulíð' ut at Pcen!f]elagi Lögbcrgs,
Kemur iit á hverjum miðvikudegi.
Skrifstofa og prentsmiðja nr. 573 ftjain
Str., Winnipeg Man.
Kostar $‘2.00 um árið Borgist fyrirfram
Einstök númer ö c.
Lögbcrg is publishé every Wednesday by
the Xáigherg I’rinting Company at Ko. 57S
Main Str., Winnipeg Man.
Subscription Price: $2.00 a year I’ayabk
in advance.
Single copies ö c.
3. Ar.
WINNIPEG, MAN. 18. JÚNÍ 1890.
FRJETTIR.
CANADA.
Biskupa-kirk.iax i Canada er
að gera, ráðstafanir til sameiningar.
í því skyni á að lialda fulltrúa
fund í næstkomandi ágústtnánuði í
Winnipcg, og árið 1892 er ætlazt
til að sameininirin <reti komi/.t í
O “
framkvæmd.
Yefab.vr í baðinullar-verksmiðj-
unum í Hamilton iiafa ekki unnið
um nokkurn uudanfarinn tíma. 25.
apríl voru iaun peirra lækkuð um
hjer um bil 10 af hundraði. I>á
liættu 130 vefarar vinntinni, lieldur
en ganga að kauplækkuninni. Einn
priðji hluti peirra hefur farið til
Bandaríkjanna, en peir setn ekki
komust suður, gátu ekki staðizt
atvinnuleysið lengur en pangað til
! síðustu viku. Tá neyddust peir
til að sætta sig við pau laun, setn
peir höfðu hafnaö fyrir 1J mánuði
síðan.
1 New
lecra fundizt
O
á búgarði
St. John.
BruSswick Iiefur ný-
allmikið gull í jörðu
einum fram með ánni
Urrsi’RETTUHOBFUlí í Ontario-
fylki eru fremur góðar, en mjög mikið
er talið vera komið undir veðrinu
fáeinar næstu vikur. Vetrarhveiti
stendur yfir höfuð illa, sumpart
vegna snjóleysis í vetur, sumpart
vegna ofmikilla rigninga; búast
menn ekki nema við heliningi af
meðaluppskeru af pví. I>ar á móti
stendur vorhveiti vel, einkum par
sem nokkuð er hálent. Mais er
skainmt kominn, og freinur litlu
hefur verið sáð af honum. Ávextir
eru í góðu horfi, en hafa pó nokk-
uð skemmzt af ofveðrum. Hey verð-
ur ákaílega mikið, en ekki fyllilega
eptir pví að gæðum. í Quebec er
allur jarðargróði sagður stutt á veg
kominn. í livorugu pessara fylkja
virðast horfurnar neitt líkt pví eins
góðar og í Manitoba.
BANDARIKIN.
Samkvæmt skýhslum Banda-
rikjastjórnar hefur \erið sáð tals-
vert minna af hveiti pet-ta ár í
Bandaríkjunutn lieldur en í fyrra,
og uppskeru liorfurnar par eru alls
ekki góðar, pegar litið or á ríkin
í heild sinni. Einkum hefur vetrar-
hveitið brugðizt. Af pessu kynni
cf til vill að mega ráða, að von
væri á verðhækkun á hveitinu.
Mrs. Valextinf. í Youngstown,
Ohio, sótti fast að fá lífsábyrgðar-
gjald eptir mann sinn í síðustu
viku, enda uin 811,000 að ræða.
Lífsábyrgðarfjelagið varði sig með
pví, að maður hennar liefði sjálfur
ráðið sjer bana með pví að skjóta
sig í höfuðið. Til pess að sanna,
að niaðurinn hefði dáið af öðrum
orsökuni, ljet konan grafa manninn
upp, eptir að hann hafði legið Iieilt
ár í o-röfinni; höfuðið var svo skor-
ið af líkinu og lá til sfnis i rjett-
arsalnum á skrifborði málafærslu-
manns pess, sem flutti mál kon-
unnar. Þrátt fyrir allt nmstangið
fjekk konan ekki lífsábyrgðargjald-
ið.
í inaímánuði 1798. Skipið var enskt
og Englendingar hafa livað eptir
annað viljað reyna að ná í fjeð,
en skipið sökk svo nærri Banda-
ríkjunum, að stjórn peirra hefur
bannað Englendingum pá eptirleit.
í siðustu viku, lagði Bandaríkja-
skip af stað til pess að freista að
vitja gullsins.
Ákafleg haglhkío lenti á
bænum St. Louis í síðustu viku,
einhver sú stórkostlegasta sém sög-
ur fara af í Bandaríkjunum. Eitt
haglkornið var mælt, og var 9
pumlungar að pyermáli. Nær pvi
pumlungs pykkar rúður brotnuðu.
Mjög mikill liiti hafði verið um
daginn, en kl. 8 um kveldið fór
að hvessa og varð svo að segja
allt í einu kalt. Svo skall hríðin
á, og var hagllagið á svipstundu
orðið pykkt á jörðinni.
Stanleyh er von til Ámeríku
í haust í nóvembermánuði. Hann
ætlar að halda fyrirlestra í New
York og 18 öðruin stórbæjum
Bandaríkjanna. Fyrir fyrirlestrana,
sein hann heldur í New York, á
hann að fá 825,000, og fyrir hvern
fyrirlestur í öðrum borgum 81 ,(X)0.
Alls á liann að fá 836,000 fyrir
að tala 50 sinnum. Það er nær
pví hélmingi meira en hann fjekk
pegar hann hjelt síðast fyrirlestra
í Bandaríkjunum.
Tíu MII.LIÓNIB DOLI.ARA halda
menn ligg’i á hafsbotni í skipi, sem
sökk frauiundan Delaware-ströndinni
timanua — pessi sjálfstæði í liugs-
un og framkvæmd; pví að pjóðin
parf að vakna fyrir aivöru, til pess
að pólitik Bandaríkjanna megi hefj-
ast á æðra og sæmiiegra stig“.
Vjer höfum enn oiiri fenuið að
sjá prógramm pessa bændasambands,
vitum ekki, hverjar kröfur pess eru
viðvíkjandi tollmálinu, scm er í
raun og veru aöalmál Bandarikj-
anna nú sem stendur. Reyndar
virðist ólíklegt að bændur berjist
gegn verzlunarfrelsi. En í Banda-
ríkjablöðum liöfum vjer sjeð, að
sambandið lieldur fram vinsðtubanui
og atkv<pdi*rjctti kvenna.
Pói.itisk samtök eru mikil
mcðal bænda uni pessar mundir í
Minnesóta og báðum Dakota-ríkj-
unum, og annars viða um Banda-
rikin. Saintök pessi eru að vissu
leyti leynileg, en pó má pegar sjá
að nokkru leyti, hvert bændur eru
að stefna. Fargo-blaðið llakota.
segir um pcssi samtök meðal ann-
ars. 11. p. m.: „í Minnesóta er
enn ekki hægt að gizka á, hvern-
ig fara muni, pví að hinar ymsu
undirdeildir í fjelaginu par í ríki hafa
enn eigi ákveðið, hvort pær vilja
hallast að tiilögunni um að stofna
priðja pólitiska flokkinn. En í
Norður og Suður Dakota cr kom-
ið í ljós, hvernig ástatt er, síðan
sambands-fundurinn var haldinn í
Jamestown og Huron, og allir geta
fundið ljóslega, hvaðan vindurinn
blæs. l>að er deginum ljósara, að
sambands-iuennirnir ætla nú að reyna
að fara að spila upp á sínar cigin
spytur i pólitlk. Reyndar var felld
í .Tamestown (í N. D.) uppástunga
uin að stofna óháðan pólitískan
flokk, en menn skildu með peirri
fyrirætlun, að mynda pennan marg-
umtalaða priðja flokk tafarlaust, svo
framarlega sem hvorugur hinna
gömlu aðalflokka vildi taka að sjer
prógramm pað sein bænda samband-
ið hefur samið. Og í Suður Ilakota
var sampykkt með 413 atkv. móti
83, að tafarlaust skyldi verða stofn-
aður riVr pólitiskur flokkur, sem
skyldi heita: J'he Indejjemlent Varty.
I>essi aðferð er allgreinileg, og pað
ætti nú vel við að eldri flokkarnir,
sem hinoaö til hafa verið einir um
o
hituna, taki pcnuan nyja leik á
pólitlska skákborðinu til greina.
Áhamrendur bændasainbandsins
kvarta, og pað er ekki aö ástæðu-
lausu, og peir hafa töluvert vald.
I>eir eru kotnnir út úr peim barna-
skaj>, að álfta flokkatakraörkin heilög
og friðhelg, og sjá enga ástæðu
til að styBja' pá jiólitísku flokka,
sem eru eptir peirra skoðun að
eins að berjast um völdin, en láta
velferðamál pjóðarinnar hrekjast af
liandahóli. Þetta er gleðilegt tákn
>•
Kviksetning. Laugard.
tn. var gerð útför John Iluske’s i
Chicago, sem dáið hafði svijdega.
Vinuin lians hafði virzt andlitssvlp-
urinn og hörundsliturinn á líkinu
undarlega ódauðalegur; en læknir-
inn stóð fast á pvi, að raaðurinn
væri dauður, og ljetu ættingjar hins
frainliðna manns sjer pað lvnda.
Þegar likfylgdin nálgaðist gröfina,
póttist einhver hevra eitthvert prusk,
eins og barin væri sraá-högg, í
líkkistnnni, og varð pá uintal um
að opna hana; en pó varð eigi
úr pvf.
Meðan verið var að láta kist-
una síga niður í gröfina, fór að
heyrast skrirara til hreyfingar í kist-
unni, svo sem barið væri að dyrum.
En fólk var nú komið Jtarna
saman til að vera við jarðarför, en
ekki við upprisu, svo að kistan var
látin fara leiðar silinar í jörðiua,
og svo var mokað ofan í gröfina,
og par með var sú saga úti —
að sinni.
En umtal ura petta varð eigi
jarðað með kistunni, og |>egar
næsta mánudag, 9. p. ra., var líkið
grafið upj> aptur, og kom J>að pá
ótviræðlega f ljós, að Buske hafði
verið kviksettur fyrir skeytingar-
levsi ættingja sinna og vandamanna.
Likaminn var allur saman undinn
og snúinn; andlitið var afskraimt
af kvöl, tungan út úr munninum
nærri alveg sundur bitin, neglurn-
ar læstar iun í hold lians. Var
auðsjeð að maðurinn hafði brotizt
um af ale'fli og tekið út voðalegar
kvalir.
Sameinixg ymsra skandinafiskra
kirkjufjelaga í Bandaríkjunum fyr-
ir utan norsku synóduna, átti
að fara fratn i Minneajiolis siðustu
viku, eptir Jjví sem Minneapolis-
blaðið JournaJ segir. Það eru
Conferensan, Augustana synódan og
Anti-Missourianarnir, sem eru að
sameiuast með nafninu United
Lutheran Church of America.
10 [>. m. höfðu 1,050 fulltrúar sagt
til að J>eir ætluðu aö inæta á sam-
einingar-fundinum, og er J>að talinn
einhver liinn stærst^ og merkilegasti
kirkjufundur, sem ncikkru sinni hef-
ur haldinn verið í vesturhluta Banda-
ríkjanna.
ONNUR LOND.
Ensku KTjóKNAitni.Ooix Times
og Standard liafa uin nokkurn und-
anfarinn tíma verið f ineiri lagi
harðorð við Bandarikin út af sela-
veiða-málinu, en ekki er sacrt að
enska J>jóðin taki peim æsingum
vel, og er talið að J>ær muni ekki
auka vinsældir Salisbury-stjórnarinn-
ar. Frjettaritarar blaðanna segja,
að enskir aðalsmeun aptur á móti,
sem eru aðalstyrkur stjórnarinnar,
mundu alls ekki vera mótfallnir pví
að England færi í strið við Banda-
ríkin, og J>að eru peirra skoðanir,
sem [>essi áðurnefndu blöð sjerstak-
lega halda fram. Aðalsmennirnir 00
landsetar J>eirra mundu liafa stór-
an hag af pví að Bandaríkjamönn-
um væri bannað að flytja *ket cg
aðrar vörur til Stórbretalands, sein
auðvitað yrði ef ófriður kæmi ujip
tnilli pessara landa. Auðvitað hefðu
aðrir voðahgan óliag ftf pví, eink-
u:n og sjerstaklega erviðismanna-
stjettin, og pess vegna er pað að
pessar æsingar gegn Bandaríkjun-
um fá daufar undirtektir hjá öll-
um porra manna. Ahnars segja
frjettirnar frá Bretlandi, að brezka
stjórnitj. eigi svo örðugt um J>essar
mundir, að hvað sem blöð hennar
láta i Ijósi, hve ógætilegt sem pað
svo er, pá geti ekki örðugleikar
hennar orðið meiri en J>eir eru, og
að stríð við aðrar pjóðir gæti jafn-
vel orðið henni styrkur og komið
henni út úr vandræðunum. Fylg-
ismenn hennar eru um pessar mund-
ir óðum að ganga úr liði við hana,
og sem stendur eru allmiklar horf-
ur á pvf, að hún verði að leggja
niður völdin innan skamms.
ÁBYRGfl FJEI.AG A-ST.IÓRNENDA.
Merkilegt lftgafruinvarp liggur fvrir
brezka pinginu og hefur fengið
meðmæli nefndar peirrar sem ura
pað hefur fjallað, eptir J>vi sem
hraðfrjett til blaðanna segir. Efni
pess er að leggja stranga ábyrgð
á herðar peiin mönnurn, sem láta
nota nöfn sín sem stjórnendur (di-
reetors) fjelaga. Það hefur verið
algengt, að aðalsmenn og aðrir
Englendingar, og eins heldri Banda-
ríkjamenn hafa látið^nota nöfn sin
á [>ann hátt, og J>egið fje fyrir,
án pess J>eir hafi nokkuð að öðru
leyti verið við fjelagsskapinn riðn-
ir. Ej>tir lagafrumvarjii pessu, sem
vist er talið að muni verða að
lögutn, standa slíkir yfirskins-stjórn-
endur í fullri ábyrgð fyrir stað-
hæfingum peim sem peir liafa skrif-
að undir viðvíkjandi fjelagsskaj>n-
uin, og hver sem missir j>ening*
við slík tækifæri getur krafizt J>ess
að hver stjómandi sem er greiði
peiin fullar skaðabætur. En aptur
á móti getur pað veiið nægileg
| vörn fvrir stjórnendurna, ef peir
: geta sannað, að peir hafi samvizku
samlega rannsakað J>að sem J>eir
I liafa undir ritað.
Ná.maslys vildi til stórkostlegt
nálægt Dúnbnr í Pennsylvaníu-rík-
inti um síðustu helgi. Þar kviknaði
í gasi í kolanámu og fórust J>ar
31 mcnn. Þegar siðast frjettist,
liöfðu tvö líkm náðzt, en talið víst
að allir hinir mennirnir hefðu látið
lífið. Þúsundir uf fólki flyktust að
staðnuin á mánudaginn, [>ar á meðal
foreldrar, konur og unnustur ]>eirra
nmnnu, sem fyrir slysiuu urðu og
ekki hafti náðzt. Geðshræring pessa
fólks var svo mikil, að liafa ]>urfti
lögregluvörð til að gæta |>ess, að
J>að steypti sjer ekki niður í göngin.
Fká Nýfundmai.andi berj
miklar lmngur- og liörmunga-sög
i ura pessar raundir. Rjett fvrir sl
^ ustu helgi kom skiji oitt að jm
1 af landinu, og höfðu menn [
enga inatvæla-sending fengið ut
að um níu mánuði, og var fólV
rjett komið að bana af hungri
harörjetti. Einstöku raenn hafa sts
ið sig tiltölulega vel á pessu tu
ærissvæði, og hafa iniðlað peim si
allslausir hafa verið eptir meg
; En [>að liefur ekki nægt til p
1 að tnenn gætu lifað J>olanlegu I
! og er pað til marks um J>að,
! menn hafa orðið að leggja sjer
Nr. 23
munns úhlna selskrokka. Af hall-
ærissvæðinu hafði verið leitað atyrks
hjá Nyfundnalands-stjórninni siðast-
liðið haust, en liún ekkert sinnt
peirri beiðni.
Forinaður ráðaneytisins á Ny-
fundnalandi liefur nylega látið í
ljósi við blaðamann úr Bandaríkj-
unum skoðar.ir sínar á deilunuin út
úr fiskiveiðum Frakka, og verið
harðorður mjög um brezku stjórn-
ina. Hann sagði meðal annars, að
ómögulegt væri fyrir nokkra stjórn
að haldast við í Nyfundnalandi, svo
framarlega sem hún pyldi tóndæti
brezku stjórnarinnar og yfirgang
Frakka. „Vjer höfura sent sterkorð
mótmæli til drottningarinnar“, sagði
liann, „gegn ]>eim aðförum brezku
stjómarinnar að leyfa Frökkum að
hafa cndurtekna rangsleitnisóhæfu I
frarami við Nyfundnalandsmenn, og
vjer heimtum rjett till að hafa lög-
sögu yfir franska hlutanum af strönd-
inni, eins Og yfir öðrum pörturn
nylendunnar, og peirri kröfu verð-
um vjor að fá framgengt“. Stjórn-
arforraaðnrinn sagði og, að ekki
væri nema ura fjóra vegi að ræða:
að kaupa rjettindin af Fiökkum,
leggja málið í gerð, fara i stríð,
eða ganga öðru ríki á hönd. Uni
kaupin eða gerðina áleit hann aö
ekki væri að ræða, stríðið væri
hugsanlegt en ekki líklegt, en áð-
ur en gripið væri til fjórða úrræð-
isins væri bezt að lieyra hverju
brezka stjórnin svaraði uj>p á kröf-
ur Nyfundnalandsmanna.
Ágkkintnguk liefur verið mikill
að undanförnu, eins og kunnugt er,
inilli Englands og Þyzkalnnds út
af nylendunuin í Afriku, og sá
ágreiningur hefur mjög vaxið siðan
peir Stanley og Emin komu úr
Afriku-svaðilförum sínura. Nú er
sagt að samningar sjcu að komast
á inefU{>essum pjóðum út af Afríku,
pannig að linu eigi að draga [■ vert
yfir vatniö Viv.toria. Nyanza, einni
gráðu fvrir sunnan miðjarðarlinu til
austur-takraarkanna á Congo-ríkinu.
Allt pað land, sem deilt hefur ver-
ið uin og liggur fyrir norðan pessa
línu, eiga nú Bretar, að sögn, að
fá, en Þjóðverjar eiga að fá landið
fyrir sunnan. Yms fleiri samnings-
atriði eru og tilgreind, og er svo
að sjá, sem samningurinn sje frem-
ur Englendingura i vil.
ViLHJÁLMUR DÝ/.K ALANDSK KISAKI
gerir sjer inikið far um að sýna
að hann hyggi ekki á annað en
frið við pjóðir Norðurálfunnar,
hvorki Frakka, Rússa nje neina
aðra nágranna sina. Rússakeisara
hefur hann nflega sýnt ]>að sjei-
staka vinsemdarraeiki, að biðja um
levfi til að mega innnii skamms
sty'ra heræfingum einnar rússneskar
herdeildar. Vilhjálmur er heiðurs-
óborsti J>cirrar lieraleildar.
.1 audsk.iÁlit'ak miklir hafa
l gengið undanfarandi á Frakklandi
nálægt Júra fjöllunum, og valdið
miklu tjóni. Fólkið er sem utan-
við sig af skcllingu, og hefur ekki
porað að fara inn i hús sin síöan
fyrsti kipjmrinn kom. Þúsunuir af
körlum, konum og börnum hafast
við undir berum hiniRÍ. Menn hafa
ekki farizt, svo kunuugt sje, en
eignatjón niikið.
NoKKKIK KÚhHNESKIK NÍHIl.IST-
ak voru fvrir skHunnu siöan teknir
I höndum í Frakklfttuli, og sitja í
j varðhaldi um J>essar muudir. Þetta
: liafa sósíalistar i Parjs látið sjer
N