Lögberg - 24.06.1891, Blaðsíða 3
LÖQBERQ, MIÐVIKUDAGINN 24. JÖNI 1891.
3
SJÖUNDA ÁRSÞINO
hins evang. lúterska kirkjufjelags
íslendinga í Vesturheimi.
Miðvikudaginn 17. júní 1891
kl. ll^ komu menn saman í íslenzku
kirkjunni í Winnipeg.
Fyrst var haldin guðspjónusta
Á undan guðsþjónustunni var sung-
inn sálmurinn nr. 617 í nyju sálma-
bókinni. Sjera Fr. J. Bergmann
flutti bæn. Sjera Steingrímur N.
Þorláksson prjedikaði og hafði fyrir
texta Jóh. 14, 23 og 24. Eptir
rseðuna var sunginn sálmurinn 332
í n^ju sálmabókinni.
Kirkjupingið var svo sett sam-
kvasmt pingsetningar-forminu.
Forseti skyrði frá, að söfnuðir
kirkjufjelagsins væru pessir:
Garðar-söf nuð ur
Þingvalla- —
Víkur- —
Fjalla- —
Grafton- —
Victoria- —
Fríkirkju- —
Winnipeg- —
Mikleyjar- —
Ilallson- —
Pembina- —
Brandon- —
Frelsis- —
Víðirnes- —
Fljótshlíðar—
Vídalíns- —
Þingv.nyl.----
Selkirk- —
Bræðra- —
St. Páls- —
Marshall- —
Embættismenn og prestar skyrði
forseti frá, að væru nú pessir í
kirkjufjelaginu:
Sjera Jón Bjarnason, forseti.
— Fr. J. Bergmann, varaforseti.
— Hafsteinn Pjetursson, skrifari.
— Steingrímur N. Þorláksson.
Hr. Árni Friðriksson, fjehirðir.
Allir pessir voru komnir á þing.
Forseti gat pess, að vara-fjehirðir og
vara-skrifari hefðu ekki verið endur-
kosnir.
Forseti skipaði 3ja manna nefnd
til að rannsaka kjörbrjef pingmanna:
Friðjón Friðriksson, P. S. Bardal
og Jóhann Briem.
Fundi slitið.
2.
FUNDUR
3. Kjörbrjefanefndin
var settur kl.
las upp álit sitt:
Herra forseti!
Vjer höfuin tekið á móti kjör
brjefum, sem lysa pví, að pessir
erindsrekar eiga sæti á hinu 7
kirkjupingi hins ev. lút. kirkjufje-
lagi íslendinga í Vesturheimi:
Frá Garðarsöfnuði:
H. Hermann,
E. Mýrdal, ók.,
E. H. Bergmann, ókominn
___ Víkursöfnuði:
Tómas Halldórsson,
Sveinn Sölvason,
Indriði Sigurðsson.
— Graftonsöfnuði:
Jóhann Gestson.
— Pembínasöfnuði:
Jón Jónsson.
— Winnipegsöfnuði:
W. H. Faulson,
Sigtr. Jónasson, ók.,
Magnús Paulson,
P. S. Bardal.
.— Frelsissöfnuði:
Fr. Friðriksson,
S. Christophersson,
J<j,n Björnsson.
— FríktVkj usöf nuði:
Björn Jónsson,
B. B. Jónsson, ók.
— Selkirksöfnuði:
Jónas Bergmann.
___ pingvallasöfnuði í Assiniboia:
Thomas Paulson.
— Bræðrasöfnuði:
Jóhann Briem,
Thorvaldur Thorarinsson.
— Fljótslilíðarsöfnuði:
Bjarni Marteinsson.
— St. Pálssöfnuði í Minnesota,
G. S. Sigursson.
JFr. Friðriksson. J. Ilriem.
r. S. Jiarjal,
Kjörbrjefin síðau sampykkt í
einu hljóði.
Forseti las síðan upp ársskyrslu
sína:
ÁKSSKÝRSI.A KORSETA.
í fyrra, um pað leyti er kirkju-
fjelag vort hjelt ársping sitt, voru
23 söfnuðir pví tilheyrandi. 4 söfn-
uðir í Nyja Islandi sögðu sig í vor
úr lögum með oss út af fráhvarfi
prestins, sem pjónað hefur ! pví
byggðarlagi, sjera Magnúsar Skapta-
sens, frá trúarjátning kirkjunnar.
t>að voru pessir söfnuðir: Breiðu-
víkursöfnuður, Árnossöfnuður Gimli
söfnuður og Víðinessöfnuður. Aptur
á mðti hafa nú, rjett fyrir skemmstu,
2 söfnuðir, er notið hafa pjónustu
sjera Steingríms Þorlákssonar, í ís-
len/.ku byggðinni í Lyon Co., Minne-
sota, og par í grennd („Minnesota-
nylendunni“ svo kölluðu) gengið í
kirkjufjelagið. Nöfn peirra eru pessi:
hinn ev. lút. Marshall-söfnuður og
St. Páls-söfnuður. Söfnuðir kirkju-
fjelagsins eru nú 22 að tölu. E>að
er vafalaust eitthvað bogið við úr-
göngu pessara Nyja íslands-safnaða
að minnsta kosti Víðinessafnaðar,
Sá söfnuður hefur formlega tjáð
sig úr fjelaginu genginn án pess
nokkurt atkvæði hafi par verið á
móti. En rjett á eptir skyra 12
fjölskylduhöfuð I peim söfnuði, og
>ar á meðal 2 úr safnaðarráðinu,
mjer skriflega frá pví, að peir sjeu
enn i kirkjufjelaginu. Svo úrganga
safnaðarins, sem kölluð var, pyðir
að eins pað, að nokkur hluti safn-
aðarins, líklega meiri hlutinn, hefur
slitið sig frá peim, sem trúir hafa
verið kirkjunni, og pykist vera
söfnuðurinn allur. En brotið, sem
eptir er, er auðvitað söfnuðurinn,
enda hefur hann nú sent erinds-
reka til pessa kirkjupings. Það er
nú kirkjupingsins að ákveða, hvort
>essa úrgöngu meira hluti Víði-
nessafnaðar á að taka gilda, eða
yfir höfuð að tala, hvort ekki er
ástæða til að vefengja lögmæti
>eirrar aðferðar, er beitt hefur ver-
ið við úrgöngu allra pessara safn-
aða úr kirkjufjelaginu.
Prestar kirkjufjelagsins eru nú
að eins 4, i og pannig einum færri
en í fyrra. Sjera Magnús Skapta-
son sagði sig úr lögum með oss
með brjefi til min, dags. 3. apríl
Frá ástæðum sínum fyrir pví uppá-
tæki skyrir hann ekki með einu
orði í pví brjefi. En hann var
nokkru áður tekinn til að prjedika
söfnuðum sinum móti trúarjátning
hinnar almennn kristnu kirkju, og
sá sjer svo auðvitað ekki lengui
fært að standa í hinu lúterska kirkju
fjelagi voru. Þegar er jeg vissi
um trúarfráhvarf sjera Magnúsar.
skoraði jeg á sjera Hafstein Pjet-
ursson, prest safnaðanna í Argyle-
byggð hjer i Manitoba, og skrif-
ara kirkjufjelagsins, að ferðast til
Nyja íslands, hitta sjera Magnús
og reyna til að beina trú bans og
kenning í rjetta átt. Sjálfur gat
jeg eigi sökum heilsubilunar ferðazt
pangað. Og í forföllum mínum
tókst sjera Hafsteinn erindi petta
á hendur ásamt með öðrum em-
bættismanni kirkjufjelagsins, fjehirði
hr. Arna Friðrikssyni. Frá pessari
ferð og peim upplysingum um hið
kirkjulega ástand I prestakalli sjera
Magnúsar, sem liún leiddi til, skyrði
sjera Hafsteinn nákvæmlega með
grein nokkurri í blaðinu „Lögbergi11
sem pjer hafið eflaust allir lesið
Það tókst pví miður ekki að sann
færa sjera Magnús um hina and
legu villu hans. En rjett á eptir
sendi hann mjer brjefið um úrsögn
sína úr kirkjufjelaginu og svo komu
úrgönguyfirlysingar hinna áðurnefndu
safnaða. öll pau skjöl mun jeg
leggja fyrir pingið til álita.
Jeg finn ástæðu til að minna
kirkjupingið á pað, að stjórn kirkju
fjelagsins átti engan pátt í pví, að
sjera Magnús Skaptasen var á sín
um tíma kallaður heiman frá íslandi
til pess að takast hjer prestskap
hendur. Það er illa farið, að hann
nokkurn tíma kom til pess að taka
hjer við forustu á lúterskum söfn-
uðuui, úr pví han» snerist á pessa
sveifina — slæmt vegna fólks pess,
sem með honum hefur leiðzt burt
frá sannindum kristinnar trúar, og
sjerstaklega slæmt fyrir hann sjálf-
in. En kirkjufjelagið eða pess
stjórn er par alveg úr sökinni.
Á kirkjupingi í fyrra skyrði
forseti írá pví, að fjelag vort ætti
kost á að fá tvo guðfræðinga frá ís-
landi hingað vestur til pess í prest-
legri stöðu að gerast starfsmenn fje-
lagsins. Annar var vel metinn prest-
ur, sjera Finnbogi Rútur Magnús-
son á Húsavík í Þingeyjarsyslu.
Og samkvæmt ráði pingsins myndi
hann hafa orðið kallaður af söfnuði
einum eða fleirum í íslendingabyggð-
inni í Pembina Co., Norður-Dakota,
hefði ekki skömmu eptir kirkjuping
frjetzt hingað vestur, að hann væri
látinn. Hinn var stúdent á presta-
skólanum í Iíeykjavík, rjett í pann
veginn að taka embættispróf, Eyjólf-
ur Kolbeins. Kirkjupingið rjeð söfn-
uðinum í Þingvallanylendu hjer í
norðvesturlandinu til að piggja til-
boð hans, og sá söfnuður sendi hon-
um svo í gegnum mig formlegt
köllunarbrjef. En svo stóð pessi
inaður ekki við tilboð sitt, pegar
til kom, heldur settist í
brauðið11 eitt par heima, eins og
ekkert væri. — Þar sem pannig
enginn nyr prestur hefur viðbætzt
og sjera Magnús Skaptason liefur,
eins og pegar er sagt, gengið úr
leik, pá liggur í augum uppi, að
prestaskorturinn í kirkjufjelaginu er
mjög tilfinnanlegur. Þingvallany
lendu-söfnuður hefur á r\ý gefið mjer
nokkurs konar umboð til að útvega
sjer prest. En frá íslandi veit jeg
nú ekki til að vjer eigum von á
nokkrum presti eða prestsefni. Að
gera fleiri tilraunir til að fá paðan
iresta má virðast pyðingarlaust. Með
öllu pvl, sem í liðinni tíð er kom-
ið fram í sambandi við tilraunir
vorar til að útvega fjelaginu presta
jaðan, synist mjer vjer hafa fengið
ikyrar bendingar frá drottni um
>að, að fjelag vort eigi nú aðal-
lega að hugsa um að fá unga menn
úr vorum hópi til pess að mennt
ast til prestskapar hjer í pessu
landi, hætta við alla prestaútvegu
handað yfir haf, bíða í vorri presta-
fæð, pangað til hjer menntaðir ís-
lenzkir guðfræðingar fást til að taka
við kennimannlegu starfi meðal
prestlausu hópanna af fólki voru.
ög vil jeg pá líka geta pess, að
síðastliðinn vetur hafa nokkrir
ungir íslendingar gengið á lúterska
æðri skóla suður í Bandaríkjunum
með peirri hugsan, að taka síðar,
að skólanáminu afloknu, til starfa
fyrir kirkjufjelag vort. En pá verða
að minnsta kosti tvö ár að líða
áður en nokkur peirra geti hugs-
azt að hafa af lokið námi sínu, og
aað synist vandræði fyrir kirkjufje-
lagið, að eiga ekki von á neinum
nyjum presti fyr en eptir pann
tíma. En hvað sem pví líður, pá
ætti kirkjufjelagið að styðja að pví,
að tala efnilegra unglinga af vorum
pjóðflokki, sem leita menntunar á
æðri lúterskum skólum hjer í Ame-
ríku, fari vaxandi. Það er eini
synilegi vegurinn til pess að tryggja
framtíð kirkjufjelags vors meðan
hin fyrirhugaða skólastofnan pess
ekki getr orðið að virkilegleika.
Kirkjupingið í fyrra vildi helzt
að byrjað yrði á pessu ári að
veita lijer ofurlitla kennslu í kirkju-
fjelagsins nafni, og að sú kennsla
skyldi verða vísir til reglulegs æðri
skóla, er fjelagið í framtiðinni skyldi
halda í gangi. Nefnd var kosin á
pinginu, sem pað mál var falið á
hendur. Sú nefnd skyrir nú pessu
kirkjupingi frá gjörðum sinum og
hugsunum sinum málinu viðvíkjandi
fyrir ókomna tímann, og skal jeg
pvi að eins taka fram, að pessi
umtalaða kennsla komst ekki á. Og
pótt pað í fyrstu gæti virzt óhapp
að petta fórst fyrir, dylst mjer pað
að minnsta kosti ckki nú, að pað
fór betur að ekki var byrjað. Vjer
megum ekki hugsa til að byrja á
neinum skóla f verkinu fyr en vjer
innan kirkjufjelagsins sjálfs höfum
fengið viðunandi kennslukrapta. Jeg
ætlast til, að kirkjupinjr petta gjör;
slfólamálið að sínu aðalmáli og pá sjera Steingrímur Þorláksson pjón-
að sjálfsögðu leggi fram sín beztu ar, komið sjer upp vönduðu íbúðar-
ráð til pess að skólasjóður kirkju- húsi handa presti sinum (í Minne-
fjelagsins, sein nokkuð hefur verið ota). Og pótt í miklu minna styl
í safnað síðan i fyrra, verði tii sje, pá hafa Argyle-söfnuðir gjört
stórra muna aukinn á pessu ári, hið sama hjá sjer.
til Það hefur verið ætlazt til, að
hans sómasatn- forseta kirkjufjelagsins skyldi sendar
jafnframt parf skyrslur úr hinum einstöku söfnuð-
um um sunnudagsskólahald við Iok
Ekki nema mjög
fáir söfnuðir hafa gert pað árið
sem leið. En pá purfa slíkar skýrsl-
allir söfuuðir fjelagsins fengnir
pess að leggja til
legan skerf. En
kirkjupingið, að lysa pví ótviræð
lega yfir fyrir öllum almenningi I hvers ársfjórðungs,
pjóðar vorrar, að skólinn, hvenær
sem hann kemst á, eigi ekki að
vera trúarjátningarlaus skóli, heldur I ur að koma fram hjer
skóli, sem standa skal á kristileg- pinginu, og vona jeg,
á
að
kirkju-
erinds-
um grundvelli og halda uppi lífs- rekar safnaðanna leggi pær frain á
skoðun vorrar eigin lútersku kirkju. sínum tíma, eins og líka skyrslur
Málgagn kirkjufjelagsins „Sam- um sálnatalið í hverjum söfnuði fyr-
einingin“ hefur verið í gangi petta ir sig. Skyrsla fjehirðis um fjár-
ár eins og áður. Útgáfunefnd pess hag kirkjufjelagsins verður fram-
blaðs gjörir grein fyrir pví, hvernig lögð á sínum tíma.
fjárhagur pess stendur. Nefndin Miklu meira en helminginn af
fjekk sjer sjerstakan fjehirði rjett kirkjuári voru pessu seinas>a hef
eptir kirkjuping í fyrra samkvæmt jeg verið svo bilaður á heilsunni,
pví sem pá var
helm Pálsson var
ráðið til. Hr. Vil-
maðurinn, sem
að jeg að eins með mestu naum-
| indum hef getað pjónað söfnuði
nefndin fjekk til pessa. Hefur pað I mínum. Það stendur pví naumast
kostað hann stórmikla fyrirhöfn að til, að jeg hafi nema undur-litið
koma reikningum blaðsins í lag og getað unnið fyrir hin sameiginlegu
innheimta útistandandi skuldir. Og fjelagsmál vor. — Það liefði að
á hann pakkir skilið fyrir verk sitt líkindum í haust verið byrjað á
eigi að eins frá nefndinni, heldur hinni umtöluðu kennslu sein fyrsta
og kirkjupinginu öllu. En hinir vísi til skóla fyrir kirkjufjelag vort,
einstöku söfnuðir kirkjufjelagsins
purfa betur en orðið er, að vakna
til meðvitundar um pá skyldu, erlhefur meira grætt
á peim liggur til að styðja útbreiðslu pann veikleik minn. Ug svo er
og skilvísa borgun blaðsins. Það pað pá út af pessu hjartanleg ósk
var ályktað á kirkjupingi í fvrra, mín og bæn til drottins, að vjer
að svo framarlega, sem fjárhagur allir getum grætt á
Sam.“ yrði kominn í gott lag um margvíslega veikleik fyrir
nyjár 1891, pá skyldi útgáfunefnd- og hið sameiginlega æðsta volferð-
in láta útganga boðsbrjef upp á armál vort, sem petta ev. lút.
barnablað, sem ymsir kirkjumenn kirkjufjelag ísl. í Vesturheimi hefur
hefði heilsa mín pá ekki bilað.
Nú sje jeg, að skólamál fjelagsins
en misst við
Og
vorum eigin
ijálfa oss
skyldi
höfðu óskað eptir, og svo
pað barnablað, byrja
tveim mánuðum seinna.
margir borgandi áskrifendur fengj-
ust. Þetta fyrirtæki gat ekki kom-
meðferðis. Að pað verði,
rúmum I ósk og bæn i Jesú nafni.
ef nógu
er mín
Forseti gat pess, að samkvæmt
kirkjupingsályktun í fyrra, hefði í
. öllum söfnuðum kirkjufjelagsins,
izt á, af bví að skilvrðið, sem bað . XT.. * , ,. .» , ,,.
I . . , r . nema í Nyja-lslandi, verið haldin
var bundið, var ekki fyrir hendi.
Jeg vona, að allir peir sem á pessu
kirkjupingi sitja, hafi að minnsta
kosti á pessu seinasta ári sjeð, hvi-
minningarhátíð um útkomu Nyja
Testamentisins á íslenzku fyrir 350
árum.
. . Sjera St.gr. Thorláksson skyrði
lík bryn nauðsyn kirkjufjelaginu er L ^ °
„X I..1AI } r---- ‘
á pví, að pað haldi lífinu
eina litla málgagni sínu, og að peir
ætlist ekki til pess, að fjelagsins
eigið rit skuli pegja við öllum peim
röddum, sem meðal pjóðflokks vors
sí og æ láta til sín heyra gegn
kristindóminum almennt og hinum
lúterska fjelagsskap vorum sjerstak-
lega. ^
Samkvæmt fyrirmælum siðasta
kirkjupings sendi jeg hr. Runólfi
Runólfssyni i Spanish Fork, Utali,
erindisbrjef fyrir hann, dagsett 23.
júlí í fyrra, til pess i nafni kirkju-
fjelags vors að vera lúterskur trú-
boði meðal íslendinga í Utah. Hr
,__ ._____ ____• eeneið hefði að fá
i bessu I . ” ® ®
r ‘. pá söfnuði hans inn í kirkjufjelag-
ið, sem pegar eru inn gengnir, og
ljet í ljósi pá von að allir söfnuð-
ir sínir mundu áður mjög langt
um liði ganga inn í kirkjufjelagið.
Til pess að ihuga ársskyrslu
forseta voru ' kosnir eptir tillögu
sjera Fr. J. Bergm., studdri af sjera
Hafst. Pjeturssyni:
Sjera Stgr. Þorláksson.
Friðjón Friðriksson.
Sjera Fr. J. Bergmann lysti yfir
pví, að forseti og vara-forseti kirkju-
fjelagsins hefði samið við ritstjóra
blaðanna um að semja gjörðabók
„ , , , ?, . , pingsins og gerði till., studd af
Runólfur liefur komið á ofurlitlum r . 1T . , . .
' Tómasi Halldórssyni, um ao pingið
íslenzkum lúterskum söfnuði, sem
pá auðvitað stendur í sambandi við
kirkjufjelag vort. Og inun jeg
staðfesti pann samning. Samp.
Till. frá sjera Hafst. Pjeturss.,
leggja fram brjef frá honum, Því studd af Jóh' 1JrÍCm> að útdráttur
J i I p * _______:_______í------t __tt
trúarboðsmáli hans til upplysingar1
Hann á mjög örðugt uppdráttar,
og væri vel ef unnt væri að lið
sinna honum eittlivað ofurlítið í
fjárhagslegu tilliti, pótt jeg vel viti,
að kirkjufjelagið sem fjelag getur
nú ekkert i pá átt. Með samráði
varaforseta saaipykkti jeg, að hon
um væri í vetur sendar 5 sálma
bækur að gjöf, er borgaðar hafa
verið úr kirkjufjelagssjóði.
Þótt engin kirkja hafi vígð ver-
ið á pessu ári innan safnaða fje
lags vors, pá liefur nokkrum nyj-
um kirkjum í söfnuðum vorum ver-
ið komið upp á pessum sama tíma,
sem pó yfii höfuð ekki munu enn
fullgjörðar: 2 í Nyja íslandi, önn-
ur í Mikley, liin á Gimli (innan
safnaðar, sem nú er úr fjelaginu),'manna'
ein i Grafton, Walsh Co, N. Dak.,
ein í Brandon, Man., ein í Marshall-
söfnuði, sem nú er ny-genginn í
kirkjufjolagið, og á undan öllum
pessum var söfnuðurinn í Victoría,
British Columbfa, búinn að koma
sjer upp kirkju, mjög myndarlegri
og smekklegri að sögn. í sambandi
við pessar kirkjubyggingar er líka
vert að geta pess, að á pessu síð
af fundargerningnum kom í „Sam“.
Viðaukatill. frá sjera Fr. Bergm.,
st. af Birni Jónssyni, að sá útdr.
fylli að eins eitt nr. af „Sam.“
Breytingartill. við viðaukatill. frá M.
Paulson, að ritst. „Sam.“ sje falið
asta ári bafa söfnuðir peir.
peir,
að hafa útdr. svo stuttan, sem hann
framast sjái fært, st. af P. S. Bar-
dal. Sjera Stgr. Þorláksson benti
á að vegna pess hve „Sam. væri
litil, væri betra að gefa fundar-
gerninginn út aukreitis með Sam-
einingunni. Eptir nokkrar umræð-
ur lagði sjera Steingr. Þorláksson
til, að málinu sje frestað, pangað
til útgáfa Sameiningarinnar yrði tek-
in til umræðu. Stuðningsm. sjera
Hafsteinn Pjetursson. Samp.
Þá fór fram kosning embættis-
Kosning hlaut sjera J6n
lijarnason sem forseti i einu hljóði.
Sjera Friðrik Bergmann pakkaði
forseta fyrir pað mikla verk. er liann
hefði gert fyrir kirkjufjelagið, prátt
fyrir vanheilsu sína og alla örðug-
leika. Óskaði að drottinn gæfi að
fjelagið mætti enn njóta lians um
mörg ár.
Sjera Jón Bjarnason pakkaði
fyrir kosninguna, og sjera Friðrik,
(Framk. á 6. bls.).