Lögberg - 04.06.1892, Blaðsíða 2

2
LÖQBERO, LAUGAROAOTXV 4. JÚNf 1892
W/T* Y
g, o jg li c r g.
Pffií 6t aC 573 Main Str. Winnipett,
af Tht Tifhtrg F’rmtinr éJ Tublis’nng Cey.
(Incerporated 27. May 1890).
Ktr*Tj6Ki (Editor);
EIKAR HJÖRLEITSSON
eusinkss manager: MAGNÚS PA ULSON.
A UGI.ÝSINtiAR: femá-auglýsingar í eitt
skipti 25 cts. fyrir 30 orð eða 1 þuml.
riálkslengdarj 1 doll. um mánuðinn. A stærri
anglýsingum eöa augl. um lengri tíma aj-
sláttur eptir samnir.gi
BÚSTADA-SKII'TI kaupenda veröur aö til-
kynna shrijlcgo og geta um fyrvtrandi bú-
staö jaínframt.
UTANÁSKRIPT til AFGREIÐSLUSTOFU
blaðsins er:
Ti*E LQCBEHC Pt{INTINC & PUBLISK- CQ.
P. O. Box 368, Winnipeg, Man.
UTANÁSKRIFT til RITSTJÓRANS er:
El>ITOR LÖGBEItG.
T. O. BOX 368. WINNIPEG MAN.
— LAUGARDAGINN 4. JtJNÍ 1892.—
ny Samkvæmt landslögum er uppsögn
kaupanda á blaði ógild, nema bann sé
skuldlauF, þegar haDn segir upp. — Ef
kaupandi, sem er í skuld við blað
ið flytr vistferlum, án þess að tilkynna
heimilaskiftin, þá er það fyrir dómstól
unum álitin sýnileg sönuun fyrir prett-
vísum tilgang'.
jy Eftirleiðis verðr á hverri viku prent
uð í blaðinu nðrkenning íyrir móttöku
allra peninga, sem því hafa borizt fyrir
farandi viku í pósti eða með bréfum,
en ekki fyrir peningum, sem menn af-
henda sjálflr á afgreiðslustofu blaðsins'
þvi að þeir menn fá samstundis skriflega
viðrkenning. — Bandaríkjapeninga tekr
hlaðið fullu verði (af Bandaríkjamönn-
um), og frá ísiandi eru íslenzkir pen
ingaseðlar teknir gildir fuilu verði sem
burgun fyrir blaðið. — Sendið borgun í
r. O. Muney Orders, eða peninga í Re
gittered Letter. Sendið oss ekki bankaá
víeanir, sem borgast eiga annarstaðar en
í Winnipeg, nema 25cts aukaborgun fylg
fyrir innköllnn.
Jón Ólafsson, maðurinu, sem
einu sinni var reikningshaldari og
ráðsmaður fyrir Lögberg sællar minn-
ingar—bann hrópar nú í Heims-
kringlu:
uVjer viljum hafa ráðuancla
stjórn, burt með bófana!”
Jón Ólafsson fyllistheilagri vandlæt-
ingasemi út af pví, hvað McMillan
sj* óráðvandur. Er pað ekki for-
kostulegt ?
Ha ha ha! Hí hí hí! Hó hó hó!
Hæ hæ bæ!
Oss vitanlega hefur aldrei nokk-
ur maður í nokkru landi notið ein-
dreignari virðingar manna heldur en
Robert Watson, sambandspingmaður-
inn, sem fyrir nokkrum dögum gekk
inn í Greenwaysstjórnina. Mann-
kostir hans eru svo almennt viður-
kenndir, að jafnvel Meimskr sjer
sjer ekki annað fært en ljúka á hann
lofsorði. Því fer svo fjarri, að þessi
maður áfeili stjórnina fyrir hennar
meðferð á málum og fje almennings,
að liann tekur sjálfur upp á sig sið-
ferðislega ábyrgð á stjórnarinnar
gerðum með því að ganga inn í
ráðaneytið. En .Tón Ólafsson, reikn-
ingshaldarinn og ráðsmaðurinn al-
ræindi, hann getur ekki staðizt ó-
ráðvendni stjórnarinnar lengur og
lirópar: Vjer viljum hafa ráðvanda
stjórn. Burt með bófana!”
Og hver er svo óráðvendnin,
aem Jón Ólafsson ber fylkisstjórn-
inni á brýn? Látnm oss snöggvast
athuga hana.
Hún er í pví innifalin, að eptir
samningum peim sem stjórnin komst
fyrst að við Northnrn Pacific fjelagið
átti fylkið að graiða $500 rneira fyrir
hverja mílu en síðar varð um samið.
Svo þykir Jóni Ólafssjni líklegt—
alveg sjálfsagt—að ráðherrarnir liafi
ætlað að stinga í sinn eigin vasa
pessum peningum, en fjalagið hafi
ekki átt að fá pá nema í orði kveðnu.
Margur heldur rnann af sjer.
Hverjum cinasta skynsömum
manni liggur auðvitað í augum uppi,
hvernig stóð á þessum $500 á míiuna.
Fjelagið er að reyna að fara allt hvað
pað kemst, eins og flest önnur járn-
brautarfjelög gera, t>að heimtaði
pessa $500 umfram á hverja mílu,
kvaðst ekki að öðrum kosti vilja
brautina. Stjórnin sjer, að frá fylkis-
ins sjónarmiði er að pessu gangandi,
og langt fram yfir það, pegar p ið er
borið saman við pað sem aðrar brautir
í pessu landi hafa verið styrktar, og
hún iofar pess vegna *ð leggja
petta fyrir pingið. En fylpismenn
stjórnarínnar grunar, að ef peir sjeu
nógu harðir í liorn að taka, pá
muni fjeiagið láta undan. Og svo
andmæla þeir á pinginu pessari $500
viðbót. Og hvað gerir svo Northern
Pacific? I.ætur stjórnina vita, að
helduren að ekkert verði úr samning-
unum, skuli pað sleppa þessari auka-
kröfu. Stjórnín sjer sjer pá fært
að taka sína tillögu til baka, og þar
með voru sparaðir pessir $500 á
míluna.
En segjum að fjelagið hefði
engið pá peninga. Mundi pað hafa
verið illur samningur, sein stjóruin
hefði gert fyrir fylkisins hönd. Ú
pví verður ekki leyst á annan hátt
en pann, að bera styrkinn til fje
Iagsins saman við pann styrk,
öðrum brautafjelögum befur verið
veittur.
Northern Pacific hefur fengið
$1,750 styrk á míluna. Segjum, að
pessir $500 hefðu bæzt við, pá yrðu
pað $2,250 á míluna.
Hvað hafa aðrar brautir hjer í
fylkinu fengið?
Manitoba Norðveatur-brautin fjekk
frá sambandsstjórninni að toinnsta
kosti $12,800 á míiuna, og auk pess
frá sveitastjórnunum $1,582 pað
verður samtali $14,382 á míluna.
C. P. R. Suðvesturbrautin fjekk
6,400 ekrur af landi fyrir hverj
mílu. Mr. Yan Horne forseti fje-
lagsins metur pessi lönd á $4,50
ekruna, og eptir pví nemur styrkur-
inn $29,056 á hverja járnbrautar-
ncílu.
Þegar menn hafa petta bak við
eyrað, mun mönnnrn ekki dyljast
pað, hve gersamlega samvizkulaust
pað er, að vera að telja altnenn
ingi manna trú um, að samning
arnir, sem stjórnin hafur komizt að
við Northern Pacific, sjeu vondir.
Meðal ensku-talandi manna dettur
engum í hug lengur að bera slíkan
þvætting á borð. En Jón Ólafsson
hugsar sem svo, að það sje fuligott
handa íslendingum; hann veit að
peir hafa ekki haft sama tækifæri
sem ensku-talandi menn að kynna
sjer málin, og byggur pví að ekki
muni verða sjerlega örðugt að ijúga
pá falla.
En pað getur orðið örðugra en
hann heldur. Við gctum nú sjeð.
Jón
þaf)
Eitt af pví sem Jón Ólafsson
nú svívirðir Greenwaj-stjórnina fjrir
er pað, að hún skuli ekki hafa far-
ið í mál út af skömmum þeim, sem
staðið hafa um hana i Free Press
að undanförnu. Vjer getum ekki
stillt oss um að prenta orðrjett grein-
arstúf tuddans pessu viðvík jaudi:
„Hefur nokkurn tíma nokkur
s-jórn í nokkru laBdi í heimi setið
við vöid og tekið pví með þögn,
og ró, að meðlimum hennar hafi af
landsíns þegnum verið borin á brjn
sviksemi, reiknings-föisun, óráðvendni
og fjárdráttur, lýgi o. frv., og pol-
að það bótalaust og óátalið, að um
meðlimi hennar hafi verið sagt, að
þeir ættu heima í betrunarliúsinu?
Jú, pað er til stjórn, sem alit
petta hefur verið sagt um. Það er
stjórnin okkar í Manitoba. Tlte
Free Press hefur sagt þetta og það-
an af verra um hana, og það með
röksemdum, nálega daglega nú í 3
til 4 ár. Allir ráðherrarnir hafa
þagað við þessu, nema Jos. Martin;
liann fór í mál við ritstjóra blaðs-
ins, þrisvar sinnum alls, út af sama
efni, og jafnan með saina árangri;
ritstjórinn vann málið í hvert sinn.
Síðast veltist Jóseppur pessi úr ráð-
gjafasæti
Greenway iiefnr verið það for-
sjálli, að fara aldrei í mál. Ilann
vill ekki fá dóm fyrir ummælunum.
Og petta er sú stjórn, sein
Leigublaðið víll teyma íslendinga
til að styrkja hugsunarlsust.“
Það vill svo skrítilega vel til, að
pessu rugli verður ekki svarað með
noinu öðru betru, en grein, sem
stóð I Lögbergi 19. nóv. 1890, þegar
Ólufssnn var sjálfur ritstjóri
ns. Þá var nj-afstsðið mál
letn T.lon. Jos. Martin höiðað
gegii liisijóra blaðsins Froe Press, W
F. Lux*on.
Um petta mái sagði I.ögberg pá
meðal annars:
„Síðan stóð í blaðinu (Free
Press) grein, sem Mr. Martin höfð&ði
sakamái út af. Stjórninni var par
meðal annars borinn á bryn hinn
versti pólitiski íantaskapur („rankest
picce of political scoundrelisin1), sem
nokkurn tíma liefði átt sjer stað í
Canada. Og afdráttarlaust var sagt
að ef stjórninni færi að maklegleik-
uin, pá sæti bún nú í betrunarhúsi.
„í p*tta skijiti tókst að sanna
að pað væri Mr. Luxton, ritstjóri
blaðsins, scm bera ætti ábyrgðina
han varð að standa við pessi ummæli
sem sína skoðun á stjórninni. Mála-
færslumaður Mr. Luxtons reyndi að
sanna, að verjandi heíði byggt pá
skoðun á fullum rökum ....
„En engar sannanir fengust.
ekki einu sinni nein líkituli. Viðvíkj
andi samningum fylkisins við Northen
Pacific sannaðist ekkert annað en
pað, að þeir hefðu verið fylkinu til
stórmikils ávinnings, og að útgjöld
fylkisins heftíu verið svo lítil að furðu
gegndi, pegar gætt væri að þeim
styrk, sem aðrar járnbrautir hafa
pegið. Engin minstu líkindi komu
fram fyrir því, að Mr. Martin nje
nokkur hinna ráðherranna hefði haft
eins cents liagnað af pessum sam-
ningum fram yfir pað sem búast má
við að allir fylkisbúar hafi beinlínis
eða óbeinlínis á peim grætt.”
Hvernig stóð pá á því, að Mr
Luxton var ekki sakfelldur? munu
sumir hugsa. Lögberg svaraði peirri
spuraingu í sömu greininni á pessa
leið:
„Eptir pví sem lögin eru skil-
in bjer, parf að bera mönnum
brýn ákveðinn glæp til pess að níð-
ið álítist saknæint. Þó 'að mönn
um sjeu borin á brýn svik, óráð-
vendni, siðjejsi o. s. frv„ pá varðar
pað ekki við lög, svo framarlega
sem ekki sannast að sá sem fyrir
iiiyrðunum hefur orðið hafi beðið
ne.tt sjerstakt tjón af peinn. Það
varðar jafnvel ekki við lög að
kalla menn pjófa og landráðamcnn,
svo framarlega sem verjandi geti
með rökum sýiit dómnefnciinni, að
ekki hafi átt að liggja I peim orð
um ásökun um neinn sjerstakan
glæp, lieldur hafi pau að eins verið
við hiifð sem almenn skammaryrði,
enda hafi verið skilin svo af öllum
öðrum, sem ekki hafi komið málið
við.
„Dómnefndin hefur hlotið að
líta svo á, að ummælin um póli-
tíska fantaskapinn og betrunarhúss-
verðleika stjórnarinnar haíi að eins
verið almenn skammaryrði, en að
í þeim hafi ekki iegið ásökun fyrir
neinn sjerstakan glæp.“
Þetta stóð andir ritstjórn Jóns
Ólafssonar fyrir l^ ári síðan einmitt
út af sama atriði, sem hann er nú að
reyna að svívirða stjórnina fyrir.
Hver einasti maður, sem hefði minsta
snefil af sómatilfinning, mundi kynoka
sjer við að iíta framan í nokkurn ær-
legan mann eptir að hafa iátið kaupa
sig til að vsrða svona afskræmislega
tvísaga.
Og pessi náungi ætlar að fræða
íslendinga um landsmál og kenna
þeim pólitiskt siðgjæði — petta úr-
pvætti, sem lætur kaupa sig svona
blygðunarlaust, og getur ekki einu
sinni liaidið kjapti um að bann sj»
keyptur!
Því að pað er engum blöðum
um pað a^ fletta:
JÓN (ÍLAISSON ER KEYPTLR.
Það mátti nú reyndar geta pví
nærri, hvort pví mundi ekki svo varið.
Það leikur sjer enginn að pví fyrir
ekki neitt, að snúast svona alveg
ivers um á 5 mánuðum, síðan J.Ó.
var að mæla fram ineð pingmanns-
efni stjórnarinnar í vetur í Öldinni.
Auðvitað ge'ur inanninutn ekki dul-
izt pað, að hann fyrirgerir með
jessu móti allri sinni pólitisku fram-
tíð og möguleikum, svo framariega
sem liann liefur gert sjer nokkrar
vomr í pá átt. II ver einasti meður
getur pví af sjálfsdáðum gert sjer i
hugarlund, livort dóninn muni ekki
vera keyjitur.
Eu pað er pó enn ánægjulegra
að hafa Jóns Ólafssonar eigin orð
fyrir pví. Og það höfum vjer.
Rjett fyrir síðustu helgi átti hann
tal við einn af hinurn haiðvirðustu
borgurum pessa bæjar, sem hefur
flækzt inn í að verða hluthafi í
H eiwskringlu. Jón varð pá heldur
opinskár. Ilann fór að brjóta upp
á pví við inannirm, að iionum mundi
ekki iíka pólitíkin í Ileimskr. Mað-
urinn kvað það satt vera, sagðist
aidrei liafa skipt um sína pólitísku
sannfæring, og ekki liafa í hyggju
að gera það í petta sinn, og ijet
í ijós, að sjer þætti Jóni farsst
mjög lítilmannlega. Jón svaraði
honum á pá leið, að hann ætti sem
hlutliafi 1 Heimskringlu að gleðjast
af pví að svona væri komið. Því
að Heimskr. gerði ekki annað eins og
petta fyrir ekkert. Hún hefði feng-
ið fyrir pað
$000.00
Jafnframt ljet Jón pess getið,
að blaðið hefði ekki fengið nein
loforð, sem kynnu að reynast miður
áreiðanleg, pagar til efndanna kæmi.
Ekkert liefði verið þegið, nema pen-
ingar eða promissorg notes. Peningar
hefðu ekki verið til sem stæði, pví
að í mörg horn væri að líta fyrir apt-
urhaldsflokkinn um þessar mundir,
en nótur hefðu verið gefnar, sem
aðstandendur blaðsins hefðu verið
beðnir að selja ekki, ef mögulegt
væri, fyrr en þeir sem undir þær
hefðu skrifað gætu leyst þær inn
sjálfir. Jón ijot drjúgt yfir, að Hkr.
mundi verða matur úr þessum pen-
ingum; nú gæti hún keypt sjer
pressu, og ef til vill fasteign.
En ekki nóg með þetta. Þessi
maður, sem Jón var að tala við,
á bjá honum nokkra tugi dollara
fyrir matvöru, og var að reyna lil
að fá hann til að grynna eitthvað
á þeirri skuld. Jón ljet í pví sam-
bandi afdráttarlaust í ljós við mann-
inn, að pað yrði öðiuvísi að skipta
við sig nú um nokkurn tíma en
að undanförnu; liann þyrfti ekki að
svelta i sumar. Þvl að hann fcngi
vel horgað það liðsinni, sem hann
veitti apturhaldsflokknum við þessar
kosningar.
Ekki Ijet hann uppskátt, livað
miklu hefði verið í sig slett, enda
spurði maðurirm ekkers um pað.
En svo var málbeinið orðið uppi á
Jóni, að hann gat ekki einu sinni
pagað um það, að örðugt hefði sjer
nú gengið, að hafa múturnar út
úr apturhaldsmönnunum. Ilann iýsti
kolihríðinni á pá leið, að hann
hefði sjálfur verið kominn út úr
skrifstofu manns pess, er hefði átt
að ráðstafa kosningasjóð apturhalds-
mannanna, og ofan í stiga, og kvaðst
hafa verið allreiðulegur, sagðist
hafa sagt húsráðanda, að hanu skyldi
reyna að kaupa andskotann, úr pví
hann vildi ekki kaupa sig og Heims-
kririglu sæffiilegu verði. En pá
hefði húsráðandi linazt og’j svo hefði
gengið saman.
Vera má, að skynsamir menn
muni af pessu geta gert sjer í
hugarlund, hvernig á pví stóð, að
meðmælin með apturhaldsflokknum
stóðu svo lengi í Jóni og Heims-
kringlu. Það var af pví, að aptur-
haldsmennirnir voru svo tregir til
að kaupa Jón Ólafsson og Heims-
kringlu „sæmilegu verði.”
Aldrei hefur nokkur maður,
oss vitanlega, sokkið niður í and-
styggilegra pólitiskt forar-dýki, en
Jón Ólafsson hefur nú borað sjer
niður í. Og svo skiljuin vjer við
liann, og lofum honum að hýrast
par fyrst um sinn. Að eins skulum
vjer taka það fram við hann, að
pað er ekki til nokkurs hlutar fyr-
ir hann, að reyna að klóra í bakk-
ann með þ.ví að þræta. Aiaðurinri,
sem liann átti tal við, stendur við
sína sögu, og hann er einn af hin-
um áreiðanlegustu og vönduðustu
íslendingum í pessum bæ, svo að
>að leikur enginn vafi á pví, hvort
almenningur trúir betur honum eða
Jóni Olafssyni, reikningshaldaranum
makaÍAusa, sem rnenn vita, að er
jafn-vandaður, eða hitt pó heldur til
oiða og verka.
HÖUCH & CAÍ/sPBELL
Málafærslumeun o. s. frv.
Skrifstofur: Mclntyre Block MainSt
Winnipeg, Man .
pessi nýja tegund tekur öllum $1.40
skóm langt fram.
Æ. G. fVSORGAN,
4i2 Main St„ Mclntyre Bl»ck.
W. T. FRANKLIN.
'SELUR
Finustu tegun diaf vini
og vinalum.
EAST CRA,ND FQRKS, ■ ■ ■ IVJINN.
Látið ekki bregðast að kotna til hans
áður en þjer farið lieim.
MUNID EPTIR
ódýrasti staður í bcenum til a’S kaupa
GROCERIES, PROVISIONS,
MJEL, FEED LEIR- og GLERVÖRU
— er lijá —
A. HALLONQUIST,
Skandinaviskum kaupmanni.
Norskur fiskur, síld og ansjósur inn-
flutt frá Noregi.
688 MAIN STREET
WlNNIPEG, - - - - MaNITOBA
Jiitdl) Miiicier,
Eigandt
“Wincr“ Ol^enlaiiussins
EAST CI^AHD FO^KS, - ty|NJI.
Aðal-agent fyrir
‘EXPORT BEER“
VAL. BLATZ’B.
Ilann býr einnig til hið nafnfræga
CRESCE\T MALT EXTRACT.
Selur allar tegundir af áfengum drykkj-
um bæði í smá- og stórskaupum. Einn-
ig finasta, Kentuckv- og Austuriylkja-
Rúg-“Wisky“. sent í forsigluðum prikk-
um livert sem vera skal. Sjerstök um-
nnuu veitt öllum Dakota-pöntunum.
ORTHERN
PACIFIC R. R.
HIN VINSÆLA BRAUT
--TIL-
ST. PÁUL
MINNEAPOLIS
og allra staða í BANDARÍKJUN
UM og CANADA.
PtJLLMAN PalACR VkS'UBULEI)
SVKFNVAGNAK OG BoitÐSTOFUVAGN-
AR
með farpegjalestum daglega til
T0R0NT0, I0NTREAL
og allra staða í AUSTUR CANADA
i gegnum St. Paul og Chicago.
Tækifæri að fara í gegnum hin orð-
lögðu St. Clair Göng. Far-
angur farpegja fluttur án
pess nokkur tollrann-
sókn eigi sjcr stað.
og káetujiláz útveguð til og frá
Norðurálfunni. Samband við allar
helztu gufuskipalínur.
IIin miklu ósniMÍiirsiitiia braut
Kyri’ahafsiiis.
Ef pjer viljið fá upplýsingar viðvíkj-
andi fargjald o. s. frv„ pá snúið
yður til næsta farbrjefa agents eða
II. J. BELCII, farbrjefa agents
480 Maiu Str. Winnipeg.
CHAS. S. FEE, II. SWINFORD,
Gen. Pass. &Tick. Agt. Aðal agent,
St. Paul. Wiuuipeg.