Lögberg - 02.01.1896, Blaðsíða 4

4
LOGBEBG, FIMMTUDAGINN 2. JANÚAR 1896
Sigbtrg.
ít aö 148 P-mof«8 Str., rímnipeg
Tht I.öqberg Prinling & Publishing Co y.
(Incorporated May 27, i89o).
Ritstjóri (Editok):
SIGTR. fÓNASSON.
Bosinbss manager: B. T. BJORNSON.
AUGLÝSINGAR: Smá-augiýsingar I eitt
kipti 25 cts. fyrii 30 orC eSa 1 þuml.
dálkilengdar; 1 doll. um mánuöinn. A stærr.
uglýsingum eöa augi. um lengri tima »f-
sláttur eptir samningi.
BÚSTAD A-SKIPTI kaupenda veröur aC t
nna skrt/lega og geta um fyroerandi b
» aö jafnframt.
UTANÁSKRIPT til AFGREIÐSLU STOFl
blaösins er:
THE LÓCBEHC PHINTINC & POBLISH. C0
P. O. Box 368, Winnipeg, Man.
UTANASKRIFT til RITSTJÓRANS er:
EDITOR LÖOBERO.
O. BOX 368. WINNIPEG MAN
__ yiMMTUDAÖINN 2 . JAN. 1816.
(f gamkvæm iaDC.8lögtim er uppsögn
kaupanda á blaöi ógild, nema hann sé
kuldlaus, kegar haDn segir upp. — BU
kaupandi, Bem er í skuld viö blaP
1B flytr vÍBtferlum, án kess aB tilkynna
heimilaskiftin, ká er >afl fyrir dómetól-
unum álitin sýnileg sönuun fyrir prett-
visum tilgang’.
pff- Eptirleiöis veröur nverjum þeim sem
•endir oss peninga t'yrir blafliö »«nt viður
kenning fyrir borguninni 4 brjefaspjaldi.
hvort sem borgantrnar hafa til vor komifl
frá UmboBsmönnum vorum eða á annan
hátt. Ef mennfáekki slíkar viðurkenn
ingar eptir hætilega lángan tíma, óskum
vjer, aö þeir geri oss aðvart um það.
_ Bandaríkjapeninga tekr blaðif
fullu veröi (af Bandaríkjamönnum).
og frá íslandi eru íslenzkir pen
ingaseðlar teknir gildir fullu veröi sem
burgun fyrir blaðið. — Sendið borgun í
P. 0. Money Ordera, eða peninga í R-
gietered Lett&r. Sendið oss ekki bankaá
vísanir, sem borgast eiga annarstaðar eD
Winnipeg, nema 25cts aukaborgun fylg
fyrir innköllun.
ll.ki iiigl.i nm fyllíiskosn
ingarnar.
Vjer gátum um í síf'asta
Lögbergi, að kosninga baráttan, seni
nú er | egar 1 yrjuð bjer í fylkinu.
væri eiginlega mi 11 i Dominionstjörn-
aiinnar og i'ylkisstjórnarinnar, út af
skólamálinu.
það er fremur útlit fyrir í síð-
ustu Heimskringlu, að ritstjóri
hennar líti eins á það tnál. Slíkan
pólitiskan gauragang minnumst
vjer varla að hafa sjeS í nein-
um auilstæSingablófum Greenway-
stjórnarinnar. Eu þó blaðið vilji
n i vinna trúlega fyrir tilveru sinni
og lífsframfa ri frá Ottawastjórn-
inni, þá trúum vjer því varla að ) að
sje lett upp í vistarsamningum
hennar, að hún eigi að ryðja fir sjer
öðrum eins óþverra og óþ\egnuin
fúkyrðum, að minnsta kosti sjezt
ekki neitt sbkt I neinu öðru Ott-
awastjórnarm*lgagni og huudtryggu
apturhaldsbluði, eins og Heiins-
kringla er.
Myndarlegra væri af Hkr. að
tala um þetta m-il með ofurlítilli
stillingu og fúkyrðaniinna. Heldur
kyntii þá einhverjum að verða að
taka tnark á einhverju, sem þar
stendur. jiar setn ofsinn ylirgnætir
eins, þarf varla við sliku að húast.
í síðasta blaði voru gerðnm vjer
all-ýtar'ega grein fyrir því, hvernig
á því stóð’, að stjórnin vatt svo bráð-
an bug að kosningunum, og er því
óþarti að eyða orðuin um ofsa hlaðs-
ins út af því.
Svo tilfærðum vjer sjerstaklega
hvað Mr. Hugh J, MucDonald liefð;
um það að segja, sem var aðallega
það, að hann áliti, að Grt'enwaj--
stjórnin hefc'i, með því að efna svona
skyndilega til kosninga, hreytt
sanngjarnlega gagnvart ölhnn. Eins
og Mr. MacDonald tók írsrn, er
hann ekki fylgismaður Greenway-
stjórnnrinnar, en hann er einn af
allra helztu mönnwtn conservativa
flokksins lijer í fylkinu. En vitur
maður er hann og sanngjarn, og
væri ekki úr vegi að taka meira
mark á því, er hann segir, en Hkr.,
sern ekki hefur agnar ögn af þeim
kostnm. Margt iikt því, sem Mr
MacDonald sagði, viðvíkjandi þessu
máli, mætti færa til ef vjer sæum til
þess ástæpu.
Öunur viðlika ósönn og ofsa-
fengin ákæra er það hjá Heims-
kringlu. að kjörskrárnar hafi verið
sviksamlega búnar til.
það verður varla Ijett fyrir blað
iðað telja íslendinguin trú um það,
því þeir þekkja ein.s vel og ritstjór-
inn, hvernig kjörskráreru húnar ti).
það er hverjum manni heimilt, sem
atkvæðisrjett 5, að koma þnngað
sem þær eru samdar og fá nafn
sitt sett á skrána. það eina, sem
vit væri þá í að finna að, er það, að
t'iriinn til þess hefði ekki veiið
settur nægilega largur. En svo er
öllum kunnugt, að byrjað var hjer i
haust að húa til skrárnar, og alltaf
hefur verið jafnt og þjett auglýst.
hvar menn gætu komið inn nöfnum
sínuin. Hafa því allir haft jafnt
tækifæri til þess, af hvaða pólitisk-
v.m flokki sem verið hafa. Svo á-
kæran um kjörskráa tilbúninginn
er ekkert annað en bull.
En til þess að taka af öll tvR
mæli uin það, setjum vjer hjer álit
tveggja roanna, sem baðir ei u óefað
kunnugri kjörskránum en ritstjóri
Heimskr., og munu engir heldur
kenna því um. að þeir sjeu fylgis-
menn Greenwaystjórnarínnar. Ann-
ar þcirra er Mr. Rohert Rogers, sem
nú er einn helzti leiðtogi stj'lrnar-
andstæðinganna hjer í fylkinu, ef
þeir annars lmt'a nokkurn leiðtoga,
unnan en Ottawastjórnina. Hunn
segir, að í kjördæmi því, sem hann
á heirna í, sje kjörskráin mjög góð.
I Hinn nmðurinn er Mr. J. A.
Davidson, sein var, eins og kunnugt
er, leiðtogi apturhaldsflokksins á
þinginu fyrir tveimur árum, og er
j einn af leiðtogum þess flokks þann
dug í dag, Hann segir, að í sínu
kjördæmi sje kjörskráin ágæt, því
þó hún væri búin til af manni úr
frjálslynda flokknum, þá lmfi Imnn
urmið að því með sanngimi og reynt
að húa til góða kjörskrá, og heppn-
ast það mikið frernur vel.
liannig gœtum vjer talið upp
I margar tíeiri snnnanir fyrir þvf, að
j þessi ákæra Heimskr. er á engmn
rökum hj'ggð. Vjer efumst um, t ð
1 rits'jörinn hafi heyrt nokkurn mann
1 segju neitt í þessa átt. Vjer höfuin
einmitt heyrt ) vi viðbrugðið al-
mennt, hve kjörskrárnar væru vel
úr garði gerðar.
Allur lieilaspuni ritstjórans út
af ferð Mr. Siftuns austur, stefnu-
hreyting Mr. Lauriers í skólamálinu
og um tilvonandi stefnuhreyting
Mr. Greenway’s, er fremur til að
hlægja að en til að eyða um hann
orðuin.
það hefur víst ekkert leyndar-
inál verið.að Mr.Laurier vill gjarnan
að kaþólskir íneim t'ii að halda sín-
um trúarbragða-skólum. Hanu hef-
ur opt sagt það' áður, svo þetta er
engin ný speki frá Hiimskr. Ei
h tnn hefur líka jafnt og þjett sagt,
að sjer 'fyndist rjett að'Manitoba
fengi að ráða sínum eigin mennta-
málum, óhindrað af alríkisvaldi.
Hann hefur líka, eins og kunnugt
er, haldið því fratn, að et' þeim kaþ-
ólsku væri gerður órjettur, þá vildi
hann að þeir fenjju það hætt, og því
hefur hann verið meðineltur því,
með Mr Greenway, að nefnd (com-
mission)væri sett til þess að rannsaka
það in'il, en til þess hei'ur Ottawa-
stjórnín ekki fengist. Hún vill
ekkert armað en drífa á, rneð valdi,
hið gamla skólafyrirkomulag, og
þess vegna iná Ht iinskringla til meðj
að vilja það líka, og ekkert annað.
Maður skilur hvar skó inu kreppir
að fyrir veslings blaðsrieplinum. þ ið
er ekkert uppgerðar vein, sem hlað-
ið rekur upp, þegar það er að f irast
ytír því, að Laurier ætli sjer að
„sliga sambandsstjórnina í vor eða
.suinur“.
Blaðið veit, að komi þetta á
daginn, sem það auðvitað óttást
mjög fyrir, þá á það ekki eptir að
reka upp nenia eitt hljóð, og það
verður nahljóð.
Ef uiaður ætti þáað geta nokk-
urn skilning dregið út úr þessu
miklt herópi Hkr., þi er það eink-
uin það, að þegar Mr. Qreenway sje
kominn í stjórnarsessiiin aptur, þá
ætli liann, L turier til hjálp ir, að ó-
nýta skólalögin frá 18í)0, og inn-
leiða aptur kaþólsku skólana.
Skyldi þá ritstjórinn lita sjer
detta í hug, að nokkiir maður leggi
tránað á slikt bull ? Hvernig myndi
Mr.Greenwayganga að fá tneiri hlut-
ann í þinginu til þess að fylgja sjer
að sliku máli ? þvi líklega veit þó
ritstjórinn, að án þess verða ekki
búin til lög. E'a eru máske allir
o
tilvonandi fylgismenn Mr. Green-
j way’s í þessu sainsæri ? Og kannske
að ýeir eigi líka allir að fá emhætti
hjá Mr. Laurier þegar búið er, eins
og Mr. Greenway kvað eiga í vænd-
utn.
þær pólitizku upplýsingar og
leiðbeiningar, sem Hkr. hefur nú að
|iniðla lesendum sínum, til þess að
styðja sig við um þessar kosningnr,
eru nú allareiðu komnar í ljós. Vjer
höfum nú minnst lítillega á þær.
Vilji menn ekki taka til greina eða
fallast á það, er vjer höfutn við þær
að athuga, þí treystum vjer samt
|hverjum skynsömutn og sanngjörn
uin kjðsanda, til.þess að sjá, að grein
sú í Heiinskringlu cr skrifuð fremur
í ofsa og ósköpuin, en að þar sje
nokkur ærleg tilraun til þess, að
gera lesendurna upplýstari um m'd-
ið. þvert á móti gengur öll greinin
út á það, að villa mönnum sjónir á
þeim spursmálum, sern fyrir hendi
eru. það er varast að taka málin
frá þeirri hlið, að m igulegt sje að
átta sig á neinu. þetta eru þó
fylkiskosuingar, en ekki samhands-
kosningar. En mest snýst blaðið
nm Mr. L iurier og Ottawastjórnina.
það er tbni, til að ræða u n þí leið-
togana eystra, þegar til sainbands-
kosninga kemur. Nú er tít'ni tíl að
tala um mál fylkisíns. En Hkr.
getur ekki að því gert; öll róusóttin
er um Ottawdstjórnina, af ástæðum,
sem öllum skhjtst.
Skyldi nú vera úr vegi fyrir
Heimskringlu að, gefa sjer ofurlítið
tóm frá Ottawastjórnar-áhyggjun-
utn til þess að fræða menu um and-
stæðingaflokk stjórnarinnar hjer í
fylkinu. það er þó mál, sem menn
varðar um á þessum tímum, hverjir
leiðtogarnir eru eða hver hann «r.
Er það lloblin ? eða er það Hagel ?
Ekki er það Hugh J, MacDonalrl,
það er oss kunnugt. Eptir honum
hefur verið gengið með að taka að
sjer forstöðu þess flokks, en hann
vill ekki hta við því, og vill ekkert
pólitiskt ssmneyti hala við þann
lýð.
°g hver er svo stefua þes-a
flokks í nokkru máli ? það væri
ekki úr vegi, að þeir sem skorað er
á í nafni „sannsögli, hreinskilni og
trúmennsku" að greiða atkvæM á
móti Greenw lystjórninni, fengju að
vita, hverjir leiðtogarnir eru, sem
þeir eiga, nieð atkvæðum sínum, að
setja til valda. Vill ekki Heimskr.
l’ta svo lítið að gera þessum mönn-
um, sem hún vill hafa áhrif a,
kuanugt, hver er stefna hennar
flokks í skólamáiinu ? Ekki er nú
ósanngjarnt að fara fram á það. þá
upþlýsingu vildum vjer gjarnan fá,
hjí, einhverjum sem kuauugur er
því, Sá flokkur er búinn að skipta
um stefnu sína, ja, fyrir víst tuttúgu
sinnum, og vjer höfum enga hug-
mynd um, hvaða stefnu hann ætl-
ar að hafa í því máli við þessar
kosningar, Hins vegar vitum vier,
aðefsá flokkur kæmist til valda,
þi yrði það Ottawastjórnar stefna.
St. Aiulrcws-kosiiiugai uar.
þeir sem bjóða sig fram til
þingmennsku fyrir St. Andrews
kjördæmi, eru eins og kunnugt er,
tveir alþektir íslendingar, kapt, Sig-
tryggur Jónasson og Mr. B. L. Bald-
wiuson. Mr. Jónasson býður sig
fram sem fylgismaður Greenway
stjórnarinnar, og Mr. Baldwinson
sem fylgismaður andstæðinga henn-
ar, hverjir svo sem kunna að veiða.
það er eitt sem íslendingar í
því kjördæmi geta reitt sig a, sem
er það, að þeir hafa framvegis full-
tróa a þinginu af sínum eigin þjóð-
flokki, og óskum vjer þeim nú til
lukku fyrirfram með að hafa orðið
fyrstir íslendinga í Canada, til
þess. En eins og kunnngt er, geta
þeir ekki sent háða þessa menn á
þing, og er því spursmáliö, sem fyrir
þciin liggur að svara með atkvæð-
um sínum, hvern þeirra þeir
eigi að senda. Pólitísku spursmálin,
sem fyrir hendi eru, ættu að nægja_
til þess að leiðbeina mönnum í því
hvernig það svar ætti að vera. En
þar að auki er ekki óeðlilegt, að
inenn viiði fyrir sjer mennina lika,
og gæti þess, hvor þeirra er verðari
þess trausts, sein rnanni er sj’nt, með
því að vera ko^inn ú þing. Nú þótt
vjer viljum gefa kapt. Jónasson vor
beztu meðmæli, þá dettur oss ekki í
hug, að fara að hlaöa á hann óverðugu
204
XXII. KAPÍTULl.
Þegar kapteinninn var orðinn viss um með sjálf-
um sjer, að það hafði ekki verið Ralph, Cheditafa
nje Rackbird, sem farið hafði f steintuminn, stóð
hann um hríð hugsandi. Það, sem skeð hafði, var
mikið ólán og gat hafa haft hættu í för með sjer, en
pað var ekki til neins að standa parna og hugsa uin
pað. Skynsemi hans gat ekki hjálpað bonum að
ráða pessa gátu; hún hafði sagt honum allt, sem
hægt var, og pess vegna var ekki til neins að eyða
tfmanum í að feita að manni, sem auðsjáanlega var
allur á burt. Hann hafði auAvitað haft nokkuð af
gulli burt með sjer, en pað gerði nú ekki svo mikið
til. Hættan 14 í pví, að hann eða aðrii* kynnu að
koma eptir meiru, en svo var ekki hægt að hindra
pað, og pess vegna ekki til neins að hugsa meir um
pað. Kapteinninn hafði komið á pessa eyðiströnd f
vissu augnamiði, og pess vegna fannst honum skylda
gín *ð fara tafarlaust að koma pvf frara. Ef nokkur
213
trúa peim. Hvað Ednu snerti, pá var nú ekkert
spursmál um að henni mátti trúa. Hann gerði pað
án þess að hugsa um það, með eða mót.
Kspteininum leiddist einstæðingsskapurinn.
Hvað skemmtilegt pað hefði verið, ef fólk'ð hefði
verið kyrt hjá honum; ef þetta ,,guano hefði getað
verið flutt án pess að skipverjarnir hefðu vitað, að
fólk væri í hellrunurn; ef svertingjarnir hefðu getað
borið gullbyrðarnar; ef hann á hverju kveldi, pegar
dagsins striti var lokið, hefði getað farið í hellrana,
sem, með þeim útbúnaði, er hann hefði flutt frá Lima,
hefði verið mjög viðunanlegt heimkynni; ef— En
pessar glæsiDgu hugsanir voru dæmdar til dauða
jafnótt og kapteinninli fór að verða hrifinn af sæt-
leik peirra, og ineð hagann fastann við nýja sjó-
inannahaúta til að binda böggla sína enn ramm-
byggilegar, og við að ieggja leið sínt pa:,scm spor
hans yrðu fyrst afmáð af rfsandi öldum, praromaði
hinn sterki maður preklega áfram og bar karlmann-
lega punga sinna gullnu vona.
Með því að fara fjórar ferðir á dag, og taka sjer
pó hvíldartíma, matfrið og svefn, og með pví að
vinna pó ekki á sunnudögum—pví hann hjelt dag-
bók og tímatal—tókst kapteininum á rúmum prem-
ur vikum, að koma gullpoka f hvern ,,guano“-sekk,
og voru sumir af þeim, að minnsta kosti, fimmtán
pund.
208
sinn, og eínblfndi lengst út á sjó. Allt f einu sló
hann krepptum hnefanum á knje sjer.
,,Jeg verð að hætta pessu“, sagði bann, „annars
er úti utn mig. Jeg skal ekki telja gullstengurnar í
pessum pokum, og jeg skal hætta öllum roikningi.
ónákvæman slumpareikning get jeg ekki stillt mig
um að gera, endrum og eins, en það sein mest áríður,
er að koma burtu sem mestu af gullinu. t>að verður
nógur tfmi til að reikna út hvers virði pað er, þegar
pað er komið á einhvern góðan stað í Norður-
Ameríku“.
t>egar kapteinninn var húinn að borða, fór hann
inn f tjald sitt og opnaði eitt af kofortunum, sem
hann nafði haft með sjer og sem áttu að geyma föt
og annað sm'tvegis, er hann hafði keypt í Lima. En
par á móti var pað fullt með str.inga af baðmullar-
dúkum, grófum og sterkum, en pó ekki þykkurn.
Með skærum fór hann svo að snfða pessa dúka niður
í stykki, rúmlega eitt fet á bvern kant. Svo tók
hann úr strigapokum sínum gulktykki eins mörg og
hann áætlaði að mundu nema tólf til fímmtán pund-
um, og reyndi nú að láta sjer ekki verða að telja
neitt. Vafði hann pau svo vandlega í pessa dúka og
batt um með sterku garni. Þegar hann hafði panm'g
búið út fimm bögglu, var búið úr pokunum, og svo
bar hann allt saman pangað sem „guano“-sekkiruir
voru.
Hann hafði keypt þetta „guano“ í einni hrúgu
og var pað látið í poka, eptir hans fyrirmælum, pvl