Lögberg - 14.01.1897, Blaðsíða 5

LÖGBERG, FiMMTUDAGINN 14. JANÚAR 189?
4
leysinu. Ef járnbrautir vœru um ísl.,
eins o<r önnur Evrópu-lönd, gæti
priðjuDgurinn af f>eim embættismönn.
um, sem nú eru þar, unnið pað verk,
sem £>eir allir vinna, og priðjungi
færri blöð gætu unnið langtum meira
gagn eu allur f>essi blaða-sægur nú
vinnur.
Sem sagt, f>að eru farnar að heyr
ast raddir í ísl. blöðunum, sem halda
f>vl fram, að blöðin par sjeu að verða
of mörg. í\áungi einn, sem ritar í
.,Austra“ 12 f. m. og nefnir sig Kr.
J., tekur allmikið upp 1 sig útaf l>laða-
fjölganinni (líkl. 1 tilefni afpvíað
Bjarki byrjaði á Seyðisfirði, þvl ekki
vissi hann um nýjasta blað-fyrirtækið í
Rvík), og vill láta „pjóðina hervæð-
ast“ á móti blaða ófögnuðinum, segir,
að pað ættu 1 mesta lagi að vera 5
blöð á ísl. og að pjóðin ætti ekki að
ljá fleiri blöðum rúm. Ein ástæðan,
sem pessi náungi færir fyrir, að hafa
ekki fleiri blöð en 5, er sú, „að fyrir-
byggja pað eptir mögulegleikum, að
ennpá einn embættismannaflokkurinn
myndaðist í landinu, sem ásamt öllum
híuum embættismanna flokkunum
mundi leggja fullkomlega sinn skerf
til að sjúga út f>að sem eptir er af
merg og blóði sinnar eigin fátæku
pjóðar, fyrir verr en ekkert“!! I>að
er alveg ny kenning, að blaðamenn-
irnir á íslandi sjeu embættismenn!
E>að má nærri geta, hvaða vit f>eir
monn hafa á blaðamálum, sem skrifa
aðra eins endetnis-vitleysu og þessi
Kr. J. Sannast að segja er undra-
vert, að „Austri“ skuli taka annað
eins bull og grein pessa Kr. J. er.
Hún er bæði hðf. og blaðinu til van-
virðu, pví hún lýsir proskaleysi hvor-
tveggja.—Þessi Kr. J. er auðsjáan-
lega einn af pessum mönnum, sem
fjykist hafa vit á öllum sköpuðum
hlutum, vera fjarska mikill þjóðvinur,
föðurlandsvinur, framfara- og frelsis-
vinur. En hann kemur f>ví upp um
sig með grein sinni.að hann ristir ekki
d/pra en svo 1 pekkingarlegu tilliti
en að halda, að blaðamennirnir á ísl.
sjeu embættismenn—llklega hálaun-
aðir embættismenn!! Og frjálslyndið
er svo mikið, að hann vill takmarka
atvinnufrelsi manna. Hann er auð-
sjáanlega einn af pessum einveldis-
og apturhaldsmönnum, sem alltaf eru
með frelsi og framfarir á vörunum, en
vilja hepta allar sannar framfarir og
freUi, takmarka alla hluti eptir pröng-
s/nis kreddum slnnm.
Vjer lítum svo á petta blaða-
fjölgunar-mál, að samkeppni í blaða-
mennsáu sje eins holl og nauðsynleg
og t. d. 1 verzlun. Ef blöðin verða of
mörg, falla hin ljelegri (ef smekkur
lesendanna er öspilltur), en hin beztu
standa. Kenningin um „the survival
of the fittest“ (að hæfustu einstakling-
ar og tegundir lifi hinar óhæfari og ;
ryðji peim úr vegi), muu gilda 1 pessu
efni eins vel og í öðrum. Vjer sjáum
ekki, hvers vegna menn mega ekki á
tölulaust leggja peninga sína og títna
í blaða fyrirtæki eins og 1 hvern ann-
an atvinnuveg. Enginn er neyddur
til að kaupa blöð, fremur en hann er
neyddur til að kaupa ymislegt annað.
Dað sem um er að gera er, að lesend-
ur sje færir um að aðskilja illgresið
og hismið frá hveitinu, að peir beri
skyn á, hvaða blöð fylgja hollri og
viturlegri stefnu hvað snertir pólitisk
mál, atvinnumál, siðferði, trúarbrögð
o. s. frv. Eptir grein Kr. J. að dæma
ber hann lítið skyn á, hvað eru holl
blöð, og svo mun vera um fleiri. Ef
hin nyju blöð framfylgja óhollri
stefnu ætti að syna fram á, að pau
sjeu óholl, svo menn ekki styðji pau,
en ekki „hervæðast“ á móti nyjum
blöðum af peirri ástæðu, að blöðin
sjeu pegar orðin of mörg.
Fjárhagur Breta o. fl.
I>pgar reikningarnir voru gerðir
upp við árslokin fyrir pá 9 mánuði,
sem liðnir voru af fjárhagsári Stór-
bretalands (Englands, Scotlands og
Irlands), pá kom pað í ljóa, að tekjur
af tollum hafa verið $2,165 000 meiri
en á sama tímabili næsta ár á undan
(1895). Innanlandstollar (af tilbún-
ingi vínfanga o. 8. frv.) voru og $3,-
059 000 meiri en á sama tímabili 1895,
og ýmsar aðrar tekjugreinir gáfu af
sjer til samans um $10.000,000 meira,
yfir 9 mánuðina, en stjórnin hafði
gert ráð fyrir í tekju-áætlan sinni yfir
nefnt tímabil. En sökum hinna sí
vaxandi krafa um fje til herflotans og
landhersins, og veitinga til landeig-
enda, kirkna- skóla o. s. frv. sem Salis-
bury stjórnin pungar drjúgum fje í, pá
vaxa útgjöldin eins ört og tekjurnar.
Tekjuskattur er nú orðinn 1 shilling
og 8 pence af hverju pundi sterling,
sem er pví nær eins hátt og skattur
pessi nokkurn tfma var pegar Bretar
áttu 1 ófriði við stórpjóöir Evrópu.
E>ar á móti bendir allt til, að
verzlun Breta eykst allt af jafnt og
stöðugt ár frá ári, pó sú aukning ekki
sje ákaflega mikil á hverju ári.
Tekjur járnbrautanna voru um 16
millj. dollara meiri árið sem leið, en
árið 1895, og nemur sá tekjuauki 4
af hundraði. Þeiro, sem fje hafa til
að lána og leggja f ýms fyrirtæki,
bauðst að lána og leggja fram um 750
millj. dollara. Af pessari upphæð
áttu 90 milljónir að ganga f öibrugg
unar- og vínbrennslu-fjelög, 80 millj-
ónir í reiðhjóla-fjelög og 28 milljónir
í allskonar hreifivjelar (á sporvegum
og öðrum vegum). í allt lánuðu
Bretar og lögðu f ýms fyrirtæki um
500 millj.doll. á árinu. Dað sem skipa-
smíða garðarnir í landinu afköstuðu á
árinu var ekkert smáræði. í peitn
voru sem sje byggð skip er bera til
samans 1,316,906 „tons“, eða um 100,-
000 tons meira en á nokkru iiðru ári f
skipasmíða-sögu landsins. Arið 1880
gekk næst árinu sem leið í pessu
efni, en pó var pá byggt 100,000 tons
minna, eins og áður er sagt. I>að,
sem smíðað var af skipum árið sem
leið, er sama og hleypt hafi verið af
stokkunum á hverjnm virkum dogi
skipi er bæri um 5,000 tons.—Það,
sem eptirtektaverðast var í iðn-
aði Breta átið sem leið, var
aukning reiðhjóla-smfða og verzl-
un með reiðhjól. E>að leið
varla svo nokkur mánuður, að ekki
myndaðis nýtt reiðhjóla-smíðafjelag.
Tvö reiðhjóla-fjelög á Englandi
græddu árið sem leið yfir $400,000
hvert, og útborgaður gróði allra slíkra
fjelaga var frá 10 til 100 doll. af
hverjurn $100, sem lagðir höfðu verið
í pessi fyrirtæki. Reiðhjóla fjelagið
Coventry einsamalt smíðaði og seldi
um 250 púsund reiðhjól á árinu.
Birmingham, Redditch, Wolver-
hamton og fjöldi annara bæja á Eng-
landi hafa grætt stórfje á peim reið-
hjóla-pyt sem orsakaðist af pví, að
allar stjettir manna, alla leið ofan frá
æðsta ráðherranum niður til daglauna-
mannsins, hafa fengið reiðhjóla-<ýkina
Jafnvel bóndinn á Englandi komst að
peirri niðurstöðu árið sem leið, að pað
væri enn hægt að lifa par á búskap.
Norður-Ameríka, lýðveldið Argen-
tine og Australia leggja nú til 27
pund af peim 87 pundum af allskonar
keti, sem hvert mannsbarn á Bretlandi
jetur að jafnaði á ári, en samt sem
áður seldu brezkir bændur meira ket
árið sem leið, en peir hafa gert um
mörg undanfarin ár,og fengu frá til
1 centi meira fyrir pundið en árinu
áður; og fyrir hveiti sitt fengu brezk-
ir bændur fjórða parti bærra verð árið
sem leið, en árið 1895.
ro O
© ®
#
®
PLASTER
I hðt') 'vn.-rlM
u( voii-alglo t
vðrv
ili' l ni;rrb*r
id Jliounntiio ai.d
nin vcry ji.u<h rJensefl *iih t.ie ðtrertu nnd
1 lnM»Utn®M c»' ir..» &J V.JI i! — *•, il. CAKFEX-
■n.'i, M.D.. ITof 1 GXIO-.!, Pnnnn.
1 )iav» ti.s«*l Aíonf-hol 1 Iusm- a In several crsos
cf vusailar íiifiurvnfKin. nn.l (!nd in rvry ouso
tlna.'-gaveann insrai.f and ix-rir.ir.eiu rellof.
—J. I MOnltr .V n . M ash'll 'for.,
It C r'c3 jLuml>afr«>, TsTen-
ralfíia. r.i1n» in Back or BiJo, or
any Mnsoular Pains.
Prirí» i Davlyt & Lawroncn Co.f TJcl,
| Sole Proprietors, Montkeal.
©
&& & & o ® & ‘3 o
I. M. Cleghom, M. D.,
LÆKNIR, og YFIR8ETUMAÐUR, Et-
Uts>'rifaður af Manitoba læknaskólanum,
L. C. P. og 8. Manítðba.
Sknfstofa yflr búð I. Smith & Co.
EEIZABETIl 8T.
BALDUR, - - MAN.
P. 8. Islenzkur túlkur við hendina hve
nær sem |>ðrf gerist.
Ef Ykkur Er Ka!t
Komid og kaupid hjá mjer
LODKÁPUR, LODIIÚFUR,
YFIRFRAIvKA, SKINNVETLINGA,
YFIRSKÓ, „MOCCASLNtS“,
ULLARNÆRFÖT, ULLARABREIDUR
—OG—
ALLSKONAR KARLM ANNAKLÆDN AD
Allt gegn mjög lágu verði og í kaupbætir
10 Procent Afslátt
þegar kaupandi borgar strax í peningum.
Jeg hefi fengið óvenjulega góð kaup á
DRY COODS
og skal skipta hagnadinum sanngjarnlega á
millum kaupenda og seljanda.
GROCERIES^v-
get jeg líka selt ódýrt, til dæmis:
5 pund bezta kaffr fyrir .$1.00
1 “ Tomson’s kaffibætir.. .10
3 “ Evap. epli.............25
4 “ Rúsínur................25
og margt fieira pessu líkt.
Ýmsa liluti liefi jeg frá næstlidnu ári, sem jeg sel
nú fyrir HALFVIRDI.
Fr. Fridriksson,
----CLENBORO

Æmiítim
Karlmanna
Yfirhafnir
os....
Fatnadur
. ®I0 tÚUGffyoyJl
SutTt. eor*> f0vCrf f ttffw \T
WKfffc
main Sr. pcr
tvmNirttk

Nærfatnadur, Lodhúfur, Lodkragar, Vetlingar, og allt
sem tilheyrir karlmanna fatnadi — Vandadar
. . . vörur med lágu verdi . . .
White $c Manahan, *
íslendingur, Mr. Jacoh Johnston, A CnCL if . • .
vinnurí búðinui. -----iirt
29Ö
„Skoðið pjer til“, sagði Bostock í lágum róm.
,,T>egar jeg var búinn að taka rauðhærða manninn
fangbrögðum, pá heyrði jeg eitthvað detta niður á
steinstjetlina, áður en hann tók upp huífinn og stakk
mig með honum. Ef við förum pangað strax aptur,
finnum við sjálfsagt pennan hlut, sem fjell niður,
hvað sem pað nú var; mjög líklegt að pað hafi verið
lífbjargar stafur“. Haun talaði með allri peirri
ákefð, er sá maður lætur í ljósi, sem umhugað er um,
að koma morðmgja vinar sfns I hendur rjettvísinnar.
„Gott og vel, Mr. Bosteck“, sagði lögreglu-
pjónninn í hluttekningar-róm. Bostock hafði strax
í byrjun skýrt honum frá nafni sínu, stöðu og heim-
ili. „Við skulum fara pangað að vörmu spori. En
væri ekki betra fyrir yður, að láta læknirinn líta á
áverkan á handleggnum á yður?-‘
„Ó, pað er enginn hlutur“, sagði Bostock í flýti.
Saralæknirinn skoðaði saint sem áður hand-
legginn á Bostock og sá, að á honum var all-djúpt
sár-—ekki neitt hættulegt, en pó svo, að pað purfti
pössunar við. Lækninum fannst pað dálítið kyn-
legt, hvað Bostock var öldungis kærulaus um sár
sitt. Hann batt um sárið til bráðabyrgðar, og pví
næst hjelt Bostock og lögreglupjóuninn á næstu
lögreglustöð. 'A leiðinni leitúðu peir á staðnum á
upphlaðna bakkanum, par sem morðtilraunin var
gerð, og par fundu peir líka lítinn lífbjargar-staf,
liggjandi á steinstjettinni, er leit út fyrir að vera
gerður í Ameríku, og sem vel var hægt að bera.upp
3o2
hann hálft augnablik, og regluleg undr&n sást á
honum.
„Launmorðingi ráðisf á hann—á upphlaðna ár-
bakkanuml*1 sagði hann. „Meinið pjer ribbalda—
eða ræningja? Er hann mikið meiddur?“
„Jeg sá um, að hann væri fluttur til Charing
Cfoss-sjúkrahússins. Hann er mikið meiddur. Hann
var alveg meðvitundarlaus pegar jeg skildi við
hann,“ sagði Bostock.
„Jæja,“ sagði Granton rólega, um leið og hann
gekk til klæðaherbergisins til að sækja sjer punnan
yfirfrakka til að fara í. „Jeg ætla að fara og sjá
hann. Jeg pekki handlækninn á Charing Cross-
sjúkrahúsinu. Jeg er viss um, að hann lofar mjer
inn.“
Langar yður ekki til að heyra hvað skeði?“
spurði Bostock rólegur.
.,Nú—jeg hðld að pjer hafíð sagt mjer allt—sem
pjer vitið,“ aagði Granton. „E>jer álftið, að laun-
morðingi hafi ráðist á hann. Sáuð pjer viðureign
peirra?“
Hin algerða rósemi Gr> ntons var hálfgerð ráð--
gáta fyrir Bostock, og gerð.bonum gramt S geði.
„Já, jeg sá hana,“ sagði Bostock ólundarlega.
„E>jer virðist ekki hugsa mikið um petta.“
„Kæri Mr. Bostock, hvaða gagn er að pví, að
hugsa mikið um nokkurn hlut f annari eins veröld
og pessari?“ sagði Granton. „Eini vegurinn er, að
reyna að gera eittbvað, Nú œtla jeg strax að fara
295
ert óvanalagt. í öllum vaðrum, vetur og sumar,
sjást menn hvfla alla nóttina á bekkjunum á hinum
upphlaðna Thames ár bakka.
E>að er sorglegt umhugsunarefni fyrir stjórnfræð-
ingana—pegar peir hafa tíma til að athuga pað—að
pað skuli vera til karlai og konur, sem gera bekkina
á upphlaðna Thames-ár bakkanum að svefnherbergi
síuu alla nóttiua, bæði sumar og vetur. Og eitt
getum vjer verið vissir um, pað nefnil. að fólk petta
myndi ekki sofa par í vetrar-pokunni, vor-næðingun-
um og nfstandi haustnætur-kulda, ef pað gæti á
nokkurn hátt fengið hlýrri og pægilegri hvflurúm.
E>etta er sannleikur sem stjórnmálamenn verða að
öllum líkiudum að taka nákvæmlega til Shugunar
einhvern tf tna.
Eitthvað pessu líkt flaug í gegnum höga Ger-
alds pegar hann sá, eða póttist sjá, útskúfaða aum-
ingjann liggja á bekknum. Eu önnur hugsun
blandaðist saman rið petta, pvf honum virtist, pegar
niáninn brá birtu sinni á audlit hins sofanda manns,
að hann hefði rauðan hár-lubba og rautt skegg. Svo
brosti hann að heiinsku sinui, og nam staðar til að
hveikja f öðrum vindli.
A sama augnabliki og eldurinn blossaði upp á
eldspýtunni, virtist hoi.um sem öðrum blossa slægi
niður á hann að baki til. Þessum blossa var panníg
varið, að hanu gat vel hafa verið elding, sem sló
niður—eða hann gat orsakast af hinu snögga, skarpa
gverðshöggi, er sólstingur veitir, Houuui varð paQ