Lögberg - 28.01.1904, Blaðsíða 4

4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN s8. JANUAR 1904,
Jöqberg.
®«r. ®tlliaOT Jlbe. 03 JJenit <St.
g0iimipeg, J3úm.

M. PAULSON. Edttor,
A. BLONDAL, Bus. Manager,
WTAHÁS*1UTT :
Tho LÖGBERG PRINTING A PTtBL. Co.
P. O, Box 136.. WlnnlpeK, Man.
Fimtudaginn 28 Janúar 190j>V
Manitoba-JHngið.
Fátt sögulegt hefir gerst enn
sem komiö er í Manitoba-þinginu.
Samt má þaö meö tíöindum
telja, aö stjórnin hefir ákveöiö aö af tvennu:
verja enn á ný stórfé ($140,000)
til Boyne-flóans, og hefir þaö
, ástæöulausu yfirlýsing verka-
j mannaleiötoganna, meö því vér
I vitum, að ástandiö er nákvæm-
• lega gagnstætt því, sem þeir halda
. fram. Byggingar, svo hundruö-
' um skiftir, eru f smíöum og vér
ívitum til þess, aö á fyrirhuguöum
í byggingum- svo þúsundUm skiftir,
j hefir enn ekki veriö byrjað, en
t sem komnar væri á veg ef betra
' heföi veriö um vinnukraftinn; og
,sýnir slíkt ljóslega, hve mikil
í handverksmanna ekla hefir veriö
í Ontario-fylkinu á síöastliönu ári,
og hver einasti bóndi f Canada
mun bera þaö, aö vinnumenn hef-
ir veriö mjög öröugt aö fá, jafn-
vel í mörgum tilfellum ómögulegt.
Þetta stafar eðlilega og aöallega
í fyrsta lagi hefir fjöldi manna
flutt til Norövesturlandsins, og í
þannig reynst satt, sem Roblin- j ööru lagi hafa menn hópast til
stjórninni var boriö á brýn fyrir bæjanna, þar sem nóga vinnu og
síöustu kosningar, aö viögeröin
væri ónóg og léleg. Til viögeiö-
ar þeitn flóa haföi áöur veriö var-
iö $350,000, en sem líklega hefir
gott kaup hefir veriö aö fá.
Þess vegna beiöumst vér þess,
aö stjórnin hlynni aö því meööllu
móti, aö vinnumannaefni handa
sumpart gengið til þess að halda bændum flytji til Ontario á þessu
stjórninni viö völdin. — Það er. ári, því oss er kunnugt um þaö,
ennfremur einkennilegt viö fjár-taö ótakmarkaöur fjöldi slíkra inn-
veiting þessa, aö stjórnin áskilnr ^ flytjenda getur fengiö vel launaöa
sér heimild til aö ráöa því, hvortjvinnu.
fé þetta veröi lagt á löndin, sem
hag hafa af uppþurkuninni, eða
þaö veröi beinlínis borgaö úr fylk-
íssjóöi. Á slíku er engin mynd.
Roblin-stjórnin hefir stórkostleg-
an meirihluta í þinginu og getur
fengiö samþykt þar, hvaö sem
henni sýnist. Hvers vegna þá
«kki aö lofa þinginu, til mála-
myndar, aö ráöa því hvaöan þess-
ir $140,000 eru teknir? Maöur
freistast til aö halda, aö þaö,
hvort upphæö þessi á aö leggjast
á löndin, sem gott skín af upp-
þurkuninni, eöa á fylkissjóö, eigi
aö veröa til uppboös viö næstu
fylkiskosningar.
Fjárlögin nýju gera ráö fyrir
$90,000 útgjöldum fram yfir tekj-
ur fylkisins og er slíkt aö minsta
kosti ekki í ströngu samræmi viö
kenningu afturhaldsflokksins þeg-
ar hann skipaöi andstæöingabekk-
ina.
Þaö kemur fram—var komið
fram áöur þó fylkisbúar tryöu þvf
ekki, eða sýndu þaö ekki.aö þeir
tryðu því, um síöustu fylkiskosn-
ingar—að íylkistekjurnar ásamt
veröinu fyrir fylkislöndin og fleira,
hFÖkkva Roblin-stjórninni ekki;
þess vegna fór nú líka Roblin
fram á þaö í fjármálaræöunni, aö
Dominion-stjórnin legði fylkinu
meira fé til í löndum og lausum
aurum.
Muna menn nokkuö eftir öllu
sparnaöarguminu nm síöustu
fylkiskosningar? Nú ætlarstjórn-
in að hækka laun hvers ráögjafa
um $300, og auk pess laun ráða-
neytisforsetans um , $200; þing-
forsetalaunin um $200, og laun
hvers þingmanns um $100. [
sjálfu sér er hækkun þessi lítils
virði, en hún kemur nokkuð
skringilega fyrir eftir alt, sem á
andan er gengið.
Vinnnfólksekla.
Snemma í þessum mánuði lýstu
Ieiðtogar verkamannafélaganna
yfir því viö Mr. Clifford Sifton,
aö ekki væri þörf á innflutningi
handverks og daglaunamanna á
næsta ári. En síöan hefir Mr.
Sifton fengiö bænarskrá frá bænda
félagi í Algoma um aö hlynna ein-
mitt aö innflutmngi slíkra manna.
í þeirri bænarskrá er farið svolát-
andi orðutn:
,,Vér, meölimir bændafélags-
ins í East Algoma, leyfum oss hér
meö aö mótraæia harölega þessari
Vafalaust geta bændurnir í
Manitoba og Norövesturlandinu
tekiö í sama strenginn hvaö þá
snertir, því að frá þeim heyrast
stööugar kvartanir um vinnufólks-
leysi. þótt fólksflutningurinn
hingaö vestur hafi verið mikili á
síöustu árum þá reyna innflytjend-
ur flest annaö fyrri en aö komast
í, eöa réttara sagt sæta, vinnu-
mensku hjá bændum. Og þó er
þaö sannast að segja, að engin
vinna er happasælli fyrir nýkomna
menn og konur, ekki sízt þá, sem
flytja vestur í því skyni aö veröa
bændur meö tímanum.
Vér höfum áður á það vikið, að
íslendingar þeir, sem aðinnflutn-
ingamálum starfa, ættu aö beina
hugum íslenzkra innflytjenda til
sveitanna og bændavinnunnar og
styðja aö því, að fjöldinn stað-
næmist ekki í bæjunum. Þaö
segjum vér auövitað algerlega meö
tilliti til innfiytjendanna og fram-
tíöar þeirra í landinu, en ekki
bændanna. Á hinn bóginn könn-
umst vér hátíölega viö vandann,
sem því fylgir að taka á nokkurn
hátt fram fyrir hendurnar á ný-
komnu fólki; það, sem þvíerráö-
iagt af góöum hug, getur gefist
illa, og annaö, sem þaö er varaö
viö, getur gefist vel. Þaö gefst
mörgurn vel aö setjast aö hér í
Winnipeg, en margir iðrast þess
líka eftir á að hafa ekki strax sezt
aö hjá bændum; færri inunu hinir
vera, sem naga sig í handarbökin
fyrir aö hafa ekki sezt að í bæj-
unum; og meö hverju árinu, sem
líöur, er aö veröa óálitlegra og ó-
álitlegra fyrir fátæka menn að
setjast þar að.
Góö leiöbeining gæti þaö verið
fyrir íslenzka innflytjendur ef inn-
flytjendadeildin, sem svo sam-
vizkusamt eftirlit hefir haft meö
innflytjendum á síðari árum, héldi
skýrslu yfir þaö, hverjum hefir
farnast betur núna síöustu árin,
þeim sem sezt hafa aö í Winni-
peg eða annars staöar í fylkinu
og Norðvesturlandinu.
Það eru allar líkur til, aö mik-
ill íslenzkur innflutningur veröi
hér á næsta sumri, og þeim inn-
flytjendum ráöum vér til aðhugsa
sig vandlega um áöur en þeirtaka
bæina fram yfir sveitirnar.
Al<««ku nuðæfln.
Skýrsla nefndarinnar, sem ferö-
aöist til Alasica síöastliðið sumar
til aö kynna sér ásigkomulagiö
þar, framtíöarhorfurnar og þarf-
irnar, hefir nú veriö lögð fram
fyrir efrideild Congressins í Wash-
ington.
Skýrsla yfir útgjöld og tekjur
Bandarfkjastjórnarinnar í sam-
bandi viö Alaska frá því það vaið
eign Bandaríkjamanna sýnir alt
aö miljón dollara gróöa.
Skýrslan segir, aö þorsk, síldar
og heilagfiskisveiðin meöfram
ströndum Alaska sé meiri auös-
uppspretta en menn geri sér nokk-
ura hugmynd um, og þessvegna
sé hún svo lítið stunduð.
Þótt gulltekjan sé að vissu leyti
óvis*, þá hefir hún fariö vaxandi
meö hverju árinu síöan 1898 þeg-
ar hún var $2,517,121. Áriö
1902 hljóp hún upp á $8,345,800.
Silfurtekja hefir veriö tiltölulega
lítil og sama er aö segja um aöra
málma.
Þaö aumasta af öllu því, sem
aö er í Alaska, er flutningafærin
í því sambandi farast nefndinni
þannig orð: „Framfarirnar í Al-
aska eru meira komnar undir
bættum flutningsfærum en nokk-
uru ööru. Því sem næst allar
nauðsynjar manna veröa aö flytj-
ast inn. Aögeröaleysi stjórnar-
innar leynir sér ekki. Hún hefir
ekkert gert til að bæta úr þessu
ástandi. Þaö kveöur mikiö aö
aögjöröaleysi stjórnarinnar viö
hliðina á dugnaöi og framtaks-
semi Canada-stjórnar. Óöara en
gu'.liö fanst í Klondíke.tók stjórn
in sig fram um aö leggja vegi út
til námanna frá Dawson City.
Hún hefir nú látið leggja 223 míl-
ur af vegum, sem hægt er aö fara
eftir meö þyngslaæki. Afleiöing-
arnar af þessu hafa sýnt sig í því
meöal annars, aö áriö 1902 þegar
canadísku námamennirnir í Yukon
fengu hveitimjöl flutt heim til sfn
fyrir $8 sekkinn, þá uröu Banda-
ríkjanámamenn aö borga fyrir
hann $32. “ Nefndin álítur þaö
brýna skyldu Bandaríkja-stjórnar-
innar að láta leggja akbrautir fyr-
ir menn í Alaska.
Margskonar ranglæti er viöhaft
undir námalögunum og ræöur
nefndin til ýmsra breytinga til
umbóta, meöal annars þaö, að
menn séu skyldugir aö vinna á-
kveöna vinnu í námum sínum og
aö enginn fái aö eiga nema eina
námalóö viö sama lækínn. Einn-
ig ræöur hún til aö lögsagnarum-
dæmum sé fjölgað. Þau eru nú
þrjú, og vegna vegalengdar og
vegleysu er í mörgum tilfellum
illmögulegt aö ná rétti sínum.
Nefndin rak sig á það, sem al-
menna skoðun þar nyöra, aö AI-
aska ætti aö hafa erindsreka á
sambandsþinginu. Sumir héldu
því jafnvel frant, aö þar ætti aö
komast á territorial-stjórn, en
með því mælir nefndin ekki vegna
þess, aö búsettir hvítir menn þar
muni ekki vera yfir 20,000 alls.
Nauösynlegt álítur nefndin aö
líta eftir hag hinna innlendu í Al-
aska. Eskimóanna og Indíána.
Þeir eru aö því leyti sömu lögum
háöir og hvítir menn, aö þeir
mega ekki veiöa á vissum tfmum
sér til rnatar né selja loöskinn.
Með því fyrirkomulagi líöa menn
þessir eölilega mjög tilfinrianleg-
an skort. Nefndin ræður til þess,
aö ákvæðum þessum í veiöilögun-
um veröi breytt þannig, aö þau
nái ekki til Eskimóanna né Indí-
ánanna.
Bærinn B.illard a Kyrra-
hafHStröiidinni.
þaö var árið 1887. þegrr borgin
Seattle var að veröa að m vku n
verzluna á KyrrahAfxitröfid-
inni, a8 W. R BdU'd Kaftein 1, ror-
stoöumaCur West Coast Iu.prove-
ment félagsins, keypti 725 ekrur
af landi við Shilshole fjörSinn, sex
m lur fr& Seattle, og skifti þrí upp
í tíu ekra bletti til undirborgar
stæðis, seon hann kallaði „Farmdale
Homestead“ Næsta ár kom þab
svo áþreifanlega f ljós, hvað hent
ugt svæði þetta var til að mynda
þar bæ, að landið var 4 ný mælt
fyrir bæjarstæði og kallað Billard,
og tillit tekið til þess þá strax við
mælinguna, að þar mundi rísa upp
trjáviðar og roylnubær.
Fyrsti maðurinn, sern þar bygði,
var Ira W. Utter, sem þangað flutti
árið 1864 Fyrstu veizlun þar
byrjaði J W. Thompson *rið 18"9,
og hann var einnig fyrsti pöstaf-
greiðslumaðorinn í bænam. Fyrstu
mylnuna, sem var þaksp' nsmylna,
átti A. W. Hight. Um þessar
mundir fórn Seattle búar að vera
sér út um jurnbrautarsamband op
var þi lögð Seattle, Lake Shore &
Ka->tern jarnbrautin, som nú nefn-
int Seattle h Intornational jsrn-
braiit og er í höndum Northern
Pi eific j«rnbrautaifelagsin*. þ tta
gerðist árið 1<V90, og á meðalhinna
helztu, sem fyrir jsrnbrautarlagn-
mg þessari gengust, voru þeir D.
H. Uilman og Juhn Leary. þeir
b»ðir letu sér ant um Bailard og
komu þvi svo nattúrlega til leRar,
að brautin lá þar um. Árið 1892
voru bæiruir Seattle og Ballard
tengdir saman meö rafmagnsj;'rn-
braut, og nokkuru < fur lagði Great
Northern jambrautarfelagið braut
sfna til Ballard.
Nú eru bæjarbúar um eða yfir
8,000 að tölu Ballard er hafnar-
bær og aðal mylnubærinn í Kmgs
County eins og fyrstu byggjendur
hans gerðu sér vonir um. Bærinn
er ri.flýstnr, hefir vatnsveitingar,
afrenslisútbúnað, telefVina, strætis-
vagna og yfir höfuð öll þægindi,
sem nýir bæir hafa til að bera.1
Göturnar eru múrlagðar, þar eru 1
stórbyggÍDgar úr múrhteini, vönd-
uð ibúðarhús, ágætir skolar og
kirkjur. þar eru og bræðrafélög
og gott sauikvæmÍ8l f.
Við mylnurnar og aörar verk-
smiðjur í Ballard vinna nú 1,504
menn, og mánaðarkaup þeirra til
samans er nalægt $85,000. Eru
þar auðvitað ekki taldir verzluner-
þjónar né handiðnamenn. Hér við
bætist og, að bæði daglaunamenn
og baniness menn raargir frá 8e-
attle bua í Ballard, svo að full
trygging er fengiri fyrir framhald
a di vexti og vellPan bæjarÍDS.
það eru nú ytir fimt'U business•
stomanir i Bailard, og liefir þeim
tjölgað um timt u procent a siðustu
þremur urum. Hér eru ekki talin
hótel, restaurants nó drykkjustof-
ur. Nú er verið að koma upp
Carnegie-bókhlöðu og verður hún
ekki einasta bæjarprýði, heldnr til
mikils gagns og þæginda fyrir
búkavini yngri og eldri.
Fyrir þremur árum síðan voru
barnaskólar haldnir f fjórum bygg-
ingum; kennarar vorn þá 24 og
lærisveinar 900. 1 Febrúarmán-
uði árið 1903 fór kensla fram f 12
byygingum; 2.075 börn vorn inn-
ritu*, og kennarar vorn 58 með
$4 000 sameiginlegum mánaður-
launum.
þessi litla lýsing gefur nokkura
hugmynd um það, hvað bráðþroska
bærinn Ballard hetir verið, og
aldrei hafa framfarirnar þó verið
jat'n miklareinsog á síðustn tveim-
nr árnnum. .Og eins og lýsmgin
ber með sér, gefnr þessi litli Bal
lard baer líklega fleiri fatækum
mönnum vinnu en nokknr annar
smhbær f grendinni. það er álit
mitt, að hann sé einkar hentu-ur
aðsetursstaður fyrir reglusama og
ástundunarsama menn, sem verða
að hafa ofan af fyrir sér og sfnum
með daglaunavinnu. En óreglu-
menn og letingjar hafa ekkert
hingað að gera; þeim er betra að
halda sig annars staðar.
Eg ætla að fara ffteinnm orðum
um tíðarfarið hér á Kyrrahafs-
ströndinni. það má svo heita, aö
trir séu s feldar stillingar og blíð-
viðri. Fjórum sinnum hefi eg séð
frosthélu á gangstéttum bæjarins
a' roorgni dags; nokkurar rigning-
hafa verið að nndanförnu, en
oftast svo smftgerðar, að menn hafa
getað haldið áfram við vinnu sfna;
meira og stórfeldara virðist mér
regnið hafa verið nm nætur en
daga. Nú er farið að draga úr
rigningunum og munu þær vera að
me-itu leyti um garð gengnar ef
et'tir vanda lætur Vetrarveðrátt-
an hér tinst mér fremur l'kjast vor-
b íðu en vetrait ð eftir því, sem eg
hefi átt annars staðar að veujast.
Sumarið er hér sérlega skemti-
legt, vanalega er þá hér heiðsk’rt
veður og sólskin og hitinn frá 70
til 80 ntig (á Farinh.) f skugfia.
Einungis einn dag f sumar sem
leið varð hitinn 95 stig, en veður-
skyrslur, sem náðu yfir s ðastliðin
þrettán ár, sýndu, að þetta var
einsdæmi ft öllutn þeim ururn.
Stórviðri eru mjög sjald^æf hér
á ströndinni; en þeisar svalindi,
inndælu hafgolur le’ka vanalega
um hana sti'ari hluta dagsins á
sumrin með sínu hressandi kuli
og hrekja burtu reykjarmóðuna
fri verkstæðunum ogHÖgunarmyln-
unura og gera lol’tið hreint, svalt,
hressandi og heilnæmt fyrir menn
og málleysino-ja. það má með
1 sanni segja, að þó maður sé farinn
að þreytast af sólarhitanum og
vinnunni þegar á daginn lfður og
hafgolan kea.ur með sinn inndæla
blæ, þi safni maður nf áhrifum
hennar nýjum kröftum dg verði
aflúinn.
Og svo skal þe*.s að endingu
getið, að hvergi hefi eg komið, þar
sem loftslagið er jafn gott og
temprað eins og hér við Kyrra-
hafið.
Ballard, Waah., 8. Jan. 1904.
P. M. Bjamason.
Kvöld.
Himintjöld með blikið blítt,
brosa köldum vogi,
sumarkveldið signir frítt,
sólar-öldu logi.
Glaum í náðir nú er breytt,
næring þjáðu, smáu;
þannig háð er alt og eitt
Alvalds-ráöi háu.
Morgun.
Nætur færast burtu bönd,
blund sem væran tefur,
morgun skær um lög og lönd
líf og næring gefur.
Bægjumkvíða, burt er nótt,
byrjum stríð á vegi,
gefna tíð nú tökum fljótt,
tíminn bíður eigi.
M. Markússon.
I fttuttu máli.
Fyrir hálfa fjórðu miljón dollara
er arlega tiutt út brúður og önn-
ur leikföng frá Thuringen á
þýzkalandi. Meira en helmingur-
iun af því er seltí Bandarfkjunum.
Reykurinn frá verksmiðjunum f
Chicago myrkvar loftið umhvertis.
C. H. Leadbeater, guðspekingur
(theosotist) frá London, sem ný-
lega var þar á ferð, er þó á öðru
mali. Segir hann að það séu and-
ar, sem skuggsýninu valda, en
ekki reykurinn. í slaturhúrum
borgaiinnar er á ári hverju slátrað
svo miljónum skiftir af ýmsum
skep ium, og staðhætir spekingur-
inn að ^iað séu svipir þeirra, er
sveimi am í loftinu og skyggi á
sólarljósið.
Dr. O. BJORNSON,
650 William Ave.
Opfiok-tímab: kl. 1.30 til 8 og7 til8 e.h
Tblkpón: 89.
r
RUDLOFF GREIFI.
inn út, kom eldri maðurinn inn f stofuna. Hann
var náfölur og skalí á beinunum af geðshræringu.
Hann gekk til mín og hneigði sig, og sýndi mér
sérleg virðingarmerki.
,,Eg flyt yðu verstu fréttir. Prinzinn er
dáinn; yðar tign er nú herrann hér í stað hans. “
,,Dáinn!“ hrópaði eg öldungis forviða.
,,Hann veiktist snögglega í morgun og var
við andlátið þegar við komum til kastalans.
Og hann skildi við áður en hægt var að kalla yð-
ar tign inn til hans.
Mótmæli gegn ávarpi þessu brutust fram á
varir mínar. En eg færði þau ekki í orð. Hugs-
unin um stúlkuna, sem eg hafði séð, þessa Minnu
kántessu,—að yfirgefa hana varnarlausa á valdi
illmennisins hans Nauheim, kom mér til að
þegja. Eg hugsaði mér að þegja að minsta kosti
meöan eg væri að ráða við mig hvað réttast væri
að gera.
III. KAPITULI.
,, Yðar tign kæðuk."
Eg var þarna í ósegjaniega miklum vandræð-
um staddur. Báðir meunirnir höíðu augun á
mér, gættu vandlega að hverjum drætti.sem kom
fram í andliti mínu, væntu þess, að eg segði eitt-
hvað, og biðu þess með löngun að fá að votta
mér hollustu sína sem húsbóndanum.
Mjög glæsileg lífsstaða breiddi þarna faðm-
inn á móti mér, og eg þurfti ekki annað en opna
varirnar og segja eitt einasta orð til þess að kom-
ast í volduga og veglega stöðu.
Meira að segja: allar riddaralegar tilfinning-
ar í eðlisfari mínu brutust fram í löngun til að
frelsa fögru mærina úr klórn mannsins sem ætlaði
að leiða yfir hana aumustu ógæfu; og auk þess
knúði óstjórnlegur hefndarhugur mig til að fara
að minsta kosti hvergi fyrri en eg gæti komið upp
um hann og hefnt mín á honum.
Synd hans gegn mér var með öllu ófyrirgef-
anleg. Hann hafði gengið að eiga systur mína;
og ekki fyr en um seinan komst það upp, að hann
hafði þá átt lifandi konu.
Ógæfa þessi og sntán lagöi systur mína í
gröfina og fylti móður mína hugarangri; og yfir
líkbörum systur miunar strengdi eg þess heit að
láta dauða hennar kosta hann lífiö. En hann
hafði flúið, og þrátt fyrir allar tilraunir mínargat
eg aldrei fundið hann áöur en minn ímyndaða
dauða bar að höndurn. Og nú barst hann mér
hér upp í hendurnar, og þ ið einmitt þegar hann
var f nndirbúningi rneö a>'» endurtaka sinn svf-
viröilega glæp. Sannartcga hafði forsjónin látið
fundutn okkar bera sam m á þenuan einstaklega
hátt. Eg gat etck l i > iia i.vita hver eg var;
en eg gat litiö eftir þ. í, unn kæmi ekki fram