Lögberg - 05.05.1904, Blaðsíða 1

$23, OO.
j kosta góð reiðhjól, single tube. í‘24,00. saras-
I konar hjól. double töbe. í RlugKanum hjá í-
I okkur getið þér 8éð öll nauðsynleg áhöld til á
! reiðhjóla; handföng o. s. frv.
Anderson ðc Thomas,
j;1 538 Main Str. Hardware
K
^BKgaiat^p'jjaMaagaaaii.sygÁiiatii&gs
Telephone 339. §
♦jBgSg^Tg«aBillHt!?^gjMge8!BaiW!gKgRJcgB5æ!ft!BBg3g,8igg3S!^
Glugginn tullur
af baseball áhöldum, Lao.ross sticks^og bolt-
ura. Lawu Tennis Racquets og boltura. net-
um, Lawn Markers, hengirúmum, knatt-
trjám handa drengjum 5c. og þar yfir.
Anderson & Thomas,
S 538 Main 3tr. Hardware. Telaphone 339.
» ACerki: «v»rtnr \ -
^aæahigaaaKiE^'i.^aww
17. AR.
Winnipeg, Man.. Fimtudaginn, 5. Maí 1904.
NR.
Fréttir.
Úr öllum áttum.
Bandaríkjaforsetinn sleit þing-
inn á fimtudaginn var.
Kvenfélög í Toronto hafa tekiö
séy fyrir hendur, að aövara ungar
stúlkur um, aö sinna ekki auglýs-
ingum í blööunum, um ýms at-
vinnutilboö í sambandi viö sýn-
inguna í St. Louis, þó þau líti
glæsilega út. Tilgangurinn með
mörgum af þessum glæsilegu til-
boöum er aö eins sá, segja kven-
félögin, aö narra ungar stúlkur til
St. Louis og tæla þær eöa þröngva
þeim til ólifnaöar er þangað kem-
ur.
Tveir óbótamenn, annar kærð-
ur um morð, hinn fyrir peninga-
þjófnað og falsanir, struku úr
fangelsi í Chicago í vikunni sem
leiö. Haföi þeim tekist, án þess
á bæri, að saga sundur járnslá,
er fangaklefanum var lokað meö,
•og leynast svo á burtu þrátt fyrir
þaö þó heill' hópur af lögreglu-
mönnum væri alveg á næstu grös-
um. Haldiö er aö vinir þeirra,
utan fangelsisins hafi á einhvein
hátt getaö laumaö til þeirra verk-
færum til þess aö brjótast út meö,
og mútaö hafi veriö einhverjum
fangaverðinum til þess aö gefa
þeim tækifæri til aö sleppa.
í bænum L’Original í Ont. var
hengdur maöur á fimtudaginn var.
Var hann sannur að sök um aö
hafa drepiö bónda nokkurn, er
hann var vinnumaður hjá, og son
hans ungan að aldri.
Stórkostlegur gimsteinaþjófn-
aður var framinn í Chicago ívik-
unni sem leiö, á mjög kænlegan
hátt. Forstööumaöur einnar
helztu gimsteinabúöarinnar var
beöinn þess, gegnum telefón, aö
senda heim á heimili eins nafn-
kends og stórauðugs borgara bæj-
arins úrval af gimsteinum, svo frú
hans gæti kosið sér af þeirn þá,
er henni bezt líkaði. Kaupmaö-
urinn brá fljótt viö, og sendi einn
af þjónum sínnm meö gimstein-
ana til frúarinnar, sem ekki vissi
hvaðan á sig stóð veörið er henni
voru sendir slíkir kjörgripir, svo
óvænt og óumtalaö. En hún
fékk ekki langan tíma til aö furða
sig á þessu. # Telefónbjallan í
húsi frúarinnar hringdi og sagöist
sá, sem nú talaöi gegnum ‘tele-
fóninn vera gimsteinakaupmaður-
*nn sjálfur. Baö hann frúna að
fyrirgefa sér ónæöiö, sem hann
fiefði gert henni meö því, aö
Senda henni í ógáti gimsteina,
Sein heföu átt aö fara í annan
staö. Sagöist hann eftir stutta
stund senda mann eftir þeim og
bað frúna að geyma þá fyrir sig á
^eöan. Hálfri stundu síðar kem-
llr sendimaður til frúarinnar, fær
henni nafnspjald kaupmannsins
°g tekur viö gimsteinunum. Sá
sendimaöur og gimsteinarnir, sem
v°ru tíu þúsund dollara viröi, hafa
ekki sést síöan. . .
Leitarmenn þeir, er keisaralega
vísindafélagiö í St. Pétursbor.,
O
sendi á stað, vorið 1903, til þess
a.ö leita aö noröurskautsfaranum
barón Toll, og félögum hans, eru
nú komniraftur úr ferö sinni, án
þess aö hafa orðið neins vísari.
Fréttu þeir ekkert til þeirra fé-
laga, né fundu nein verksummerki
eftir þá neinstaöar og telja því
víst aö þeir hafi farist úr vista-
skorti og kulda.
Sagt er aö Japanar hafi nýlega
keypt tvö af gufuskipum Can. Pac.
járnbrautarfélagsins.
Tvær systur í B.uffalo, N. Y.,
sem eru ekkjur og hafa unnið fyr-
ir sér meö daglaunavinnu, fengu
nýlega frétt um þaö, aö bróöir
þeirra, sem átti heima í Ástralíu
væri dáinn og heföi skiliö þeiin
eftir í arf eina miljón dollara.
Fjörutía miljónir dollara hafa
Bandaríkjamenn borgaö Frökk-
um fyrir tilkall þeirra til Panama-
skurðarins.
Komist hefir þaö upp aö bréfa-
skrínur á strætunum í Toronto
hafa verið opnaöar og stolið þaö-
an peningabréfum.
Eitt þúsund dollara verölaun,
sem skift verður niöur í mismun-
andi upphæöir, hefir J. H. Has-
lam heitiö bændum í Assiniboia
fyrir framfarir í trjáplöntun. Skil-
málar fyrir því aö geta fengið
verölaunin eru þeir, aö trjáplant-
anirnar mega ekki takayfir minna
svæöi en eina ekru, skjólgarðar
veröa aö vera tíu feta breiðir, og
hvorutveggja veröur að vera í
góöu ásigkomulagi.
Foley Bros., Larson & Co.
hafa tekið aö sér alla brautarlagn-
ingu fyrir Can. Pac. járnbrautar-
félagiö í sumar. Eru þaö níutíu
mílur til samans. Tuttugu og
fimm mílur verða lagöar austur
frá Wetaskiwin, tuttugu og fimm
mílur frá Lacombe og fjörutíu
mílur frá Pleasant Hills inn í
Lost Mountain-héraöiö. For-
menn þessara brautalagninga.
segjast ekki ætla sér aö ráöa neitt
af Bandaríkjamönnum til þess að
starfa aö þessu verki, og auka-
verk í sambandi viö það vrðu ekki
seld þeim heldur í hendur, svo
framarlega sem hægt yröi aö fá
Canadamenn til þess aö taka þau
að sér.
Eldsvoði mikill varö í Fernie í
British Columbia á föstudaginn
var. Skaöinn sagöur yfir sjö
hundruö og fimtíu þúsund dollara
viröi. Vatnsrennur bæjarins voru
í svo slæmu ástandi aö slökkvi-
liöiö gat ekki neytt sfn við aö
bæia niður eldinn.
Vart hefir oröiö viö bóluveiki í
Souris.
Hrööustu ferö, sem nokkur
járnbrautarlest enn hefir fariö,
fór póstlestin milli Plymouth . og
London á Englandi á mánudaginn
var. Fjarlægöin inilli þesáara
borga er tvö hundruö fjörutíu og
sjö mílur og fór lestin þá leiö á
tvö hundruö ogsautján mínútum.
Seinasta spottann, eitt hundraö
og átján mílur, frá Bristol til
London, fór lestin á níútíu og nfu
mínútúna.
J. D. McArthur í Winnipeg
hefir tekiö aö sér aö leggja járn-
braut fyrir Can. Northern járn-
brautarfélagiö, fimm hundruö
mílur á lengd, til Edmonton.
Veröur strax byrjaö á verkinu og
því flýtt sem mest má veröa.
Konsúll ^Japana í Montreal hef-
ir lýst því yfir aö stjórnin í Japan
muni ekki, enn sem komið er,
þiggja liöveizlu þá, er sjálfboða-
liöar í Canada hafa boðið henni,
gegn Rússum. Segir konsúllinn
aö stjórn Japana hafi aldrei aug-
lýst aö hún tæki neitt sjálfboöa-
liö í sína þjónustu. enda þættist
hún hafa nægan mannafla heima-
fyrir til viðureignar viö Rússa.
Auk þess eru engin lög til í Japan,
er heiinili stjórninni aö þiggja
slíka liöveizlu frá erlendum þjóö-
um.
Sextíu og átta bóluveikir menn
eru nú í sóttveröi í St. John, N.-
Dakota. • Alt eru þaö kynblend-
ingar sem veikina hafa tekið.
I bænum Owen Sound í Onta-
rio kostar þaö $250 árlega aö
mega selja sigarettur.
Meö samkomulagi milli verk-
gefenda og verkþiggjenda hefir
kaup veriö lækkaö á bátum á
stórvötnunum.
Bretar hafa skotiö á bæinn II-
lig á Somalilandströndinni í Af-
ríku og handsamað Illig-soldán-
inn.
Á sunnudaginn var skall á snjó-
bylur meö ofsaroki í Colorado.
Á strætunum í bænum Cripple
Creek í Colorado varð snjórinn
tveggja feta djúpur, og fjögur til
fimm fet víða í grendinni. Járn-
brautalestir og önnur umferö tept-
ist í þessu illviðri.
Frá Colorado Springs fréttist á
mánudaginn var aÖ ákafieg rign-
ing heföi þá staöið þar yfir í heil-
an sólarhring. Vöxtur hljóp í ár
og læki sem skemdu járnbrautir
og vegu alla svo mjög, að tjóniö
nemur þúsundum dollara.
Viö bæjarkosningar í St. Paul,
Minn., á þriöjudaginn unnu dem-
ókratar stórkostlegan sigur. Segja
blöðin, að kosningabaráttan hafi
veriö milli opinberrar siöspillingar
og góðs siðferðis, og aö hiö fyr-
nefnda hafi sigraö.
Svo er sagt, aö þegar Rússum
berast fregnir um ófarirnar f viö-
ureigninni viö Japansmenn, þá
svali þeir gremju sinni með því
aö ofsækja Gyöinga.
Pétur Skjöld kaupmaöur, sem
um áramótin flutti alfarinn vestur
aö Kyrrahafi og byrjaði verzlun í
Ballard, Wash., fellir sig ekki viö
lífiö þar vestra og hefir ákveöiö
aö flytja austur aftur. Hann hef-
ir, aö sagt er, keypt verzlun í
Edinburg, North Dakota.
stríðia.
Stórkostlegar orustur hafa orö-
iö í Manchúríu undanfarna daga
og mannfall mikiö í liöi beggja.
Japansmonn hafa sýnt svo mikla
karlmensku og hreysti, aö Rússar
hafa hvaö eftir annaö oröiö und-
an aö hrökkva. Rússar segja,
aö í einni orustunni muni hafa
fallið 3 til 4 þúsund menn af liöi
Japansmanna.
Veöráttan er hin hagstæöasta
bæöi fyrir bænda og bæjavinnu.
Sólskin og hiti á hverjum degi.
Sáning víöa langt komin.
Niöurlag á ræðu
Jóns fra Sleðbrjót,
á samkomu i AIftavatnsbygð á
surnardaginn fyrsta.
.... Finn ræöumaðurinn sem ný-
búinn er aö tala hér (séra J. J.)
hvatti menn til aö hlvnna sem
bezt aö íslenzku þjóöerni hér
vestra. Eg vildi hvetja yður til
þess líka, skora á yöur aö gera
það. Þér getiö veriö eins góöir
canadiskir borgarar fyrir því, lært
eins mikla framtakssemi Og frjáls-
an hugsunarhátt af Canada-mönn-
um fyrir því. Canada-menn
virða yöur meira, en ekki minna,
ef þeir sjá þaö, aö þér heiðrið jrð-
ar eigin þjóöerni.
Þaö eru margir sem segja, aö
ekki sé til neins aö halda hér upp
f íslenzkt þjóöerni, því vér hverf-
um hvort sem sé eins og dropi í
hinu mikla canadíska þjóöarhafi.
Eg ætla ekki aö deila um það.
Til þess er hvorki stund né staö-
ur hér í kvöld. Vér, sem frá ísl.
höfum komiö, getum haldiö viö
íslenzkri tungu, íslenzku þjóöerni.
Börnin okkar geta haldiö því viö,
og eg vona barnabörnin; lengra
ætla eg ekki aö spá.
Og þó íslenzki þjóðflokkurinn
ætti eftir aö hverfa í canadíska
þjóðflokkinn og íslenzk tunga ætti
eftir aö deyja út hér vestra, þá er
því betra því seinna sem þaö
veröur, því lengur sem viö höld-
um viö íslenzku þjóöerni og ís-
lenzkri tungu og íslenzkum dreng-
skap hér ve^tan hafs, því stærra
spor markar íslenzkt þjóðareðli í
canadíska þjóöareöliö; því meiri
menjar veröa af veru Islendinga
hér og því meiri sæmd verðurþað
fyrir ísland.
Eg ætla áður en eg sezt ciöur
aö minna yður á gamla sögu úr
fornöldinni. Ekki frá Islandi,
heldur frá Noregi, úr orustunni á
Stiklastööum þegar Ólafur kon-
ungur helgi féll. Þér munið þaö
öll, að það var jafnan boriö merki
fyrir konungum í bardögum, til
þess var valinn hrcustasti maöur-
inn. Ef liösmennirnir sáu, aö
merkiö var boriö vrel fram, börö-
ust þeir hraustlega og fylgdu merk-
inu; ef merkið féll, þá fór alt á
ringulreiö og herinn flýöi. Sá
sem bar merki Ólafs konungs á
Stiklastööum, hét Þóröur Fóla-
son. Hann var hraustmenni,
baröist drengilega og ruddi sér
braut fram í óvinaherinn. Þaö
stóöu á honum öll járn og hann
fann aö banastundin var kornin.
En hann lét ekki merkiö falla.
Þegar hann fékk banasáriö, hóf
hann upp merkisstöngina og skaut
henni niöur f grundina, svo fast.
aÖ hún stóö, og merkiö gnæföi
yfir herinn þó hann félli. Jm
þetta hefir eitt af yngri skáldum
Norömanna kveöiö, og séra
Matthías, gullskáldiö okkar, sem
margir kalla, hefir þýtt þaö á ís-
lenzku. í því kvæöi eru þessar
hendingar:
,, Og sagan segir,
hann seig í blóö
á rnistarvegi—
en merkiö stóö.
Og þetta sama
skal sérhver gera,
ef merkið frama
vill maöur bera.
Ef bila hendnr,
er bættur galli:
ef m e r k i ö stendur
þótt m a ö u r i n n falii. ‘ ‘
Þaö er þetta sem þér eigið aö
gera. Þér eigiö að fylkja yöur
um íslenzkt þjóðerni, vera vernd-
arliö íslenzkrar tungu, fylkja yð-
ur til aö koma fram öllu, sem efl-
ir manndáð og mentun.
Þér eigiö aö fara eins og merk-
ismaöurinn á Stiklastööum.
Þó fyrirtækin mishepnist, þó
þér fallið frá hálfunnu verki, þá
eigiö þér ekki aö láta merkið falla.
Ef merkiö fellur ei, þá fylkja
sér um þaö nýir liðsmenn, og ný
kynslóö uppsker ávöxtinn af bar-
áttu hinnar hnígandi kynskiöar.
Fylkiö yöur um merki framfara
og manndáöar. Fylkiö yöur um
merki íslenzks þjóöernis og ís-
lenzkrar tungu. Veriö stoltir fyr-
ir íslenzka þjóðflokkinn.
Látiö ekki merkiö falla!
Þaö skal vera mitt síðasta orö
til yöar í kvöld.
Meginland suður
íshafsins.
Þaö virðist nú fullsannaö, aö í
suður-íshafinu sé fastaland meira
en helmingi stærra ummáls en 511
Norðurálfan. Bandaríkjamaöur
Wilkes aö nafni, sem heim kom
úr suðuríshafsferö áriö 1841, sagð-
ist hafa oröið var viö feikna stórt
fastaland þar syðra og siglt með
fram því 1,500 mílur. Annar
maöur, Ross aö nafni, sem síöar
kom úr rannsóknarferö að sunnan,
efaöist um, aö þetta væri rétt hjá
Wilkes og áleit, aö þetta heföi
verið rööin á ísbreiöu. Eölilega
voru menn svo í vafa- um hverju
hér væri aö trúa.
Skýrsla Scotts kafteins, sem var
fyrir brezka suöuríshafs-leiöangr-
inum 1901-04, sýnir, aö Wilkes
hefir haft rétt fyrir sér, eq Ross
ekki. Scott sýnir fram á, aö ís-
rönd sú, sem Ross talar um, sé í
rauninni skriöjökull, sem liggur á
landi, eins og t. d. jöklarnir á
Grænlandi. Jökullinn er á aö
geta sjö hundruö mílur á breidd
og nær til sjávar á flatneskju milli
Victoria-lands og Edward sjöunda
lands. Þjóöverji, Von Drygalski
aö nafni, hefir feröast um og rann-
sakaö áttatíu stigum vestar og
þykist þar hafa orðið var viö Iand
mikiö, sem hann ekki komst kring-
um, og þykir líklegt, aö þaö sé
sama fastalandiö og Wilkes kom
austan aö.
Fréttirfrá Islandi.
1 _____
Akureyri, 12, Marz 1904,
Járnbraut vænttnleg Rélaghefir
myndast i Skotlaudi (eða Englandi) til
þess að vinna brennisteinsnámur á
Þeistareykjum (á afrétt Revkdsela-
hrepps). Eigandi námanna ar Grenj-
aðarstaðaprestakall. í ráði err ad leg^ja
járnbraut frá Húsavik upp að náraiin-
um. nál. 4 mílum, Jón Jónssoa f á
Múla er umboðsmaður félatisins og var
búist við honum til Húsavíkur í þes.-
um mánuði til þess að semja fyrir ,é-
lagsin* höad. Félagið hefir áður skrif-
að prófastinum á Grenjaðarstað og
prestinum á Húsavík til þess að undir-
búa samoinga.
Dáin er 5 Kaupraannahðfn fiú
Laura Á.sjreirsson, koua stórkaup-
manns Ásgeírs Ásgeirssouar frá í.a-
firði. •
Hinn 8. Jan. síðastl andaðist Jón-
atann Jónssoa að Melgerði í Evjatirði,
rúmlega sjötugur að aldri. Jónatan
sál. var mesti dugnaðar og slcarpieika
raaðrr og mjög vel látinn. Hann
lætur eftir sigekkjuogtvöbörn. Hóhn-
friði, gifca Ólafi bónda í Melgarði, og
Ingimar Eydal á Akureyri.
Akureyri, 19. Marz 1904.
Héðan af útfirðinum eru ekki nein
stórtíðindi. En raeð nokkuruiu ií ura
vil eg skýra Nl. frá þvi, sera gerist
meðal vor.
Tiðarfariðhefir verið, eins og frá er
sagt í Nl„ snjóasamt og umhleyp-.uga-
samt framan af, og að þessu.
Nú er nokkur jörð, en Htið munu
bajndur beita búfó síuu. Heybyrgðir
munu vera nokkurar, og ef vo ið
verður ekki þvi verra, þá muau tiest-
ir komast nokkurn vegian af. sérstak-
lega þar sem nú er séd fyrir alla hsettu
yið það, ad kornmatur fáist ekki,
Sjórinn er al'.s laus, og öll tískiför
standa 1 naust’un sínum. Einstaka
selaför eru að sveima um sjóinn, þegar
gefur, en lítid hefst upp úr því. Þeir
sem mest hafa fengið, telja nú b—7 seii
yfir veturinn. Fugl sést enginn, sem
möunum þykir siægur i að ilrepa aetua
„forboðna eplið“, öeðarfugíinu. Ný-
legu var róið til tískjar og fékst engÍLn
á skip Sumt munu fáir lifa við vol-
seði, og munu hinir fatækustu mikið
eiga það að þakka samskotum þeira,
sem fóru fram hér i hreppaum 1. Febr.
í tilefni af stjórnarbreytingunni. Þau
samskot munu vera nátt á þriðja hundr-
að krónur.
Framtíðarvonir eru hér góðar, því
menu búast við afla, oghonum góðum,
á eftir öðrum etns dauða og verið heár
í sjónum í hausc og vatur hér á Eyja-
firði.
Blaðið „Bjarki1, er hætt að koraa
út. Prentsmiðjan. sem biaðið hetír
verið prentað í og Ðavid Östlund á. er
/komin suður til Reykjavíkur, Ritstj.
biaðsins, Þorsteiun Gisiasoa, hefir 1 g
flutt sig suður
Þrjú tilboð eru komin um að re 'sa
Gagnfræðaskólann eftir uppdrætti
þeim, sem stjórnarráðið hefir sent
hingað norður: frá Sigtr. Jónssyni, sem
uppdrittinn gerdt, 64 þús. kr , Snorra
JónssyniST þúsundogSigtr Jóhattnes-
syni og Jónasi Gunnarssyni 55 þús.
Auk þess heflr Snorri Jónsson gert nj j-
an upþdrátt, er sendur verður stjórn r-
ráðinu. Eftir þeim uppiræt i mundi
skólinn samsvara að tniklum mun bet-
ur því, sem til er irtlast með lögunnm,
rúmið meira og tilhogun hentugri, sér-
staklega að því. er til heimavistanna
kemur. Það skólahús býðst Snotri
Jónsson til gð reisa fyrir 59 þúsund kr,
Naumast 'parf að taka það íram, að
ekki virðist anuað geta komið til mi la
ea að stjórnarráðið taki þaan uppdrátt-
inn, sembetursamsvarar þeim kröfum,
er þingið gerði. þar sem kostnaðai-
munur er svo litill, að haan er ekki
teljandi.
Hákarlar hafa veiðst nokkurir u; p
um isinn hér á Pollinum síðustu daga.
Um raiðjan dag i gær munu þc-ir ha a
verið orðnir 18. *
Ein síld veiddist hór á Poiinum í
gær, og þóttu merkistiðindi. — JíerJur-
land.
Reykjavik, 26. Marz 1904.
Tidarfar. Hér er uú rosaiíð. Ea
frostlaus alveg. Bezta hláka í dag
Fyrir fám dögum (21. þ-m. andað-
ist að heimili sínu Meðalfelli í Kjós
ungfrú Þorbjörg Jakobsdóttir 30 ára að
aldri, dóttir séra Jakobs sál. Gudra,-
sonar á Sauðafelli, Hún var uokkur
ár í Ameriku og kom þaðan með brjóst-
tæringu, sem þjáði hana þrjú síðustu
árin. Hún var efnileg s’úlka, stilt og
vel mentuð. —