Lögberg - 16.02.1905, Blaðsíða 2

2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN i6, FEBRUAR 1905.
Eini frjálsi maöurinn á
Rússlandi.
Á föðurleifð Tolstoi's, Yasnaia
Poliana á Mið-Rússlandi, er æfa-
jjöniul kona ein, Agata að nafni.
Hún er fædd þar og var þrælborin.
1 hundrað ár hefir hún átt heima
þarna á sama heimilinu. Fyrir sjö-
tm og sex árum síðan hélt Wún á
Tolstoi í fanginu og lék við hann.
Enn i dag, eins og í gamla daga,
vakir hún yfir honum og gætir
hans, og ekkert umtalsefni fellur
henni betur en að tala um æsku-
daga greifans.
„Hann var gott barn,“ er við-
kvæði hennar, „en nokkuð hvikull
i lund.“
En ef farið er að tala við hana
tun eitthvað af hugmyndum Tol-
stoi’s um að bæta kjör mannanna,
(^g eitthvað af því marga, sem hann
hefir skrifað í þá átt, þá fæst hún
ekki til að segja neitt, en dularfult
hros leikur um varir hennar. Og
4>etta bros hennar, sem bæði er vin-
gjarnlegt og hefir einhverja efa-
setni í sér fólgna um leið, innibind-
ur í sér framkomu rússnesku þjóð-
arinnar gagnvart skáldsagnahöf-
undinum og spámanninum í Yas-
naia Poliana. Að bannfæringum
lians og spádómuin brosir rúss-
ueska þjóðin, efasamlega en þó
vingjarnlega.
Tolstoi er frjálsasti maðurinn á
Rússlandi. Keisarinn sjálfur, al-
valdur yfir öllum Rússum, er langt
frá því að geta jafnt honum um
frjálst höfuð strokið í orðum og at-
höfnum. Ekkert af öllum þeim
aragrúa, sem til er af lagaboðum
og tilsskipunum á Rússlandi, virð-
ist hafa nein þvingandi áhrif á Tol-
stoi. Hann segir það sem honum
sýnist, ritar það sein honum sýnist
og gerir það sem honum sýnist.
Enginn skerðir eitt hár á höfði
lians, livorki keisarinn sjálfur, né
neinn annar, frá liinum æðsta til
af
frelsis, en af því það er svo ótak-
markað bindur það mig. Eg er
ekki eins frjáls eins og eg væri ef
einhver mótspyma væri, ef einhver
hæfist handa, ef einhver réðist á
mig. Eg er sá eini scm hefi mál-
frelsi. Eg verð að nota það skynsam-
lega, og ekki segja neina heimsku,
—og það er ekki ætíð það auðveld-
asta“.
Þetta frelsi sitt á Tolstoi engpun
stjómspekinga hyggindum að
þakka, heldur manmnum Nikulási
II. Rússakeisara.
Nikulás er sjálfur Tolstoi’s sinni.
Keisarinn er góðgjarn maður, en
staða hans er honum ofvaxin og
hann er langt frá þvi að vera sæll.
Hann er þunglyndur og yrkir ljóð,
sem full eru af viðkvæmni, og alt
bækúr Tolstoi’s óhindrað og rann-
sóknarlaust gegn um hendur rit-
skoðaranna. Engþnn hreyfir við
þeim. Enginn njósnari skygnist í
bréf, sem frá honum em eða hon-
um em send. Hann sendir frá sér
hvert handritið á fætur öðm, sem
öll em full af þyngstu ásökunum
gegn lögunum og stjómarfarinu á
Rússlandi. Enginn tálmar þeim
„samkvæmt skipun keisarans”.
„Tolstoi er einn af dýrgripum og
furöuverkum Rússlands,” sagði
keisarinn ekki alls fyrir löngu.
„Hann stendur ofar lögunum og er
höfuðprýði þjóðarinnar."
I engu landi undir sólinni er eins
mikið af njósnurum og á Rússlandi.
Hvergi á nckkuru bygðu bóli er
cins mikill fjöldi lögreglumanna,
það sem hann gerir sér til skemtun- , opinberra og leynilegra, eins og á
ar ofe honum virðist vera nokkur . Rússlandi. í Moscow, t. d., standa
afþreying í, er að ríða á hjólhesti lögreglumenn á strætunum með að
og taka myndir með lítilli ljós- eins örskömmu millibili, og aukf
myndavél, er hann hefir oft með- j þess hafa lögreglumenn gætur á
íerðis. Bækur Tolstoi’s eiga vel' húsum manna dag og nótt. í við-
við skapferli hans, og munu fyrst bót við þetta eru þjónarnir í hús-
af öllu liafa vakið hjá honum hug- J unum sjálfum, mjög oft að minsta
myndirnar uin alþjóðafriðinn, þó kosti, leigðir spæjarar. Það er
J«er hugmyndir hafi verið eignaðar sama hvert maður fer. Lögreglan
áhrifum annars rithöfundar. Með Ilefir si °g æ vakandi auga á orðum
fanganum í hásætinu og frjálsa manrfs og gerðum. Þjónar hennar
manninum í Yasnaia Poliana er cru a gistihúsunum, í leikhúsunum,
einhver andlegur skyldleiki, undar- 1 borðstofunni hjá kunningja þín-
leg samhygð, sem ekki er auðvelt um. scm býður þér til miðdagsverð-
að gera sér grein fyrir. Hver ein- ar lleima hjá sér, í sínu eigin húsi.
asti embættismaður á Rússlandi Kunningi þinn býður þér að keyra
veit það, að ef lagðar væru hendur út með sér í vagni. Nú heldurþúað
á ToÍstoi mundi keisaranum falla bér sé óhætt að se&Ía hvað sem t,ér
það eins þungt og liann hefði orðið sýnist vi(,l hann, á frönsku eða
fyrir því sjálfur. Þó þeir hafi aldr- ensku- En langt fra Þvi- Kunn-
ei sést, keisarinn og Tolstoi, ber inS‘ Þinn hnippir í þig. Það er
keisarinn svo mikinn vinarhug til ehki að vita nema ökumaðurinn
hans í brjósti, að engar fortölur &eti veri^ njósnari.
mundu fá bifað þó reynt væri. j Það er næstum óhætt að komast
______________________ svo að orði að hvert einasta manns-
Einu sinni bar það við, að Tol- barn a Russlanfh se undir eftirliti
stoi var á gangi á strætunum í l0SreShinnar nema Tolstoi gamli.
Moscow, sá hann þá álengdar bein- Hkki einn einasta njósnara er
ingamann, sem bað þá er fram hjá hægt að finna í húsinu hans eða í
grend við það.
Landeignin hans er
á Rússlandi, sem
gengu „í Jesú nafni" að gefa sér
hins lægsta af embættismönnum ölmusu. Þá kom lögreglumaður eini hletturinn
ríkisins. í þessu víðlenás ríki, þar j gangandi eftir strætinu og undir eldci er slcipaður lögreglumönnum
scm enginn og ekkert er x'rjálst.þar j eins og beiningamaðurinn varð °g njósnarliði. Það er emi frjálsi
sem keisarinn sjálfur situr með [ hans var flýði hann sem fætur tog
*
bundna tungu og fjötraðar hendur uou-
innan um ráðgjafa sína og þegna, »Er bað mögulegt,“ sagði Tol- ans
er Tolstoi frjáls eins og fuglinn í j stoi við sjálfan sig, „að bannað sé í
loftinu. Honum hefir auðnast sú j kristnu landi aumingjunum að biðja 1
sérstaða í landi þar sem einvalds- I ölmusu í Jesú nafni?"
stjórn ríkir, og vilji einvaldsherr-
aus er einasta og æðsta löggjafar-
valdið, að vera frjálsari en sjálfur
bletturinn í öllu hinu víðlenda keis-
aradæmi,—„samkvæmt boði keisar-
— Success.
Kvalaí'iill gigt.
„Bróðir,“ sagði Tolstoi við lög-
regluþjóninn, „ert þú læs?“
„Já," svaraði lögreglumaðurinn
einvaldsherrann og yfirdrotnarinn. j hæversklega.
1 Hvernig skemt blóð veldur henni
og hvernig Dr. Williams’ Pink
Pills lækna hana.
I>ar í landi, sem allir hlutir eru
uiyrkraverk og tortryggnisauga
livílir yfir hverju húsi, vinnur Tol-
stoi sitt verk opiriberlega og í
bjartara ljósi en nokkurú sinni hef-
ir leiftrað um hásætið sjálft. Hús
„Ilefir þú lesið bibliuna?"
,Já."
Fyrir nokkurum áruni héldu
læknarnir að gigtin kæmi af inn-
Og manstu eftir því, að Kristur kulsi Dg óvarkárri meðferð á líkam-
seðja þá, sem anum. Nú vita þeir, að gigtin kem-
ur af því að blóðið blandast þvag-
efnum þegar lifrin og nýrun eru í
Tolstoi’s er öllum opið til aðgöngu j að Tolstoi, mjög alvarlegur, og " þa‘í rýrir
stni msclti i
Og þú ,herra minrn!
býður okkur að
hungraðir eru?“
Lögreglumaðurinn
og með þeim útlendingum
koma til þess að heimsækja hann er
ekki haft nærri því eins strangt eft- j að lesa?'
irlit og vanalegum ferðamönnum.
Nafn lians cr þeim að flestu leyti i
sneri ser nu
°g
vöðvana, gerir liðamótin stirð og
eins gott og gilt og vegabréf undir- ! tilskipunina ?
rituð af embættismönnum lceisar- „Já, bróðir."
ans. Og það er endalaus gesta-1
gangur hjá Tolstoi,
rithöfundar,! biðjast beininga á strætum úti.“
stjórnmálamenn, bændur, fjármála- Spámaðurinn þagði við og hélt
menn, ráðherrar, stigamenn, stú- | leiðar sinnar.
dentar, herramenn, fréttaritarar frá ! ---------;
biöðum og tímaritum í öllum áttum j Engin stjórn i neinu landi hikar
iieimsins og löndum—, og enginn s<ir vjð að iata rannsaka bækur og
dagur, alt árið út, líður svo að ekki bréf, sem sent er með póstum út
scu fleiri eða færri á ferðinni heim um landið, ef nokkur grunur leikur
þangað, til þess að fá að tala við £ að með útbreiðslu þeirra sé rík-
hinn víðfræga rússneska rithöfund, j jnu hætta búin. Og sérstaklega á
scm á elliárum sínum er orðinn spá-! þetta sér stað á Rússlandi, þar sem
Kant þú veikir taugarnar. Kuldaveður og
votviðri hefir ætíð slæm áhrif á
gigtveika menn. Þeim hættir því
við að skella skuldinni á tíðarfarið,
en ástæðan fyrir því að þeir hafa
ekki viðþol eru eiturefnin í blóðinu.
Stríðleikinn á taugunum og kval-
„Og manstu að þar er bannað að irnar aukast ár frá ári, þangað til
„Já, bróðir."
,,Og hefir þú
lesið lögreglu-
uiaður þjóðarinnar.
„Það er enginn hlutur, hvorki í
orði né verki,“ segir Tolstoi, „sem
eg þarf að leyna fyrir mönnum.“
Og svo bætir hann við: „Já, eg
veit að eg nýt hins fullkomnasta
ritskoðun er löglegur og sjálfsagð-
ur hlutur. Æjðstu embættismenn
landsins eru ekki fremur undan-
þegnir þeim lögum en alþýðumenn-
mennimir. En samkvæmt skipun
keisarans sjálfs ganga bréf og
maðurinn er orðinn að aumingja,
sem hvorki dag né nótt hefir neitt
viðþol. Oft kemur það fyrir, að
veikin hleypur í hjartað og veldur
þá bráðum dauða. Menn ættu ekki
að vanrækja þennan sjúkdóm, en
það er hvorki hægt að lækna hann
með áburði, plástrum né heitum
bökstrum. Ekkert af þessum með-
ulum kemur í nógu náið samband
við blóðið. Eina áreiðanlega með-
alið er Dr. Williams’ Pink Pills,
þvi þær búa til nýtt blóð. Þær
hreinsa burtu eiturefnin, liðka liða-
mótin og vöðvana, styrkja taugarn-
ar, lifrina og nýrun, svo þessi líf-
færi verða fær um að vinna það
verk, sem þeim er ákvarðað. Þessu
tfl sönnunar em mörg dæmi um
menn, sem hafa kvalist af gigt, og
orðið heilbripðir fyrir áhrif Dr.
Williams’ Pink Pills. Mr. T. H.
Smith í Calcdonia, Ont., er einn af
ínörgum, sem hefir reynt þetta.
Hann segir: „í mörg ár kvaldist
eg mjög mikið af gigt og var orð-
inn svo fatlaður, að eg gat lítið sem
ekkert unnið. Þjg rcyndi margar
tegundir a af meðulum, en ekkert
dugði. Eg sá Dr. Williams’ Pink
Pills auglýstar sem gott meðal við
gigtveiki og ásetti mér að reyna
þ«cr. -\ður • n eg var búinn úr
þremur ;Y-cjum fann eg til bata.
Eg hclt áfram irið pillurnar allan
veturinn og bær hafa gert mig al-
bata. Nú er og ciðinn svo hraust-
ur að cg get mir.ið úti snöggklædd-
ur í hvaða frosti sem er án þess að
kenna mér nokkurs meins. Eg vil
ráða II n. gigri likum mönnum til
að brúka Dr. Wi’riams’ Pink Pills.“
Dr. \V"‘:n.s’ Pink Pills lækna
mcnn c>g lon.ir, sem þjást af liða-
g’gt, lendagigt, slagaveiki, húðsjúk-
dómum og öðrum blóðsjúkdómum,
því þær búa til nýtt, hreint og rautt
blóð. Þetta nýja blóð eyðir hinu
4cvalafulla eitri og kemur líkaman-
um til fullrar heilsu. Ekkert annað
tn hreint og óskemt blóð getur gert
það, og ekkert getur læknað blóðið
nema Dr. Williams’ Pink Pills. Sé
blóðið veikt, þá veikjast taugarnar,
því blóðið er næring þeirra. Veikl-
ac blóð er orsök til svefnleysis,
taugaveiklunar, móðursýki, St. Vit-
us dans og annarra sjúkdóma sem
þjá konur og karla. Séu Dr. Wil-
liams’ Pink Pills vel og rækilega
notaðar þá lækna þær þessa sjúk-
dóma og ýmsa aðra sem koma af
skemdu blóði, t. d. blóðleysi, kýli,
meltingarleysi, hjartasjúkdóma og
nýrnaveiki. En þér verðið að fá
rétta meðalið. Ekkert annað með-
al er þeim jafngott, sem verið er
að reyna að selja í þeirra stað. Gæt-
ið þess að fult nafn „Dr. Williams’
I’ink Pills for Pale People“ sé á
umbúðunum um hvcrja öskju. Sé-
uð þér í efa, þá skrifið beint til
,,The Dr. Williams’ Medicinc Co.,
Brockville, Ont.“, og pillurnar
vcrða sendar með pósti fyrir 50C.
askjan eða sex öskjur fyrir $2.50.
Fréttabréf.
Spanish Fork, Utah,*i.Peb. 1904.
Herra ritstjóri.
Eins og vant er cru héðan lítil
stórtíðindi að frétta.—Veturinn,J>að
sem af er, licfir verið góður, oftast
mild veður og lítill snjór. I íefir því
ftnaður hjá fjáreigendum þrifist
með bezta móti og lítur vel út.
Hér iiafa gengið töluverð veik-
indi í vetur, bæði á börnum og full-
orðnum, og liafa margir dáið, þó
engir nv.ðal landa svo mér sé kunn-
ugt. Samt liafa veikindin ekki
sneitt hjá þeim fremur en öörum.—
bændurnir Sæmundur Jónsson og
Gísli Gíslason hafa legið lengi rúm-
íastir, sá fyrncfndi síðan um jól, og
eru þeir víst sáralitið á batavegi
enn sem komið er. En vér óskum
og• vrxum, að þeim batni og þeir
nái heilsu sinni aftur.
Kona hcrra Rjarna J. Johnsonar
lu.br t u'r.ig lcgið síðan í Nóvember
í haust og er enn á litlum batavegi.
—Ýmsir fleiri meðal íanda hafa oft
vcrið lasnir afog tii á þessum vetri,
eii aí því að fáir þeirra hafa legið
rúmfastir, sleppi eg að nafngreina
þá
Að öðru leyti er líðan vor þolan-
leg og framtíðar útlitið fremur
gott.
Hin nýja járnbraut, sem verið
hefir við að byggja í síðastliðin tvö
ár frá Salt Lake Gity hér í Utah til
Los Angeles í Californíu f775 míl-
ur að lengd), er nú nær því full-
gerð, eða verður það í þessum mán-
liði Sagt er, að eigendur brautar-
innar, Scnator Clarke frá Montana
og ex-Senator Kearns frá Utah, á-
samt með aðal embættismönnum fé-
lagsins, ætli að ferðast fyrstir
manna eftir henni alla leið undir
eins og búið er að reka seinasta
naglann. Svo kváðu þeir ætla að
efna til mikillar skemtiferðar með
vorinu frá Utah til Califomíu.
Eiga við það tækifæri allir gamlir
„settlarar" hér og allir embættis-
menn ríkisins, blaðamenn og frétta-
ritarar að fá frýja ferð fram og
til baka, en fyrir alla aðra verður
„ferðin” $10.
Eins og nærri má geta hlakka
margir til að þessi dagur renni, sem
gefur mönnum tækifæri til að sjá
cg skoða hina þjóðfrægu Califom-
iu; undrast og dást að náttúrúfeg-
urðinni þar og anda að sér hinu
hreina, svalandi og endurnærandi
lofti, sem þar kvað vera.
Tíu farþegalestir, hver með 10—
12 stóra fólksflutningavagna, er bú-
irt við að þurfi til ferðarinnar auk
jafnmargra eimvéla og annarra
vagna, svo sem svefnvagna, greiða-
söluvagna og fleira.
Hvað margir af löndum slást í
þessa skemtiför, get eg ekki sagt
með vissu, en nokkura hefi eg heyrt
tala á þá leið, að þá fýsti að fara
ef efni og kringumstæður leyfðu.
Húrra! fyrir alla sem fara.
Húrra! fyrir eigendur brautarinn-
ar, sem með henni sameina tvær
stórar og merkar borgir, Salt Lake
City í Utah og Los Angeles í Cali-
forníu. En J>að er ekki alt það
góða ,sem þessi nýja braut gerir;
hún er lögð að miklu leyti gegn um
eyðimörk, í Utah, Nevada og Cali-
forníu, en á því svæði, sem húún
liggur um, er bæði mikið af góðu
akuryrkjulandi og óþrjótandi nám-
ar af alls konar málmum, sem nú
opnast alt og byggist innan fárra
ára, svo þarna opnast nýr vegur
fyrir þúsundir, já, jafnvel miljónir
af fólki, til að framfleyta lífinu, og
njóta góðra daga.
E. H. J.
OKKAK
MORRIS PIANO
Tónninn og.tilfinninginer l.nmJeitt
& hærra stig og með meiri list en á nokk-
uru öðru. Þau eru seld með góðum
björum og Abyrgst um óákveðinn tíma.
Það «tti að vera á hverju heimili.
8 L BARROCLOUGH & Co.
228 Portage ave. Winnipeg.
LYFSALI
H. E. CLOSE
prófgenginn lyfsali.
Allskonar lyf og Patent meðul. Rit-
föng &c.—Læknisforskriftum nákvæm-
n gaumur gefinn.
BELL ORCEL °S
Einka-agentar
Vlinnipeg Piano & Organ Co.
Manitoba Hall, 2Q5 Portage ave,
Dr. W. Clarence Morden,
tannlœkmk
Cor. Logan ave. og Main st.
620/4 Main st. - - ’Phone 135.
Plate work og tennur dregnar úr
og fyltar fyrir sanngjarnt verð.
Ait verk vel gert.
Thos. H. Johnson,
íslenzkur lðgfræðingur og mála-
fær8lumaður.
Skrifstopa: Room 33 Canada Life
Block suðaustur horni Portage
Ave. & Main st
Ptanískript: P. O. box1864,
Telefón 423. Winnineg, Manitoba
— þvi að —-
Eúöy’s Buasinflapapplr
heldur húsunum heitum’og varnar kulda. Skrítíð eftir sýnishorn-
. um og verðskrá til
TEES & FERSSEj Ltd.
áGENTS, WINNIPEG.
ARIÐ ekki niöur áMaJn
t . i n; i ) i i. t j j i { \ i i n
ARIÐ TIL
Tom Stedman’s
sem selur hálfu ódýrara.
Viö höfum leöurskó, flókaskó,
moccasins og rubbers, koffort og
töskur. Allskonar verö.
KARLMANNA-SKÓR frá íi.oo
KVEN-SKÓR......frá 0.75
BARNA-SKÓR.....frá 0.15
KARLM. MOCCASINS.. 1.35
Sama verð fyrir alla.
4-97-99 Alexander Ave.
Beint á móti Isabel st.
Winnipeg Picture Frame Factory, r
405 S
Alexander
Komið og skoöiö hjá okkur
myndirnar og myndaramm-
ana. Ýmislegt nýtt.
Muniö eftir staönum:
495 ALEXANDER AVENUE.
Phone 2789.