Lögberg - 31.05.1906, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 31. MAÍ 1906
GULLEYJAN
skáldsaga eftir
ROBBRT LOUIS STEVENSON.
Svarti sjóræningja-fáninn var dreginn á hún, og
blakti enn yfir Hispaniola.
Eg stóö upp og mælti:
„Þar sem þessi breyting er oröin á forræði
Hispaniola, Mr. Hands, ætla eg aö draga niður þetta
þorparamerki. Eg vil heldur sigla með bera merk-
isstöngina, en veifa því.“
Eg hljóp fram aö fánalínunni, dró niður merkið
og kastaði því fvrir borð.
Hann horfði slæglega til min meðan eg var aö
þessu, og enn hangdi höfuð hans niður á bringuna.
„Eg ímynda mér,“ sagði hann loksins— „eg í-
mynda mér, Hawkins kafteinn, að þú munir hafa í
hyggju að komast í land. Eg sting upp á, að við töl-
um nánar um það.“ I
„Náttúrlega ætla eg mér það, Mr. Hands, segðu
það sem þér sýnist.“ Svo hélt eg áfram að snæða
með góðri Iyst.
„Þessi maður,“ tók hann til máls og benti með
höfðinu á líkið— „hann hét O’Brien, og var írlend-
ingur; hann og eg drógum upp klútana á Hispaniola
og ætluðum að sigla henni inn a höfnina aftur. Nú
er hann dauður, og tekur aldrei á seglum eða stýri
framar, svo eg get ekki séð hvey; á að sigla skipinu.
Gefi eg þér engar leiðbeiningar, get eg ekki séð
að þú sért fær um það. En sjáðu nú til hvað eg fer
fram á. Eg vil að þú færir mér einhvern matarbita,
drykk eins og eg þarf með, og eitthvað til að binda
um sárin, sem eg hefi fengið. Gerir þú það, skal eg
segja þér, hvernig þú átt að stýra skipinu. Þetta
finst mér sanngjarnt.“
„Eg ætla að segja þér eitt,“ sagði eg. „Eg hefi
ekki ætlað mér að sigla skipinu inn á sundið, sem við
lögðumst á fyrst, heldur ætla eg að halda inn í Norð-
ursundið og renna henni þar á land á góðum stað.“
„Þú gerir það sjálfsagt/ sagði hann. „En þó
figg' hér, og geti ekki gert neitt á skipinu, hefi eg
samt fulla sjón og veit betur en þú, hvað þarf að
gera til að stvra skipi svo vel fari. Þú hefir ráð mitt
í hendi þér. Mér er sama hvert þú siglir henni inn
í Norðursundið, eða, eða hvað annað, eg skal hjálpa
þér ef þú vilt, en þú mátt láta mig drepast hér, ef
þú kýst það ekki, og þér þykir hitt sæmra.“
Eg sá, að öllu yfirveguðu. gat eg haft mikið
gagn af ráðlegginum hans, svo það varð úr að við
keyptum þessu. Að fáum mínútum liðnum hafði eg
komið öllu svo í lag, að Hispaniola sigldi nú fyrir
fullum seglum og drjúgum skriði fram með strönd
Oulleyjarinnar, og héldist vindurinn, var útlit á að
við kæmumst fyrir tangann, sem nú lá okkar megin
við Norðursundið, um hádegi. Gátum við svo rent
henni þar að landi um fjöruna og komist upp á eyna
strax og fullfjarað var.
Eg batt því stýrið og fór niður í káetu. Opn-
aði kistuna mina og tók þar silkiklút, sem móðir mín
hafði gefið mér. Eg færði Hands hann og hjálpaði
honum til að binda um sárið, sem hann hafði á
mjöðminni, og blætt hafði úr mjög rnikið. Eftir að
hann hafði etið nokkuð og hrest sig að nýju á vín-
inu, fór hann sjáanlega að rakna við.
Við höfðum ákjósanlegasta byr, og svifunt flug-
hratt fram með ströndinni.
Eg var einstaklega ánægðuV nteð þessa nýju
stöðu mina. Þarna hafði eg alt sem eg þarfnaðist,
og þó að eg hefði haft samvizkubit yfir a$ leggja í
þenna leiðangur, að yfirmönum mínum forspurðum,
fanst mér nú Svo mikið um þaö, sem eg hafði af-
rekað, að eg var orðinn hæst ánægður með það til-
tæki. Það eina, sem olli mér dálítillar áhyegju var
það, hve grandgæfilega Hands fylgdi með augunum
hverri hreyfingu, sem eg gerði. Hann var alt af
brosandi, en mér geðjaðist ekki sem bezt að því.
Þetta bros hans bar vott um sársauka og veikleik, en
það leyndist þar að auki i því hálfgerð hæðni og, eg
var hræddur um, sviksemi líka. ffann aðgætti mig
með of áfergislegri eftirtekt til þess að alt gæti ver-
ið með feldu.
XXVI. KAPITULI.
Israel Hands.
Við vorum komnir að mynninu á Norðursundinu,
og þar sem við vildum ekki leggja skipinu upp, fyr
en undir háfjöru, urðum við að doka við um hríð. Is-
rael Hands sagði mér, hversu eg skyldi beita skipinu
upp í vindinn þar til rétti tíminn til innsiglingarinn-
ar kæmi.
Loksins tókst mér það, eftir margar atrennur, og
að því búnu settumst við niður til að snæða í ann-
að sinn.
„Hevrðu, herra kafteinn," sagði harm með sama
óviðfeldna brosinu, „hér liggur skipsfélagi minn
O’Brien. Væri ekki rétt að fjarlægja hann, sem
fyrst? Heldurðu að þú gætir ekki komið honum út
vfir borðstokkinn ? Mér fyrir mitt leyti finst ekkert
ánægjulegt, að hafa hann lengur hér á þilfarinu við
hliðina á mér.“
„Eg er ekki nógu sterkur til þess, og þar að
auki fellur mér verkið illa í geð. Hann má liggja
þar, sem liann er mín vegna,“ svaraði eg.
. . „Hispaniola er óheilla skip,“ mælti hann enn-
fremur og drap titlinga framan í nug. „Þeir eru
ekki orðnir svo fáir, skipshafnar mennirnir af henni,
sem mist hafa lífið, síðan viö lögðum frá Bristol.
Sá síðasti er hérna á þilfarinu.—Segðu mér nú eitt,
því eg er óskólagenginn, en þú ert bæði greindur
og vel að þér. Heldur þú að maður, sem deyr hér,
sé dauður fyrir fult og alt eða ékki?“
„Það er hægt að deyða likamann, Hands, en
ekki andann,“ svaraði eg. „Þetta hlýtur þú að vita.“
„Eftir því ætti það bara að vera tima-eyðsla td
ónýtis að drepa menn,“ sagði hann. „En eg trúi
ekki á andana þína, Hawkins kafteinn. Sleppum
því. Þú ert samt búinn að gera/vel í að gefa mér
þessa skýringu. Og nú ætla eg að biðja þig að gera
mér annan greiða. Skreptu niður i káetu og sæktu
—sæktu mér—hvað var það nú aftur—já sæktu mér
eina flösku af víni.—Brennivínið er of áfengt fyrir
mig.“
Mér kom það strax undarlega fyrir, hvað lengi
Iiann var að koma því fyrir sig, að biðja mig að
sækja sér vín. Sömuleiðis þótti mér það fremur ó-
sennilegt, að hanti skyldi óska eftir óáfengari vini.
Eg grunaði hann undir eins. Það var svo sem auð-
séð aö hann gerði sér þetta upp. Eitt var víst og
þaö var það, að hann vildi fá mig til að yfirgefa sig
af einhverri orsök. Plveísvegna samt, vissi eg ekki.
Hann þorði aldrei að ,líta framan í mig,meðan hann
var að stvnja þessu upp. Augun í honum flögruðu
alls staðar annars staðar en þar sem eg var. Ýmist
upp í loftið eða um þilfarið þangað sem O’Brien iá.
Hann var hálfbrosandi, en hvert barnið gat þó sagt
sér það, að hann bjó yfir svikum. Eg var fljótur
að ráða við mig hvað eg átti að gera, því eg sá
strax, að mér var auðið að leika á ekki vitrari mann
en hann var, og eg gat hæglega dulið grun minn á
honum alt til hins síðasta, án þess hann yrði var um
það.
„Flösku af víni?“ spurði eg. „Eg skal gera það.
Viltu rautt eða hvítt vín?“
„Æ eg held mér sé alveg sama hvort er.“
„Gott og vel,“ svarði eg. „Eg skal færa þér
hvítt portvín, Mr. Hands. En eg býst við að eg hafi
talsvert fyrir að finna það.“
Að svo mæltu hljóp eg niður káetustigann Qg
gerði allan þann hávaða, sem mér sýndist um leið
og eg hljóp niður tröppurnar. Tók svo af mér skóna,
og þaut fram eftir ganginum, sem lá yfir að fremra
þilfarinu, upp stigann þar og gægðist, upp þá upp-
göngu, aftur eftir skipinu. Eg þóttist viss um að
hann byggist ekki við mér þarna, en samt gætti eg
allrar varúðar. Sá eg nú brátt að grunsemd sú,
sem eg hafði fengið á honum var á góðum rökum
bygð.
Hann var risinn upp og kominn á hnén. Það
var auðheyrt á veininu í honum, þegar hann hreyfði
sig að hann kendi mikið til í sára fætinum, en samt
tókst honum að mjaka sér yfir þvert þilfarið. Hann
nam staðar við stóra, uppgerða kaðalshönk, skamt
frá stýrisskygninu, og eg sá hann draga undan henni
langblaðaðan riting, roðinn blóði upp að hjöltum.
Hann skoðaði vopnið í nokkur augnablik, reyndi bit-
ið í því ,á þumalfingursnöglinni, og stakk hnífn-
um svo í barm sér. Síðan sneri hann aftur á sama
staðinn, og hann hafði setið á áður, yfir við öldu-
stokkinn.
Eg var búinn að fá að vita alt, sem mig fýsti
• su efni. Israel gat hreyft sig og gengið um
þilfarið, þegar hann vildi, og það sem enn gat ver-
ið hættulegast fyrir mig nú var það, að hann var
vopnaður. Mér duldist ekki að hann hafði náð í
hnífinn mín vegna.
Ilvað hann mundi ætlast fyrir, eftir að hafa
losað sig við mig, hvort heldur að stíga á land við
Norðursundið, og brjótast gegnum fenin og skóg-
ana, til að ná fundi félaga sinna, eða skjóta í sí’-
fellu af fallbyssunum, þan'gað til félagar hans kæmu
honum til hjálpar—var mér ómögulegt að segja.
Að einu leyti vissi eg að 'mér var óhatt aö
treysta honum. Honum var jafn umhugað um að
ná landi eins og mér, og var því auðvitað, að hann
mundi gefa mér áreiðanlegar leiðbeiningar með að
stýra skipinu.
Það var ákjósanlegt fyrir okkur báða, að koma
skipinu að landi áhentugum stað, þar sem auðvelt
væri að koma því aftur á flot, þegar lagt væri frá
cynni, fyrir fult og alt. Eg ímyndaði mér því, að
lífi mínu mundi engin hætta búin af hans völdum*
fyr en við værum lentir.
Um þetta var eg að hugsa á leiðinni aftur eftir
ganginum vfir að káetu stiganum, þar sem eg hafði
skilið eftir skóna mína. Hljóp síðan niður í vín-
kjallarann og greip af handa hófi einhverja flösku,
sem var full af vini, og þaut með hana upp á þil-
farið. . ,
Þá lá Hands á sama staðnum og eg hafði skil-
ið við hann. Hann skygði með hendinni fyrir aug-
un, eins og hann væri svo veikburða, að hann þyldi
ekki að láta birtuna skína framan í sig. Þegar eg
kom, tók hann samt hendina frá augunum, leit upp,
tók við flöskunni og sló sundur á henni stútinn, með
þeirri handlægni, sem verður að eiginlegum vana,
mönnum, sem hafa gert það mikinn hluta æfi sinn-
ar. Svo saup hann á brotna stútnum og hallaði sér
síðan aftur á bak einstaklega ánægður að sjá. Að
litlum tíma liðnum dró hann upp hálfa plötu af reyk-
tóbaki og bað mig að skera það niður fyrir sig.
„Brytjaðu niður fyrir mig rétt í eina pipu,“
sagði hann, ,,eg er hníflaus, og þó eg hefði haft
hníf býst eg varla viö, að eg hefði haft krafta til
þess. Já, mér er nú gengið, Jim félagi. Láttu nú
sá og skerðu mér í eina pípu, það verður líklega
sú síðasta, sem eg reyki í þessu lífi, þyí eg finn að
eg er á burtleið héðan. Það er enginn vafi á því.“
„Gott og vel,“ svaraði eg, „eg skal útbúa fyrir
þig tóbakið í pípuna. En væri eg í þínum sporum,
og heldi mig jafn nærri dauða kominn og þú segir,
mundi eg heldur lesa bænirnar mínar, en fara að
reykja.“
„Hvers vegna?“ hrópaði hann. „Hvað mein-
arðu með þessu?“
„Vegna þess,“ svaraði eg. „að þú hefir lifað
syndsamlega, logið og drepið og rétt fyrir fótunum
á þér liggur nú síðasti maðurinn, sem þú hefir myrt.
Geturðu ímyndað þér að þú komist hjá að líða fyr-
ir það einhverntíma ?“
Eg komst í töluverðan hita þegar eg sagði þetta,
þar sem mér var fullkunnugt um, að hann bar á sér
blóðroðna ritinginn, og var að sitja um færi til að
leggja honum á mér. Hann saup aftur á flöskunni
og sagði síðan rólega eins og ekkert hefði í skorist:
„Eg er nú búinn að vera fjörutíu ár í sigling-
um, og hefi séð og þolað sjálfur súrt og sætt í líf-
inu. Aldrei hefir mér sýnzt sá hafa betra af, sem
vægði fyrir hinum. En sjáðu nú til,“ mælti hann
ennfremur og breytti röddinni, „það er komin
nærri háfjara, og varla rétt að eyða tímanum leng-
ur í tómt þvaður. Hafðu því mín ráð, Hawkins
kafteinn, og farðu að venda skonnortunni til lands,
svo við losnum úr þessum kröggum.“
Það var ekki nema tveggja mílna sigling til
lendingarstaðarins, en innsiglingin var varúðarverð.
Sundið var bæði mjótt og aðgrunt beggja vegna, og
þar að auki bugður á því svo að erfitt var að sneiða
hjá sandrifstöngunum við þær. Mér tókst það
samt framar vonum, enda sýndi Israel, hve góður
sjómaður hann var, með þeim skjótu og glöggu leið-
beiningum, sem hann gaf mér.
Varla vorum við komnir fyrir ysta tangann og
höfðum bevgt inn í sundið, þegar land luktist að á
bæði borð. Strendurnar beggja megin Norðursunds-
ms, voru jafn þétt vaxnar skógi eins og umhverfis
siðri höfnina, en sjálft sundið var bæði mjórra og
lengra, og líkeist mest árós, eins og það var líka í
raun og veru. Andspænis Okkur að sunnanverðu
sáum við skipsflak, sem auðséð var að strandað hafði
fyrir löngum tíma síðan. Það hafði verið stórt
skip, þrísiglt, en nú var það orðið næsta hrörlegt
og. hafði marhálmurinn vafist upp eftir báðum hlið-
um þess, og breiddist enda upp á öldustokkana og
fræ sem þeyst höfðu með vindi frá ströndinni, höfðu
fest rætur á þilfarinu og stóðu þar í blóma. Það
var eitthvað raunalegt að sjá þetta skip þarna, eftir
öll þau mörgu ár, sem það hafði hlotið að liggja
þar, en auðséð var þó á öllu, að höfnin var róleg-
asta og bezta skipalægi þegar þangað inn var kom-
ið.
„Sýnist þér,“ tók Hands til máls, ,,að það sé
nokkuð amalegt að lenda hérna, í rennsléttum sand-
inum, þar sem alt er vaxið háum trjám umhverfis,
svo auðvelt er að draga skipið brott aftur þegar vill,
rétt hérna hjá þessum fljótandi a!dingarði?“ og hann
beitói á gamla skipsflakið um leið.—Stýrðu á stjórn-
borða,“ hrópaði hann því næst. „Láttu hana skríða
fvrir litla rifið. Það var ágætt. Hléborða — hægt
— hægt —“
Þannig gaf hann skipanir sínar, og eg hlýdHi
þeim, nærri því með öndina í hálsinum, unz hann
hrópaði að síðustu: „Kúfventu — þetta er staður-
inn.“
Eg vék við stýrinu eins fljótt og eg gat, og
Hispaniola tók skjótan bug til hliðar og rann nú beint
upp að ströndinni, sem var vaxinn .lágum viðar-
runnum niður í sjáfarmál.
Eg var svo önnum kafinn að framkvæma þess-
ar síðustu skipanir, og svo hugfanginn að leysa
verkið sem bezt af hendi, að eg slepti sem snöggv-
ast augunum af Hands, en áður hafði eg þó liaft
stöða gát á honum, því eg vissi, að liann hafði ill
ill ráð í huga. Og jafnvel eftir að eg var búinn að
fullnægja þessum skipunum, var eg svo annars hug-
ar af eftirlangan þess, að sjá skipið lenda hagan-
lega, að eg g'eymdi öldungis hættunni, setn eg var
í, beygði mig út yfir öldustokkinn á stjórnborða, og
var að virða fyrir mér hvitu brinlöðurshnoðrana,
sem þeyttust frá stefninu fram með skipshliðinni um
leið og það klauf öldurnar. Að líkindum hefði eg
fallið án þess að geta borið hönd fyrir höfuð mér á
nokkurn hátt, hefði ekki skyndileg óróa aðkenning
komið yfir mig, og leitt til þess, að eg leit við. —
Ef til vill hefir einhver skarkali verið orsökin, eða
eg hefi séð skuggann af manninum út undan mér,
hélzt held eg þó, að eðlisávísanin ein hafi bjargað
mér í þ^ta sinn, og þegar eg leit við sá eg Hands
kominn rétt að mér með brugðinn rýting í hendinni.
Eg býst við að báðir höfum við rekið upp hátt
hljóð þegar við sáum hver framan í annan, en mun-
urinn var sá, að eg æpti upp af ótta, en hann af
drápgjarnri ilsku. Á sama vetfangi hentist hann á-
fram, og stefndi á hornið, sem eg var króaður í,
stjórnborða megin, en eg vék mér undan, svo fljótt
sem eg gat, til að komast fram hjá honum. Um
leið og eg hljóp á stað, slepti eg stýrissveifinni,
sem þegar vékst yfir á hléborða með snöggri sveiflu,
og tel eg víst, að það hafi mest hjálpað til þess að
eg slapp undan ómeiddur, því sveifin slóst yfir
brjóstið á Hands, svo að hann stanzaði og varð
andfall við höggiJS.
Áður en hann náði sér aftur var eg sloppinti
fram hjá honum, og kominn fram á þilfarið. Eg
nam staðar framan við síórsigluna, dró skammbyss-
una upp úr vasa minum, miðaði svo vel sem mér var
unt og hleypti af. Bógurinn small á hvellhettu píp-
una, en skotið gekk ekki úr byssunni. Púðrið vár
orðið blautt af ágjöfunum sem eg fékk á bátnum. Eg
ásakaði mig harðlega í huganum fyrir það skeyting-
arleysi að gæta ekki fyr að þessu. Mér hefði þ<>
verið innan handar að vera búinn að hlaða byssuna
þarna á skipinu löngu áður. Hefði eg sint um það,
mundi eg nú ekki hafa þurft að flýja eins og hrædd-
ur héri undan veiðihundi.
Eg vissi að mótstöðumaður minn var mjög
særður á fætinum og morðhugurinn vírtist ljá hon-
um vængi, svo furðulega fljótur var hann fram eftir
þilfarinu. Hárið, úfið og luppalegt, hangdi niður á
andlitið á honum, sem var blóðrautt af reiði og
mannvonsku. Eg get ekki hugsað mér nokkurn
mann líkari blóðþyrstu rándýri, en hann var, þar
sem hann kom æðandi þarna fram eftir þilfarinu á
móti mér.—Eitt varð mér skjótt ljóst, og það var, að
mér dugði ekki að flýja beint undan honum, því þá
mundi hann króa mig i framstafninum, eins og hann
hafði gert aftur við stýrið, þar sem eg var fyrst
þegar hann réði á mig. Tækist honum það í ^nnað
sinn, vissi eg, að það síðasta sem eg yrði var við
hérna megin eilífðarinnar, rrtundi verða tíu eða tólf
þumlunga hnífsblaðið hans, blóðroðna. Eg lagði
lófana að stórsiglunni,—hún var ákaflega digur—
og beið þar. Hver einasta taug í mínum litla og
veikbygða líkatna stóö á þani.
Har.n stanzaði um leið og eg, þegar hann sá að
eg ætlaði að verjast honum með því að hlaupa kring-
um siglutréð; og " svo liðu tvær eða þrjár minútur,
og reyndi hann þá að víkja sér sitt á hvora hlið á
víxl, til að villa fyrir mér og reyna að ná mér, eg
vék mér til að sama skapi til að forðast hann. Þetta
var leikur, sem eg hafði oft þreytt í kringum ýmsa
klettana heima á Benboga, og eg bjóst við að geta
jafnast á við gamlan sjómann, haltan og stirðan, í
að leika þá list. Mér fór meira að segja að vaxa
svo hugur, að eg tók að leggja niður fyrir mér í
huganum, hver málalokin mundu verða. Mér virtist
dauðinn ekki vera jafn vís fyrir-mig og fyrst leit út
fyrir; þarna stóðum við sitt hvoru megin við sig.lu-
tréð þegar Hispaniola stakk stafni að landi, og um
leið og hún kendi gruns hallaðist hún skyndfilega á
aðra hliðina, þá, sem að ströndinni vissi, og *sjór
féll inn yfir þann öldustokkinn.
Hvorugur okkar var við þessu búinn, enda ult-
um við báðir um koll, svo að segja hver fast há
öðrum, og dauði maðurinn slengdist líka yfir að
öldustokknum til okkar. Svo nærri Hands komst
eg það sinn, að höfuðiö á mér rakst í fótinn á hon-
um með svo miklu afli, að tennurnar í mér skeltust
saman og mig snarsvimaði. Þrátt fyrir þetta höf-
uð högg var eg þó fyrri til að komast á fætur, því
að dauði maðurinn hafði ka6tast ofan á Israel.